Δημοτικές εκλογές 2019: Οι σίγουροι και τα ντέρμπι της κάλπης στην Αττική

Ντέρμπι διάρκειας µίας εβδοµάδας, ανάµεσα στην πρώτη και τη δεύτερη Κυριακή, αναµένεται στη συντριπτική πλειονότητα των 345 δήµων και 13 περιφερειών, όπου ελάχιστοι υποψήφιοι θα εξασφαλίσουν στον πρώτο γύρο το 50% συν ένα των ψήφων. Θα ακολουθήσει µαραθώνιος αντοχής για την τετραετία που ακολουθεί, καθώς ο δήµαρχος ή ο περιφερειάρχης που θα εκλεγεί τη δεύτερη Κυριακή θα κληθεί να διοικήσει χωρίς την απόλυτη πλειοψηφία στο δηµοτικό ή το περιφερειακό συµβούλιο που λαµβάνει τις αποφάσεις.

Εκεί θα κριθούν η ικανότητά του να συνθέτει συµµαχίες και να τις ανασυνθέτει, χωρίς να δυσαρεστεί τους δικούς του συµβούλους, αλλά ούτε και να καταπατά τις προεκλογικές συµµαχίες που του επέτρεψαν να εξασφαλίσει πλειοψηφία για την κατάληψη του θώκου. Σχεδόν 2.000 εκτιµάται πως θα είναι πανελλαδικά οι υποψήφιοι δήµαρχοι και περιφερειάρχες και περίπου 350.000 (!) οι υποψήφιοι δηµοτικοί, περιφερειακοί αλλά και κοινοτικοί σύµβουλοι που θα διεκδικήσουν την ψήφο των Ελλήνων.

Οι υποψήφιοι σύµβουλοι, µάλιστα, εκτός από τον δεδοµένο όγκο τους, αποκτούν λόγω απλής αναλογικής και αυξηµένο βάρος καθώς είναι εκείνοι που θα κληθούν να στηρίξουν ή να αποδοµήσουν εξουσίες. Ο χάρτης των αυτοδιοικητικών εκλογών το βράδυ της 26ης Μαΐου θα γεµίσει µε θολά χρώµατα επικράτησης από πλευράς κοµµατικών παρατάξεων. Στην Αττική, µε τη θηριώδη από πλευράς πληθυσµού Περιφέρεια και τους 66 δήµους, το φαινόµενο του κατακερµατισµού εκτιµάται ότι θα αποτυπωθεί µε έµφαση. Τα σενάρια που επικρατούν εµφανίζουν ως αναγκαία τη µετεκλογική συνεργασία τουλάχιστον δύο ή και τριών παρατάξεων για να εξασφαλιστεί απόλυτη πλειοψηφία στο δηµοτικό συµβούλιο.

Δήμαρχοι από την πρώτη Κυριακή

Υπάρχουν, µάλιστα, και περιπτώσεις όπου δεν θα είναι αρκετή ούτε µια σύµπραξη τεσσάρων συνδυασµών για να επιτευχθεί κυβερνησιµότητα, όπως τουλάχιστον αυτή οριζόταν µε το παλιό σύστηµα του «µπόνους» στον πρώτο µε το 60% των εδρών. Οι δήµοι που πιθανολογείται ότι θα εκλέξουν δήµαρχο την πρώτη Κυριακή µετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού και ανάµεσά τους περιλαµβάνονται το Περιστέρι, όπου ο Ανδρέας Παχατουρίδης είχε σαρώσει το 2014 εξαρχής µε 62,09%, η Νίκαια - Αγ. Ι. Ρέντης, όπου ο Γιώργος Ιωακειµίδης πέτυχε αυτήν τη φορά ταυτόχρονη στήριξη από ΣΥΡΙΖΑ, Ν∆, ΚΙΝΑΛ, Ποτάµι και ΑΝΕΛ, και το Κορωπί, όπου ο ∆ηµήτρης Κιούσης είχε εκλεγεί µε 75,92% των ψήφων. Στη µικρή λίστα τοποθετείται και η Βάρη-Βούλα-Βουλιαγµένη, όπου το 2014 παίχτηκε θρίλερ µακράς διαρκείας µέχρι να εκλεγεί ο Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, ο οποίος πέτυχε στον δεύτερο γύρο διαφορά µόλις 12 ψήφων από τον αντίπαλό του Σπύρο Πανά.

