Διάσκεψη για τη Λιβύη: Τα παζάρια για το πετρέλαιο και οι συναντήσεις Πούτιν - Ερντογάν

Με πυρετώδεις ρυθμούς διεξάγονται οι διαπραγματεύσεις στο Βερολίνο στη διάσκεψη για τη Λιβύη, η οποία επίσημα αρχίζει στις 15:10 (ώρα Ελλάδος).

Όπως έγινε γνωστό, ξεκίνησε το ραντεβού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν - Βλαντίμιρ Πούτιν, ενώ ήδη ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, συναντήθηκε με τον ομόλογό του της Ιταλίας Λουίτζι ντι Μάιο με το πρακτορείο Sputnik να μιλά και για συνάντηση του Μεβλούτ Τσαβούσογλου με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο.

Στο μεταξύ, η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, έχει ήδη υποδεχθεί τον πρόεδρο του Κονγκό, Ντένις Σάσου Νγκουέσο, ο οποίος θα τεθεί επικεφαλής της Υψηλής Επιτροπής της Αφρικανικής Ένωσης για την Λιβύη. Σε λίγη ώρα η κυρία Μέρκελ θα έχει διμερή συνάντηση με τον Πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και στις 14:15 θα καλωσορίσει όλους τους συμμετέχοντες στη διάσκεψη, η οποία θα ολοκληρωθεί με κοινή συνέντευξη Τύπου.

Μία ανάσα, όμως, πριν δούμε το αποτέλεσμα της Διάσκεψης, μένει να αναρωτηθεί κανείς ποιο είναι το πραγματικό διακύβευμα στην κρίση στη Λιβύη; Η ειρήνη; Το πετρέλαιο; Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι τα λιμάνια της ανατολικής Λιβύης που ελέγχει η πλευρά του Λίβυου στρατάρχη, Χαλίφα Χάφταρ, ανέστειλαν τις εξαγωγές αργού, μειώνοντας κατά 50% την παραγωγή και κλιμακώνοντας την ένταση ενόψει της διάσκεψης του Βερολίνου. Αξίζει να τονιστεί, μάλιστα, ότι φυλές που έχουν συμμαχήσει με τον Λίβυο στρατάρχη κατηγορούν την κυβέρνηση στην Τρίπολη ότι χρησιμοποιεί τα έσοδα από το πετρέλαιο για να πληρώνει ξένους μαχητές.

Σύμφωνα με απόσπασμα του προσχεδίου του τελικού ανακοινωθέντος που έγινε γνωστό την Κυριακή από το Reuters, τα μέλη της διάσκεψης θα καλούν όλες τις πλευρές να απέχουν από εχθροπραξίες κατά πετρελαϊκών εγκαταστάσεων. Επίσης, η κρατική εταιρεία πετρελαίου NOC που εδρεύει στην Τρίπολη αναγνωρίζεται ως η μόνη νόμιμη οντότητα που επιτρέπεται να πωλεί λιβυκό πετρέλαιο. Το αίτημα αυτό γίνεται αφότου δυνάμεις πιστές στον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ απέκλεισαν τους κύριους τερματικούς σταθμούς εξαγωγής πετρελαίου στην ανατολική Λιβύη.

Οι συμμετέχοντες

Παρά το γεγονός ότι οι διοργανωτές δεν έχουν ανακοινώσει επίσημα ποιοι συμμετέχουν, θα λάβουν μέρος ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φάταχ αλ-Σίσι, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, και ανώτεροι αξιωματούχοι από την Μεγάλη Βρετανία, την Κίνα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Ιταλία, την Αλγερία και τα Ηνωμένα Έθνη, την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Αφρικανική Ένωση και τον Αραβικό Σύνδεσμο.

