Ανάλυση Μιχάλη Ιγνατίου: Πόντιος Πιλάτος ο Τραµπ για την Ανατολική Μεσόγειο

Επανερχόμαστε, σε σχεδόν µόνιµη βάση, στην προβληµατική διακυβέρνηση της Αµερικής από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραµπ, καθώς οι ενέργειές του επηρεάζουν τα ελληνικά και κυπριακά συµφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο. Το φρικτό, από πολιτικής και διπλωµατικής άποψης, της σχέσης του µε τον πρόεδρο της Τουρκίας είναι ότι οι εξυπηρετήσεις του κ. Τραµπ στον Ταγίπ Ερντογάν δεν υπηρετούν ούτε τα αµερικανικά στρατηγικά συµφέροντα σε µια ευαίσθητη περιοχή που εποφθαλµιά η Ρωσία, η οποία εσχάτως δείχνει να επικρατεί σε ισχύ, καθώς εµφανίζει µεγάλη παρουσία πλοίων του Πολεµικού Ναυτικού της. Η Μόσχα αρνείται να δεχθεί «ήττα» σε ό,τι αφορά την επιρροή της, ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο.

Στο Στέιτ Ντιπάρτµεντ και το Πεντάγωνο παρακολουθούν το νέο σκηνικό στη γειτονιά µας και οπωσδήποτε δεν συµφωνούν µε τις αποφάσεις του Αµερικανού προέδρου. Βάζω το χέρι µου στη φωτιά... Το τελευταίο διάστηµα κάποιες κινήσεις των υπουργείων Εξωτερικών και Αµυνας των ΗΠΑ, σε ό,τι αφορά τη Ρωσία, την Κίνα και την Ανατολική Μεσόγειο, θεωρώ ότι έρχονται σε αντίθεση µε τις αλλοπρόσαλλες οδηγίες του Λευκού Οίκου. Πιστεύω επίσης ότι ακόµα και αν γίνονται µερικές κινήσεις, στο πλαίσιο µιας απόφασης, για να καθησυχαστεί το σύστηµα, αλλά και λόγω των προεδρικών εκλογών, η δράση κυρίως του υπουργού Εξωτερικών Μάικ Ποµπέο δεν έχει καµία σχέση µε όσα πρεσβεύει ο κ. Τραµπ, ο οποίος -χωρίς αµφιβολία- θαυµάζει τους προέδρους της Ρωσίας και της Κίνας και θα ήθελε πάρα πολύ να ενταχθεί στο «κλαµπ» τους. Στην οµάδα των «αυταρχικών».

Οσα λέει δηµόσια για την Κίνα και τη Ρωσία, για να πείσει τους ψηφοφόρους του, δεν έχουν καµία σχέση µε τις σκέψεις και τα «θέλω» του. Οσοι µελετήσαµε το βιβλίο του Τζον Μπόλτον δεν έχουµε πλέον απορίες για την ανεπάρκεια του σηµερινού ενοίκου του Λευκού Οίκου. Το µείζον για όσους εξετάζουν τα πεπραγµένα της προεδρίας του είναι ότι προκαλεί ζηµιά στην Αµερική, η οποία όσο περνούν οι µέρες, οι εβδοµάδες και οι µήνες χάνει την ισχύ της και τη δυνατότητα που είχε να ελέγχει όλο τον κόσµο. Απ’ όπου αποχωρούν οι ΗΠΑ, σιωπηρά ή µε φανφάρες, καλύπτει το κενό η Ρωσία και (στην περιοχή µας) η σύµµαχός της Τουρκία.

Τα ίδια και χειρότερα συµβαίνουν στην Ασία, όπου κυριαρχεί η Κίνα. Η απόφαση, εσχάτως, της Ουάσιγκτον να στείλει αεροπλανοφόρα στη Νότια Σινική Θάλασσα αποτελεί κοµµάτι ενός «τσαµπουκά» των Αµερικανών στρατηγών, οι οποίοι γνωρίζουν πως η υπερδύναµη δεν µπορεί να ηττηθεί σε αυτήν την περιοχή, ούτε να αφήσει µόνους και αβοήθητους τους συµµάχους των ΗΠΑ. Η Κίνα παρανοµεί εκεί, όπως ακριβώς και η Τουρκία στο Αιγαίο και γενικά την Ανατολική Μεσόγειο. Θα ήταν ευχής έργον εάν η υπερδύναµη αντιµετώπιζε και τις δύο περιπτώσεις το ίδιο. Δυστυχώς, ενώ υποστηρίζει την Ελλάδα για το παράνοµο µνηµόνιο της Τουρκίας µε το καθεστώς της Τρίπολης, η Αµερική διατηρεί µια µεσοβέζικη θέση για τις τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο.

