Κόσμος|20.06.2020 08:31

Τσαβούσογλου: Είμαστε έτοιμοι για συνεργασία με την Ιταλία και την Ελλάδα

Μαρία Ζαχαράκη

Εις άγραν… μίας ιταλο-τουρκικής συμμαχίας στην ανατολική Μεσόγειο και τη Λιβύη βρίσκεται η Άγκυρα, η οποία προσκάλεσε σήμερα, στη σκιά της υπογραφής της ελληνο-ιταλικής συμφωνίας ΑΟΖ στο Ιόνιο, τον Ιταλό υπουργό Εξωτερικών, Λουίτζι ντι Μάιο, στην Τουρκία για τη διερεύνηση μίας τυχόν συνεργασίας σε πολιτικό και ενεργειακό επίπεδο στην ανατ. Μεσόγειο.

«Συνεργαζόμαστε σε πολλούς τομείς και θέλουμε να εξελίξουμε τη συνεργασία μας με την Ιταλία», δήλωσε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην κοινή συνέντευξη τύπου με τον Ιταλό ομόλογό του. 

«Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με την Ιταλία για μια μόνιμη ειρήνη στη Λιβύη και για μια διαδικασία που θα έχει αποτελέσματα. Αντιλαμβανόμαστε τον κρίσιμο ρόλο που παίζει η Ιταλία εδώ και τους ευχαριστούμε. Παίζει ένα εξισορροπητικό ρόλο. Δεν στήριξε τον πραξικοπηματία Χαφτάρ, όπως κάποιες χώρες της ΕΕ, τουναντίον κατέβαλε ειλικρινή προσπάθεια για την κατάπαυση του πυρός και τη πολιτική διαδικασία. Και από εδώ και πέρα στις διμερείς ή τριμερείς μας προσπάθειες θέλουμε να δούμε και την Ιταλία να συμμετέχει σε αυτές τις προσπάθειες», είπε ο Τούρκος ΥΠΕΞ, ο οποίος υπογράμμισε ότι ενημέρωσε τον Λουίτζι ντι Μάιο για την επίσκεψή του στη Λιβύη, ζητώντας μάλιστα τη συμβολή της Ιταλίας στα επόμενα βήματα που σχεδιάζει η Τουρκία στη χώρα της Βόρειας Αφρικής.

Είμαστε έτοιμοι για συνεργασία με την Ιταλία και την Ελλάδα

«Η ανατολική Μεσόγειος δεν πρέπει να είναι πεδίο σύγκρουσης, αλλά συνεργασίας», υποστήριξε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος διαπίστωσε ομοθυμία στο θέμα αυτό με την Ιταλία.

«Την ίδια διάθεση και αντίληψη είδαμε να υπάρχει και στην Ιταλία. Αλλά αυτή τη στιγμή δυστυχώς δεν υπάρχει μία τέτοια συνεργασία λόγω της προσπάθειας αποκλεισμού της Τουρκίας. Εμείς από την πλευρά μας για να προστατεύσουμε τα δικαιώματά μας αναγκαστήκαμε να κάνουμε κάποια βήματα. Η προστασία των δικαιωμάτων των Τ/Κ είναι δική μας ευθύνη ως εγγυήτρια δύναμη. Το έχω πει σε όλους -και κυρίως στην Ελλάδα- ότι είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε», ανέφερε ο Τούρκος ΥΠΕΞ, ο οποίος εξήρε τον εξισορροπητικό ρόλο της Ιταλίας στα τεκταινόμενα της ανατ. Μεσογείου.

«Διαπιστώνουμε ότι η Ιταλία θέλει να διαδραματίσει ένα εποικοδομητικό ρόλο σε αυτό το ζήτημα (της ανατ. Μεσογείου). Μας χαροποιεί το γεγονός ότι η Ιταλία είναι μια χώρα που τηρεί πάντοτε ισορροπίες και συμπεριφέρεται δίκαια και αντικειμενικά. Επομένως, εμείς είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με την Ιταλία τόσο εντός της ΕΕ όσο και στην ανατολική Μεσόγειο». 

