Ευρωεκλογές 2024 - Στέφανος Κασσελάκης: Μια εκστρατεία γεμάτη ενέργεια, αλλά και λάθη

Η πρώτη προεκλογική περίοδος του Στέφανου Κασσελάκη στο τιμόνι της Κουμουνδούρου ήταν έντονη καθώς αποτέλεσε ένα ολόδικό του «one man show». Από τα τηλεοπτικά σποτ μέχρι τις περιοδείες και από την πληθώρα συνεντεύξεων μέχρι τα βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επιχείρησε να διαφημίσει εαυτόν ως αυθεντικό και καινοτόμο. Ωστόσο, βρέθηκε να απολογείται για την περιουσιακή του κατάσταση.

Ρητορική πολύ σκληρή για ευρωεκλογές

Αρχικά ο Στέφανος Κασσελάκης και το επιτελείο του επέλεξαν να θέσουν στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας τα ζητήματα της ακρίβειας και των Τεμπών. Ήταν μια επιλογή απολύτως λογική, καθώς στις δημοσκοπήσεις τα συγκεκριμένα θέματα βρέθηκαν στις πρώτες θέσεις των απαντήσεων με τα προβλήματα που απασχολούν τους πολίτες. Έπρεπε όμως να βρεθεί η πολιτική θέση και τακτική που θα διαφοροποιούσε τον Στέφανο Κασσελάκη από τα υπόλοιπα κόμματα.

Επελέγη αφενός να διεξάγει μια προεκλογική καμπάνια με πρωτοφανώς επιθετικό λόγο προς την κυβέρνηση, με εκφράσεις που ήταν ανοίκειες προς τους πολιτικούς αντιπάλους του Στέφανου Κασσελάκη και ασυνήθιστες για το ύφος των ευρωεκλογών. «Αλ Καπόνε», «εκβιαζόμενος», «ανήθικοι» ήταν μερικοί από τους χαρακτηρισμούς που απέδωσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον Νίκο Ανδρουλάκη και τον Αλέξη Χαρίτση και τους συντρόφους του που αποχώρησαν από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Αφετέρου ο Στέφανος Κασσελάκης προσέδωσε στις ευρωεκλογές χαρακτηριστικά «τελικής μάχης». Το μήνυμα που έστελνε επί εβδομάδες ήταν πως αν παραμείνει ισχυρή η ΝΔ, τότε επίκεινται τρία χρόνια «ερήμου». Εάν, δηλαδή, δεν καταγραφόταν η επιθυμητή «ανατροπή» στην κάλπη, τότε το μέλλον θα είναι μαύρο και δυσοίωνο. Τέτοιες «προφητείες» προκαλούν αποστροφή σε μερίδα των πολιτών, καθώς νιώθουν να τους μεταφέρεται η ευθύνη για οτιδήποτε αρνητικό υπάρξει στο μέλλον.

Η υπερπροβολή και μια συγγνώμη που ήρθε αργά

Προ 20ημέρου η τακτική του έντονου λόγου έδειχνε να ευνοεί δημοσκοπικά τον Στέφανο Κασσελάκη, που πραγματοποίησε την πιο πυκνή προεκλογική εκστρατεία σε όλη την Ελλάδα με επισκέψεις, περιοδείες και ομιλίες. Ωστόσο, η τακτική της σκληρής ρητορικής είναι, ως γνωστόν, δίκοπο μαχαίρι. Όπως και η επικοινωνιακή υπερέκθεση.

Αν δεν υπάρχει σαφές όριο και σχέδιο στην επικοινωνιακή στρατηγική ενός σχηματισμού ή ενός πολιτικού, τότε είναι πιθανόν τα αποτελέσματα να είναι τα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα. Τους ψηφοφόρους μπορεί να καταβάλει κούραση από την διαρκή ένταση και την τοξικότητα. Παράλληλα το κυνήγι για μια νέα, ακόμα πιο εντυπωσιακή ατάκα, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά σφάλματα.
Αυτό συνέβη και με τον Στέφανο Κασσελάκη, που διαρκώς προσέδιδε στον εαυτό του θετικά χαρακτηριστικά: Δήλωνε αυθεντικός, αμετακίνητος, ειλικρινής, άδολος και άλλα πολλά, χαρακτηρισμούς που στοχεύουν στην συναισθηματική σύνδεση με τους πολίτες. Όταν όμως ήρθε η στιγμή να παρουσιάσει το πόθεν έσχες του, όπως ο ίδιος είχε υποσχεθεί προ τριμήνου, «σύρθηκε» σε μια πολιτική αντιπαράθεση κατά την οποία αμφισβητούνταν ακριβώς αυτά τα εμβληματικά «χαρακτηριστικά».

Είχαν προηγηθεί, άλλωστε, και οι ξεναγήσεις του τηλεοπτικού φακού στα ακριβά σπίτια του στο Κολωνάκι και τις Σπέτσες, που προκάλεσαν συζητήσεις παραπολιτικής. Ο ίδιος ο Στέφανος Κασσελάκης παραδέχτηκε ότι επιθυμεί τέτοιου είδους έκθεση. Όταν όμως όλα αυτά επισκίασαν το πολιτικό του στίγμα, τότε ζήτησε συγγνώμη από τους ψηφοφόρους του. Ήταν την ίδια ημέρα που παρουσίαζε την προσωπική του περιουσία σε ένα φύλλο excel, που τροφοδότησε την πολιτική συζήτηση με ακόμα περισσότερα ερωτήματα και υπόνοιες για τον πλουτισμό του.

