Γιατί ο Ερντογάν προχώρησε σε νέα εμπρηστικά σχόλια και πώς τις διαβάζει η Αθήνα

Επιστροφή στη ρητορική της έντασης από τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που αναφέρθηκε με προκλητικό τρόπο στην εισβολή στην Κύπρο το 1974 και προκάλεσε την άμεση απάντηση της Αθήνας και της Λευκωσίας. Η Άγκυρα τον τελευταίο χρόνο δείχνει να επιθυμεί την διατήρηση των ήρεμων νερών στο Αιγαίο και την συνέχιση του ελληνοτουρκικού διαλόγου. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει πως ο κ. Ερντογάν έχει αλλάξει πλήρως ρότα στην ευρύτερη περιοχή και είναι χαρακτηριστικό πως παραμένει αδιάλλακτος όσον αφορά το Κυπριακό.

O Τούρκος πρόεδρος έφτασε στο σημείο να  ισχυριστεί πως «ίσως μάλιστα αν είχαμε πιέσει προς τον Νότο, το λέω αυτό με τα σημερινά δεδομένα, δεν θα υπήρχε πλέον Νότος-Βορράς, η Κύπρος θα ήταν εντελώς δική μας». Με διπλωματικές πηγές από την Αθήνα να επισημαίνουν πως οι δηλώσεις του Τούρκου προέδρου σχετικά με την παράνομη εισβολή στην Κύπρο το 1974 συνιστούν πρόδηλη στρέβλωση της ιστορικής αλήθειας και προσβολή στη μνήμη των θυμάτων. Φυσικά, άμεση απάντηση υπήρξε και από τη Λευκωσία στις προκλητικές αναφορές του Τούρκου προέδρου.

Υπενθυμίζεται πως δεν είναι η πρώτη φορά που ο κ. Ερντογάν προχωρά σε εμπρηστικές δηλώσεις, σε μια προσπάθεια να παρουσιάσει τα γεγονότα με τον δικό του τρόπο. Για παράδειγμα, πριν από περίπου 10 μέρες είχε βρεθεί στη Σμύρνη και τότε είχε μιλήσεις για «τον εχθρό που οδηγήθηκε στη θάλασσα». Πάντως, το timing των εμπρηστικών δηλώσεων του κ. Ερντογάν εκτιμάται πως δεν είναι τυχαίο αλλά σύμφωνα με αναλυτές συνδέεται με την προσπάθειά του να απευθυνθεί σε ένα σκληροπυρηνικό ακροατήριο στη χώρας του. Στο τέλος του μήνα τα φώτα στρέφονται στην Κωσταντινούπολη, όπου ο νυν δήμαρχος Εκρέμ Ιμάμογλου διεκδικεί την επανεκλογή του απέναντι στον υποψήφιο που έχει την στήριξη του Τούρκου προέδρου.

Οι δημοσκοπήσεις το προηγούμενο διάστημα έδειχναν πως η αναμέτρηση μπορούσε να εξελιχθεί σε ντέρμπι, καθώς η συμμαχία της αντιπολίτευσης φαίνεται πως είχε διασπαστεί. Ωστόσο, πρόσφατη  μέτρηση έδωσε προβάδισμα στον κ. Ιμάμογλου και εκτιμάται πως το επόμενο διάστημα θα ενταθεί η προσπάθεια του κ. Ερντογάν να κινητοποιήσει ψηφοφόρους σε μια προσπάθεια να ενισχυθεί  ο υποψήφιος που έχει τη στήριξη του. 

Στην Αθήνα περιμένουμε να δουν πως θα κινηθεί το επόμενο διάστημα ο Τούρκος πρόεδρος, που τον τελευταίο χρόνο με μια σειρά κινήσεων δείχνει πως επιθυμεί να διατηρηθούν ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας (π.χ. Διακήρυξη των Αθηνών).  Αναλυτές εκτιμούν άλλωστε  πως ο κ. Ερντογάν δεν θέλει να εγκαταλείψει το τραπέζι του διαλόγου αφού συνεχίζει την προσπάθεια εξομάλυνσης των σχέσεων του με τη Δύση.

