Κόσμος|27.07.2020 09:46

Μαρκ Ρούτε: Ποιος είναι ο «τσιγκούνης του Βορρά» που τα πήρε όλα στη Σύνοδο Κορυφής

Μαρία Ψαρά

Υπήρξε ο απόλυτος πρωταγωνιστής της Συνόδου Κορυφής. Ο «τσιγκούνης του Βορρά» που διαπραγματεύτηκε με τον πρόεδρο Σαρλ Μισέλ και τις χώρες του Νότου για να επιβάλει τις απαιτήσεις του. Και τα πήρε όλα! Θα αρκούσε να εξετάσει κανείς από πιο κοντά το προφίλ του Μαρκ Ρούτε για να καταλάβει ότι πρόκειται για σκληρό αντίπαλο. Ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας είναι στοχοπροσηλωμένος στη δουλειά του, «ορκισμένος» Ολλανδός και βάζει πάνω απ’ όλα το καθήκον: ούτε τη μάνα του δεν επισκέφθηκε πριν πεθάνει από κορονοϊό για να τηρήσει την καραντίνα! Θα τον πτοούσαν οι απειλές του Ιταλού πρωθυπουργού Κόντε;

Στη Σύνοδο Κορυφής, ο Μαρκ Ρούτε κατάφερε να μειώσει τις επιχορηγήσεις, να εισαγάγει ένα «φρένο έκτακτης ανάγκης» για το Ταμείο Ανάκαμψης, να αυξήσει τις επιστροφές εισφορών υπέρ της Ολλανδίας και των «συμμάχων» της, ακόμα και να εξασφαλίσει τελωνειακές εισφορές για το λιμάνι του Ρότερνταμ! Ο «κύριος Οχι, Οχι, Οχι», όπως τον έλεγαν οι διπλωμάτες, μπορεί να εκνεύρισε τους ηγέτες του Νότου, να εξαγρίωσε τους προέδρους των θεσμών που έβλεπαν ότι ήθελε να «τορπιλίσει» τη Σύνοδο, έφυγε όμως από τις πενθήμερες διαπραγματεύσεις θριαμβευτής, αυξάνοντας κι άλλο τη δημοτικότητά του στη χώρα του...

Μόλις 53 ετών, ο Μαρκ Ρούτε είναι ήδη 10 χρόνια πρωθυπουργός της χώρας του. Οσο κι αν φαίνεται περίεργο, το κόμμα του - που λέγεται Λαϊκό Κόμμα για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία - είναι σοσιαλιστικό. Ο ίδιος είναι εργένης, ζει μόνος του σε ένα διαμέρισμα στη Χάγη και κινείται παντού με το ποδήλατό του. Από μακριά τον ακολουθούν δύο άνδρες της ασφάλειάς του, επίσης με ποδήλατο. Πέρα από πρωθυπουργός είναι και καθηγητής Ιστορίας. Μία φορά την εβδομάδα ο Μ. Ρούτε συνεχίζει να κάνει μαθήματα σε ένα δημοτικό σχολείο στην πρωτεύουσα!

Είναι τόσο πειθαρχημένος που κανείς δεν απόρησε όταν τον Μάρτιο έβαλε πάνω απ’ όλα το καθήκον. Η μητέρα του, η οποία ήταν τρόφιμος γηροκομείου, αρρώστησε από κορονοϊό. Και ο Ρούτε δεν πήγε να την επισκεφθεί πριν από τον θάνατό της, σεβόμενος την καραντίνα. Δεν θέλησε να εκμεταλλευτεί την ιδιότητά του και δεν την είδε ούτε καν για τελευταία φορά!

Μαρκ Ρούτε/AP Images

Πριν ακόμη μεταβεί στις Βρυξέλλες για να συμμετάσχει στη συνάντηση των ηγετών, ο Ρούτε είχε κάνει ξεκάθαρες τις προθέσεις του. Η χώρα του αλλά και οι υπόλοιποι τρεις «τσιγκούνηδες» Αυστρία, Σουηδία και Δανία είναι χώρες με υψηλές καθαρές εισφορές στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό – η πέμπτη χώρα είναι η Γερμανία, που αυτήν τη φορά δημόσια φάνηκε να έχει αλλάξει στρατόπεδο. Οι «τσιγκούνηδες» δεν είχαν κανέναν σκοπό να δώσουν παραπάνω χρήματα για να σώσουν χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία.

Σε αυτήν την απόφασή του ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας δεν είχε τίποτα να φοβηθεί. Είχε «πίσω του» τη Βουλή του, ολόκληρο το Κοινοβούλιο, όχι μόνο τα κόμματα του δικού του συνασπισμού. Και τους πολίτες του. Είναι ιδιαίτερα αγαπητός. Ολοι θυμούνται το περιστατικό με τον οδοκαθαριστή που τον είδε να περνά από κοντά του. Ο εργαζόμενος του φώναξε να μη δώσει άλλα χρήματα «σε αυτούς τους Ιταλούς και τους Γάλλους». «Οχι, όχι, όχι» απάντησε ο Ρούτε προσθέτοντας: «Θα το θυμάμαι αυτό». Από εκεί του βγήκε το παρατσούκλι «ο κύριος Οχι». Γενικότερα, ο Μαρκ Ρούτε θεωρείται χαρισματικός. Ακόμα και οι εχθροί του «χτυπάνε» το κόμμα του, όχι τον ίδιο.

