Γλυπτά του Παρθενώνα: Μπαράζ αντιδράσεων για το βρετανικό διπλωματικό «φάουλ» - Πώς απαντά η Αθήνα

Το διπλωματικό unfair της ακύρωσης της συνάντησης του Βρετανού πρωθυπουργού με τον Κυριάκο Μητσοτάκη έχει πυροδοτήσει σειρά αντιδράσεων. H υπόθεση γυρίζει μπούμερανγκ για τον Ρίσι Σούνακ με διεθνή μέσα ενημέρωσης να αναφέρονται με διόλου κολακευτικά σχόλια στους χειρισμούς της βρετανικής κυβέρνησης και να πληθαίνουν τα δημοσιεύματα υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών στην Ελλάδα. Την ίδια στιγμή, έντονες αντιδράσεις υπήρξαν χθες στο Βρετανικό Κοινοβούλιο από το κόμμα των Εργατικών, το οποίο να σημειωθεί πως προηγείται κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες στις δημοσκοπήσεις που γίνονται ενόψει των εκλογών που προγραμματίζονται για το 2024.

Στην ελληνική πλευρά είναι δεδομένη η σφοδρή ενόχληση για τα όσα έλαβαν χώρα στη βρετανική πρωτεύουσα αλλά και για τους ισχυρισμούς της Ντάουνινγκ Στριτ πως έχει υπάρξει συμφωνία να μην τεθεί το θέμα των Γλυπτών από τον πρωθυπουργό στο Λονδίνο. Κάτι τέτοιο διαψεύδεται κατηγορηματικά από την κυβέρνηση και όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται δεν υπήρχε περίπτωση ο Κυριάκος Μητσοτάκης να μην αναφερθεί στο συγκεκριμένο θέμα.

Όσον αφορά στη στάση του Ρίσι Σούνακ -που χθες εμφανίστηκε αμετανόητος στη Βρετανική Βουλή- από την ελληνική πλευρά τηρείται μια ψύχραιμη στάση. Κυβερνητικές πηγές σημείωναν πως «στο πνεύμα των καλών μακροχρόνιων σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες, τις οποίες και επιθυμούμε να διατηρήσουμε, δεν έχουμε τίποτα παραπάνω να προσθέσουμε απ' όσα έχουμε ήδη πει».

Βέβαια, δεν περνά απαρατήρητο πως η διπλωματική απρέπεια έρχεται σε μια στιγμή που ο Ρίσι Σούνακ είναι πολιτικά πιεσμένος και αναζητά τρόπους να καλύψει την διαφορά (που καταγράφεται σε όλες τις μετρήσεις) από το κόμμα των Εργατικών. Επομένως, η απόφαση του Βρετανού πρωθυπουργού να ακυρώσει τη συνάντηση θα μπορούσε να θεωρηθεί μια προσπάθεια να συσπειρώσει το κόμμα του και να αντιπαρατεθεί με τον ηγέτη των Εργατικών που τηρεί θεωρητικά μια διαλλακτικότερη στάση όσον αφορά τα Γλυπτά.

Υπενθυμίζεται εδώ πως σύμφωνα με βρετανικά μέσα ενημέρωσης οι Εργατικοί σε περίπτωση εκλογικής νίκης φαίνεται πως δεν σχεδιάζουν να μπλοκάρουν μία συμφωνία για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα. Αυτό βέβαια υπό την προϋπόθεση πως θα έχει βγει λευκός καπνός στις συζητήσεις της Αθήνας με το Βρετανικό μουσείο.

Στόχος της ελληνικής πλευράς είναι να συνεχιστούν αυτές οι συζητήσεις, ενώ μένει βέβαια να φανεί ποια θα είναι η επόμενη κυβέρνηση στη Βρετανία. Χθες το βράδυ ο Κυριάκος Μητσοτάκης όταν ρωτήθηκε για το ταξίδι του στο Λονδίνο, απάντησε χαριτολογώντας «εγώ δεν έκανα τίποτα. Μόνο η παρουσία μου» και προσέθεσε ότι «δεν θα μπλέξουμε σε εσωτερικά πολιτικά» της Βρετανίας

Από την κυβερνητική πλευρά επισημαίνεται πως όσα έλαβαν χώρα στο Λονδίνο δεν θα επηρεάσουν τις ελληνοβρετανικές σχέσεις σε βάθος χρόνου, οι οποίες -όπως τονίζεται- έχουν ένα σημαντικό ιστορικό βάθος. Επισημαίνεται ταυτόχρονα πως μετά την ακύρωση της συνάντησης δόθηκε μεγάλη δημοσιότητα στο δίκαιο αίτημα της Ελλάδας για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα.

