Κορονοϊός: Η Ευρώπη ανησυχεί για τους καταυλισμούς μεταναστών-προσφύγων

Τις ανησυχίες τους για την αντιμετώπιση της κρίσης του κορονοϊού σε κέντρα μεταναστών και προσφύγων εξέφρασαν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και ευρωβουλευτές που συμμετείχαν στην τηλεδιάσκεψη του ΕυρωπαΪκού Κοινοβουλίου.

Η συζήτηση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της συνεδρίασης της Ομάδας Πολιτικών Ελευθεριών του Ευρωκοινοβουλίου (LIBE) και συμμετείχαν από πλευράς Ελλάδας οι υπουργοί Προστασίας του Πολίτη και Μετανάστευσης, Μ. Χρυσοχοΐδης και Ν. Μηταράκης και από πλευράς ΕΕ, ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς, η Επίτροπος Μετανάστευσης, εκπρόσωπος του Συμβουλίου, του Frontex, ευρωβουλευτές και θεσμικοί παράγοντας.

Όπως είπε ο υπουργός Μετανάστευσης Νότης Μηταράκης «αντιμετωπίζουμε μια μεταναστευτική κρίση με αυξημένες αφίξεις από τον περασμένο Ιούλιο. Όσον αφορά τις δυνατότητες υποδοχής τεράστιες πιέσεις. 100.000 μετανάστες είναι σε κέντρα από τους οποίους 40.000 στα νησιά και 19.000 Μόρια!». Ο ίδιος τόνισε ότι η Τουρκία δεν δέχεται επιστροφές λόγω κορονοϊού.

Καταπέλτης ήταν η Επίτροπος Μετανάστευσης Ίλβα Γιόχανσον για την κατάσταση στους καταυλισμούς προσφύγων. «Οι καταυλισμοί δεν είναι σχεδιασμένοι να φιλοξενήσουν ασθενείς και μάλιστα σε μια τέτοια τεράστια κρίση. Γνωρίζουμε όλοι ότι στην Ελλάδα είχαμε πρώτες περιπτώσεις κρουσμάτων σε κέντρο φιλοξενίας εκτός Αθηνών (σσ. Ριτσώνα). Νομίζω ότι η κατάσταση είναι διαχειρίσιμη. Υπάρχει πολύ καλή διαχείριση, αλλά κρούω κώδωνα κινδύνου. Έχουμε κρούσματα και στη Λέσβο, αλλά εκτός καταυλισμού. Οι ελληνικές Αρχές είναι υπεύθυνες, αλλά έχουν τεράστια υποστήριξη από την Κομισιόν, χρειάζεται περαιτέρω στήριξη και από κράτη μέλη», τόνισε. Όπως είπε, Κομισιόν και ελληνικές Αρχές έχουν καταστρώσει Σχέδιο Δράσης κατεπείγουσας απάντησης το οποίο περιλαμβάνει άμεση μετεγκατάσταση των πιο ευάλωτων εκτός καταυλισμών σε κενά δωμάτια ξενοδοχείου. «Πρέπει να διασφαλίσουμε ώστε να μην υπάρξει διάδοση του ιού σε αυτούς, αν φτάσει στους καταυλισμούς. Επίσης, προσφέρεται ιατρική υποστήριξη και για τους μετανάστες και για τον πληθυσμό. Παρέχουμε υποστήριξη με εξοπλισμό», συμπλήρωσε η Επίτροπος.

Έλληνες και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι παρουσίασαν την κατάσταση σήμερα στα σύνορα Ευρώπης-Τουρκίας, αλλά και στα κέντρα μεταναστών. Οι Ευρωπαίοι εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για το γεγονός ότι από 1ης Απριλίου οι διαδικασίες για τα αιτήματα ασύλου αποκαθίσταται στην Ελλάδα.

