Τι «έβγαλε» το τετ α τετ Μητσοτάκη - Ερντογάν: Ποια ατζέντα μπαίνει μπροστά και που θα γίνει το επόμενο ραντεβού

Βήμα - βήμα προχωρά η βελτίωση του κλίματος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις χωρίς αυτό να σημαίνει πως έχουν εξαλειφθεί τα δύσκολα θέματα. Στο χθεσινό ραντεβού του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπήρξε πρόοδος σε σχέση με το Βίλνιους (όπου τον Ιούλιο είχε υπάρξει συνάντηση των δύο ηγετών) αλλά ο δρόμος για την Χάγη είναι ακόμα μακρύς. Αυτό πάντως που φαίνεται είναι πως η τουρκική πλευρά θέλει να παραμείνει στο «μονοπάτι» του διαλόγου χωρίς αυτό να σημαίνει πως θα λυθούν εν μια νυχτί οι διάφορες που υπάρχουν.

Σε αυτή την χρονική συγκυρία το βάρος πέφτει στην καλλιέργεια αμοιβαίου κλίματος εμπιστοσύνης με στόχο την περαιτέρω εξομάλυνση των διμερών σχέσεων. Έτσι τα δύσκολα θέματα δεν μπαίνουν κατευθείαν στο τραπέζι αλλά στόχος είναι σε πρώτη φάση να συζητηθούν κοινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία.

Έγινε το «βήμα παραπάνω»

Μετά το πέρας της χθεσινής συνάντησης ανώτατη κυβερνητική πηγή ανεγνώριζε πως σε σχέση με το προηγούμενο ραντεβού των δύο ηγετών στο Βίλνιους της Λιθουανίας «έγινε ένα βήμα παραπάνω». Θετικά αποτιμάται το γεγονός πως κατεγράφη διάθεση από την πλευρά της Τουρκίας, ώστε να υπάρξει συνέχεια στην αποκλιμάκωση της έντασης Σε ερώτηση για το κατά πόσον οι δύο ηγέτες υπεισήλθαν στο ζήτημα της οριοθέτησης ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας η ίδια πηγή αρκέστηκε να τονίσει πως «πρόκειται για ένα περίπλοκο ζήτημα» και ότι χρειάζεται χρόνος προκειμένου το θετικό κλίμα να δημιουργήσει συνθήκες, ώστε οι δύο χώρες να αποπειραθούν να επιλύσουν τη μία και μόνη διαφορά που τις χωρίζει.

Τα επόμενα βήματα

Στη χθεσινή συνάντηση - που κράτησε περισσότερο από μια ώρα - ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιβεβαίωσαν τη θετική ατμόσφαιρα στις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας και την ισχυρή βούλησή τους να διατηρηθεί. Να σημειωθεί πως «κλείδωσαν» :

• Οι συναντήσεις στα μέσα Οκτωβρίου των αρμόδιων για τον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα Υφυπουργών Εξωτερικών,
• Οι συναντήσεις εντός του Νοεμβρίου για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και
• Η συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας στις 7 Δεκεμβρίου στη Θεσσαλονίκη. Μέχρι τότε θα έχει προχωρήσει η συζήτηση για την λεγόμενη «θετική» ατζέντα» με στόχο στη Θεσσαλονίκη να υπογραφούν συγκεκριμένες συμφωνίες.

Για «παραγωγική συζήτηση» μίλησε σε δήλωση του μετά την συνάντηση ο πρωθυπουργός, που επεσήμανε πως «είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και για μια σειρά από κοινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι δύο χώρες μας». Ειδική αναφορά έκανε στο πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης, υπογραμμίζοντας πως είναι απαραίτητη η συνεργασία της Τουρκίας προκειμένου να μειωθούν στο ελάχιστο οι μεταναστευτικές ροές. Παράλληλα συζητήθηκε και το μείζον θέμα της κλιματικής κρίσης - καθώς οι δυο χώρες και αυτό το καλοκαίρι βρέθηκαν αντιμέτωπες με σημαντικές φυσικές καταστροφές- και συμφώνησαν ότι η ενίσχυση της συνεργασίας στην Πολιτική Προστασία αποτελεί προτεραιότητα.

Όπως έγινε γνωστό οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν ακόμη απόψεις για περιφερειακά και διεθνή ζητήματα. Στόχος είναι οι δίαυλοι επικοινωνίας να μείνουν ανοιχτοί το επόμενο διάστημα σε μια προσπάθεια να συνεχιστεί η εξομάλυνση των σχέσεων και οι υπουργοί Εξωτερικών θα συνεχίσουν τη συνεργασία και τον συντονισμό για να προωθήσουν τον συμφωνημένο οδικό χάρτη.

Τα μηνύματα της Αθήνας.

Από την Αθήνα αυτό που υπογραμμίζεται είναι πως έχουμε μακροχρόνιες διαφορές με την Τουρκία, αλλά θα προσπαθήσουμε να επιλύσουμε αυτές τις διαφορές χρησιμοποιώντας το μόνο πλαίσιο κανόνων που έχουμε στη διάθεσή μας: το Διεθνές Δίκαιο και ειδικότερα το Δίκαιο της Θάλασσας. Σε συνέντευξη του - πριν από την συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο - ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε πως «έχουμε μια σημαντική διαφορά με την Τουρκία, και αυτή είναι η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Δεν είναι ένα εύκολο ζήτημα να επιλυθεί, διαφορετικά θα είχε επιλυθεί». Ωστόσο - όπως επεσήμανε αυτό - δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να συνεργαστούμε σε άλλα θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, παραδείγματος χάρη στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Αργά το βράδυ θα υπάρξει η ομιλία του πρωθυπουργού στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, όπου σύμφωνα με πληροφορίες θα αναφερθεί στο μεταναστευτικό αλλά και στο Κυπριακό. Μάλιστα ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε χθες τη σταθερή δέσμευση για λύση του Κυπριακού που θα σέβεται πλήρως τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.

«Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, οποιαδήποτε λύση εκτός αυτών των παραμέτρων, οποιαδήποτε ιδέα ή οποιαδήποτε συζήτηση για λύση δύο κρατών είναι απλά μη αποδεκτή. Αυτό είναι κάτι που είχα την ευκαιρία να επικοινωνήσω και πάλι στον Πρόεδρο Ερντογάν» επεσήμανε