Δίκτυα 5G: Επιχειρηµατικό θρίλερ σε... γεωστρατηγική σκακιέρα

Τομέας πολυδιάστατα κρίσιµος, µε κοµβικές απολήξεις στον χώρο του εµπορίου, της γεωπολιτικής, της επικοινωνίας και της (κυβερνο)ασφάλειας, ο «κόσµος» των επόµενης γενιάς τηλεπικοινωνιακών δικτύων 5G εξελίσσεται σε… πεδίο µάχης για εταιρείες-κολοσσούς και κυβερνήσεις, µε το µεγαλύτερο µέρος µάλιστα των «µαχών» να λαµβάνει χώρα στη Γηραιά Ηπειρο. Εάν υπάρχουν τρεις εταιρείες που κυριαρχούν εν έτει 2020 στον χώρο του 5G ως προµηθευτές εξοπλισµού, αυτές είναι η κινεζική Huawei, η σουηδική Ericsson και η φινλανδική Nokia. Η Ευρώπη ξεχωρίζει παράλληλα και ως η παγκοσµίως µεγαλύτερη αγορά για τα δίκτυα 5G εκτός Ασίας. «Η Ευρώπη συγκαταλέγεται», σύµφωνα µε την Κοµισιόν, «στις πλέον προηγµένες περιοχές του κόσµου όσον αφορά την εµπορική διάθεση υπηρεσιών 5G», ενώ έως το τέλος του 2020 «οι πρώτες υπηρεσίες 5G αναµένεται να είναι διαθέσιµες σε 138 ευρωπαϊκές πόλεις».

«Το δίκτυο 5G αποτελεί την επόµενη γενιά σύνδεσης κινητών συσκευών στο ∆ιαδίκτυο, προσφέροντας πιο γρήγορες από ποτέ ταχύτητες αλλά και πιο αξιόπιστες και σταθερές συνδέσεις [...] Θα µπορεί να προσφέρει συνδέσεις έτη φωτός πιο γρήγορες από τις τρέχουσες [...] Θα φέρει νέες ιδέες και χρήσεις [...] στα αυτοκίνητα χωρίς οδηγό, στην έξυπνη γεωργία και βιοµηχανία, στην εικονική και επαυξηµένη πραγµατικότητα µέσω κινητού, σε κάθε σηµείο του φυσικού κόσµου που θα διασυνδεθεί µε τον ψηφιακό» σηµειώνει, µεταξύ άλλων, στην ιστοσελίδα της η WIND. «Τα δίκτυα 5G θα αποτελέσουν στο µέλλον τη ραχοκοκαλιά των οικονοµιών και των κοινωνιών µας, οι οποίες ψηφιοποιούνται [...] Αφορούν δισεκατοµµύρια συνδεδεµένα αντικείµενα και συστήµατα, µεταξύ άλλων,σε κρίσιµους τοµείς όπως η ενέργεια, οι µεταφορές, οι τραπεζικές συναλλαγές και η υγεία, καθώς και συστήµατα βιοµηχανικού ελέγχου που µεταφέρουν ευαίσθητες πληροφορίες και υποστηρίζουν συστήµατα ασφαλούς λειτουργίας» υπογραµµίζει από την πλευρά της η Κοµισιόν. Vodafone και WIND έχουν συνεργαστεί σε πιλοτικά προγράµµατα 5G στην Ελλάδα (Τρίκαλα, Καλαµάτα) µε τη Huawei. Η Cosmote, από την άλλη, ανακοίνωσε σχετικά πρόσφατα τη συνεργασία της µε την Ericsson, µε τον Αµερικανό πρέσβη στην Ελλάδα Τζέφρι Πάιατ να βγαίνει µάλιστα δηµοσίως (µέσω Twitter στις 24 Μαρτίου) και να «καλωσορίζει» την κίνηση της Cosmote ως «µοντέλο για τις τηλεπικοινωνίες παγκοσµίως», το οποίο «διαφυλάσσει και την εθνική ασφάλεια της Ελλάδας».

Στην αγορά του 5G κυριαρχούσαν πανευρωπαϊκά δύο εταιρείες: η Huawei και η Ericsson, µε τη Nokia να ακολουθεί, όπως σηµειώνει σε δηµοσίευµά του και ο ιστοχώρος Quartz. Το τελευταίο διάστηµα, ωστόσο, στη σκιά του πολύπλευρου σινοαµερικανικού ανταγωνισµού, που βαίνει κλιµακούµενος, οι εξελίξεις στη Γηραιά Ηπειρο φαίνεται να κινούνται προς µια κατεύθυνση που ευνοεί την Ericsson. Η Ουάσιγκτον κάνει εδώ και καιρό «λόµπινγκ» προς την πλευρά των ΝΑΤΟϊκών συµµάχων, στοχεύοντας στον όσο το δυνατό µεγαλύτερο αποκλεισµό της κινεζικής Huawei από τις αγορές της ∆ύσης. Για το αµερικανικό κατεστηµένο η Huawei δεν είναι απλώς άλλη µία εταιρεία µε ανταγωνιστικά προϊόντα και ακόµη ανταγωνιστικότερες τιµές, αλλά... το µακρύ χέρι του κινεζικού κοµµουνιστικού κόµµατος και των κινεζικών ενόπλων δυνάµεων που απειλεί να βάλει χέρι ωσάν «κατάσκοπος» στις τηλεπικοινωνιακές υποδοµές άλλων χωρών.