Στο Βερολίνο θα βρίσκονται επίσης ο πρωθυπουργός της Λιβύης Φάγεζ Αλ Σάρατζ αλλά και ο Λίβυος στρατάρχης, Χαλίφα Χάφταρ, οι οποίοι – σύμφωνα με τον σχεδιασμό της γερμανικής κυβέρνησης, όπως περιγράφεται σε δημοσίευμα του περιοδικού Der Spiegel – θα εμπλακούν στις εργασίες της διάσκεψης μόνο εφόσον οι υπόλοιποι συμμετέχοντες έχουν προηγουμένως συμφωνήσει στο τελικό κοινό ανακοινωθέν.

Σύμφωνα με το περιοδικό, κατά τη διάρκεια των συνομιλιών οι δύο άνδρες θα παραμείνουν πιθανότατα στα ξενοδοχεία τους στο Βερολίνο. Αρχικά, αναφέρει το δημοσίευμα, οι Σάρατζ και Χάφταρ δεν επρόκειτο να λάβουν μέρος στην Διάσκεψη, το σχέδιο ωστόσο άλλαξε διότι επέμειναν η Ρωσία και άλλοι συμμετέχοντες.

Ποιος είναι ο στόχος της Διάσκεψης

Στη Διάσκεψη, ο ΟΗΕ και η Γερμανία θα προτρέψουν τα αντίπαλα στρατόπεδα στη Λιβύη να συμφωνήσουν σε μια εκεχειρία, παρουσιάζοντας έναν μηχανισμό ελέγχου και παρακολούθησης της κατάστασης που περιλαμβάνει συμμετοχή στρατιωτών από ευρωπαϊκές χώρες. Πιο συγκεκριμένα, θα επιχειρήσουν να μετατρέψουν την προσωρινή κατάπαυση του πυρός σε μόνιμη εκεχειρία.

Η μόνιμη εκεχειρία και η συνεπής εφαρμογή του εμπάργκο όπλων φιγουράρει στο προσχέδιο της κοινής ανακοίνωσης που καλείται να εγκρίνει η αυριανή Διάσκεψη, σύμφωνα με εσωτερική έκθεση του ΟΗΕ που διέρρευσε. «Εμείς [οι συμμετέχοντες] υποστηρίζουμε τη πολιτική συμφωνία ως βιώσιμο πλαίσιο για την πολιτική λύση στη Λιβύη… Ζητάμε επίσης τη δημιουργία ενός λειτουργικού Συμβουλίου Προεδρίας και τη δημιουργία μιας ενιαίας, ενωμένης, συμπεριληπτικής και αποτελεσματικής κυβέρνησης στη Λιβύη που θα εγκριθεί από τη Βουλή».

Ο απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Λιβύη Γάσαν Σαλάμε δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως η αφρικανική αυτή χώρα «έχει ανάγκη να σταματήσει κάθε ξένη ανάμιξη». Όπως και να ειπωθούν οι επιδιώξεις του Βερολίνου, είναι απόλυτα κατανοητό γιατί σε περίπτωση ναυαγίου, η Γερμανία θα βρεθεί με την πλάτη στον τοίχο, για τον τρόπο με τον οποίο διαπραγματεύτηκε και οργάνωσε αυτή τη διεθνή ειρηνευτική συνάντηση.

Την πολιτική λύση για τον τερματισμό της κρίσης στη Λιβύη, μέσα σε ένα συνολικό πλαίσιο που να καλύπτει όλες τις πτυχές του θέματος (η πολιτική, η οικονομία, η ασφάλεια, ο στρατός και η απόρριψη των ξένων παρεμβάσεων στη Λιβύη) θα υποστηρίξει ο Αιγύπτιος πρόεδρος Άμπντελ Φατάχ Αλ Σίσι. Παράλληλα, και ο γενικός γραμματέας του Αραβικού Συνδέσμου Άχμεντ Αμπούλ Γιτ θα επαναλάβει τη θέση για μία συνολική πολιτική διευθέτηση της κρίσης στη Λιβύη.