Tι πρέπει να προσέχετε όταν διαβάζετε δημοσκοπήσεις - Αναλυτικός οδηγός από τον ΣΕΔΕΑ

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 3 λεπτά ┋

Στιγμιότυπο από το exit poll των ευρωεκλογών 2019 / Eurokinissi-ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ

O Σύλλογος Εταιρειών Δημοσκοπήσεων και Ερευνάς Αγοράς (ΣΕΔΕΑ) επιχειρεί να ενημερώσει το κοινό για τα βασικά σημεία προσοχής στην ανάγνωση ερευνών κοινής γνώμης (δημοσκοπήσεις), οι οποίες περιέχουν ερωτήσεις πρόθεσης ψήφου.

1. Ταυτότητα έρευνας:

Προσέξτε την ταυτότητα της έρευνας, όπου πρέπει να δηλώνονται τουλάχιστον τα ακόλουθα: η εταιρεία που διενήργησε την έρευνα, ο εντολέας της έρευνας, το μέγεθος του δείγματος & η γεωγραφική του κάλυψη, ο τρόπος συλλογής των στοιχείων, η περίοδος διεξαγωγής της έρευνας, το τυπικό στατιστικό σφάλμα σε σχέση με τα αποτελέσματά της και οι παράμετροι της στατιστικής στάθμισης του δείγματος.

2. Δείγμα – Μέγεθος:

Προσέξτε το μέγεθος του δείγματος της έρευνας. Σε περίπτωση δημοσκόπησης με πρόθεση ψήφου για Βουλευτικές εκλογές ή Ευρωεκλογές, το δείγμα θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 1.000 άτομα.

3. Δείγμα – Ποιότητα:

Προσέξτε τι αντιπροσωπεύει το δείγμα. Η δειγματοληψία στις δημοσκοπήσεις, γίνεται είτε μέσω τυχαίας διαδικασίας επιλογής των ερωτώμενων ή/ και μέσω σαφώς ορισμένων panels. Τυχόν παρεκκλίσεις του τελικού δείγματος από βασικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού, θα πρέπει να σταθμίζονται εκ των υστέρων, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η τελική αντιπροσωπευτικότητα του δείγματος.

4. Πρόθεση ψήφου & Εκτίμηση ψήφου:
Προσέξτε τη διάκριση ανάμεσα στην πρόθεση & την εκτίμηση ψήφου, όταν συγκρίνετε τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων.
– Ο όρος «πρόθεση ψήφου», αφορά σε όλες τις απαντήσεις που δίνονται στην ερώτηση «Εάν είχαμε σήμερα/την επόμενη Κυριακή εκλογές τι θα ψηφίζατε;», ακόμη και όταν δεν επιλέγεται κάποιο κόμμα ή υποψήφιος.
– Ο όρος «εκτίμηση ψήφου» αφορά στην εκτίμηση των ποσοστών των κομμάτων ή των υποψηφίων χωρίς να συμπεριλαμβάνεται η αδιευκρίνιστη ψήφος (δηλαδή εξαιρουμένων των απαντήσεων όπως ‘Δεν έχω αποφασίσει’, ‘Δεν γνωρίζω’, ‘Δεν απαντώ’, ‘Άκυρο’, ‘Λευκό’). Η δε διαδικασία που ακολουθείται από την κάθε εταιρεία για την εκτίμηση ψήφου θα πρέπει να προσδιορίζεται σαφώς.

5. Να αναζητάτε και να λαμβάνετε υπόψη το ποσοστό των αναποφάσιστων ψηφοφόρων και της συνολικής αδιευκρίνιστης ψήφου (‘Δεν γνωρίζω’, ‘Δεν απαντώ’, ‘Άκυρο’, ‘Λευκό’).

6. Εταιρεία Δημοσκοπήσεων:

Προσέξτε το όνομα της εταιρείας που διεξήγαγε την δημοσκόπηση. Οι εταιρείες μέλη του ΣΕΔΕΑ ελέγχονται ως προς την τήρηση των κανόνων δεοντολογίας που ισχύουν για τις έρευνες κοινής γνώμης και μέσω του συστήματος Ποιοτικού Ελέγχου Συλλογής Στοιχείων (ΠΕΣΣ) και πιστοποιούνται βάσει αυτού. Υπόκεινται δηλαδή οικειοθελώς και σε τακτική βάση στους ελέγχους που προβλέπει ο Ν 3603/2007 για τις εταιρείες που διενεργούν δημοσκοπήσεις και άλλες έρευνες για λογαριασμό του δημοσίου και των κομμάτων.

7. Οι αναγνώστες δημοσκοπήσεων είναι σημαντικό να διαβάζουν το σύνολο των στοιχείων μιας δημοσκόπησης και όχι μόνο την πρόθεση ψήφου ή την εκτίμηση εκλογικού αποτελέσματος.

Η ορθή ανάγνωση των αποτελεσμάτων μιας δημοσκόπησης είναι αυτή που οδηγεί στην έγκυρη πληροφόρηση της κοινής γνώμης για όσα συμβαίνουν σε μια δεδομένη χρονική στιγμή.

Ο ΣΕΔΕΑ θα εξακολουθήσει να προωθεί τον διάλογο με την κοινωνία για την καλύτερη κατανόηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων αλλά και για την παροχή διευκρινίσεων όταν αυτό απαιτείται. Είμαστε επίσης ανοιχτοί στην εποικοδομητική κριτική, όταν αυτή γίνεται με όρους ευπρέπειας και αφορά την ουσία των πραγμάτων.