Πότε θα συζητηθεί η δύσκολη ατζέντα στα ελληνοτουρκικά και γιατί η Αθήνα βλέπει παράθυρο ευκαιρίας

Μετά από έξι συναντήσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε διάστημα 14 μηνών στην Αθήνα εκτιμούν πως μπορεί η συζήτηση να περάσει σε πιο δύσκολα θέματα. Τους επόμενους λοιπόν μήνες - μέχρι την συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας που θα γίνει τον Ιανουάριο - οι υπουργοί Εξωτερικών θα διερευνήσουν το έδαφος για το κατά πόσον υπάρχουν πρόσφορες συνθήκες για να εκκινήσουν οι συζητήσεις σχετικά με την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Μάλιστα αναμένεται επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών στην Αθήνα τον Νοέμβριο κατά πάσα πιθανότητα.

Υπενθυμίζεται πως σε πρώτη φάση μπήκε μπροστά μια θετική ατζέντα και έμφαση δίνεται στην περαιτέρω συνεργασία για την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων, όπως η κλιματική αλλαγή και η μετανάστευση. Στόχος είναι η διατήρηση ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας, ώστε σταδιακά η συζήτηση να περάσει σε πιο δύσκολα θέματα.

«Η Ελλάδα είναι πρόθυμη να εργαστεί για την επίλυση του μοναδικού εκκρεμούς σημαντικού ζητήματος με τη γείτονα: την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο» σημείωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Επεσήμανε δε πως «δεν έχουμε μπορέσει να διευθετήσουμε αυτή τη διαφορά επί περισσότερα από 40 χρόνια, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι μοιραίο να παραμείνει άλυτη»

Μιλώντας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ο πρωθυπουργός τόνισε «άκουσα με χαρά τον πρόεδρο Ερντογάν να λέει ότι η οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο είναι προς το κοινό συμφέρον ολόκληρης της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου». Προσέθεσε δε «είμαι πεπεισμένος ότι σήμερα έχουμε ένα παράθυρο ευκαιρίας και θα πρέπει να είμαστε αρκετά τολμηροί και αρκετά σοφοί ώστε να αδράξουμε αυτή την ευκαιρία. Αλλά αν πρόκειται να προσπαθήσουμε θα πρέπει και οι δύο πλευρές να υιοθετήσουμε μια συνεπή προσέγγιση σε κάθε πτυχή της συμπεριφοράς μας»

Μεταναστευτικό

Έντονη ανησυχία υπάρχει για το ενδεχόμενο αύξησης των μεταναστευτικών ροών και κρίσιμη θεωρείται η συνεργασία με την τουρκική πλευρά στο θέμα αυτό. Μάλιστα το επόμενο διάστημα ο υπουργός Μετανάστευσης Νίκος Παναγιωτόπουλος αναμένεται να συναντηθεί με τον Τούρκο ομόλογο του.

Να σημειωθεί εδώ πως χθες μιλώντας στη Βουλή ο κ. Παναγιωτόπουλος υπογράμμισε πως η ελληνική πολιτική στο μεταναστευτικό κινείται στα σωστά επίπεδα ωστόσο «καμία στρατηγική δεν θα έχει κανένα αποτέλεσμα εάν αύριο σημειωθεί μια μεγάλη ανάφλεξη στο Λίβανο».

Πάντως η Αθήνα δεν έχει στραμμένο το βλέμμα μόνο στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή αλλά και στα όσα λαμβάνουν χώρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η συζήτηση για το μεταναστευτικό έχει έρθει ξανά στο προσκήνιο μετά την απόφαση της Γερμανίας να υιοθετήσει ένα αυστηρότερο πλαίσιο και ανησυχία υπάρχει για το ενδεχόμενο αυτό να πυροδοτήσει ένα ντόμινο εξελίξεων.

Κυπριακό

Μιλώντας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ειδική αναφορά έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο Κυπριακό λέγοντας πως «επαναβεβαιώνω εδώ σήμερα τη δέσμευσή μας όσον αφορά στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Κύπρου και σε μια λύση στη βάση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, με μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ». Σημείωσε δε χαρακτηριστικά «η λύση δύο κρατών δεν μπορεί και δεν θα γίνει αποδεκτή»

Στο μπαράζ επαφών που είχε στη Νέα Υόρκη ο Κυριάκος Μητσοτάκης συνάντησε την Πέμπτη τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες. Ο πρωθυπουργός επανέλαβε την εκτίμησή του για τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα για την επανεκκίνηση των συνομιλιών για το Κυπριακό. Επίσης υπογράμμισε ότι πρέπει να αξιοποιηθεί κάθε δυνατότητα για λύση του Κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Τι λένε στην κυβέρνηση για το διπλωματικό σπριντ

Κυβερνητικές πηγές υπογράμμιζαν πως στις συναντήσεις που έγιναν στο περιθώριο της 79ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ επιβεβαιώθηκε η αναβαθμισμένη θέση της Ελλάδας στον παγκόσμιο διπλωματικό χάρτη, καθώς και ο ρόλος της χώρας ως πυλώνα σταθερότητας σε μία ταραγμένη περιοχή. Οι ίδιες πηγές τόνιζαν πως η Ελλάδα απέδειξε ότι είναι ένας αξιόπιστος εταίρος που μπορεί να συνομιλεί με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, γνωρίζοντας καλά τις ιδιαίτερες συνθήκες και ισορροπίες που επικρατούν στην ευρύτερη περιοχή.