Με ποιους συνομιλεί η Αθήνα για τη Μέση Ανατολή και πώς κινείται ο Ερντογάν

Η διεθνής κοινότητα έχει στραμμένο το βλέμμα στη Μέση Ανατολή και σε εξέλιξη είναι μια σειρά επαφών για να εκτιμηθούν τα δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί και να αναζητηθούν προτάσεις. Μέσα σε αυτό το δύσκολο σκηνικό -και ενώ είναι έκδηλη η ανησυχία για την διάρκεια της κρίσης- τα τηλέφωνα έχουν πάρει… φωτιά. Μια σειρά συναντήσεων «κλειδώνουν», με την κυβέρνηση να τονίζει τον ρόλο της χώρας ως παράγοντα σταθερότητας στην περιοχή και την Άγκυρα να ακολουθεί τη δικιά της πορεία υιοθετώντας εκ νέου αντιδυτική ρητορική.

Το επόμενο διάστημα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει μία σειρά συναντήσεων, όπου -όπως είναι αναμενόμενο- θα συζητηθεί και η κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Για παράδειγμα, στις 9 και 10 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Κύπρου και Ελλάδας. Στο τραπέζι θα μπουν θέματα κοινού ενδιαφέροντος και θα τεθούν χρονοδιαγράμματα με συγκεκριμένα ορόσημα.

Στα μέσα του μήνα ο πρωθυπουργός θα συμμετάσχει σε οικονομικό φόρουμ στο Βερολίνο και αναμένεται να συναντηθεί με τον Γερμανό Καγκελάριο Όλαφ Σολτς. Να σημειωθεί πως στις 18 του μήνα σχεδιάζει επίσκεψη στη Βερολίνο ο Τούρκος πρόεδρος, ωστόσο, αυτό έχει προκαλέσει αντιδράσεις στο εσωτερικό της Γερμανίας λόγω της στάσης που έχει η Άγκυρα στις πρόσφατες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.

Να σημειωθεί πως ο Τούρκος πρόεδρος έχει υιοθετήσει μια ρητορική με αντιδυτικά χαρακτηριστικά και χρησιμοποιεί εξαιρετικά υψηλούς τόνους απέναντι στο Ισραήλ. Επιχειρεί δε να «μιλήσει» σε ένα μουσουλμανικό ακροατήριο και να εμφανιστεί ως περιφερειακός παίκτης, ενώ δεν περνά απαρατήρητο πως χθες ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας συναντήθηκε με τον Ιρανό ομόλογο του.

Αυτή την εβδομάδα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν στην περιοχή στο πλαίσιο της δεύτερης περιοδείας του στη Μέση Ανατολή. Την Παρασκευή ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θα επισκεφθεί το Ισραήλ και την Ιορδανία, ενώ πληροφορίες από την τουρκική πλευρά αναφέρουν πως θα μεταβεί στην Άγκυρα την Κυριακή.

Όσον αφορά στην επόμενη ημέρα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, στην Αθήνα βάζουν μπροστά μια θετική ατζέντα και στόχος είναι παρά τις διαφορές που υπάρχουν να διατηρηθούν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας. Να σημειωθεί πως χθες τηλεφωνική συνομιλία είχαν ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και ο Τούρκος ομόλογος του Χακάν Φιντάν και σύμφωνα με διπλωματικές πηγές συζητήθηκαν οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και η προετοιμασία του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας (που είναι προγραμματισμένο για τις 7 Δεκεμβρίου).

Τι είπε ο Μητσοτάκης στη Βουλή για τη Μέση Ανατολή

Στις θέσεις της κυβέρνησης για την κρίση στη Μέση Ανατολή αναφέρθηκε χθες ο πρωθυπουργός, μιλώντας στη Βουλή. Τα βασικά σημεία ήταν τα εξής:

• Η Ελλάδα από την πρώτη στιγμή αναγνώρισε στο Ισραήλ το αυτονόητο δικαίωμα της αυτοάμυνας.
• Διαχωρίστηκε η Χαμάς από τον παλαιστινιακό λαό και από την Παλαιστινιακή Αρχή
• Δίνεται μεγάλη έμφαση στην ανάγκη να υπάρξουν «ανθρωπιστικές παύσεις», διακοπή δηλαδή των πολεμικών επιχειρήσεων για να υποστηριχθούν οι άμαχοι. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε τραγικές εικόνες που μεταδίδουν τα μέσα ενημέρωσης από τη Γάζα και είπε πως χιλιάδες άνθρωποι, παιδιά χάνουν τη ζωή τους από μία επίθεση η οποία έχει κλιμακωθεί πέραν των ορίων που θα περίμενε κανείς να θεωρείται ως λελογισμένη αντίδραση σε μία επίθεση που δέχθηκε το Ισραήλ.
• Δεν άλλαξε η θέση της Ελλάδας περί της ανάγκης πολιτικής επίλυσης του παλαιστινιακού προβλήματος στη λογική των δύο κρατών.

Η επίσκεψη στην Κίνα

Στην Κίνα μεταβαίνει ο πρωθυπουργός και αύριο θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, τον Πρωθυπουργό Λι Τσιανγκ και τον Πρόεδρο της Λαϊκής Εθνοσυνέλευσης Τζάο Λετζί. Η επίσκεψη -που ήταν προγραμματισμένη εδώ και καιρό- αναμένεται να αποτελέσει ευκαιρία να συζητηθούν ζητήματα διμερούς συνεργασίας, καθώς και θέματα περιφερειακού και διεθνούς ενδιαφέροντος (όπως οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία)

Παράλληλα, στο τραπέζι θα τεθούν και θέματα οικονομικού ενδιαφέροντος με στόχο την αύξηση των ελληνικών εξαγωγών, ιδιαίτερα στους τομείς των αγροτικών και των τυποποιημένων προϊόντων. Πεδίο περαιτέρω ενίσχυσης των σχέσεων υπάρχει και στον τουρισμό, καθώς η Κίνα αποτελεί μια μεγάλη αγορά.

Κυβερνητικές πηγές σημειώνουν πως η Ελλάδα μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα ανάμεσα στην Ε.Ε. και την Κίνα για μια πιο ισόρροπη σχέση. Οι ίδιες πηγές υπογραμμίζουν πως -όπως είπε πρόσφατα ο Πρωθυπουργός- η Κίνα είναι ανταγωνιστής και αυτή είναι η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς στο πλαίσιο της οικονομικής ασφάλειας της Ε.Ε. και της αντιμετώπισης των παγκόσμιων γεωπολιτικών προκλήσεων, προωθείται η μείωση της επικινδυνότητας (de-risking) στις σχέσεις με την Κίνα και η μείωση της εξάρτησης από κρίσιμες πρώτες ύλες. Την ίδια ώρα, το εμπορικό έλλειμμα της Ε.Ε. έναντι της Κίνας φθάνει τα 400 δις ευρώ.

Τέλος, στο Πεκίνο ο πρωθυπουργός αναμένεται να επαναλάβει πως θέση της Ελλάδας είναι ότι είναι αναγκαίοι οι ανοικτοί δίαυλοι επικοινωνίας με την Κίνα και η συνεργασία για την αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων (όπως η κλιματική αλλαγή).