Στο Μπρίστολ «έπνιξαν» το άγαλμα της ντροπής, ρίχνοντας δουλέμπορο στο ποτάμι

Ενας από τους ευεργέτες του Μπρίστολ στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν ο Εντουαρντ Κόλστον. Ο κατά τους συμπατριώτες του εθνικός ευεργέτης, φιλάνθρωπος, ευπατρίδης, επιτυχημένος έμπορος και μέλος του Κοινοβουλίου, πράγματι, βοήθησε τον τόπο του, φτιάχνοντας σχολεία, νοσοκομεία, ξενώνες κι εκκλησίες, όχι μόνο στο Μπρίστολ, αλλά και σε άλλες αγγλικές πόλεις, συμπεριλαμβανομένου του Λονδίνου.

Για να τον τιμήσει η τοπική κοινωνία έφτιαξε το 1895, 175 χρόνια μετά τον θάνατό του, ένα άγαλμα το οποίο δέσποζε μέχρι και χθες στο κέντρο του Μπρίστολ. Αυτό που δεν έχει αναφερθεί ως τώρα, είναι ότι ο Κόλστον, «έκανε» τα λεφτά του από το δουλεμπόριο. Οταν άρχισε η κοινωνία να ανοίγει το μυαλό της, να εξαλείφονται, τουλάχιστον στα... χαρτιά οι ανισότητες και οι φυλετικές διακρίσεις, υπήρξαν φωνές που έλεγαν ότι το άγαλμα ενός δουλέμπορου, δεν είναι και ιδιαίτερα τιμητικό για την πόλη, την Αγγλία ολόκληρη να κοσμεί την πλατεία μιας εκ των μεγαλουπόλεων της βρετανικής χώρας.

Ωστόσο, κανένα... αυτί δεν ίδρωσε και κανένας τοπικός άρχοντας δεν είχε το σθένος να ξηλώσει το προσωπείο της ντροπής. Μόνο κάποιοι καλλιτέχνες εναντιώθηκαν και έφτιαξαν δίπλα από το άγαλμα κάποια έργα, τα οποία έμειναν για μήνες εκεί. Ενα εξ αυτών, απεικόνιζε μορφές ανθρώπων, που ο Κόλστον σκλάβωνε και διακινούσε για δουλεία και πορνεία σε όλο τον Ατλαντικό κι ένα άλλο μια μπάλα με αλυσίδα, που είχε «τυλίξει» το άγαλμά του. Το 2018 εντάθηκαν οι φωνές κι από την πλακέτα που ανέφερε ποιος ήταν και τι έκανε ο Κόλστον, αφαιρέθηκαν τα «φιλάνθρωπος», «μέλος του Κοινοβουλίου», ενώ αμφισβητήθηκε κι ο αριθμός των χιλιάδων παιδιών που έπεσαν θύματα trafficking από τον δουλέμπορο.

Τελικά χθες, Κυριακή 7 Ιουνίου, οι πολίτες του Μπρίστολ πήραν το νόμο στα χέρια τους. Διαδηλωτές ενάντια στον συστηματικό ρατσισμό, με αφορμή τη δολοφονία του George Floyd έριξαν το χάλκινο άγαλμα από τη βάση και το τσούλησαν μέχρι το ποτάμι όπου και το πέταξαν εν μέσω χειροκροτημάτων.

Ο ιστορικός και τηλεοπτικός παρουσιαστής David Olusoga σχολίασε ότι θα έπρεπε να είχε κατέβει εδώ και πολλές δεκάδες χρόνια το άγαλμα του δουλέμπορου τονίζοντας: «Το πρόβλημα είναι ότι επί δεκαετίες, δεν αποτελούσε... πρόβλημα. Αυτό που ξεχνάμε είναι ότι το Λονδίνο και το Μπρίστολ ενεπλάκησαν όσο καμία άλλη πόλη στο δουλεμπόριο τον 17ο αιώνα, ωστόσο, ακόμα και τον 19ο αιώνα, το Μπρίστολ, μια πόλη της οποίας το 15% είναι μαύροι, Ασιάτες κι άλλες μειονότητες, ζούσε βλέποντας αυτό το άγαλμα κάθε μέρα...» Και πρόκειται για το άγαλμα κάποιου που όχι απλώς ενεπλάκη στο δουλεμπόριο, αλλά ήταν από τους ηγέτες της «Royal Africa Company» και που σκλάβωσε τους περισσότερους ανθρώπους στην βρετανική Ιστορία.

Η εταιρεία του Κόλστον μετέφερε περισσότερους από 100.000 σκλάβους από τη Δυτική Αφρική στην Καραϊβική και την Αμερική μεταξύ 1672 και 1689, σύμφωνα με το BBC. Ωστόσο, η κοινωνία δεν γνώριζε επακριβώς μέχρι τη δεκαετία του '90 για τη συμμετοχή του Κόλστον στο εμπόριο σκλάβων, από το οποίο δημιούργησε την περιουσία του κι έκανε δωρεές Μπρίστολ. Εκτοτε, το θέμα κέρδισε περισσότερη δημοσιότητα, σύμφωνα με την Ιστορική Αγγλία, ένα σώμα της βρετανικής κυβέρνησης που ανέδειξε το θέμα.

Αγάλματα που συμβολίζουν τη Συνομοσπονδία, για πολλούς ένα σύμβολο ρατσισμού και καταπίεσης, ξηλώθηκαν τις τελευταίες μέρες και στις ΗΠΑ μετά την «έκρηξη» των διαδηλώσεων κατά του ρατσισμού, που εξαπλώνονται παγκοσμίως.