Χείρα… ενεργειακής συνεργασίας

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών έτεινε χείρα… συνεργασίας κυρίως στον τομέα της ενέργειας στην ανατ. Μεσόγειο, καλώντας την Ιταλία να συνεργαστούν στη Λιβύη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και σε άλλους ενεργειακούς τομείς.

«Εμείς θέλουμε να συνεργαστούμε με την Ιταλία και στον τομέα της ενέργειας στην ανατ. Μεσόγειο. Μέσα από τις εταιρείες μας, τα Τουρκικά Πετρέλαια και την ιταλική ΕΝΙ, τους οργανισμούς ενέργειας και τα υπουργεία Ενέργειας μπορούμε να συνεργαστούμε. Επίσης, στη Λιβύη σήμερα υπάρχει ανάγκη από ηλεκτρική ενέργεια, έχουν διάφορα προβλήματα. Μπορούμε να συνεργαστούμε ακόμη και στην παραγωγή αυτού του είδους της ενέργειας», δήλωσε, ενώ τόνισε ότι η σταθερότητα στη Μεσόγειο και τη Λιβύη θα είναι προς όφελος της Ιταλίας, καθώς είναι εκείνη που μαζί με τη Μάλτα επηρεάζονται περισσότερο από την κατάσταση.

«Αν συνεργαστούμε με σκοπό την επίτευξη της σταθερότητας στην ανατ. Μεσόγειο και στη Λιβύη, θα έχουμε μεγάλο όφελος. Εκείνες που επηρεάζει περισσότερο η κατάσταση στη Λιβύη είναι τη Μάλτα και την Ιταλία. Τις πιο κοντινές χώρες στο βορρά».

Σημαντική η συμφωνία ΑΟΖ Ελλάδας – Ιταλίας

«Σημαντική» χαρακτήρισε πάντως ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου τη συμφωνία μεταξύ Ελλάδας-Ιταλίας για την οριοθέτηση ΑΟΖ στο Ιόνιο Πέλαγος, καλώντας και πάλι την Αθήνα να υιοθετήσει την ίδια προσέγγιση και στο Αιγαίο.

«Από την άλλη, βρίσκουμε σημαντική για την περιοχή μας τη συμφωνία που υπέγραψε η Ελλάδα με την Ιταλία για την ΑΟΖ. Σημαίνει ότι τα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν μέσω του διαλόγου και της διπλωματίας. Αντί του αποκλεισμού και της καταπάτησης των δικαιωμάτων μας, μπορεί να υπάρξει κουλτούρα διαμοιρασμού. Ασφαλώς θέλουμε η Ελλάδα να μας προσεγγίσει κι εμάς με την ίδια αντίληψη. Θα συνεχίσουμε την ανταλλαγή απόψεων και στο μέλλον γι’ αυτά τα θέματα».

Η «Ειρήνη» είναι… προκατειλημμένη

Λάβρος ωστόσο ήταν για άλλη μια φορά ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών κατά της Ευρώπης για την επιχείρηση «Ειρήνη» στην ανατ. Μεσόγειο, που στόχο έχει την παρεμπόδιση της μεταφοράς όπλων στη Λιβύη.

Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου αν και αναγνώρισε καλές προθέσεις στη συμμετοχή της Ιταλίας στην επιχείρηση, ωστόσο θεωρεί ότι η ΕΕ «κυνηγάει» συγκεκριμένες χώρες στη Μεσόγειο.

«Αν και η Ιταλία έχει καλές προθέσεις, η επιχείρηση αυτή δεν τηρεί τις ισορροπίες. Χαρακτηρίζεται από προκατάληψη. Δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες της κυβέρνησης της Λιβύης. Μπορεί κατά ένα μέρος να ελέγχει τα όπλα που προέρχονται από το βορρά, αλλά μπορεί να ελέγχει τα όπλα που έρχονται από τη Συρία ή το Αμπού Ντάμπι; Η Γαλλία που συμμετέχει στην ‘Ειρήνη’ στέλνει η ίδια όπλα στη Λιβύη», ανέφερε ο Τούρκος ΥΠΕΞ.