«Καταφέραμε επιτυχώς να προλάβουμε τη σημαντική εισροή μεταναστών που συγκεντρώνονταν σε μεγάλες ομάδες στα σύνορα στον Έβρο και προσπαθούσαν να κάνουν ζημιά στον φράκτη σε καθημερινή βάση. Πετούσαν πέτρες δακρυγόνα, εμείς ήμασταν ήρεμοι και αποφασισμένοι και προστατεύαμε σύνορα ΕΕ. Και αυτό είναι το μήνυμα που θέλω να στείλω», τόνισε ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μ. Χρυσοχοΐδης.

Πλέον, η κατάσταση στα σύνορα έχει σταθεροποιηθεί. «Αποδείχθηκε ξεκάθαρα ότι κανείς δεν μπορεί να εκβιάζει και να εκφοβίζει την ΕΕ. Όταν δοκιμάζεται το σύστημά μας, υπερισχύει η ενότητα», τόνισε από την πλευρά του ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς. Επίσης, ο ίδιος τόνισε ότι «το έργο των θεσμικών οργάνων απέδειξε την ανθεκτικότητα και την ικανότητα της ΕΕ να δρα άμεσα και αποτελεσματικά σε καιρούς κρίσης». «Η Ελλάδα αντιμετωπίζει κατάσταση άνευ προηγουμένου. Σε ένα άλλο απτό και άνευ προηγουμένου δείγμα αλληλεγγύης και παρέμβασης της ΕΕ, τον Μάρτιο, τα κράτη μέλη ξεκαθάρισαν ότι το θέμα στα σύνορα της χώρα δεν είναι θέμα Ελλάδας αλλά ευρωπαϊκό. Ολόκληρη η ΕΕ στηρίζει τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν εξαιρετικές πιέσεις», τόνισε.

Όπως είπε ο Μαργαρίτης Σχοινάς, το συνολικό σχέδιο δράσης με συγκεκριμένα μέτρα που έλαβε η Κομισιόν στις 4 Μαρτίου έχουν αποτελέσματα. «Δύο ταχείες επιχειρήσεις του FRONTEX στα χερσαία και θαλάσσια σύνορα ξεκίνησαν. Μετά την ενεργοποίηση του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας από την Ελλάδα, η χώρα έλαβε υλικοτεχνική βοήθεια και οικονομική βοήθεια ως το ποσό των 700 εκ. ευρώ. Τα 350 εκ. ευρώ άμεσα διαθέσιμα και την προηγούμενη εβδομάδα προτείναμε τον τροποποιημένο προϋπολογισμό για τα επόμενα 350 εκ., τα οποία θα κληθεί η Επιτροπή σας να εγκρίνει». «Με τη στήριξη του Frontex και Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης έχουμε νέο σχέδιο εθελοντικών επιστροφών που θα ξεκινήσει άμεσα, στηρίζουμε την Ελλάδα για την επιστροφή 5.000 ατόμων που είχαν φτάσει πριν από την 1η του χρόνου στα νησιά για να προωθηθεί η αποσυμφόρηση εκεί. Και επίσης θα έχουμε και ειδικούς που θα στείλουμε στην Ελληνική Υπηρεσία Ασύλου, η οποία είναι ταλαιπωρημένη και στα όριά της».

Λαμβάνοντας τον λόγο, η Επίτροπος Μετανάστευσης Ίλβα Γιόχανσον τόνισε ότι «βρισκόμαστε εν μέσω μιας κρίσης και κατά πάσα πιθανότητα τα πράγματα θα χειροτερεύσουν πριν βελτιωθούν. Χρειαζόμαστε άμεσες δράσεις, αλληλεγγύη μεταξύ κρατών μελών ανθρώπων και παγκοσμίως. Και επίσης, σε καιρό κρίσης πολύ σημαντικό να τηρήσουμε αξίες και τον σεβασμό μας στα θεμελιώδη δικαιώματα. Οποιαδήποτε κρίση δεν πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο εκμετάλλευσης για καταπάτηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ».

