ΔΗΜΑΡ: Η επιστροφή στο... σπίτι του ΣΥΡΙΖΑ εννιά χρόνια μετά

Το ημερολόγιο έδειχνε 5 Ιουνίου του 2010, και η Ελλάδα βρίσκεται ήδη σε Μνημονιακή επιτήρηση. Ο ηγέτης της ανανεωτικής πτέρυγας του Συνασπισμού Φώτης Κουβέλης κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο συνέδριο του κόμματος ανακοινώνει την αποχώρησή του ίδιου και των μελών της. Πέντε μέρες αργότερα ανεξαρτητοποιείται από την Κοινοβουλευτική Ομάδα μαζί με τους Γρηγόρη Ψαριανό, Νίκο Τσούκαλη και Θανάση Λεβέντη.

Στις 27 Ιουνίου γεννιέται η Δημοκρατική Αριστερά, από μέλη της Ανανεωτικής Πτέρυγας του Συνασπισμού της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας. Μάλιστα το νεοσύστατο κόμμα στήριξε με επιστολή του το ηγετικό στέλεχος της ανανεωτικής αριστεράς Λεωνίδας Κύρκος. 

Στην Πανελλαδική Συνδιάσκεψη της Ανανεωτικής Πτέρυγας, αναδείχτηκαν 170 μέλη που θα στελεχώσουν και θα συγκροτήσουν την Πανελλαδική Πολιτική Επιτροπή της Δημοκρατικής Αριστεράς. Πρόεδρος εκλέχτηκε ο Φώτης Κουβέλης. Από τις 31 Μαρτίου έως 3 Απριλίου 2011 διεξήχθη το 1ο Συνέδριο της Δημοκρατικής Αριστεράς. Πρόεδρος του κόμματος εκλέχτηκε ο Φώτης Κουβέλης, συγκεντρώνοντας ποσοστό 97,31%.

Τον Ιανουάριο του 2012 η Δημοκρατική Αριστερά ανακοίνωσε την από κοινού πολιτική, προγραμματική και εκλογική της συνεργασία, με την κίνηση των Ελευθέρων Πολιτών, που είχε ιδρύσει ο πρώην βουλευτής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Βασίλης Οικονόμου, με στόχο την αναμόρφωση της ευρύτερης κεντροαριστεράς. Δύο μήνες αργότερα, πέντε βουλευτές του ΠΑ.ΣΟ.Κ. (Αμοιρίδης, Μιχελογιαννάκης, Θεοδωρίδης, Παπαμανώλης, Βουδούρης), οι οποίοι είχαν καταψηφίσει το 2ο Μνημόνιο και είχαν διαγραφεί, προσχώρησαν στη Δημοκρατική Αριστερά. Η ΔΗΜ.ΑΡ. συγκεντρώνοντας τον απαιτούμενο αριθμό των δέκα βουλευτών, συγκρότησε και επίσημα, βάση του Κανονισμού της Βουλής, Κοινοβουλευτική Ομάδα.

Συμμετοχή και αποχώρηση από την τρικομματική κυβέρνηση

Στις εθνικές εκλογές του Μαΐου 2012, η Δημοκρατική Αριστερά έλαβε την έβδομη θέση, με ποσοστό 6,11%, εκλέγοντας 19 βουλευτές στην Βουλή. Μετεκλογικά, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας διερευνητικής εντολής, η Δημοκρατική Αριστερά έδωσε στήριξη στο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. προκείμενου να σχηματιστεί κυβέρνηση, ενώ όταν η προσπάθεια αυτή δεν καρποφόρησε, πρότεινε την δημιουργία οικουμενικής κυβέρνησης με τη συμμετοχή της Νέας Δημοκρατίας, του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και της ΔΗΜ.ΑΡ.

Στις επαναληπτικές εκλογές του Ιουνίου, η Δημοκρατική Αριστερά κατετάγη έκτη με ποσοστό 6,26% και 17 βουλευτές στην Βουλή. Τελικά, η Νέα Δημοκρατία, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και η ΔΗΜ.ΑΡ. συμφώνησαν στο σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας, βάσει προγραμματικής συμφωνίας, για επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου (το οποίο είχε υπογράψει η προηγούμενη κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ.) και απάλυνση των δυσβάσταχτων όρων που επεβλήθησαν. Πρωθυπουργός ορκίστηκε ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Αντώνης Σαμαράς.

