Το ethnos.gr στην Αγία Σοφία: Φανατισμός, ιμάμηδες και σόου από τον Ερντογάν

Αμέσως μετά τις κραυγές του Αλαχού Ακμπάρ, που υψώθηκαν στην πλημμυρισμένη από κόσμο πλατεία Σουλταναχμέτ, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, φορώντας στο κεφάλι το λευκό τακέ, έψαλε καθισμένος οκλαδόν στην Αγία Σοφία, μπροστά από τους παρατεταγμένους ιμάμηδες, μόνος, την πρώτη σούρα του Κορανίου. Λίγα λεπτά μετά άρχισε το πρώτο Ναμάς, η πρώτη προσευχή στο «Τζαμί Αγία Σοφία» πλέον, 24 Ιουλίου, στοχευμένα την ίδια ημέρα που το 1923 υπογράφηκε η συνθήκη της Λωζάνης (!), χοροστατούντος του επικεφαλής της Ανώτατης Θρησκευτικής Αρχής Αλή Ερμπά, ο οποίος στο τέλος της «παράστασης» κράδαινε ένα ξίφος στον αέρα, ουρλιάζοντας: «Οποιος τολμήσει να αγγίξει αυτό το κτίριο, θα καεί»!

Ένα εκατομμύριο κόσμος, σύμφωνα με το κρατικό TRT, χωρίς να τηρούνται στοιχειωδώς οι κανόνες κοινωνικής απόστασης για τον covid 19, που θερίζει ακόμη τη χώρα, είχε κατακλύσει από πολύ νωρίς το πρωί σήμερα τους αποκλεισμένους από ισχυρότατες αστυνομικές δυνάμεις δρόμους (17.000 αστυνομικοί είχαν επιστρατευτεί, σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις) που οδηγούν στη Αγία Σοφία. Κάποιοι, ακόμη και ερχόμενοι ειδικά για την ημέρα από το Βέλγιο και τη Γερμανία, είχαν κατασκηνώσει από χτες το βράδυ στο προαύλιο, με φαγητό σε ταπεράκια και κουβερτάκια, ούτως ώστε να εξασφαλίζουν μια καλή κεντρική θέση για το μεγάλο γεγονός.

Η εικόνα που έβλεπες από το πρωί πάντως έξω από την Αγία Σοφία, όπου στρώθηκε πλαστικός χλοοτάπητας και τοποθετήθηκαν δυο γιγαγοντοθόνες για να αναμεταδίδεται ζωντανά το εν εξελίξει τελετουργικό εντός του μνημείου, ήταν ξανά, όπως και την περασμένη βδομάδα σουρεαλιστική. Κάποιοι είχαν κουβαλήσει και στήσει ακόμη κι ομπρέλες θαλάσσης, με λογότυπο αναψυκτικού, άλλοι στέκονταν για ώρα με τη σημαία της Παλαιστίνης και του Λιβάνου μπροστά από τις κάμερες, στάζοντας. Οι περισσότερο προνοητικοί είχαν τυλίξει το κεφάλι τους με μια πετσέτα για να προστατευτούν απ' το λιοπήρι, περιμένοντας στωικά πάνω στο χαλάκι που είχαν κουβαλήσει μαζί τους την έναρξη του Ναμάς.

Οι ελάχιστοι ξένοι τουρίστες, στα ξενοδοχεία που άνοιξαν ξανά πριν από λίγες μέρες στην ευρύτερη περιοχή του Σουλταναχμέτ, εγκλωβίστηκαν εντός τους από τα μπουλούκια που κάθονταν χωρίς μάσκα οκλαδόν στους δρόμους για το τελευταίο συμβολικό αλλά σημαντικό κεφάλαιο στην επιχείρισης αποκεμαλοποίησης μιας χώρας, που βάλλεται από πρωτοφανή οικονομική κρίση, πέρα από την πανδημία. Η Πόλη είχε παραλύσει από τα μέτρα ασφαλείας, καθώς ήδη από τη γέφυρα του Γαλατά απαγορευόταν η διέλευση οχημάτων. Για να προσεγγίσει κάποιος την Αγιά Σοφιά έπρεπε, αποβιβαζόμενος από βαποράκι, τραμ, μετρό, οχήματα ή λεωφορείο (είχαν επιστρατευτεί 25 επιπλέον για τη μέρα) να περπατήσει 1,5 ώρα!