«Οι νέες αφίξεις φιλοξενούνται ξεχωριστά από το κέντρο. Επίσης, ελέγχονται για τον ιό. Όσοι είναι θετικοί μπαίνουν αμέσως σε καραντίνα. Την ίδια στιγμή, Προσπαθούμε ν απροχωρήσουμε ανήλικα 8 κμ 1600. Πρώτη μετεγκατάσταση πριν το Πάσχα. Σε θετικό πνεύμα με κράτη μέλη. Οι ελληνικές Αρχές έχουν διαπιστώσει ότι 2.000 ασυνόδευτοι ανήλικοι είναι έτοιμοι για μετεγκατάσταση, έχει δηλαδή ολοκληρωθεί η εκτίμηση της ηλικίας και η τεκμηρίωση των εγγράφων τους».

Στη συνέχεια, η Επίτροπος ανέλυσε την κατανομή των χρημάτων της Κομισιόν προς την Ελλάδα.

100 εκ. προορίζονται για δυνατότητες υποδοχής στην ενδοχώρα, ενοικίαση διαμερισμάτων, στέγασης γενικότερα, επίδομα στους μετανάστες και πρόσφυγες.

100 εκ. για υποστήριξη καταυλισμών στην ενδοχώρα.

25 εκ. για τη συνέχεια στοχευμένης στήριξης για οικογένειες και παιδιά στο Καρά Τεπέ (διαχείριση: Υπατη Αρμοστεία)

35 εκ. για υποστήριξη προσωρινής στέγασης για ευάλωτους.

Τα επιπλέον 350 εκ. ευρώ προορίζονται για:

Ολοκλήρωση 5 νέων χώρων υποδοχής και ταυτοποίησης σε νησιά εντός του έτους για κατάλληλες δυνατότητες υποδοχής βάσει προτύπων

10 εκ. για επιστροφές και επανένταξη

50 εκ. για έξοδα όπως μεταφορές, τρόφιμα κλπ.

50 εκ. για σύνορα και θεωρήσεις διαβατηρίων

10 εκ. για αναβάθμιση FRONTEX

10 εκ. ευρώ στην EASO για αποστολή εμπειρογνωμόνων στην Ελλάδα.

Η Ίλβα Γιόχανσον τέλος, τόνισε την ανησυχία της για το ενδεχόμενο αύξησης των κρουσμάτων της ξενοφοβίας και ανέδειξε την συμβολή μεταναστών γιατρών και νοσηλευτών στην αντιμετώπιση της κρίσης του κορονοϊού.

Ο Έλληνας υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, που μίλησε δεύτερη φορά το τελευταίο 6μηνο στην Επιτροπή πολιτικών ελευθεριών, παρουσίασε την κατάσταση στα σύνορα.

«Το βασικό σημείο ανησυχίας μας είναι τα σύνορα με την Τουρκία», είπε, επαναλαμβάνοντας ότι «η μαζική κίνηση μεταναστών δεν ήταν αυθόρμητη κίνηση αλλά χειραγωγημένη κατόπιν προτροπής τουρκικών Αρχών». Ο ίδιος πρόσθεσε ότι υπήρξε έγκαιρη και κατάλληλη απάντηση από την Ελλάδα.

«Καταφέραμε επιτυχώς να προλάβουμε τη σημαντική εισροή μεταναστών που συγκεντρώνονταν σε μεγάλες ομάδες στα σύνορα στον Έβρο και προσπαθούσαν να κάνουν ζημιά στον φράκτη σε καθημερινή βάση. Πετούσαν πέτρες δακρυγόνα, εμείς ήμασταν ήρεμοι και αποφασισμένοι και προστατεύαμε σύνορα ΕΕ. Και αυτό είναι το μήνυμα που θέλω να στείλω», τόνισε ο Μ. Χρυσοχοΐδης. Σύμφωνα με τον υπουργό, το 70% των μεταναστών στον Έβρο ήταν Αφγανοί και Πακιστανοί, νέοι άνδρες και δεν έρχονταν από μέτωπα πολέμου π.χ. Ιντλίμπ. «Αντίστοιχα προβλήματα είχαμε και στα θαλάσσια σύνορα. Η τουρκική ακτοφυλακή ήταν παντελώς απούσα αρχές Μαρτίου, απέφυγε να απαντήσει σε οποιοδήποτε αίτημα ελληνικών Αρχών να εμποδίσουν να φύγουν μετανάστες από τουρκικές ακτές», τόνισε.