Η Ιταλία ο καλύτερός σύμμαχος της Τουρκίας στην Ε.Ε

Μεβλούτ Τσαβούσογλου και Λουίτζι ντι Μάιο αναφέρθηκαν και στις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών, με τον Τούρκο ΥΠΕΞ να χαρακτηρίζει την Ιταλία «στρατηγικό εταίρο». Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών χαρακτήρισε την Ιταλία ως τη μεγαλύτερη σύμμαχο της Τουρκίας εντός της ΕΕ, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι αυτή η στήριξη θα συνεχιστεί.

Όσον αφορά τις οικονομικές σχέσεις Τουρκίας – Ιταλίας, ο όγκος των συναλλαγών τους ανέρχεται στα 20 δις. ευρώ. Η Ιταλία βρίσκεται στην 3η θέση των χωρών προς τις οποίες εξάγει προϊόντα η Τουρκία και στην 5η θέση από τις οποίες εισάγει διάφορα αγαθά. Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου εξέφρασε την επιθυμία να αυξηθούν περαιτέρω και έκανε λόγο για κοινά projects όχι μόνο στο εμπόριο αλλά και στην αμυντική βιομηχανία, την ενέργεια και τον τουρισμό. «Έχουμε ένα μνημόνιο συμφωνίας σχετικά με τη EUROSAM. Θέλουμε να το ενισχύσουμε», είπε.

Οι δύο υπουργοί συζήτησαν επίσης το ενδεχόμενο να ξεκινήσουν οι πτήσεις μεταξύ των δύο χωρών τον Αύγουστο, αν και ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου εξέφρασε το παράπονο ότι οι αποφάσεις της Ευρώπης -και δη της Γερμανίας- για την Τουρκία δεν ήταν δίκαιες, καταλογίζοντας μάλιστα πολιτικά κίνητρα πίσω από αυτές.

Χαμογελαστός και συγκρατημένος ο Ντι Μάιο

Πάντως, στις συνεχείς… προ(σ)κλήσεις για συνεργασία του Τούρκου ομολόγου του, ο Λουίτζι Ντι Μάιο εμφανίστηκε αρκετά εγκρατής. Τουλάχιστον στη συνέντευξη τύπου…

«Η Ιταλία βλέπει την Τουρκία ως έναν αναμφισβήτητο σύμμαχο. Έχουμε αποφασίσει ότι πρέπει πάντοτε να υπάρχει μεταξύ μας ένας εποικοδομητικός διάλογος», είπε ενώ ευχαρίστησε τον τουρκικό λαό για τη στήριξή του στις δύσκολες ημέρες της πανδημίας. «Οι κουλτούρες μας μοιάζουν», είπε, ενώ πρόσθεσε ότι είναι καιρός πλέον να «τελειώνουν οι διαφωνίες».

Διάλογος για το Κυπριακό

Ο Λουίτζι ντι Μάιο αναφέρθηκε και στο Κυπριακό λέγοντας προς την Άγκυρα ότι μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου απαιτείται ένας διαρκής εποικοδομητικός διάλογος για την εξασφάλιση της ασφάλειας, της σταθερότητα και της συνεργασίας στην περιοχή.

Απαιτείται πολιτική λύση στη Λιβύη

Πάντως, ο Ιταλός ΥΠΕΞ αναγνώρισε ότι είχε μία πολύ παραγωγική συζήτηση με τον Τούρκο ομόλογό του και ότι συζήτησαν για όλα τα θέματα, από την ΕΕ, τη Λιβύη και την ανατ. Μεσόγειο.