Από τα νεανικά δηµοσιογραφικά µας χρόνια χαρακτηρίσαµε την αµερικανική θέση «στάση Ποντίου Πιλάτου». Μέχρι σήµερα δεν έχει αλλάξει. Η προτροπή «να τα βρείτε» µε την Τουρκία είναι πέρα για πέρα άδικη, διότι υποκρύπτει συµβιβασµό εναντίον της Ελλάδας. Οι Αµερικανοί θα έπρεπε να παρέµβουν αποφασιστικά προς την Τουρκία και να την επαναφέρουν στην τάξη. Ο Αµερικανός πρέσβης στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ, κατάφερε να «κουνήσει» λίγο την αµερικανική θέση προς την πλευρά της Ελλάδας στο θέµα της υφαλοκρηπίδας και είναι χαρακτηριστικό ότι εισακούστηκε από τους γραφειοκράτες του Στέιτ Ντιπάρτµεντ. Και στη γραπτή ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών στο Open και στις δηλώσεις του υφυπουργού Πάλµερ σε Ελληνες ανταποκριτές υπογραµµίζεται ότι τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα. Αυτή η θέση καλύπτει όλα τα νησιά, συµπεριλαµβανοµένου του Καστελόριζου. Και δεν πιστεύω ότι µπορεί να αλλάξει, ακόµα και αν αποφασίσει διαφορετικά ο πρόεδρος Τραµπ για να ικανοποιήσει τον σουλτάνο της Αγκυρας.

Θετική στάση 

Για την Κύπρο, η αµερικανική κυβέρνηση, που επιµένει στη φιλοτουρκική λύση της διζωνικής δικοινοτικής οµοσπονδίας, έχει µια θετική στάση σε ό,τι αφορά τις τουρκικές έρευνες, τις οποίες χαρακτηρίζει προκλητικές, καθώς θεωρεί ότι µόνο η κυβέρνηση της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας δικαιούται να κάνει έρευνες στην ΑΟΖ της. Αυτό αναφέρεται σε γραπτή ανακοίνωση. Ενώ γίνονται κάποιες καλές κινήσεις από τους τοπικούς διπλωµάτες στην Αθήνα και τη Λευκωσία, µερικές φορές χτυπούν στον τοίχο της γραφειοκρατίας του Στέιτ Ντιπάρτµεντ.

Οι εκπρόσωποί του λανθασµένα πιστεύουν ότι η Τουρκία δεν τελείωσε για τη ∆ύση και ότι έχουν ακόµα τη δυνατότητα να την επαναφέρουν στο δυτικό µαντρί. Κάνουν λάθος. Και τα λάθη στο τέλος τα πληρώνει η Αµερική. Το ερώτηµα πλέον δεν είναι αν η ∆ύση έχει χάσει την Τουρκία. Το θέµα πρέπει να τεθεί αλλιώς: η Τουρκία έχει ήδη εγκαταλείψει τη ∆ύση και οι ∆υτικοί βρίσκονται σε άρνηση. Οπως οι απατηµένοι σύζυγοι...

Τα αµερικανικά στρατηγικά συµφέροντα εξυπηρετούνται πρώτιστα από το Ισραήλ, την Ελλάδα, την Κύπρο και την Αίγυπτο. Οµως εσχάτως ο Αλ Σίσι εκνευρίστηκε µε τη φιλία του κ. Τραµπ µε τον Ερντογάν. Αρα το βάρος πέφτει στην Ιερουσαλήµ, την Αθήνα και τη Λευκωσία. Αυτό αναγνωρίζεται από το Στέιτ Ντιπάρτµεντ και το Πεντάγωνο. Το πρόβληµα είναι ο σηµερινός πρόεδρος της Αµερικής. ∆εν έχει καταστεί κίνδυνος µόνο για την υπερδύναµη αλλά και για την Ανατολική Μεσόγειο.