Τουρκία: Η «πανώλη του Ιουστινιανού» παράδειγμα για την αντιμετώπιση του κορονοϊού

Η πανούκλα, γνωστή και ως «πανώλη του Ιουστινιανού», που χτύπησε την Κωνσταντινούπολη τον 6ο μ.Χ. αιώνα αλλά και όλη τη λεκάνη της Μεσογείου, θα μπορούσε να αποτελέσει παράδειγμα αντιμετώπισης και της σημερινής πανδημίας του κορονοϊού που βιώνει η Τουρκία και ολόκληρος ο πλανήτης, σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα «Χουριέτ».

Σύμφωνα με τον Βυζαντινό ιστορικό Προκόπιο, ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός το 542 μ.Χ. όταν χτύπησε την Κωνσταντινούπολη η επιδημία πανώλης, που πήρε το όνομά της από τον ίδιο, εφάρμοσε «αυστηρούς καθολικούς περιορισμούς και απομόνωση». Όπως εξηγεί ο Προκόπιος, «η πλήρης απομόνωση των αρρώστων ήταν υποχρεωτική. Αλλά και οι υπόλοιποι ήταν ως επί το πλείστον απομονωμένοι για την προστασία της δικής τους υγείας».

Αναφέρεται ότι η πανούκλα έφτασε στην Κωνσταντινούπολη περίπου ένα χρόνο αφότου εμφανίστηκε στην Αίγυπτο, το 541 μ.Χ., κράτησε τέσσερις μήνες και οι επιπτώσεις της ήταν καταστροφικές για την Πόλη.

Ο ιστορικός Προκόπιος περιγράφει την πανούκλα στο βιβλίο του «Υπέρ των πολέμων λόγοι», αναφέροντας ότι «πρώτα χτύπησε την Αίγυπτο, αλλά η εξάπλωση ήταν τόσο γρήγορη και μοιραία, που η επιδημία επηρέασε όλη την ανθρωπότητα χωρίς να κάνει διακρίσεις σε μέρος της γης, σε άνδρες και γυναίκες, σε εποχή του χρόνου. Η ασθένεια εξαπλώθηκε σε όλον τον κόσμο». Ο Προκόπιος περιγράψει μάλιστα την κατάσταση της Κωνσταντινούπολης ως εξής:

«Δεν ήταν εύκολο να συναντήσεις ανθρώπους σε δημόσιους χώρους της Κωνσταντινούπολη. Σχεδόν όλοι όσοι δεν ήταν άρρωστοι ήταν κλεισμένοι στα σπίτια τους, είτε φροντίζοντας τους ασθενείς τους είτε κλαίγοντας τους νεκρούς τους».

Ο Βυζαντινός ιστορικός περιγράφει και την κατάσταση της οικονομίας στην Κωνσταντινούπολη. «Η κίνηση στο δρόμο είχε σταματήσει εντελώς, οι τεχνίτες είχαν αφήσει τις δουλειές τους».

Οι παραλληλισμοί με την πανώλη του Ιουστινιανού αφορούν και στον τομέα της υγείας. Όπως γράφει ο γνωστός ιστορικός, «πολλοί πέθαιναν επειδή δεν υπήρχε κανείς για να τους φροντίσει. Οι φροντιστές είχαν εξαντληθεί από τον πόνο και την κούραση. Οι άνθρωποι υπέφεραν πολύ περισσότερο από τους ασθενείς».

Σύμφωνα με τον Προκόπιο, πάντως, υπολογίζεται ότι 25 εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν κατά τη διάρκεια της επιδημίας σε όλη τη Μεσόγειο, ενώ πολλοί άνθρωποι έπρεπε να θαφτούν σε μαζικούς τάφους χωρίς κηδεία.