Η πρώτη προσευχή Ναμάς κράτησε περίπου 50 λεπτά, με όλο το υπουργικό συμβούλιο, εκτός από τον ίδιο τον Τούρκο πρόεδρο, σε στάση οκλαδόν πάνω σε 2000 τ.μ μπλε χαλί, που στρώθηκε (θα συμπληρωθεί με ακόμη 2000 τ.μ εντός της χρονιάς). Τα χέρια απλώνονταν συχνά προς δέηση. Δίπλα στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ο πολιτικός σύμμαχός του Ντεβλέτ Μαχτσελί του ακροδεξιού MHP άκουγε με σκυμμένο το κεφάλι το Ναμάς, ενώ πίσω τους οθόνες δεκάδων κινητών άστραφταν διαρκώς, είτε για φωτογραφίες του χώρου, είτε για selfies. Στη λίστα των 500 προσκεκλημένων VIP βρισκόταν όλη η πολιτική ηγεσία της χώρας, ανάμεσά τους τo ισλαμικό κόμμα Saadat και το εθνικιστικό Iyi Ρarti της Μεράλ Ακσενέρ, πλήν του φιλοκουρδικού κόμματος HDP, που ήταν και το μοναδικό που σήκωσε τους τόνους για τη μετατροπής του χαρακτήρα και της χρήσης του μνημείου της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.

Ηχηρή υπήρξε η απουσία του προέδρου της τουρκικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιντζάρογλου, παρότι ο Μουαμέρ Ιντζέ, ο κεμαλιστής πολιτικός που κράδαινε σαν ηθοποιός φαρσοκωμωδίας κρεμμύδια και πατάτες στην προεδρική κούρσα έναντι του Ερντογάν στις εκλογές του ’18, αποτυγχάνοντας παταγωδώς, δέχτηκε να παραστεί, αλλά προσευχόμενος στη αυλή. Επιβεβαιώνοντας την πληροφορία που είχαμε απ’ το επιτελείο του δημάρχου της Κων/πολης Εκρέμ Ιμάμογλου, ο μετριοπαθής πολιτικός σταρ έλαμψε δια στης απουσίας του στη τελετή του Ναμάς, παρόλο που σε συνέντευξή του στην αντιπολιτευτική Cumhuryiet ξεκαθάριζε ότι η Αγία Σοφία στη συνείδησή του είναι τζαμί από το 1453!

Η κατάσταση στην περιοχή ξέφυγε μόνο γύρω στις 11 το πρωί, όταν πλήθος  κόσμου έριξε τις μπάρες ασφαλείας θέλοντας να εισβάλει στην πλατεία Σουλταναχμέτ, όπου δίνονταν στους πιστούς δωρεάν χαλάκια μιας χρήσης, μάσκες και αντισηπτικά, τα οποία ωστόσο δεν τίμησαν, και νερά. ‘Οσο ακόμη γράφονταν αυτές οι λέξεις ξεκινούσε πάντως ο πραγματικός πανζουρλισμός στην Αγία Σοφία, με το πλήθος διαγκωνιζόμενο να προσπαθεί να εισβάλλει στην πλατεία για τις επόμενες προσευχές εντός του μνημείου στις 17.12 , 20.36 και 22.17, απόψε .

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη νέα επικοινωνιακή παράσταση που έδωσε, ως εθνάρχης, βγάζοντας έναν ακόμη, τελευταίο άσο απ’ το μανίκι του, εν όψει των πρόωρων εκλογών τις οποίες είναι αναγκασμένος να προκηρύξει ώστε να έχει το δικαίωμα, βάσει του Συντάγματος, να κατέλθει υποψήφιος πρόεδρος για τρίτη θητεία, εξερχόμενος από την Αγία Σοφία, φορώντας πάντα μάσκα, επισκέφτηκε το μαυσωλείο του Μωάμεθ του Πορθητή -ο οποίο, σημειωτέον, πρωταγωνιστούσε στα προπαγανδιστικά ψηφιακά βίντεο που παίζαν από το πρωί στα φιλοκυβερνητικά κανάλια υπενθυμίζοντας τη συντριβή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας από τους Οθωμανούς·βγαίνοντας το πλήθος τον χειροκροτούσε. Στις δηλώσεις που έκανε στους δημοσιογράφους χαρακτήρισε ιστορική την ημέρα, προσθέτοντας ικανοποιημένος ότι συμπροσευχήθηκαν από κοινού στο πρώτο Ναμάς 350 χιλιάδες πιστοί.

Στο φόντο τουσόου στην Αγιά Σοφία παίχθηκε ακόμη μια παράσταση: η επιτροπή Δικαιοσύνης του Τουρκικού Κοινοβουλίου ενέκρινε αθόρυβα το πρωί το αυταρχικό νομοσχέδιο που ρυθμίζει τη λειτουργία των social media στη χώρα, ορίζοντας πρόστιμα για τους παραβάτες από 10 έως 100 χιλιάδες τουρκικές λίρες.

Δείτε και το ρεπορτάζ του OPEN TV