«Το ζήτημα της Λιβύης δεν πρέπει πλέον να αποτελεί απειλή για την Ε.Ε και την Ιταλία. Το θέμα αυτό απαιτεί πολιτική λύση. Υποστηρίζουμε την ειρηνευτική διαδικασία του ΟΗΕ. Είμαστε ικανοποιημένοι με την πρόθεση των μερών στη Λιβύη να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Θέλουμε μια βιώσιμη εκεχειρία. Ο ΟΗΕ πρέπει να διορίσει έναν ειδικό εκπρόσωπο εδώ το συντομότερο δυνατό. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για μια μόνιμη ειρήνη και για μια γόνιμη πολιτική διαδικασία στη Λιβύη», δήλωσε, ενώ ζήτησε να σταματήσει η εισροή ξένων μισθοφόρων και η ναρκοθέτηση περιοχών στη Λιβύη.

Ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών είπε ότι δεν έχει σημασία η υποστήριξη της μιας ή της άλλης πλευράς στη Λιβύη, αλλά το να τεθεί ένα τέλος στη σύγκρουση. Όπως δήλωσε, η κυβέρνησή του υποστηρίζει την αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ κυβέρνηση Σαράζ, αλλά κυρίως το λαό της Λιβύης.

«Δεν θέλουμε τρομοκρατία στην περιοχή, πρέπει να ενθαρρύνουμε την εκεχειρία», είπε, καλώντας σύσσωμη τη διεθνή κοινότητα να συμβάλλει στο να βρεθεί μία λύση. Για την ανατ. Μεσόγειο υποστήριξε ότι υπάρχουν πολλές χώρες που έχουν δικαιώματα και για το λόγο αυτό πρέπει να βρεθεί μία χρυσή τομή.

Ο στόχος, όπως είπε, είναι να βρεθούν οι πηγές ενέργειας και να χρησιμοποιηθούν από όλους. «Ο πλανήτης μας είναι αντιμέτωπος με τεράστιες δοκιμασίες. Χρειάζεται να εργαστούμε μαζί για την επίλυσή τους», είπε.

Απαντώντας στις βολές του Μεβλούτ Τσαβούσογλου για την επιχείρηση «Ειρήνη», ο Λουίτζι ντι Μάιο είπε ότι η Ιταλία προσπαθεί να τηρεί τις ισορροπίες και ότι άλλωστε πριν από λίγες ημέρες μπήκε σε εφαρμογή. Εξάλλου, ο στόχος, όπως σημείωσε, είναι να ελέγχονται οι θάλασσες και ο εναέριος χώρος στην ανατ. Μεσόγειο.

Ο Ντι Μάιο αναγνώρισε επίσης τις σοβαρές προσπάθειες της Τουρκίας στο μεταναστευτικό, λέγοντας ότι χαίρει της εκτίμησης της Ιταλίας για αυτό.Αναφερόμενος στον τουρισμό, είπε ότι τα κρούσματα κορονοϊού στη χώρα είναι πλέον ελεγχόμενα. Στο θέμα των ταξιδιωτικών περιορισμών είπε ότι συμμερίζεται τα παράπονα της Άγκυρας, αν και αναγνώρισε ότι υπάρχουν ανησυχίες στην Ευρώπη και γι’ αυτό δεν ανοίγει εύκολα τις πόρτες της στην Τουρκία.

Ο Λουίτζι ντι Μάιο έκανε τέλος λόγο για μία συμφωνία στον τομέα της οικονομίας με την Τουρκία. «Θα υπάρξει μια κοινή συνάντηση οικονομικών και εμπορικών επιτροπών. Πιστεύουμε ότι θα ωφελήσει τόσο την ιταλική όσο και την τουρκική οικονομία», ανέφερε.

«Η φιλία είναι δεδομένη μεταξύ Τουρκίας και Ιταλίας. Ως Ιταλία, ως μία από τις ιδρυτικές χώρες της ΕΕ, υποστηρίζουμε κάθε διαδικασία διαλόγου. Αυτό θα εξασφαλίσει σταθερότητα στη Μεσόγειο», κατέληξε ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών.

Μεβλούτ ΤσαβούσογλουΛουίτζι Ντι ΜάιοΤουρκίαΛιβύηΑνατολική Μεσόγειος