Ωστόσο η απόφαση αυτή, προκάλεσε εσωτερικούς τριγμούς και αποχωρήσεις από το κόμμα. Τον Οκτώβριο του 2012 ο βουλευτής Ηρακλείου Γιάννης Μιχελογιαννάκης ανεξαρτητοποιήθηκε από το κόμμα, επικαλούμενος αθέτηση των όρων της συγκυβέρνησης, και αργότερα εντάχθηκε στην Ενωτική Κίνηση και στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Λίγους μήνες αργότερα, τον Ιανουάριο του 2013, διεγράφησαν από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΔΗΜ.ΑΡ. ο Οδυσσέας Βουδούρης και ο Πάρις Μουτσινάς,  οι οποίοι ίδρυσαν την Κοινωνία Πρώτα και ήταν υποψήφιοι με το ΣΥ.ΡΙΖ.Α..

Στις 21 Ιουνίου 2013, η Δημοκρατική Αριστερά αποφάσισε να άρει την στήριξή της από την κυβέρνηση Σαμαρά, με αφορμή την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου για την κατάργηση της Ε.Ρ.Τ. Στον απόηχο της απόσυρσης από την κυβέρνηση, του εσωκομματικού διχασμού αλλά και των διεργασιών στην κεντροαριστερά, διεξήχθη το Δεκέμβριο του ίδιου έτους το 2ο Συνέδριο της Δημοκρατικής Αριστεράς, στο οποίο παρευρέθηκαν περισσότεροι από 1.000 σύνεδροι, καθώς και στελέχη της ευρύτερης κεντροαριστεράς.

Εν όψει των ευρωεκλογών του 2014, η Δημοκρατική Αριστερά συγκρότησε ένα διευρυμένο ψηφοδέλτιο με στελέχη και προσωπικότητες του κεντροαριστερού χώρου. Είχε προηγηθεί η προσχώρηση του πρώην υπουργού Οικονομικών, Νίκου Χριστοδουλάκη και της ευρωβουλευτού του ΠΑ.ΣΟ.Κ., Μαριλένας Κοππά.[28]

Τον Απρίλιο του 2014 έγινε η παρουσίαση του συνδυασμού, υπό τον τίτλο «Δημοκρατική Αριστερά-Προοδευτική Συνεργασία». Την ιδρυτική διακήρυξη του συνδυασμού υπέγραψαν πολλές προσωπικότητες από τον χώρο του πολιτισμού, των επιστημών, της πολιτικής, της αυτοδιοίκησης και συνδικαλιστές. Μεταξύ αυτών η ευρωβουλευτής Μαριλένα Κοππά, οι πρώην υπουργοί Πάνος Μπεγλίτης, Αντώνης Μανιτάκης, Χάρης Καστανίδης, Αντώνης Ρουπακιώτης και Στέφανος Μανίκας, η πρώην υφυπουργός Φωτεινή Σκοπούλη, οι πρώην βουλευτές Ιωάννης Αμοιρίδης, Θανάσης Οικονόμου, Γιώργος Παπαμανώλης, Αργύρης Λαφαζάνης, Ιλχάν Αχμέτ, Ανδρέας Τριανταφυλλόπουλος και Ηλίας Θεοδωρίδης και άλλοι, συμπληρώνοντας τον αριθμό των 101 ατόμων. Ωστόσο, ο συνδυασμός έλαβε μόνο 68.873 ψήφους, που αντιστοιχεί σε ποσοστό 1,20% και καμία έδρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Το αρνητικό εκλογικό αποτέλεσμα και η κρίση προσανατολισμού που δημιουργήθηκε στο εσωτερικό της ΔΗΜ.ΑΡ. προκάλεσε αποχωρήσεις βουλευτών και κατά συνέπεια αποδυνάμωση του κόμματος. Από τη ΔΗΜ.ΑΡ. αποχώρησε ο Βασίλης Οικονόμου και εντάχθηκε στη Νέα Δημοκρατία,[32] ενώ ο Σπύρος Λυκούδης ανεξαρτητοποιήθηκε  και ίδρυσε τους Μεταρρυθμιστές της Αριστεράς. Από το κόμμα διαγράφτηκε ο Γρηγόρης Ψαριανός, ενώ ανεξαρτητοποιήθηκαν άλλοι δύο βουλευτές και όλοι εντάχθηκαν στο Ποτάμι.

Εν μέσω αποχωρήσεων, διεξήχθη το 3ο Συνέδριο της Δημοκρατικής Αριστεράς, τον Οκτώβριο του 2014. Στο συνέδριο αποφασίστηκε να μην ψηφίσει η ΔΗΜ.ΑΡ. για εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, ενώ επανεξελέγη ο Φώτης Κουβέλης στην ηγεσία του κόμματος, παρά την έκκληση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας να μην είναι υποψήφιος.

