Μιχάλης Ιγνατίου για το ελληνοτουρκικό: Δεν λύνεται με «μίνι πόλεμο» κύριε Τραμπ

Το έργο του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον αποδείχθηκε ότι ήταν πάρα πολύ δύσκολο. Όσο δημοσιοποιούνται οι λεπτομέρειες των συζητήσεων του στο Όβαλ Όφις, τόσο περισσότερο αντιλαμβάνεται ο καθένας τα εμπόδια που αντιμετώπισε για να πείσει τον δύσπιστο συνομιλητή του, τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, για τους κινδύνους που ελλοχεύουν από την επιθετικότητα και την παραβατικότητα της Τουρκίας.

Ο κ. Τραμπ, ούτε ο πιο εύκολος άνθρωπος είναι, ούτε πείθεται εύκολα όταν έχει καταλήξει σε συμπεράσματα, τα οποία μονίμως είναι λανθασμένα. Κυριαρχείται το μυαλό του από παράξενες θεωρίες. Ο τρόπος με τον οποίο έδρασε εναντίον των Κούρδων (YPG), που ήταν οι πιο πιστοί σύμμαχοι της Αμερικής, πρέπει να προβληματίζει τους ηγέτες που τον έχουν απέναντι τους, και έχουν παρόμοια προβλήματα, όπως αυτά που δημιουργεί η Τουρκία στην Ελλάδα. Είτε τον έχουν απέναντι ως εχθρό, είτε και ως σύμμαχο.

• Ποιος μπορεί να ξεχάσει τον απαράδεκτο τρόπο με τον οποίο «δικαιολόγησε» την εισβολή της Τουρκίας εναντίον των μαχητών του YPG στη Συρία. Μιλώντας τότε σε οπαδούς του στο Τέξας, παρομοίασε τον πόλεμο των Τούρκων εναντίον των Κούρδων με τα παιδιά που τσακώνονται στις αυλές των σχολείων μέχρι να σπεύσουν να τους σταματήσουν οι δάσκαλοί τους ή οι μεγαλύτεροι τους.

Πρόκειται για μία προβληματική «θεωρία». Και οπωσδήποτε δεν μπορεί να έχει την παραμικρή σχέση με τις διαφορές των κρατών. Η θεωρία του «μικρού πολέμου» ή του «μίνι» πολέμου μέχρι να προσέλθει η Αμερική για «να φέρει την ειρήνη» δεν μπορεί να ισχύει για περιπτώσεις όπως η επιθετικότητα της Τουρκίας εναντίον της Ελλάδας και της Κύπρου, για να έρθει ως «σωτήρας» ο Ντόναλντ Τραμπ και να σταματήσει τις συγκρούσεις.

Ο κ. Μητσοτάκης παρουσιάστηκε πολύ μελετημένος στο Όβαλ Όφις, και μπορούσε να αντιμετωπίσει τις ερωτήσεις και τις απορίες του Αμερικανού προέδρου, ο οποίος λένε πως σκέφτεται μεγαλοφώνως. Και λόγω αυτού, σοκάρει αρκετές φορές τους συνομιλητές διότι ότι περνά από το μυαλό του το εκστομίζει χωρίς να σκέφτεται τις συνέπειες ή τις αντιδράσεις.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός εξήγησε με υπομονή και σαφήνεια στον Ντόναλντ Τραμπ, ότι αυτό που έχει τη μεγαλύτερη σημασία και πρέπει επειγόντως να αποφευχθεί είναι να μην συμβεί το «θερμό επεισόδιο» που επιδιώκει η Τουρκία και προβληματίζει τους γραφειοκράτες στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ και το Πεντάγωνο.

• Στα υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας των ΗΠΑ ανησυχούν πραγματικά και δεν πρόκειται για λόγια του αέρα. Οι εντολές που έχουν οι διπλωμάτες και οι στρατιωτικοί είναι να «ενοχλούν» συνεχώς τους αρμοδίους στην Άγκυρα και να τους προτρέπουν να τερματίσουν την επιθετικότητα που είναι αυξανόμενη τους τελευταίους μήνες. Τα αποτελέσματα δεν είναι τα επιθυμητά μέχρι αυτή τη στιγμή και αυτός ήταν ο λόγος που ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο ενημέρωσε τους Έλληνες ανταποκριτές ότι θα ασχοληθεί προσωπικά με το θέμα.

