Πολιτική|29.06.2024 12:23

Κασσελάκης vs Τσίπρας: Η υπαρξιακή κρίση του ΣΥΡΙΖΑ και τα σενάρια για το μέλλον του κόμματος

Νίκος Σβέρκος

Την πιο έντονη και πιο βαθιά κρίση του περνά ο ΣΥΡΙΖΑ τις τελευταίες ώρες, καθώς ο πρόεδρός του, Στέφανος Κασσελάκης, στράφηκε ανοικτά πλέον κατά του προκατόχου του και «σημαίας» της παράταξης, Αλέξη Τσίπρα, κατηγορώντας τον ως υπονομευτή. Όλα δείχνουν πως η ένταση στις κομματικές συνεδριάσεις της προσεχούς εβδομάδας θα είναι πρωτόγνωρες, με όλα τα σενάρια για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ να είναι ανοικτά.

Η επίθεση στους «87» προανάκρουσμα της πρωτοφανούς έντασης

Ο Στέφανος Κασσελάκης έδειξε τις προθέσεις του ήδη από το απόγευμα της Πέμπτης, όταν απάντησε μέσω κομματικών πηγών με ειρωνικό τρόπο στην επιστολή των «87». «Είναι απορίας άξιο» ανέφεραν πηγές του ΣΥΡΙΖΑ «γιατί επιλέχθηκε να εισαχθούν [οι απόψεις των «87»] στον δημόσιο διάλογο πρόωρα, από τη στιγμή που έχουν ήδη συγκληθεί τα όργανα». Φάνηκε καθαρά ότι ο Στέφανος Κασσελάκης ξεκινούσε το παιχνίδι του «μουτζούρη», επιχειρώντας να χρεώσει την εσωστρέφεια σε κορυφαία στελέχη και βουλευτές που υπέγραψαν την επίμαχη επιστολή.

Σημαίνοντα πρόσωπα των «87» δεν θέλησαν να ρίξουν λάδι στη φωτιά. Χαρακτηριστικά η Όλγα Γεροβασίλη δήλωσε πως «ο Στέφανος Κασσελάκης δεν απειλείται από κάποιον και δεν αμφισβητείται». Παρ’ όλα αυτά οι επιθέσεις κατά των υπογραφόντων στελεχών εξαπολύονταν κατά κύματα από συνεργάτες του Στέφανου Κασσελάκη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι κατηγορίες που τους προσάπτονταν ήταν αυτές των «πραξικοπηματιών», προανήγγειλαν σύγκρουση στην Κεντρική Επιτροπή, ενώ έκαναν την εμφάνισή τους ακόμα και ηλεκτρονικές συλλογές υπογραφών υπέρ του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ.

Τα οικονομικά ως όπλο απαξίωσης των αντιπάλων

Το επόμενο βήμα της σύγκρουσης αφορούσε τα οικονομικά του κόμματος, μετά και την απόφαση για παύση της έκδοσης της καθημερινής «Αυγής». Διαρροές του στενού επιτελείου του Στέφανου Κασσελάκη προς λίγα και στοχευμένα μέσα ενημέρωσης, έθεταν σε εφαρμογή το σχέδιο του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, για το οποίο είχε γράψει το ethnos.gr: Να φανεί πως ο μόνος που ενδιαφέρεται πραγματικά για την εξυγίανση του κομματικού μηχανισμού είναι ο Στέφανος Κασσελάκης, εν αντιθέσει με τους εσωκομματικούς του αντιπάλους, που ενδιαφέρονται μόνον για την διατήρηση του παραγοντισμού και των μικροεξουσιών τους.

Στο πλαίσιο αυτό γράφτηκε πως μόνον τρία από τα 87 στελέχη που υπέγραψαν το επίμαχο κείμενο, κατέθεσαν χρήματα για την Αυγή, την ώρα που ο Στέφανος Κασσελάκης κατέθεσε 20.000 ευρώ.

Ωστόσο η επίθεση αναβαθμίστηκε και συμπεριέλαβε τον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα. Σύμφωνα με επίσης στοχευμένα δημοσιεύματα, ο πρώην πρωθυπουργός δεν κατέθεσε ούτε αυτός χρήματα, παρά το γεγονός πως έλαβε προσωπική επιστολή για το θέμα.

Κύκλοι του Αλέξη Τσίπρα απάντησαν με μια οργισμένη δήλωση, μιλώντας για «χυδαιότητα» των υπευθύνων που χειρίζονται ευαίσθητα ζητήματα, καθώς ο πρώην πρωθυπουργός βρίσκεται στο εξωτερικό τις τελευταίες ημέρες.

Η πρωτοφανής επίθεση στον Τσίπρα

Ο Στέφανος Κασσελάκης με μια μεταμεσονύκτια ανάρτηση (βρίσκεται ακόμα στις ΗΠΑ) επιτέθηκε ευθέως στον Αλέξη Τσίπρα. Επισήμανε ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έγινε για να ρευστοποιηθεί σε ένα κεντρώο σχήμα με συμφωνίες κορυφής έξω από την κοινωνία», χρεώνοντάς εμμέσως στον πρώην πρωθυπουργό πως αναμιγνύεται στις συζητήσεις «κέντρων» για την συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ, και προκάλεσε τον Αλέξη Τσίπρα να αναλάβει αν θέλει τον ΣΥΡΙΖΑ.