Στα χρόνια που ακολούθησαν, όµως, οι τότε βασικοί µονοµάχοι συνεννοήθηκαν µεταξύ τους επιτυχώς και το νυν ψηφοδέλτιο Κωνσταντέλλου περιλαµβάνει τα περισσότερα από τα τότε στελέχη του Πανά, ο οποίος δεν θα είναι υποψήφιος και στηρίζει τον άλλοτε αντίπαλο. Αλλωστε, το γεγονός και µόνο της επιτυχούς συνεννόησης µετά τη σφοδρή σύγκρουση και τις επανακαταµετρήσεις ψήφων του 2014 είναι ικανό από µόνο του να µετρήσει υπέρ του νυν δηµάρχου, στον βαθµό που οι εκλογείς αντιλαµβάνονται ότι τέτοια «χαρίσµατα» θα είναι απαραίτητα στην τετραετία που ακολουθεί, προκειµένου ο δήµος να συνεχίσει να λειτουργεί και να παράγει έργο προς όφελος των δηµοτών.

Είναι χαρακτηριστικό, άλλωστε, ότι ο κ. Κωνσταντέλλος είναι από τους λιγοστούς δηµάρχους στον οποίο αναφέρεται η περιφερειάρχης Αττικής Ρένα ∆ούρου όταν µιλά για παραδείγµατα καλής συνεργασίας µε τοπικούς άρχοντες που προέρχονται από την αντίπερα όχθη και όχι τον ΣΥΡΙΖΑ. Η κυρία ∆ούρου χρησιµοποιεί στις συνεντεύξεις της τον κ. Κωσταντέλλο και τον Ανδρέα Παχατουρίδη ως καλά παραδείγµατα, σε αντίθεση µε τον βασικό της αντίπαλο στη διεκδίκηση της Περιφέρειας Αττικής, τον επί 12 έτη δήµαρχο Αµαρουσίου, Γιώργο Πατούλη.

Η μάχη της Περιφέρειας

Η µάχη για την Περιφέρεια Αττικής εξελίσσεται σε πόλεµο δίχως αύριο, καθώς εδώ θα καταγραφούν µε µεγαλύτερη σαφήνεια και οι δυνάµεις των κοµµάτων που στηρίζουν τους υποψηφίους. Σύµφωνα µε όλες τις ενδείξεις, ο στηριζόµενος από τη Νέα ∆ηµοκρατία, Γ. Πατούλης, θα εξασφαλίσει ένα προβάδισµα σε ψήφους, το οποίο όµως δεν θα του επιτρέψει να πανηγυρίσει από την πρώτη Κυριακή. Αντίθετα θα του επιβάλει να επιλέξει συµµάχους εν όψει του δεύτερου γύρου και να αποφασίσει σε ποια νερά θα αλιεύσει ψήφους για να επικρατήσει στις 2 Ιουνίου.

Εάν στη δεύτερη θέση αναδειχθεί η εκλεκτή του ΣΥΡΙΖΑ Ρένα ∆ούρου, ο Γ. Πατούλης δεν έχει άλλη οδό από το να επιδιώξει συνεννόηση µε τον Γιάννη Σγουρό. Εδώ θα απαιτηθεί µαεστρία, καθώς στην προεκλογική περίοδο η σφοδρότητα των συγκρούσεων ήταν συχνά µεγαλύτερη στο δίπολο Σγουρού - Πατούλη παρά σε εκείνο µε την περιφερειάρχη. Ο κ. Σγουρός από την πλευρά του έχει να επιδείξει εκτός από µακρά εµπειρία σε νίκες και ήττες, το γεγονός ότι στο παρελθόν είχε δηµιουργήσει εξαιρετικά ανθεκτικούς διαύλους επικοινωνίας µε το «γαλάζιο» στρατόπεδο. Ο ίδιος προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, αλλά το 2014 επικράτησε µε άνεση του επίσηµου υποψηφίου της Νέας ∆ηµοκρατίας, Γ. Κουµουτσάκου.