Μετά την πολιτική αντιπαράθεση στην Αθήνα για το θέμα της αμερικανικής προσπάθειας για αποκλιμάκωση, που μπερδεύτηκε στα γρανάζια των κομματικών καυγάδων και αναβαθμίστηκε σε «διαμεσολάβηση» μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, οι Αμερικανοί αποφάσισαν να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί.

Δεν έχουν αναφέρει το παραμικρό για τα τηλεφωνήματα του προέδρου Τραμπ στον Ερντογάν και του κ. Πομπέο στον Τούρκο ομόλογό του, που να αφορά την Ελλάδα και γενικά τον πολεμικό πυρετό στη Μεσόγειο, που προκαλείται από την τουρκική παραβατικότητα. Επίσης δεν επιβεβαιώνουν ότι μετά το τηλεφώνημα του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, υπήρξε επικοινωνία με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας. Ο κ. Πομπέο και ο κ. Μητσοτάκης έχουν «εγκαταστήσει» μία άτυπη κόκκινη γραμμή ώστε να επικοινωνούν με συνοπτικές διαδικασίες. Ο Αμερικανός υπουργός, όπως και ο αντιπρόεδρος Μάικ Πενς, είναι αυτή τη στιγμή οι καλύτεροι σύμμαχοι της Ελλάδας και του Έλληνα πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον.

• Ο κ. Ερντογάν δήλωσε χθες ότι «κάποιος» αξιωματούχος, στη Σύνοδο για τη Λιβύη που έγινε στο Βερολίνο, του είπε ότι μεταφέρει πρόταση για συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη. Ποιος να είναι άραγε ο «κάποιος»;

Σύμφωνα με μία πηγή, μετά την κουβέντα του με τον κ. Τραμπ, η οποία δεν ήταν καθ’ όλα «ομαλή» ο κ. Μητσοτάκης ανακουφίστηκε όταν άκουσε τις θέσεις που εξέφρασαν οι κ. Πενς και Πομπέο. Ο αντιπρόεδρος και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ βοήθησαν να αλλάξει εντελώς η ατμόσφαιρα και να πραγματοποιηθεί στη συνέχεια μία εξαιρετική συζήτηση για τα θέματα της Τουρκίας. Ο κ. Τραμπ αντιλήφθηκε, έστω και αργά, ότι από την πλευρά της Ελλάδας δεν υπάρχει καμία πρόθεση ή σκέψη για πολεμική εμπλοκή με την Τουρκία. Αντίθετα η ειρήνη θα φέρει ευημερία και ηρεμία στο Αιγαίο και γενικότερα σε όλη τη Μεσόγειο, καθώς -όπως απέδειξε η ελληνική αντιπροσωπεία- η Τουρκία είναι ο απόλυτος ταραξίας στην ευρύτερη γειτονιά μας.

• Πιστεύεται ότι ο στόχος του κ. Μητσοτάκη, για να μην προκληθεί το πολεμικό επεισόδιο, έγινε απόλυτα κατανοητός στην Ουάσιγκτον. Διότι εάν συμβεί έστω και βραχείας διάρκειας πολεμική σύρραξη, για να επαναληφθεί το σκηνικό της διαπραγμάτευσης των Ιμίων, που είχε αναλάβει ο μακαρίτης Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, θα ανοίξει ο ασκός του Αιόλου και θα επηρεαστεί η συνοχή του ΝΑΤΟ, αλλά και θα υποστούν πισώγυρισμα τα στρατηγικά συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών.

Οπότε, είναι πολύ σημαντική η συνεχής επαφή του κ. Μητσοτάκη με την Ουάσιγκτον, για να μην υλοποιηθεί το σενάριο της βόρειας Συρίας, που φαίνεται ότι στην περίπτωση των Κούρδων επεδίωξε να συμβεί ο Ντόναλντ Τραμπ.