Η αποτίμηση της συνάντησης Μητσοτάκη - Ερντογάν: Τα σημεία συμφωνίας και τα δύσκολα θέματα

Τη διάθεση για διατήρηση ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας και για συνεργασία σε θέματα, όπως το μεταναστευτικό επιβεβαίωσαν χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Στη συνάντηση- που κράτησε μισή ώρα- έγινε επισκόπηση της προόδου στον πολιτικό διάλογο και στη θετική ατζέντα, ωστόσο τα δύσκολα θέματα θα εξεταστούν αργότερα.

Δύο είναι τα θετικά σημεία που βγήκαν από την χθεσινή συνάντηση:

• Υπήρξε συμφωνία για την εντατικοποίηση της συνεργασίας στο μεταναστευτικό για την εξάρθρωση των δικτύων των διακινητών, που θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Μάλιστα θεωρείται πιθανόν να συναντηθούν οι υπουργοί Μετανάστευσης των δύο χωρών το επόμενο διάστημα.

Να σημειωθεί εδώ πως το μεταναστευτικό είναι ψηλά στην ατζέντα της Αθήνας για δύο διαφορετικούς λόγους: Πρώτον η συζήτηση έχει φουντώσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο μετά την απόφαση της Γερμανίας να προχωρήσει σε ένα αυστηρότερο πλαίσιο, που ενδεχομένως θα προκαλέσει ένα ντόμινο εξελίξεων. Δεύτερον οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή δημιουργούν ανησυχία για την δημιουργία ενός νέου μεταναστευτικού ρεύματος. Επομένως είναι κρίσιμο να συνεχιστεί η συνεργασία με την Άγκυρα στο συγκεκριμένο θέμα.

• Συμφωνήθηκε ο οδικός χάρτης των επόμενων μηνών. Ειδικότερα ανατέθηκε στους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών να αρχίσουν την προετοιμασία για τη σύγκληση του επόμενου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας- Τουρκίας, που θα πραγματοποιηθεί στην Άγκυρα τον Ιανουάριο του 2025 (στη βάση της Διακήρυξης των Αθηνών). Στόχος είναι να διατηρηθούν ανοιχτοί δίαυλοι κοινωνίας προκειμένου να μην διαταραχθούν τα ήρεμα νερά στην περιοχή και να δοθεί έμφαση σε θέματα που μπορούν να φέρουν κοντά τις δύο χώρες.

Όσον αφορά στο ζήτημα ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας κυβερνητικές πηγές υπογράμμιζαν χθες ότι οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών θα εκτιμήσουν πότε θα μπορέσουν να ανοίξουν τη συζήτηση, στο πλαίσιο του πολιτικού διαλόγου που συνεχίζεται. Να τονιστεί πάντως εδώ πως από την προσοχή της Αθήνας δεν ξέφυγε μία αναφορά που έκανε ο Τούρκος πρόεδρος στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ για επίλυση διαφορών με γνώμονα το διεθνές δίκαιο. Αυτό αποτιμάται θετικά ωστόσο μένει να φανεί και πως θα προχωρήσει από εδώ και πέρα ο Τούρκος πρόεδρος.

Τι λένε Αθήνα και Άγκυρα

Η συνάντηση μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήταν σύντομη λόγω των χρονικών περιορισμών που υπάρχουν εν μέσω της Συνόδου του ΟΗΕ και ήταν σε καλό κλίμα έλεγαν κυβερνητικές πηγές. Και προσέθεταν «επιβεβαιώθηκε η βούληση και των δύο πλευρών για διατήρηση του θετικού κλίματος, τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης τα όποια έως τώρα αποδίδουν καρπούς, ενώ συζητήθηκαν και περιφερειακά και παγκόσμια θέματα».

Στο μεταξύ η Διεύθυνση Επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας έκανε την ακόλουθη ανάρτηση «κατά τη διάρκεια της συνάντησης εξετάστηκαν οι διμερείς σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας, περιφερειακά και παγκόσμια θέματα». Επισημαίνεται ακόμα πως «ο Πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε ότι η Τουρκία και η Ελλάδα μπορούν να κάνουν σίγουρα (σταθερά) βήματα προς το μέλλον, στον άξονα της καλής γειτονίας και ότι η ενίσχυση του διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών καθώς και το να κινηθούν στο πνεύμα και το γράμμα της Διακήρυξης των Αθηνών θα ωφελήσει και τις δύο χώρες».

Κυπριακό

Σε μια κρίσιμη συγκυρία- που επιχειρείται η επανέναρξη των συζητήσεων για το Κυπριακό - μια σειρά επαφών είναι σε εξέλιξη. Αύριο ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, τον οποίο χθες συνάντησε ο Τούρκος πρόεδρος.

Στη συνάντηση αυτή σύμφωνα με δήλωση της τουρκικής προεδρίας ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επεσήμανε ότι «η τουρκοκυπριακή πλευρά επιθυμεί την κατοχύρωση των δικαιωμάτων της, όπως η κυρίαρχη ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς, ότι οι δυνατότητες λύσης εκτός από το μοντέλο της ομοσπονδίας θα μπορούσαν να συζητηθούν σε μια συνάντηση υπό την αιγίδα του ΟΗΕ με τη συμμετοχή των μερών και ότι η αναγνώριση της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου ως κράτος θα ήταν το κλειδί για μια λύση που θα λαμβάνει υπόψη τις πραγματικότητες στο νησί». Να σημειωθεί πως νωρίτερα ο κ.Ερντογάν, μιλώντας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, επέμεινε στην γνωστή ρητορική του και επανέλαβε τα περί αναγνώρισης των κατεχόμενων από την διεθνή κοινότητα.

Την ίδια στιγμή κυβερνητικές πηγές , μετά την συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο, σημείωναν χθες πως «η ελληνική πλευρά επανέλαβε τις πάγιες θέσεις Αθήνας και Λευκωσίας, επισήμανε την ανάγκη επανέναρξης του διαλόγου μεταξύ των δύο πλευρών υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών και ότι υποστηρίζει πλήρως τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για τριμερή συνάντηση». Η Αθήνα και η Λευκωσία είναι σε ανοικτή γραμμή για το συντονισμό των ενεργειών τους και το επόμενο δίμηνο θα υπάρχει μια πληρέστερη εικόνα για το πως εξελίσσεται η κατάσταση.