«Έλα και ανάλαβε και θα είμαι συντεταγμένος στρατιώτης στην προσπάθειά σου, χωρίς να σε υπονομεύσω ούτε στιγμή. Αν όμως δεν το επιθυμείς, στήριξέ με να κάνω την προσπάθεια για το κόμμα μας, χωρίς παιχνίδια», έγραψε ο Στέφανος Κασσελάκης, καταλογίζοντας ουσιαστικά στον προκάτοχό του πως πράττει ό,τι ο ίδιος αποστρέφεται: Υπονόμευση και παιχνίδια.

«Αλέξη, πάμε;» κατέληγε στην ανάρτησή του ο Στέφανος Κασσελάκης, παραπέμποντας με νόημα στην ανάρτηση του Μανώλη Χριστοδουλάκη του ΠΑΣΟΚ για τον Χάρη Δούκα.

Ενδεικτικό της κατάστασης ήταν πάντως το γεγονός πως ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ αρχικά ανάρτησε κείμενο στο οποίο κατηγορούσε τον Αλέξη Τσίπρα ότι το υπονομεύει. Κατόπιν ο Στέφανος Κασσελάκης έσβησε την ανάρτηση και «ανέβασε» ξανά το κείμενο χωρίς την εμπρηστική φράση.

Οι λόγοι για την πρωτόγνωρη κατάσταση στην Κουμουνδούρου

Όλα τα παραπάνω σηματοδοτούν πως η σύγκρουση πλέον στον ΣΥΡΙΖΑ δεν αφορά γενικώς τον πρόεδρο και μια μερίδα στελεχών, αλλα βρίσκεται σε εξέλιξη μια προσωπική αντιπαράθεση ανάμεσα στον νυν και τον πρώην πρόεδρο του κόμματος. Η κατάσταση είναι πρωτόγνωρη όχι μόνο για την Κουμουνδούρου, αλλά για το σύνολο του πολιτικού συστήματος. Επιθέσεις από «νυν» σε «πρώην» έχουν υπάρξει στο παρελθόν, ωστόσο η ένταση δεν λάμβανε ποτέ τέτοια χαρακτηριστικά με κατηγορίες περί υπονόμευσης, περί απόπειρας πραξικοπήματος και με υπόνοιες για τα οικονομικά του εκάστοτε κομματικού οργανισμού.

Τα σενάρια για τους λόγους πίσω από τους οποίους επιλέγει ο Στέφανος Κασσελάκης να επιτεθεί ευθέως και τόσο σφόδρα κατά του Αλέξη Τσίπρα, έχουν πυκνώσει τις τελευταίες ημέρες. Ο Στέφανος Κασσελάκης βρίσκεται στις ΗΠΑ επί πολλές ημέρες και το πρόγραμμά του εκεί είναι εξαιρετικά αραιό, χωρίς ουδείς να γνωρίζει πότε ακριβώς θα επιστρέψει.

Παράλληλα πίσω στην Αθήνα οι πιέσεις προς τον Στέφανο Κασσελάκη είναι ήδη πολλές: Η συζήτηση για την σύμπραξη των κομμάτων της Κεντροαριστεράς απειλεί αντικειμενικά την πρωτοκαθεδρία του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, η εσωκομματική κριτική αυξάνεται, ενώ πολλά αντίπαλα κόμματα περιμένουν πώς και πώς την γνωστοποίηση του «πόθεν έσχες» του, παρά τις αναβολές που δίδονται για την κατάθεσή τους.

Το γεγονός, παράλληλα, πως η Αυγή έμεινε εντελώς αιφνιδιαστικά χωρίς πόρους κάνει αρκετούς να θεωρούν ότι είτε η διαχείρισή της είναι πλημμελής, καθώς σε επιχειρήσεις τα προβλήματα γύρω από τα ταμειακά διαθέσιμα είναι γνωστά μήνες πριν, είτε πως επελέγη να κατευθυνθούν πόροι συνειδητά προς την προεκλογική καμπάνια και άλλες ανάγκες και όχι για τη μισθοδοσία των εργαζομένων στα κομματικά μέσα ενημέρωσης.

Τα αδιέξοδα Κασσελάκη και η επιλογή του Σαμψών

Όλες οι εμπρηστικές επιλογές του Στέφανου Κασσελάκη κάνουν πολλούς να πιστεύουν πως ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ αδυνατεί να διαχειριστεί πολιτικά και προσωπικά την επίδοση του στις ευρωεκλογές και την κριτική που του ασκείται. Πιεσμένος από τα δεδομένα, εμφανίζεται σαν άλλος Σαμψών να γκρεμίζει το οικοδόμημα του ΣΥΡΙΖΑ φωνάζοντας «αποθανέτω η ψυχή μου μετά των αλλοφύλων».

