«Ζεσταίνονται» οι ελληνοτουρκικές σχέσεις: Οι δηλώσεις-δεσμεύσεις και ο οδικός χάρτης πίσω από το νέο τοπίο που διαμορφώνεται

Σε νέα φάση φαίνεται πως μπαίνουν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά την συνάντηση που είχε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο πλαίσιο της Συνόδου του ΝΑΤΟ. Εκτός από την εξομάλυνση των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες, κερδισμένη βγαίνει και η Άγκυρα, με τον Τούρκο πρόεδρο να δίνει το πράσινο φως για την ένταξη της Σουηδίας και σε αντάλλαγμα να επιβεβαιώνεται η στήριξη των ΗΠΑ προκειμένου να προχωρήσουν οι διαδικασίες για να αποκτήσει τα F 16 και να πετύχει μια επαναπροσέγγιση με τη Ε.Ε.

Σε μήνυμά του στο Twitter ο Ερντογάν προς τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν ανέφερε:

«Ως Τουρκία, θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την διεύρυνση του ΝΑΤΟ και την ενίσχυση της συμμαχίας μας με ειλικρίνεια, αίσθημα ευθύνης και στάση αρχών. Πιστεύω ότι η δημιουργία ισχυρών λύσεων από τη Συμμαχία μας ενάντια σε όλες τις προκλήσεις ασφαλείας, ιδιαίτερα την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, και η ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των συμμάχων θα παίξει σημαντικό ρόλο στην εδραίωση της περιφερειακής και παγκόσμιας ειρήνης.

Θα διατηρήσουμε την εποικοδομητική μας στάση όσο θα ληφθούν υπόψη οι νόμιμες ανησυχίες της Τουρκίας για την ασφάλεια και οι περιφερειακές και παγκόσμιες πρωτοβουλίες που διαμορφώνονται σε βάση win-win. Σας ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε, για την προσωπική σας υποστήριξη, τις ευχές σας και τα συγχαρητήρια στη Συμμαχία».

«Περισσότεροι φίλοι παρά εχθροί»

Αντίστοιχα, χτες, στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε στο Βίλνιους σημείωσε ότι στόχος της Τουρκίας είναι να κερδίσει περισσότερους φίλους παρά περισσότερους εχθρούς.

«Είχαμε μια κοινή συνάντηση με τον Μητσοτάκη σήμερα. Δεν έχουμε κανένα πρόβλημα να κερδίσουμε εχθρούς, αλλά στόχος μας δεν είναι να αυξήσουμε τους εχθρούς, αλλά να αυξήσουμε τους φίλους. Αυτός είναι ο στόχος μας, και αυτό κάναμε πάντα μέχρι σήμερα, και στη σημερινή συνάντηση συζητήσαμε πώς θα ενισχύσουμε περαιτέρω αυτή τη φιλία, και η σημερινή συνάντηση ήταν μια συνάντηση όπου μπήκαν ξανά τα θεμέλια αυτής της φιλίας».

Αναφορικά με την πιθανή χρήση των F-16 σημείωσε ότι: «Δεν μπορεί να υπάρξει ποτέ τέτοιο πράγμα προς την κατεύθυνση της Ελλάδας, όπως άλλωστε δεν υπήρξε μέχρι σήμερα». Με τον τρόπο αυτό ουσιαστικά απάντησε στους Αμερικανούς γερουσιαστές για τις ανησυχίες τους σχετικά με την πώληση.

«Συγκροτημένη νέα αρχή»

Από την κυβέρνηση «βλέπουν» μια συγκρατημένη νέα αρχή «όσον αφορά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ενώ αναμένονται βέβαια και οι επόμενες κινήσεις της Άγκυρας. «Δεν σημαίνει ότι λύθηκαν ως δια μαγείας τα σημαντικά προβλήματα που έχουμε με την Τουρκία» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός, για να προσθέσει πάντως πως υπάρχει διάθεση και των δύο ηγεσιών «να ξαναπροσεγγίσουμε το πλαίσιο των σχέσεών μας μέσα από μία πιο θετική σκοπιά».

