Υπερταμείο: Προς... αξιοποίηση Λευκός Πύργος και Σπιναλόγκα!

Μπορεί ο Λευκός Πύργος να γίνει µπαρ; Μαζί µε τα σηµαντικότερα οθωµανικά µνηµεία της Θεσσαλονίκης και των Ιωαννίνων; Ολόκληρη η Σπιναλόγκα να µετατραπεί σε θέρετρο spa; Η Πλατεία Ενώσεως στην Κεφαλονιά να γίνει ιδιωτικός παιδότοπος και το Φρούριο Φιρκά στα Χανιά εστιατόριο; Γηπεδάκι γκολφ τµήµατα της Δυτικής και της Ανατολικής Τάφρου των Ενετικών Τειχών;

Μπορούν να χάσουν την προστασία, που έχουν µέχρι σήµερα ως µνηµεία, ολόκληρη η Νότια Τάφρος των Ενετικών τειχών, τµήµατα από τα ενετικά τείχη του Ηρακλείου (16ος αιώνας), το διατηρητέο µνηµείο της Καστέλας Ηρακλείου, κατάλοιπα της ενετικής Μονής Αγίου Πέτρου των ∆οµινικανών στο Ηράκλειο, το Νέο και Παλαιό Φρούριο και το Ανάκτορο Μιχαήλ και Γεωργίου στην Κέρκυρα, το Κάστρο και ο Γοτθικός Πύργος Χίου;

Μνηµεία, κοµµάτι της Ιστορίας του τόπου και της πολιτιστικής µας κληρονοµιάς, που κρύβονται, µεταξύ άλλων, πίσω από τη  µακρά λίστα µε τους 10.119 «τυφλούς» Κωδικούς Αριθµούς Εθνικού Κτηµατολογίου (ΚΑΕΚ), που πέρασαν µε υπουργική απόφαση στο Υπερταµείο προς... αξιοποίηση.

Ναι, παραδέχονται οι νοµικοί, που εργάστηκαν για τον αρχαιολογικό νόµο, αλλά και οι αρχαιολόγοι, που έχουν προσφύγει γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο στο Συµβούλιο της Επικρατείας, µαζί µε δηµάρχους, απαιτώντας την έκδοση νέου ΦΕΚ, που θα εξαιρεί διά παντός, πέρα από τους αρχαιολογικούς χώρους, και τα µνηµεία από οποιαδήποτε µορφή οικονοµικής εκµετάλλευσης από ιδιώτες. Το θέµα έχει αναδειχθεί και σε σοβαρό σηµείο τριβής της υπ. Πολιτισµού Μυρσίνης Ζορµπά µε τον υπ. Οικονοµικών -οδηγώντας, σύµφωνα µε έγκυρες πληροφορίες του «Εθνους», και προς ολική σύγκρουση-, καθώς ο κ. Τσακαλώτος δεν εγκρίνει τη λύση της έκδοσης διορθωτικής νοµοθετικής ρύθµισης.

Τα προβλήµατα

Η Κνωσσός, ο αρχαιολογικός χώρος Ελευσίνας αλλά και η Βεργίνα (Αιγές και Βασιλικοί Τάφοι), που συµπεριλαµβάνονται στη λίστα των 10.119 ΚΑΕΚ, προστατεύονται από την παρ. 4 του άρθρου 196 του ν. 4389/2016, που εξαιρεί τους αρχαιολογικούς χώρους.

Τα προβλήµατα ανακύπτουν από το γεγονός ότι ο νόµος δεν κάνει την παραµικρή αναφορά στα µνηµεία που βρίσκονται εκτός κηρυγµένων αρχαιολογικών χώρων και ειδικά σε όσα χρονολογούνται µετά το 1453, τα οποία, ακόµη και µε βάση τον αρχαιολογικό νόµο, δεν είναι εκτός συναλλαγής. Νοµικοί της νοµοπαρασκευαστικής επιτροπής του αρχαιολογικού νόµου έχουν παραδεχτεί πως εφόσον υπάρχουν στην κατοχή ιδιωτών µνηµεία µετά το 1453, αυτά δεν µπορούν να εξαιρεθούν από δικαιοπραξίες. Επιπλέον, ότι δύνανται να µεταβιβαστούν στην ΕΤΑ∆ άλλα περιουσιακά στοιχεία τα οποία ανήκουν κατά κυριότητα στο ελληνικό ∆ηµόσιο µε απόφαση του υπουργού Οικονοµικών. Ητοι, και τα χρονολογηµένα µετά το 1453 µνηµεία, καθώς και κτίρια µουσείων.

Στο άρθρο 209 του ν. 4389/2016, που µνηµονεύεται στην Υπουργική Απόφαση Τσακαλώτου για τη µεταβίβαση των 10.119 ΚΑΕΚ, προβλέπεται η σύσταση οµάδας εργασίας από εκπροσώπους του Υπερταµείου, του υπουργείου Οικονοµικών και των αρµόδιων υπουργείων προκειµένου να εντοπίσουν «στο Μητρώο Ακίνητης Περιουσίας της Γενικής Γραµµατείας ∆ηµοσίας Περιουσίας ακίνητα που πληρούν κριτήρια τα οποία τα καθιστούν κατάλληλα για αξιοποίηση».

Η ύπαρξη αυτής της επιτροπής, µε τα 39 υπηρεσιακά στελέχη, συνεργάτες υπουργών και ειδικούς  εµπειρογνώµονες από όλα τα συναρµόδια υπουργεία, συµπεριλαµβανοµένου και του υπουργείου Πολιτισµού, που είχε συγκροτηθεί στη Γενική Γραµµατεία ∆ηµόσιας Περιουσίας (ΓΓΔΠ) του υπουργείου Οικονοµικών, έναν χρόνο πριν γίνει η µεταβίβαση των 10.119 ΚΑΕΚ, γεννά σοβαρά ερωτήµατα. Εκαναν τη δουλειά τους; Ταυτοποίησαν τους κωδικούς; Ταυτοποίησαν κάποιους από αυτούς;

Υπάρχουν, δηλαδή, κάποιοι που γνώριζαν ποια ακίνητα αντιστοιχούν στους κωδικούς ακινήτων που ζήτησε το Υπερταµείο να του µεταβιβαστούν; Ηξεραν, ξέρουν ή όχι, το πολύ ανησυχητικό είναι ότι εφόσον, σύµφωνα µε το άρθρο 7 του ισχύοντος Αρχαιολογικού Νόµου (ν. 3028/2002), µε τίτλο «Κυριότητα σε ακίνητα µνηµεία», ανήκουν στο ∆ηµόσιο «κατά κυριότητα και νοµή και είναι πράγµατα εκτός συναλλαγής και ανεπίδεκτα χρησικτησίας» τα αρχαία ακίνητα µνηµεία που χρονολογούνται έως και το 1453, τα µνηµεία µετά το 1453 µένουν εκτεθειµένα.

«Με άλλα λόγια, θα έχουµε την παγκόσµια πρώτη να ξεπουληθεί η διαχείριση του Λευκού Πύργου και των ενετικών τειχών στην Κρήτη σε ιδιώτες! Αν δεν εξαιρεθούν µε νοµοθετική ρύθµιση! Αυτό προφανώς δεν θα το επιτρέψουµε, χρησιµοποιώντας κάθε πρόσφορο νόµιµο µέσο! ∆εν θα περάσουν πολιτιστικά κτίρια ή µνηµεία σε µη κρατική διαχείριση» υπογραµµίζει η πρώην πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, Ολγα Σακκαλή