Στο κυβερνών κόμμα δεν έχουν βέβαια αυταπάτες και γνωρίζουν πως η βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων δεν μπορεί να επετεύχθη από τη μία στιγμή στην άλλη. Ωστόσο, στόχος είναι οι όποιες διαφωνίες υπάρχουν να μην παράγουν εντάσεις, ενώ με σαφήνεια έχουν τεθεί και οι  κόκκινες γραμμές της χώρας Ο πρωθυπουργός σε πρόσφατη συνέντευξη του  αναφέρθηκε στο μεγάλο αγκάθι, που δεν είναι άλλο από την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και στη νοτιοανατολική Μεσόγειο και σημείωσε «αλλά και να μην το λύσουμε αυτό το θέμα, 40 χρόνια δεν έχουμε μπορέσει να το λύσουμε, μπορούμε τουλάχιστον να συμφωνήσουμε πολιτισμένα ότι διαφωνούμε...». Παράλληλα βέβαια επεσήμανε πως η χώρα εξακολουθεί να ενισχύει την αποτρεπτική της δυνατότητα. Να σημειωθεί πως σήμερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα παραστεί και θα μιλήσει στην εκδήλωση για την παραλαβή τριών νέων ελικοπτέρων τύπου Romeo MH-60R Seahawk από το Πολεμικό Ναυτικό, στην Αεροπορική Βάση Κοτρωνίου.

Ο οδικός χάρτης

Με βάση τον οδικό χάρτη που έχει χαραχθεί, το Μάιο θα υπάρξει συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Τουρκία. Μέχρι τότε θα έχει πραγματοποιηθεί ένα ακόμα ραντεβού για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης αλλά και ένα τετ α τετ  των υφυπουργών Εξωτερικών για την  θετική ατζέντα (δηλαδή για θέματα που μπορούν να φέρουν πιο κοντά τις δύο χωρίς).  Υπενθυμίζεται πως αυτό το μήνα έγινε συνάντηση της υφυπουργού Εξωτερικών, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου με τον Τούρκο ομόλογό της Μπουράκ Ακτσαπάρ στην Άγκυρα, στο πλαίσιο του πολιτικού διαλόγου.

Κύκλος επαφών Μητσοτάκη

Το επόμενο διάστημα ο πρωθυπουργός θα πραγματοποιήσει σειρά διπλωματικών επαφών, εστιάζοντας στο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η χώρα ως παράγοντας σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή. Αύριο και μεθαύριο ο πρωθυπουργός θα συμμετάσχει στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, όπου μεταξύ άλλων θα συζητηθούν θέματα ασφάλειας και άμυνας (συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης να αυξηθεί η συνολική αμυντική ετοιμότητα της Ευρώπης).

Το Σαββατοκύριακο ο πρωθυπουργός θα μεταβεί στον Καναδά, όπου πρόκειται να πραγματοποιήσει  συνάντηση με τον ομόλογο του  Τζάστιν Τριντό (σύμφωνα με πληροφορίες θα συζητηθεί και η απόκτηση νέων σύγχρονων πυροσβεστικών αεροσκαφών). Επίσης,  ο  Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να δώσει το παρών και στην παρέλαση της ομογένειας για την επέτειο της Εθνικής Ανεξαρτησίας.

Να σημειωθεί ακόμα πως πρόσφατα ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ελλάδα Γιώργος Τσούνης αναφέρθηκε και σε συνάντηση που αναμένεται να υπάρξει τον Απρίλιο του πρωθυπουργού με τον Αμερικανό πρόεδρο στο Λευκό Οίκο. «Αν δεχθούμε πρόσκληση, θα ανταποκριθούμε» έχει σημειώσει  ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συζήτηση που είχε με δημοσιογράφους, υπογραμμίζοντας  ότι μόνο για διμερή συνάντηση θα πήγαινε στην Ουάσινγκτον.

Τέλος, έκδηλη είναι η ικανοποίηση στην κυβέρνηση  για την στρατηγικής σημασίας συμφωνία, που υπεγράφη ανάμεσα σε Ε.Ε. και Αίγυπτο. Το μεταναστευτικό αλλά και θέματα ενέργειας (όπως για παράδειγμα το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας και Αιγύπτου GREGY Interconnector) βρέθηκαν ψηλά στην ατζέντα στη  μίνι σύνοδο που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή στο Κάιρο, ενώ ο πρωθυπουργός είχε και διμερή συνάντηση με τον Αιγύπτιο πρόεδρο.