Αµερικανοί αξιωµατούχοι, όπως ο υπουργός ∆ικαιοσύνης Γουίλιαµ Μπαρ, έχουν φτάσει µάλιστα στο σηµείο να υποστηρίξουν ότι οι ΗΠΑ θα µπορούσαν ακόµη και να αποκτήσουν πλειοψηφικά µερίδια σε εταιρείες όπως είναι η Ericsson και η Nokia, για να κοντράρουν αποτελεσµατικότερα τη Huawei. Παράλληλα, οι ΗΠΑ εµφανίζονται διατεθειµένες να προσφέρουν ακόµη και δάνεια σε παρόχους προκειµένου οι τελευταίοι να διακόψουν τη συνεργασία τους µε τον κινεζικό κολοσσό. Πάροχοι σε ∆ανία, Νορβηγία, Ηνωµένο Βασίλειο και Γερµανία έχουν όντως εγκαταλείψει τη Huawei, κάνοντας στροφή στην Ericsson. Στο ίδιο πλαίσιο, χώρες όπως το Βέλγιο, η Εσθονία και η Πολωνία έχουν επιβάλει περιορισµούς στη χρήση του εξοπλισµού της Huawei, η οποία όµως βγαίνει στην αντεπίθεση, προειδοποιώντας (όχι η ίδια, αλλά το Πεκίνο) τις κυβερνήσεις ακόµη και µε οικονοµικά αντίποινα σε περίπτωση αποκλεισµού της.

Σύµφωνα µε όσα έχει διαµηνύσει ο Εϊµπραχαµ Λιου, κορυφαίο στέλεχος της εταιρείας στη Γηραιά Ηπειρο, «η Huawei είναι περισσότερο αφοσιωµένη στην Ευρώπη από ποτέ άλλοτε», σε τέτοιο βαθµό ώστε να θέλει και «να δηµιουργήσει βάσεις παραγωγής στην Ευρώπη». Ενδεικτικά ως προς αυτό είναι και τα σχέδια του κινεζικού κολοσσού να λανσάρει δικό του ερευνητικό κέντρο κοντά στο Κέιµπριτζ στην Αγγλία, σχέδια τα οποία µάλιστα προχωρούν παρά τις αντιδράσεις από την πλευρά των ΗΠΑ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εγκρίνει από την πλευρά της, ήδη από τον περασµένο Ιανουάριο, µια «εργαλειοθήκη µέτρων για την ασφάλεια των δικτύων 5G», υπογραµµίζοντας για παράδειγµα την ανάγκη «διαφοροποίησης των προµηθευτών» και περιορισµού-αποκλεισµού προµηθευτών ανάλογα µε το προφίλ κινδύνου τους. Ωστόσο, σύµφωνα µε το περιοδικό Foreign Policy, η εργαλειοθήκη των Ευρωπαίων προς το παρόν δεν δουλεύει όπως θα έπρεπε, ενώ «οι εκκλήσεις των ΗΠΑ για απαγόρευση χρήσης του εξοπλισµού της κινεζικής εταιρείας στα ευρωπαϊκά δίκτυα 5G έχουν αποτύχει να κερδίσουν έδαφος στις περισσότερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες».

«Η καθοδηγούμενη από τις ΗΠΑ εκστρατεία ενάντια στη Huawei έχει προς το παρόν ελάχιστο αντίκτυπο», συμφωνεί από την πλευρά του αρθρογράφος του ιστοχώρου LightReading. Και αυτό, επειδή είναι πολύ πιο εύκολο και οικονοµικά συµφέρον για έναν πάροχο να κάνει τη µετάβαση στην εποχή του 5G µε τον ίδιο προµηθευτή µε τον οποίο έχει συνεργαστεί και στα δίκτυα 4G… Υπό αυτή την έννοια αποκτούν νόηµα και οι «προειδοποιήσεις» της Huawei προς τους Ευρωπαίους παρόχους ότι πρόκειται να χάσουν λεφτά αλλά και χρόνο εάν θελήσουν να εγκαταλείψουν την κινεζική εταιρεία για κάποια άλλη εταιρεία της ∆ύσης.

Σκελετούς έχουν, ωστόσο, στις ντουλάπες τους και οι άλλες εταιρείες-κολοσσοί που ανταγωνίζονται τους Κινέζους. Υπενθυµίζεται, για παράδειγµα, ότι µόλις τον περασµένο ∆εκέµβριο η Ericsson συµφώνησε να καταβάλει πρόστιµο ύψους 1,2 δισ. δολαρίων στο πλαίσιο διακανονισµού, αφού προηγουµένως είχε κριθεί ένοχη από την αµερικανική ∆ικαιοσύνη για σωρεία δωροδοκιών κρατικών αξιωµατούχων σε Ασία και Μέση Ανατολή.