Πολιτική|22.07.2023 07:26

Τι δείχνουν οι κινήσεις του Ερντογάν για Κατεχόμενα, νησιά και Παναγία Σουμελά - Πώς απαντά η Αθήνα

Κατερίνα Κοκκαλιάρη

Ένα βήμα εμπρός και δύο πίσω φαίνεται πως κάνει ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Από την μία πλευρά δείχνει πως θέλει να κλείσει ανοιχτά μέτωπα και να έρθει πιο κοντά στη Δύση, ανοίγοντας παράλληλα διαύλους επικοινωνίας με την Ελλάδα. Από την άλλη πλευρά επιμένει στην γνωστή ρητορική του για το Κυπριακό και προσπαθεί να βάλει ξανά στο τραπέζι το θέμα της αποστρατικοποίησης των νησιών του Αιγαίου παρά την ξεκάθαρη θέση της ελληνικής πλευράς.

Ουσιαστικά ο Τούρκος πρόεδρος επιχειρεί μια δύσκολη άσκηση ισορροπίας και μένει να φανεί προς ποια πλευρά θα κινηθεί το επόμενο διάστημα. Δεδομένο είναι πως έχοντας να αντιμετωπίσει την τραυματισμένη οικονομία της χώρας του στρέφεται σε μια πιο ρεαλιστική πολιτική. Στο πλαίσιο αυτό επιχειρεί να προσεγγίσει την Δύση και γνωρίζει πως αυτό προϋποθέτει και ήρεμα νερά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Ωστόσο, την ίδια στιγμή έχει το βλέμμα στραμμένο και στο εσωτερικό ακροατήριο και γνωρίζει πως δεν είναι εύκολο να εγκαταλείψει το αναθεωρητικό του αφήγημα. Τα τελευταία άλλωστε χρόνια είχαν αυξηθεί οι αναφορές περί «Γαλάζιας Πατρίδας» και είχε διευρυνθεί η ατζέντα των θεμάτων που ήθελε εις μάτην να ανοίξει η τουρκική πλευρά.

Οι τρεις τελευταίες κινήσεις του Ερντογάν

Τρεις κινήσεις της Άγκυρας μέσα σε λίγα 24ωρα έχουν προκαλέσει προβληματισμό για το τι σχεδιάζει για την επόμενη ημέρα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ειδικότερα :

  • Από τα Κατεχόμενα- όπου βρέθηκε την ημέρα που συμπληρώθηκαν 49 χρόνια από την τουρκική εισβολή στο νησί - συνέχισε να μιλά περί δύο κρατών.
  • Στην πτήση της επιστροφής στην Τουρκία υποστήριξε σε συνομιλία με δημοσιογράφους πως συζήτησε το θέμα του εξοπλισμού των νησιών του Αιγαίου στη διάρκεια της συνάντησής με τον πρωθυπουργό στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ. Με ελληνικές διπλωματικές πηγές να ξεκαθαρίζουν χθες πως «ζητήματα που ανάγονται στην κυριαρχία μας ούτε ετέθησαν στη συνάντηση των δύο αντιπροσωπειών στο Βίλνιους ούτε θα μπορούσαν να είναι αντικείμενο συζήτησης».
  • Οι τουρκικές αρχές αποφάσισαν να μη χορηγηθεί άδεια για την πραγματοποίηση λειτουργίας στην ιστορική Μονή Παναγίας Σουμελά τον Δεκαπενταύγουστο. Σημειώνεται ότι το μνημείο ανήκει στο τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού αλλά είθισται να παραχωρείται μία φορά τον χρόνο, τον Δεκαπενταύγουστο, στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Πέρυσι είχε δοθεί αυτή η άδεια, φέτος όμως δεν δόθηκε, με τους λόγους της άρνησης αυτής από πλευράς της Τουρκίας να μην έχουν γίνει ακόμα γνωστοί.

Πώς «διαβάζει» το τοπίο η Αθήνα

Στάση αναμονής τηρεί η Αθήνα για να δει πως θα κινηθεί ο Τούρκος πρόεδρος το επόμενο διάστημα. Στόχος της κυβέρνησης είναι να παραμείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας, αλλά παράλληλα έχουν μπει και οι κόκκινες γραμμές.

Μιλώντας στη Βουλή ο κ. Γεραπετρίτης υπογράμμισε πως «η κυριαρχία είναι απόλυτη, ενιαία και αναφαίρετη, και ως εκ τούτου, με βάση το Διεθνές Δίκαιο, δεν επιδέχεται οποιασδήποτε παραχώρησης-συρρίκνωσης». Παράλληλα έστειλε σαφές μήνυμα πως «το γεγονός ότι θέλουμε να προχωρήσουν ευρωτουρκικές σχέσεις δεν σημαίνει ότι αυτό πρέπει να γίνει χωρίς απόλυτο σεβασμό όλων των προϋποθέσεων που έχουν τεθεί από το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Η συζήτηση που έγινε στο Βίλνιους μεταξύ αντιπροσωπειών των δύο χωρών είχε σκοπό την επανεκκίνηση των συζητήσεων σχετικά με τα θέματα που αφορούν τα ελληνοτουρκικά. Όσον αφορά στον οδικό χάρτη που δρομολογείται (πολιτικός διάλογος μεταξύ των υπουργών, μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, θετική ατζέντα) αυτό που επισημαίνεται από την Αθήνα είναι πως εξαρτάται σε κάθε περίπτωση και από τη στάση που θα τηρήσει η γειτονική χώρα . «Είναι προφανές ότι υπό καθεστώς απειλών ή οποιασδήποτε άλλης εχθροπαθούς ή μισαλλόδοξης στάσης, είναι αδύνατο να υπάρξει η οποιαδήποτε συνεννόηση» ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εξωτερικών.

Να σημειωθεί πως στην Κύπρο θα μεταβεί την επόμενη Τετάρτη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, όπου θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη. Την ίδια μέρα θα λάβει χώρα στη Λευκωσία σε επίπεδο ηγετών η τριμερής Σύνοδος Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ.

Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάνειδήσεις τώραΤουρκίαΚύπροςνησιάΠαναγία ΣουμελάΓιώργος Γεραπετρίτης