Οι συμμαχίες, που τελικά εγκαταλείφθηκαν

Ο Στέφανος Κασσελάκης σε πολλές παρεμβάσεις του παραδέχτηκε ότι επιθυμούσε να προσελκύσει ψηφοφόρους που είχαν χαλαρή ή ανύπαρκτη σχέση με την πολιτική, εξ ου και προχώρησε σε συχνές εμφανίσεις του σε εκπομπές lifestyle ή δημιούργησε βίντεο παραπολιτικού περιεχομένου στο tiktok. Σε κάποια στιγμή όμως επιχείρησε να προσεγγίσει και ψηφοφόρους άλλων κομμάτων.
Άλλαξε την ρητορική του για τις συνεργασίες την επόμενη ημέρα των ευρωεκλογών και εγκατέλειψε τα περί οικοδόμησης ενός αυτόνομου ΣΥΡΙΖΑ. Σε άρθρο του στην Εφημερίδα των Συντακτών και σε άλλες συνεντεύξεις του εξέφρασε την ελπίδα του να συνεργαστεί με τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, είπε πως το φθινόπωρο θα καλέσει στελέχη του ΠΑΣΟΚ να αναλάβουν θέσεις στον ΣΥΡΙΖΑ και έκανε «άνοιγμα» σε ψηφοφόρους του Μερα25 και της Νέας Αριστεράς.

Το «άνοιγμά» του, όμως, δεν ήταν τυχαίο. Ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζει χαμηλή συσπείρωση σε σχέση με τις εκλογές του 2023 και φαίνεται τα έχει «διαρροές» προς όλα τα παραπάνω κόμματα. Οι εκκλήσεις σε συνεργασία, όμως, βρήκαν τοίχο. Μια τέτοια επιλογή λίγες ημέρες πριν τις κάλπες είναι καταδικασμένη να αποτύχει, ενώ δείχνει αδυναμία μπροστά στον εκλογικό στόχο. Εν τέλει ο Στέφανος Κασσελάκης εγκατέλειψε τα ανοίγματα και επανήλθε στα περί αυτόνομου ΣΥΡΙΖΑ την επομένη των ευρωεκλογών.

Πιο παράδοξη, πάντως, ήταν η προσπάθεια του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ να πάρει διαζύγιο με την κυβερνητική ιστορία του κόμματός του. Είπε πως αν εκλεγεί πρωθυπουργός θα ελέγξει και την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για κατασπατάληση του δημοσίου χρήματος. Ο στενός του συνεργάτης Θανάση Οικονόμου μίλησε για συναλλαγή κορυφαίων πρώην στελεχών και αδειάστηκε ήπια. Και ο ίδιος ο Στέφανος Κασσελάκης είπε ότι το 2015 απογοητεύτηκε από την κυβέρνηση Τσίπρα.

Νίκη, ανατροπή ή 20%;

Όταν δημοσκοπικά ο ΣΥΡΙΖΑ φάνηκε να καταλαμβάνει με ασφάλεια τη δεύτερη θέση, προέκυψε το ερώτημα ποιος είναι πλέον ο στόχος του. Ο Στέφανος Κασσελάκης σε αυτή την προεκλογική περίοδο τα είπε όλα: Μίλησε για νίκη στις ευρωεκλογές, χαρακτηρίζοντάς τον εφικτό στόχο. Μίλησε επίσης για «ανατροπή», καταλαμβάνοντας όμως τη δεύτερη θέση. Και σε κάποια φάση έθεσε τον στόχο το κόμμα του να υπερβεί το 20%.

Οι στόχοι που έθετε έμοιαζαν περισσότερο με ενέσεις αισιοδοξίας στο πιστό εκλογικό του κοινό, παρά με μελετημένες παρεμβάσεις. Η διαφορά με τη ΝΔ στις δημοσκοπήσεις είναι πολύ μεγάλη, ορισμένες φορές καταγράφεται και «νταμπλ σκορ», με αποτέλεσμα οι μεγαλόπνοοι στόχοι να μοιάζουν αυθαίρετοι. Και τέλος, θέτουν αυτόματα και το επόμενο ερώτημα: Αν δεν πιάσετε το στόχο τι θα πράξετε;

Στο ερώτημα αυτό ο Στέφανος Κασσελάκης απαντά εσχάτως κοφτά πως δεν πρόκειται να παραιτηθεί από την αρχηγία του ΣΥΡΙΖΑ όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα, όσο κακό και αν είναι αυτό. Και συμπληρώνει πως το κόμμα του θα το αλλάξει εκ βάθρων, πως κανένα στέλεχος δεν έχει κατοχυρωμένη την θέση του. Πρόκειται για επαγγελία μιας εσωκομματικής σύγκρουσης σε επικίνδυνο χρόνο, ένα ρίσκο με πολλά κέρδη ή πολλές απώλειες. Το αν θα το κερδίσει θα φανεί αύριο το βράδυ.