Ταράζει τα νερά η συμφωνία για τα 12 μίλια στο Ιόνιο

«Παραγωγικός» (ή μήπως ενοχλητικός)- έως και την ύστατη στιγµή, ο Νίκος Κοτζιάς παρέδωσε το περασµένο Σάββατο τα ηνία του υπουργείου Εξωτερικών προβαίνοντας σε µια βαρυσήµαντη προαναγγελία, το µέλλον της οποίας ωστόσο διαγράφεται αβέβαιο για µια σειρά από λόγους που δεν έχουν να κάνουν µόνο µε τις «πολεµικές» ενστάσεις των «έξω» (βλέπε Τουρκία) αλλά και µε κάποια «ταµπού» της ίδιας της ελληνικής πλευράς. Ο κ. Κοτζιάς αποχώρησε ανακοινώνοντας ότι η Ελλάδα πρόκειται να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα (ή αλλιώς την αιγιαλίτιδα ζώνη της) από τα 6 στα 12 ναυτικά µίλια κατά τρόπο τµηµατικό, σε τρεις φάσεις, ξεκινώντας από το Ιόνιο Πέλαγος: από τους Οθωνούς αρχικά (βορείως της Κέρκυρας) έως και τα Αντικύθηρα, για να περάσει εν συνεχεία από τα Αντικύθηρα έως και την Κρήτη, και από την Κρήτη έπειτα να ανέβει πάνω προς τον Σαρωνικό και τον Παγασητικό Κόλπο. Σε πρακτικό επίπεδο, εάν όντως υλοποιηθούν οι παραπάνω προ-αναγγελίες, η Ελλάδα θα έχει επεκτείνει τα γεωγραφικά όρια της κυριαρχίας της για πρώτη φορά έπειτα από περίπου 70 χρόνια (από την ενσωµάτωση, δηλαδή, των Δωδεκανήσων και µετά). Η αιγιαλίτιδα ζώνη είναι ο παρακείµενος στις ηπειρωτικές και νησιωτικές ακτές χώρος πάνω στον οποίο ένα κράτος ασκεί πλήρη κυριαρχία. ∆ιαφέρει, κοινώς, από τις κατά πολύ ευρύτερες χωρικά υφαλοκρηπίδα και αποκλειστική οικονοµική ζώνη (ΑΟΖ), πάνω στις οποίες τα κράτη έχουν δικαιώµατα εκµετάλλευσης.

Τουρκικές απειλές

Η Ελλάδα έχει αναφαίρετο µονοµερές δικαίωµα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά µίλια, πράγµα που όµως δεν έχει κάνει λόγω των τουρκικών απειλών για πόλεµο (casus belli) στο Αιγαίο. Η προαναγγελία του κ. Κοτζιά για επέκταση των χωρικών υδάτων έρχεται να ταράξει µεν τα νερά, ξεκινώντας ωστόσο από το Ιόνιο Πέλαγος για το οποίο γεωγραφικά οι Τούρκοι δεν µπορούν να έχουν κανένα λόγο. Σηµειώνεται ότι η Τουρκία έχει από την πλευρά της προχωρήσει σε τµηµατική επέκταση των χωρικών της υδάτων στη Μαύρη Θάλασσα αλλά και στην Ανατολική Μεσόγειο. Καλά ενηµερωµένες πηγές εκτιµούν, πάντως, µιλώντας στο «Εθνος» ότι στην πράξη, και πα-
ρά τις όποιες εξαγγελίες, η Ελλάδα «πολύ δύσκολα» θα προχωρήσει στην έστω τµηµατική επέκταση των χωρικών της υδάτων. Καλούµενοι να αναλύσουν τους λόγους, άλλοι µιλούν για ένα «λόµπι της αδράνειας» (συµπεριλαµβάνοντας, µάλιστα, µεταξύ εκείνων που βλέπουν αρνητικά την τµηµατική επέκταση των χωρικών υδάτων ακόµη και τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δηµοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο) και άλλοι για ένα «ακαδηµαϊκό και διπλωµατικό κατεστηµένο που προσεγγίζει την αύξηση των χωρικών υδάτων ως το απόλυτο ταµπού, αντιδρώντας είτε από άγνοια είτε από ιδεολογία».

Σε επίσηµο επίπεδο πάντως, ο τοµεάρχης Εξωτερικών της Νέας ∆ηµοκρατίας, Γιώργος Κουµουτσάκος, αντέδρασε καταγγέλλοντας ότι «µια πολύ σηµαντική ανακοίνωση» έγινε «πρόχειρα και αποσπασµατικά επ’ ευκαιρία της παράδοσης-παραλαβής του υπουργείου Εξωτερικών». Τις ενστάσεις του εξέφρασε και ο Ευάγγελος Βενιζέλος, υπογραµµίζοντας ότι «µερική επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης εκτός Αιγαίου, µε τα χωρικά ύδατα στο Αιγαίο να παραµένουν στα 6 µίλια, σηµαίνει αποδοχή, πρώτον, του θεµελιώδους τουρκικού επιχειρήµατος περί “ειδικών συνθηκών” στο Αιγαίο και, δεύτερον, της τουρκικής πρακτικής, καθώς η Τουρκία έχει διαφοροποιηµένο µήκος χωρικών υδάτων».