Στην Αθήνα βλέπουν θετικά την επαναπροσέγγιση της Τουρκίας με τη Δύση και αναμένουν να δουν αν θα επιμείνει σε ανάλογη στρατηγική ο κ. Ερντογάν. «Εμείς δεν έχουμε στρατηγικό όφελος με μία Τουρκία η οποία να βρίσκεται κάθετα απέναντι στη Δύση, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στις Ηνωμένες Πολιτείες» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Όπως είπε « το όφελος της Ελλάδος είναι η Τουρκία να παίξει με τους δικούς μας κανόνες. Με τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, με τους κανόνες των πολυμερών σχημάτων στα οποία συμμετέχει, όπως το ΝΑΤΟ, ή των πολυμερών σχημάτων με τα οποία θέλει να έχει μία πιο στενή σχέση, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση».

Από εκεί και πέρα όσον αφορά στη διαφαινόμενη συμφωνία ΗΠΑ - Τουρκίας για τον εκσυγχρονισμό και την προμήθεια αμερικανικών μαχητικών F - 16, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι αυτό αφορά την Ελλάδα μόνο έμμεσα και είπε ότι μένει να φανεί πως αυτό θα αποτυπωθεί ως αίτημα της αμερικανικής κυβέρνησης προς το Κογκρέσο.

Για να προσθέσει πως «έχει γίνει κατανοητό πάντως ότι οι εξοπλισμοί στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται σε βάρος άλλου κράτους - μέλους».

Ο οδικός χάρτης για τα ελληνοτουρκικά

Σύμφωνα με το στίγμα που έδωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, η διάθεση για μια καλύτερη συνεργασία, έχει ουσιαστικά τρεις άξονες:

• Ο πρώτος είναι ο πολιτικός διάλογος, όπου θα τεθούν τα βαριά γεωπολιτικά ζητήματα. Με την Αθήνα να υπογραμμίζει πως η διαφορά μας με την Τουρκία είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως αυτός ο διάλογος θα γίνει υπό την καθοδήγηση των δύο υπουργών Εξωτερικών, δηλαδή του Γιώργου Γεραπετρίτη και του Χακάν Φιντάν (οι οποίοι είναι εκ των στενότερων συνεργατών του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αντίστοιχα).
• Ο δεύτερος δίαυλος είναι τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τα οποία μπορούν να αποδώσουν περισσότερους καρπούς χτίζοντας πάνω στο θετικό momentum των τελευταίων μηνών. Χθες μετά την συνάντηση των υπουργών Άμυνας των δύο χωρών ο Νίκος Δένδιας σε ανάρτηση του ανέφερε πως συμφωνήθηκε η επικοινωνία των δύο πλευρών για την διευθέτηση συνάντησης για δραστηριότητες Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Μάλιστα πηγές του υπουργείου Εθνικής Άμυνας σημείωναν πως οι δυο υπουργοί συμφώνησαν να υπάρχει η δυνατότητας άμεσης μεταξύ τους τηλεφωνικής επικοινωνίας, εφόσον χρειαστεί, ενώ εξετάσθηκε και η δυνατότητα πραγματοποίησης εκατέρωθεν επισκέψεων.
• Ο τρίτος άξονας προσέγγισης αφορά τη λεγόμενη θετική ατζέντα. Αφορά ζητήματα οικονομικής συνεργασίας, ενεργειακής συνεργασίας, συνεργασίας ενδεχομένως σε τομείς όπως η πολιτική προστασία. «Είναι ένας τομέας στον οποίο πιστεύω ότι μπορούμε -και σχετικά γρήγορα- να έχουμε κάποια απτά αποτελέσματα, ώστε αυτά να μπορούν να επισημοποιηθούν, καλώς εχόντων των πραγμάτων, στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στη Θεσσαλονίκη» σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.