Από τότε έως και σήµερα προβάλλει τον εαυτό του ως ανεξάρτητο και αυτοδιοικητικό, ενώ κάθε πρόβλεψη είναι ανοικτή εάν είναι εκείνος που θα κονταροχτυπηθεί µε τον Γ. Πατούλη στον δεύτερο γύρο. Το σταυρόλεξο της µάχης για την Περιφέρεια Αττικής µπορεί άνετα να εξελιχθεί σε αντικείµενο µελέτης για το πώς θα λειτουργήσει γενικότερα το σύστηµα της απλής αναλογικής έτσι όπως πάει να εφαρµοστεί:

1.  Αχαρτογράφητο παραµένει ακόµη το πεδίο των ανταλλαγµάτων που µπορεί να προσφέρει κάθε υποψήφιος του δεύτερου γύρου για να εξασφαλίσει στήριξη από τους χαµένους του πρώτου, δηλαδή όσους καταταγούν κάτω από την τρίτη θέση. Το ΚΚΕ µε τον Γιάννη Πρωτούλη έχει δηλώσει µε κάθε τρόπο ότι δεν µπαίνει σε συζητήσεις και παζάρια. Η Χρυσή Αυγή, που έλαβε µε τον Ηλία Παναγιώταρο το 2014 το 11,13%, δεν έχει στην Περιφέρεια την ισχύ που εξασφάλισε τότε στον ∆ήµο Αθηναίων (16,12%). Ο κ. Πατούλης έχει φροντίσει βεβαίως να καλλιεργήσει ένα «πατριωτικό» προφίλ βγαίνοντας µπροστά στα συλλαλητήρια για τις Πρέσπες, αλλά αυτό µπορεί να του στερήσει ψήφους από όσους θα επιλέξουν στον πρώτο γύρο τον Θάνο Τζήµερο.
2. Η «γαλάζια» δίψα για επιστροφή στην εξουσία θα είναι καύσιµο για τον Γ. Πατούλη, αλλά πολλά θα εξαρτηθούν από τα ποσοστά που θα έχουν λάβει Νέα ∆ηµοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ στη µάχη των ευρωεκλογών. Εάν η απόσταση είναι µικρή θα είναι δύσκολο να πατήσει ο κ. Πατούλης σε ένα σάλπισµα νίκης, το οποίο θα τροφοδοτούσε µια σαφή επικράτηση.
3. Το σύστηµα της απλής αναλογικής θα αναγκάσει και τους δύο µονοµάχους του δεύτερου γύρου να τάξουν θέσεις και αξιώµατα στους αντιπάλους κάτω από την τρίτη θέση. Οµως αυτό µπορεί να προκαλέσει δυσαρέσκεια στους συµβούλους που θα έχουν εκλέξει οι ίδιοι. Εάν, για παράδειγµα, ο κ. Πατούλης υποσχεθεί θέσεις αντιπεριφερειαρχών σε συµβούλους του Γ. Σγουρού, του Θ. Τζήµερου ή του Ηλ. Παναγιώταρου, θα πρέπει να κατασιγάσει τα παράπονα των συµβούλων που θα έχουν εκλεγεί µαζί του. Με δεδοµένο τον κυνισµό που χαρακτηρίζει την εξουσία, αυτό δεν θα είναι δύσκολο µπροστά στην προοπτική της νίκης. Εξαρτάται όµως και από το ποιοι θα είναι εκείνοι που θα έχουν εξασφαλίσει ήδη θέση στο Περιφερειακό Συµβούλιο και κυρίως από το ποιοι θα έχουν µείνει εκτός αυτού και θα θεωρούν ότι έπεσαν θύµατα υπόγειων συναλλαγών.