Με άλλα λόγια, φαίνεται να έχει επιλέξει να μεθοδεύσει την εξώθηση όσων του ασκούν κριτική προς την έξοδο από τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό δείχνει ακόμα και η πρόκληση προς τον Αλέξη Τσίπρα να αναλάβει εκείνος την προεδρία. Την ίδια σχεδόν “passive aggressive” τακτική είχε ακολουθήσει και για την Έφη Αχτσιόγλου τον περασμένο Νοέμβριο.

«Με το χέρι στην καρδιά, αν είχε έρθει προεκλογικά η Έφη Αχτσιόγλου και μου είχε πει “αυτή η καρέκλα είναι το όνειρό της ομάδας μου, ή βγαίνω πρόεδρος ή φεύγω”, θα είχα κάνει πίσω. Θα είχα αποσύρει την υποψηφιότητά μου για χάρη της ενότητας», είχε γράψει σε ανάρτησή του, επιχειρώντας να δείξει πως δεν το ενδιαφέρει η προεδρία. Παράλληλα όμως προχωρούσε σε ανοίκειες επιθέσεις προς την ομάδα όσων αποχώρησαν από τον ΣΥΡΙΖΑ, υποδαυλίζοντας την τοξική ένταση.

Ο κρίσιμος ρόλος του Νίκου Παππά και η πρόβλεψη για εκπαραθύρωση του προέδρου

Στο δρόμο προς την Κεντρική Επιτροπή υπάρχουν κρίσιμοι παράγοντες που απομένουν να ξεκαθαρίσουν. Και δεν είναι άλλοι από τη στάση που θα κρατήσει η ομάδα στελεχών γύρω από τον Νίκο Παππά που δεν υπέγραψαν το κείμενο των «87» και μέχρι στιγμής κρατούν τα χαρτιά τους κλειστά.

Υπενθυμίζεται πως το καταστατικό του ΣΥΡΙΖΑ προβλέπει πως το 50%+1 της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος μπορεί να άρει την εμπιστοσύνη της προς τον εκάστοτε πρόεδρο και να προκηρυχτούν άμεσα συνεδριακές διαδικασίες. Οι «87» αποτελούν σχεδόν το 30% του οργάνου και η ομάδα Παππά είναι η πιο ισχυρή στο όργανο. Άρα η στάση της θα κρίνει πολλά.

Ο Στέφανος Κασσελάκης επιτιθέμενος στον Αλέξη Τσίπρα ουσιαστικά «τσιγκλάει» όλες τις ομάδες να ξεκαθαρίσουν εάν συντάσσονται με τον νυν ή τον πρώην πρόεδρο. Δεν υπάρχουν πλέον περιθώριο σε κανένα μέλος της Κεντρικής Επιτροπής να κρατήσει μεσοβέζικη στάση.

Αν στην προσεχή συνεδρίαση του οργάνου επικρατήσει ο Στέφανος Κασσελάκης, τότε οι «87» θα πρέπει να επιλέξουν αν θα παραμείνουν ηττημένοι και δέσμιοι ενός προέδρου που θα τους κατηγορεί -ως συνήθως- για υπονόμευση. Αν από την άλλη, η ομάδα Παππά αλλάξει στάση και στραφεί κατά του Στέφανου Κασσελάκη, τότε ο νυν πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει κανέναν λόγο να παραμένει στη θέση του. Είτε θα αποσυρθεί από την πολιτική σκηνή είτε θα ιδρύσει δικό του σχήμα μαζί με στελέχη όπως ο Παύλος Πολάκης.

Το πιθανότερο σενάριο και οι κινήσεις Τσίπρα

Τα δεδομένα πάντως γέρνουν προς το πρώτο σενάριο. Η ομάδα Παππά θα πράξει πιθανότατα ό,τι έπραξε και στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, όπου τελικά θέλησε να κρατήσει ίσες αποστάσεις, ώστε να συντηρήσει τις προνομιακές της θέσεις στον κομματικό μηχανισμό του ΣΥΡΙΖΑ.

Το ερώτημα είναι τι θα πράξουν οι «87»: Θα αποσυρθούν ησύχως στις εστίες τους εντός του «κόμματος Κασσελάκη», υποτασσόμενες σε έναν πρόεδρο που βάλλει κατά της «σημαίας» του ΣΥΡΙΖΑ; Ή θα κινητοποιηθούν στα ορια του κόμματος, ώστε να συμβάλουν στην ενότητα του χώρου της Κεντροαριστεράς;

Και φυσικά απομένει να φανεί τι θα πράξει ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας που βρίσκεται αντιμέτωπος με μια επίθεση που δεν του αφήνει περιθώριο να παραμένει αμέτοχος. Οι εξελίξεις αφορούν προσωπικά τον ίδιο, αλλά και όλη του την παρακαταθήκη.

ΣΥΡΙΖΑΑλέξης ΤσίπραςΣτέφανος Κασσελάκηςειδήσεις τώρα