Σε σχέση με την πανδημία, ο υπουργός είπε: «Μπορεί πρώτη φορά στη γενιά μας που όλοι μαζί, όλα τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν ένα κοινό εχθρό. Που είναι ισχυρός, απρόβλεπτος και το πιο σημαντικό αόρατος. Να είμαστε όλοι ενωμένοι, για να υποστηρίξουμε ο ένας τον άλλον και τα κράτη μέλη που πλήττονται περισσότερο. Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Όταν περάσει η κρίση, να είμαστε πιο δυνατοί».

Τρεις λόγοι για το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα

Από την πλευρά του, ο υπουργός Μετανάστευσης τόνισε ότι υπάρχουν τρεις λόγοι για το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα: η αύξηση κατά 86% των αφίξεων από τον Ιούλιο 2019 σε σχέση με προηγούμενο έτος, η αργή διαδικασία αποφάσεων και το γεγονός ότι βάσει της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, οι επιστροφές μπορούν να γίνουν μόνο από τα νησιά.

«Μεταφέραμε μέσα στο πρώτο 6μηνο 10.000 άτομα στην ηπειρωτική χώρα. Θα αυξηθεί το επόμενο εξάμηνο. Εχουμε το πρόγραμμα με τις εθελοντικές επιστροφές για 5.000 άτομα. Χρειαζόμαστε χρηματοδότηση για νέα κέντρα υποδοχής στα νησιά. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε εντελώς την κατάσταση στη Μόρια σε μια μέρα, αλλά στοχεύουμε σε σοβαρές αλλαγές ως το τέλος έτους».

Νέες εγκαταστάσεις είναι έτοιμες, είπε, σε Μαλακάσα και Σέρρες. «2.000 άτομα σε νησιά θα φιλοξενηθούν και σε διαμερίσματα. Θα εξασφαλιστούν 5.000 επιπλέον θέσεις και σε συνεργασία με τον ΔΟΜ θα υπάρξουν 10-15.000 επιπλέον θέσεις. Πρέπει να οριστικοποιηθεί η χρηματοδότηση», είπε και συμπλήρωσε ότι «πρέπει να τροποποιηθεί η κοινή δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, ώστε να μειωθούν οι ροές, να αυξηθούν οι επιστροφές, να μην αφορούν μόνο τα νησιά και να ενισχύει το ρόλο του Frontex. Να πούμε ότι η Τουρκία δεν δέχεται επιστροφές λόγω κορονοϊού».

Σε σχέση με την αντιμετώπιση της κρίσης του κορονοϊού, ο Ν. Μηταράκης τόνισε ότι έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη Ριτσώνα, αλλά συμμερίστηκε τις σοβαρές ανησυχίες των Ευρωπαίων για την κατάσταση στα νησιά. «Εργαζόμαστε σκληρά. Είναι σαφές ότι το σύστημα υγείας βρίσκεται υπό πίεση, οι πόροι δεν είναι άπειροι», τόνισε. «Κάποιοι είπαν να μεταφέρουμε άτομα στην ηπειρωτική χώρα, αλλά τώρα δεν υπάρχουν θέσεις, θα απαιτηθούν περαιτέρω κονδύλια, δεν μπορεί να γίνει μέσα σε λίγες μέρες αυτό. Κάθε πρόταση μετεγκατάστασης ευπρόσδεκτη», είπε.

Σε σχέση με τη διαδικασία ασύλου, ο υπουργός επεσήμανε ότι «βελτιώνουμε το νομοθετικό πλαίσιο, ώστε να υπάρχουν απαντήσεις σε συντομότερο χρονικό διάστημα. Πάγωσαν οι αιτήσεις τον Μάρτιο, αλλά υπήρξε νομική βάση γι αυτό. Από 1ης Απριλίου λειτουργεί κανονικά η διαδικασία.