Ειδικά στην περίπτωση του κ. Πατούλη, τα δεδοµένα περιπλέκονται και από την κατάσταση που διαµορφώνεται στην κονίστρα που τον ανέδειξε, δηλαδή τον ∆ήµο Αµαρουσίου. Εκεί η Νέα ∆ηµοκρατία στηρίζει τον Θ. Αµπατζόγλου, αλλά από την άλλοτε παράταξη Πατούλη στελεχώνονται ακόµη τέσσερα ψηφοδέλτια, εκείνα των Π. Βραχνού, Κ. Ρώτα, Ι. Νικολαράκου και Επ. Γαρδέλη, µε τον οποίο κατέρχεται και η Μαρίνα Πατούλη.

Το πιθανότερο είναι στον δεύτερο γύρο να περάσει ο Θ. Αµπατζόγλου απέναντι στον Γ. Καραµέρο, ο οποίος παραιτήθηκε από αντιπεριφερειάρχης της Ρένας ∆ούρου και αντέδρασε στη στήριξη που θέλησε να του προσφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ, εµµένοντας στη λογική του πολυσυλλεκτικού και ανεξάρτητου υποψηφίου. Η εύκολη ανάγνωση λέει πως στον δεύτερο γύρο οι τέσσερις συνδυασµοί θα στηρίξουν τον Θ. Αµπατζόγλου, αλλά αυτό εξαρτάται από πολλά δεδοµένα που αφορούν τα εσωτερικά της «γαλάζιας» παράταξης και τις πιέσεις που ασκήθηκαν όσο ο κ. Πατούλης διεκδικούσε υποψηφιότητα για τον ∆ήµο Αθηναίων πριν οδηγηθεί στην Περιφέρεια. Αλλωστε, ο ίδιος ο κ. Πατούλης επέλεξε να χαρακτηρίσει ανεξάρτητη την υποψηφιότητα Καραµέρου στο παρελθόν.

Αθήνα

Σκηνικό της µάχης των µαχών αναµένεται ακόµη µία φορά στην Αθήνα, όπου η πρώτη θέση θεωρείται δεδοµένη στον πρώτο γύρο για τον Κ. Μπακογιάννη, αλλά πολλά εξαρτώνται από τη δεύτερη, για την οποία αντιµάχονται Ν. Ηλιόπουλος, Π. Γερουλάνος και Ηλ. Κασιδιάρης. Ο χρυσαυγίτης υποψήφιος κράτησε χαµηλούς τόνους, αλλά η ανησυχία είναι έντονη για την ταυτότητα όσων δεν απαντούν στις δηµοσκοπήσεις. Πρόσθετο λόγο ανησυχίας δηµιουργεί η αποχώρηση από την κούρσα του υποψηφίου Κ. Πλεύρη, «πατριάρχη» του ακροδεξιού εθνικισµού. Πολλά θα εξαρτηθούν από τις επιδόσεις του Γ. Βουλγαράκη αλλά και από εκείνες των παρατάξεων αριστερότερα του ΣΥΡΙΖΑ, όπου παρατηρείται το φαινόµενο να κατεβαίνουν δύο από τον χώρο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ (Π. Κωνσταντίνου - Ντίνα Ρέππα) και άλλες δύο από τη ΛΑΕ (Αυγή Θεοδόση-Μπέσκα και Ολγα Κλείτσα, η οποία όµως διεκδικεί θέσεις µόνο στα κοινοτικά συµβούλια).

Πειραιάς: Μεγάλο φαβορί ο Μώραλης

Η σύγκρουση κορυφώνεται στον Πειραιά, όπου ο Γιάννης Μώραλης εµφανίζεται να έχει το προβάδισµα, αλλά υφίσταται τις συνέπειες της σφοδρής αντιπαράθεσης ανάµεσα στην κυβέρνηση και τον Β. Μαρινάκη. Τη δεύτερη θέση διεκδικούν ο επίσηµος υποψήφιος της Νέας ∆ηµοκρατίας, Νίκος Βλαχάκος, και ο στηριζόµενος από τον ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Μπελαβίλας. Το 2014 ο κ. Μώραλης είχε λάβει στον πρώτο γύρο το 33,28% έναντι 31,33% του επίσηµου της Ν∆, Β. Μιχαλολιάκου. Τα όσα έχουν µεσολαβήσει έκτοτε δεν αποκλείουν τις εκπλήξεις, εάν ο κ. Μώραλης µείνει στον πρώτο γύρο στα ίδια ποσοστά.