Όλα όσα έλαβαν χώρα στη βρετανική πρωτεύουσα

Την Κυριακή το πρωί το πρόγραμμα του πρωθυπουργού στο Λονδίνο περιελάμβανε συνέντευξη στην εκπομπή του BBC «Sunday with Laura Kuenssberg», όπου όπως ήταν φυσικό αναφέρθηκε στο θέμα των Γλυπτών. Εκεί έθεσε και ένα ερώτημα που τράβηξε την προσοχή, καθώς επεσήμανε «που μπορείτε να εκτιμήσετε καλύτερα αυτό που είναι ουσιαστικά ένα μνημείο; Είναι σαν να σας έλεγα να κόψετε τη Μόνα Λίζα στη μέση και θα έχετε τη μισή στο Λούβρο και τη μισή στο Βρετανικό Μουσείο. Πιστεύετε ότι οι τηλεθεατές σας θα εκτιμούσαν την ομορφιά του πίνακα με τέτοιο τρόπο;».

Πάντως, εκείνη την ημέρα δεν υπήρξε καμία επίσημη αντίδραση από την Ντάουνινγκ Στριτ και καμία νύξη για ακύρωση της συνάντησης. Την Δευτέρα το βράδυ και ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης συναντούσε τον αρχηγό των Εργατικών Κιθ Στάρμερ ο Βρετανός πρέσβης στην Αθήνα ενημέρωσε τη διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού Άννα-Μαρία-Ελένη Μπούρα ότι ο Ρίσι Σούνακ έλαβε την απόφαση να μην πραγματοποιηθεί η συνάντηση. Η βρετανική πλευρά επικαλέστηκε αλλαγή προγράμματος του κ. Σούνακ και πρότεινε να συναντηθεί ο κ. Μητσοτάκης με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό της Βρετανίας Όλιβερ Ντάουντεν, πρόταση που όπως ήταν αναμενόμενο απέρριψε η ελληνική πλευρά.

Για να φτάσουμε στη χθεσινή συζήτηση στη Βρετανική Βουλή όπου ο Ρ. Σούνακ προσπάθησε μάταια να δικαιολογήσει την στάση του. Μάλιστα έφτασε στο σημείο να προσπαθεί να μεταθέσει τις ευθύνες του στην ελληνική πλευρά, λέγοντας πως ήθελε να επανέλθουν στο προσκήνιο θέματα του παρελθόντος. Όπως ήταν φυσικό η τοποθέτηση του Ρίσι Σούνακ προκάλεσε την αντίδραση του ηγέτη των Εργατικών Κιρ Στάρμερ, που εξαπέλυσε βέλη στον Βρετανό πρωθυπουργό για «μικροπολιτική» με τους τόνους να ανεβαίνουν.

Δημοσκοπικά… μηνύματα για τον Σούνακ

Λάθος θεωρεί πως ήταν η κίνηση του Βρετανού πρωθυπουργού να ακυρώσει την συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη το 66% των ερωτηθέντων σε δημοσκόπηση της YouGov. Την ενέργεια αυτή την επιδοκιμάζει μόλις το 11%, ενώ οι υπόλοιποι ερωτηθέντες απαντούν πως «δεν γνωρίζουν».

Ιδιαίτερη σημασία έχει και ένα ακόμα εύρημα της δημοσκόπησης, καθώς ζητήθηκε η γνώμη των πολιτών για το αν πιστεύουν ότι η χώρα τους πρέπει να επιστρέψει τα Γλυπτά στην Ελλάδα ή να τα κρατήσει στο Βρετανικό Μουσείο. Το 49% θεωρεί σωστή την επιστροφή τους στην Ελλάδα, μόνο το 15% επιθυμεί την παραμονή τους στη Βρετανία, το 26% δηλώνει πως «δεν ενδιαφέρεται» για το τι θα συμβεί και τέλος ένα ποσοστό της τάξης του 10% απαντά πως «δεν γνωρίζει».