2015 

Εν όψει των εκλογών του Ιανουαρίου του 2015, η Δημοκρατική Αριστερά συνεργάστηκε με τους Πράσινους του Νίκου Χρυσόγελου, σε κοινό συνδυασμό, υπό την ονομασία «Πράσινοι-Δημοκρατική Αριστερά». Επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας του συνδυασμού, τοποθετήθηκε ο συγγραφέας, Βασίλης Βασιλικός.

Ωστόσο, το σχήμα «Πράσινοι-Δημοκρατική Αριστερά» δεν κατάφερε να εισέλθει στη Βουλή, αφού συγκέντρωσε ποσοστό της τάξης του 0,48%, πολύ χαμηλότερο από το ποσοστό του 3%, όριο που χρειαζόταν για να εισέλθει στη Βουλή.  Μετά από την εκλογική αποτυχία, ο Φώτης Κουβέλης παραιτήθηκε από πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς και ξεκίνησαν οι διαδικασίες για την διεξαγωγή συνεδρίου.

Το 4ο Συνέδριο της Δημοκρατικής Αριστεράς διεξήχθη τον Ιούνιο του 2015. Ο Φώτης Κουβέλης ανακοίνωσε ότι δεν θα είναι ξανά υποψήφιος. Υποψηφιότητες για την προεδρία κατέθεσαν ο γραμματέας του κόμματος, Θανάσης Θεοχαρόπουλος, η πρώην βουλευτής, Μαρία Γιαννακάκη, και οι Βαγγέλης Ιντζίδης και Αλέξανδρος Πολυχρονιάδης. Νέος πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς εξελέγη ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος με το 52,88% των ψήφων.

Στις 31 Αυγούστου 2015, ο πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς Θανάσης Θεοχαρόπουλος και η πρόεδρος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Φώφη Γεννηματά , ανακοίνωσαν την κοινή κάθοδο των δύο κομμάτων ενόψει των βουλευτικών εκλογών του 2015, σε κοινό συνδυασμό, με το όνομα Δημοκρατική Συμπαράταξη.

Ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος, τοποθετήθηκε επικεφαλής του ψηφοδελτίου επικρατείας, της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, ενώ δεκάδες στελέχη του κόμματος συμμετείχαν στους συνδυασμούς σε όλες τις περιφέρειες. Ωστόσο, ο πρώην πρόεδρος Φώτης Κουβέλης μαζί με 30 στελέχη της Κεντρικής Επιτροπής τάχθηκαν κατά της συνεργασίας με το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και κατήγγειλαν ότι δεν συγκέντρωσε την πλειοψηφία των μελών της Κεντρικής Επιτροπής. Τελικά, 111 στελέχη του κόμματος αποχώρησαν και υποστήριξαν το ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Αργότερα, ίδρυσαν την Ενωτική Κίνηση Ευρωπαϊκής Αριστεράς.

Τελικά, ο συνασπισμός των κομμάτων αύξησε τα ποσοστά του συγκριτικά με τις εκλογές του Ιανουαρίου, λαμβάνοντας 6,28% και 17 έδρες, έναντι 4,68% (13 έδρες) και 0,48% (καμία έδρα) για το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και τη ΔΗΜ.ΑΡ., αντίστοιχα. Ο πρόεδρος του κόμματος, Θανάσης Θεοχαρόπουλος εξελέγη βουλευτής επικρατείας, ενώ ορίστηκε δεύτερος Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Δημοκρατικής Συμπαράταξης.

Στις 20 Ιανουαρίου 2019, ο βουλευτής Επικρατείας Θανάσης Θεοχαρόπουλος διαγράφτηκε από Κοινοβουλευτική Ομάδα, εξαιτίας της πρόθεσής του να υπερψηφίσει τη συμφωνία για το Μακεδονικό ζήτημα. Το γεγονός αυτό, οδήγησε στην αποχώρηση της Δημοκρατικής Αριστεράς από το Κίνημα Αλλαγής.

5 Απριλίου 2019

Το μεσημέρι του Σαββάτου η Κεντρική Επιτροπή της ΔΗΜΑΡ αποφάσισε να συνεργαστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ και έτσι τα στελέχη του κόμματος επιστρέφουν εκεί απ' όπου έφυγαν το καλοκαίρι του 2010.