Τι «ξημερώνει» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις: Τα επόμενα ραντεβού, η θετική ατζέντα και οι κόκκινες γραμμές

Με ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας προχωράνε Αθήνα και Άγκυρα χωρίς αυτό να σημαίνει πως έχουν εξαλειφθεί όλα τα προβλήματα. Η συνάντηση τον Ιούλιο του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έδωσε την ευκαιρία για ένα restart στις σχέσεις των δύο χωρών, μετά από το κλίμα έντασης που επικράτησε για μεγάλο διάστημα λόγω της στάσης της Άγκυρας.

Νέα ώθηση στον ελληνοτουρκικό διάλογο αναμένεται να δώσει η συνάντηση που θα έχουν στις 5 Σεπτεμβρίου στην Άγκυρα οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, όπου θα συζητήσουν θέματα που άπτονται των διμερών σχέσεων καθώς και τις περιφερειακές εξελίξεις. Συνάντηση που αναμένεται μάλιστα να έχει προπαρασκευαστικό χαρακτήρα για το κυοφορούμενο τετ α τετ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη στα μέσα Σεπτεμβρίου. Για να ακολουθήσει τον Οκτώβριο εκτός απροόπτου η συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας στη Θεσσαλονίκη.

Στην Αθήνα στόχος είναι να μπει μπροστά μια θετικά ατζέντα (με έμφαση σε θέματα όπως η οικονομία, το περιβάλλον, η ενέργεια κ.α.), αλλά παράλληλα έχουν μπει με σαφήνεια και οι κόκκινες γραμμές. «Είναι προφανές ότι υπό καθεστώς απειλών ή οποιασδήποτε άλλης εχθροπαθούς ή μισαλλόδοξης στάσης, είναι αδύνατο να υπάρξει η οποιαδήποτε συνεννόηση» είναι το σαφές μήνυμα που έχει σταλεί.

Μετά την εκλογική του νίκη ο Τούρκος πρόεδρος έχει περιορίσει την ρητορική της έντασης, ωστόσο δεν είναι εύκολο να εγκαταλείψει από την μία ημέρα στην άλλη το αναθεωρητικό του αφήγημα. Ειδικά στο θέμα της Κύπρου η τουρκική πλευρά δείχνει να εμμένει στις γνωστές της θέσεις, παρά τις διεθνείς αντιδράσεις. Αυτό φάνηκε και από μια σειρά δηλώσεων που έγιναν μετά την πρωτοφανή επίθεση Τουρκοκύπριων στην νεκρή ζώνη (στην περιοχή της Πύλας) κατά της Ειρηνευτικής Δύναμης Κύπρου του ΟΗΕ.

Τι λέει η κυβέρνηση

Στην Αθήνα περιμένουν να δουν αν ο Τούρκος πρόεδρος θα συνεχίσει το «άνοιγμα» στη Δύση και αν θα διατηρηθούν τα ήρεμα νερά στο Αιγαίο. Παράλληλα βέβαια έχει ενδιαφέρον και το πως θα κινηθεί η Άγκυρα στο μεταναστευτικό και μάλιστα το θέμα εκτιμάται πως μπορεί να τεθεί και στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών (καθώς το καλοκαίρι φαίνεται πως υπάρχει μια αύξηση των ροών)

Όπως έχουν επανειλημμένα υπογραμμίσει κυβερνητικά στελέχη η Αθήνα αναγνωρίζει μία και μόνη διαφορά με την Τουρκία: την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας δηλαδή, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Από εκεί και πέρα έχει καταστεί σαφές πως δεν πρόκειται να γίνει καμία συζήτηση για μονομερείς τουρκικές διεκδικήσεις, καθώς οι ελληνικές κόκκινες γραμμές είναι σαφείς.

Οι διπλωματικές πρωτοβουλίες στην περιοχή.

Στα κράτη της «γειτονιάς» στρέφεται η Αθήνα, με ένα διπλωματικό μαραθώνιο να είναι σε εξέλιξη. Την προηγούμενη εβδομάδα ο πρωθυπουργός υποδέχθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου ηγέτες των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων και κρατών-μελών της Ε.Ε. της περιοχής αλλά και τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι.Μάλιστα το άτυπο δείπνο έγινε παρουσία της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται και η επίσκεψη που θα κάνει στην Αθήνα η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι. Η ατζέντα των συζητήσεων αναμένεται να περιλαμβάνει μια ευρεία γκάμα θεμάτων από την οικονομία και το σύμφωνο σταθερότητας μέχρι το μεταναστευτικό. Οι κινήσεις στην γεωπολιτική σκακιέρα θα έχουν και συνέχεια καθώς - σύμφωνα με πληροφορίες - πρόκειται να γίνει στη Λευκωσία τριμερής συνάντηση Ελλάδας- Κύπρου - Ισραήλ μέσα στο Σεπτέμβριο.