Δεν είχε και πολλά να φοβηθεί

Πέρα όμως από την υποστήριξη που απολαμβάνει ο πρωθυπουργός Ρούτε, η Ολλανδία ως χώρα δεν είχε και πολλά να φοβηθεί. Είναι η χώρα που σε όλους τους δείκτες είναι ψηλά, ακόμη και πρώτη: σε ανάπτυξη, καινοτομία, έρευνα και εξαγωγές. Το εμπορικό της ισοζύγιο δεν εξαρτάται από την εσωτερική αγορά, όσο από τις υπόλοιπες, τρίτες χώρες. Γι’ αυτό το επιχείρημα της Γερμανίας ότι το «μεγάλο πακέτο» διάσωσης θα ωφελήσει την εσωτερική αγορά μάλλον... το άκουγε βερεσέ.

Πρόκειται για ένα πλούσιο κράτος. Οι τράπεζες είναι ανεξάρτητες από την πολιτική εξουσία. Ο δανεισμός μπορεί να γίνει μέσω τραπέζης αλλά και ιδιωτικά, με ιδιωτική συμφωνία, που είναι αποδεκτή σε οποιαδήποτε ύψος κι αν είναι το επιτόκιο – δεν θεωρείται τοκογλυφία. Στο πλαίσιο αυτό έχουν θεσμοθετηθεί και οι ιδιωτικές συμμετοχές. Μια εταιρεία δεν χρειάζεται να προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου από πολλούς μετόχους – ένας αρκεί. Κι ας κοστίσει πιο ακριβά. Μπορεί να βολεύει για άλλους λόγους (πιο άμεσα χρήματα, χωρίς ανάγκη για εγγυήσεις κ.λπ.). Επίσης, στην Ολλανδία βρίσκονται οι μεγαλύτερες αντασφαλιστικές εταιρείες. Τι σημαίνει αυτό; Είναι οι εταιρείες που ασφαλίζουν τις ασφαλιστικές εταιρείες! Και αυτό στην πραγματικότητα σημαίνει ότι η χώρα έχει πολύ διαθέσιμο ρευστό χρήμα. 

Η χώρα προσελκύει νέες επιχειρήσεις και τους εξασφαλίζει ειδικές φορολογικές ρυθμίσεις. Δηλαδή αν μια μεγάλη εταιρεία με έναν μίνιμουμ αριθμό προσωπικού εγκατασταθεί στην Ολλανδία, τότε απολαμβάνει για μια περίοδο φορολογικές εκπτώσεις μέχρι 35% στο εισόδημα του προσωπικού της και μέχρι 50% στα κέρδη της για μια περίοδο.  Οι Ολλανδοί έχουν σε όλο τον κόσμο επιχειρήσεις, επενδύουν παντού και είναι γνωστοί για την τεχνογνωσία τους σε κατασκευές μεγάλων γεφυρών αλλά και σε έργα στο νερό ή σε υποθαλάσσιες κατασκευές. Η παροιμία λέει ότι αν οι Ολλανδοί δεν είναι οι κατασκευαστές, είναι οι χρηματοδότες της κατασκευής!

Μαρκ Ρούτε/AP Images

Η χώρα έχει καταφέρει να συνδέσει άμεσα και πρακτικά την Εκπαίδευση με την αγορά εργασίας. Σε πολλές χώρες, τα πανεπιστήμια συνδέονται με την αγορά εργασίας. Στην Ολλανδία, οι εταιρείες παραγγέλνουν προϊόντα και τα πανεπιστήμια τα σχεδιάζουν! Τέλος, η Ολλανδία έχει το μεγαλύτερο εισαγωγικό λιμάνι στην Ευρώπη, το Ρότερνταμ. Συνδεδεμένο με άψογο σιδηροδρομικό και οδικό δίκτυο, το αχανές λιμάνι φιλοξενεί καθημερινά χιλιάδες πλοία.

Κατά την είσπραξη των φόρων, είτε τελωνειακών δασμών είτε ΦΠΑ, τα κράτη-μέλη κρατούν ένα ποσοστό για διοικητικά έξοδα και τα υπόλοιπα τα δίνουν στην ΕΕ. Η Κομισιόν είχε προτείνει το 20% των τελωνειακών δικαιωμάτων της Ολλανδίας να καταργηθεί, για να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό του Brexit. Στην αρχική πρόταση του προέδρου Μισέλ, το ποσοστό είχε μειωθεί σε 10%. Ωστόσο, ο Ρούτε δεν ήθελε με τίποτα κάτι τέτοιο. Και πάλεψε να το αυξήσει. Στην πορεία, το ποσοστό έγινε 12,5%, αργότερα 15% και τελικά η συμφωνία που «πέρασε» έχει ένα ποσοστό 25%! Πρόκειται για ένα τεράστιο δώρο, διότι λόγω της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου θα εισαχθούν τελωνειακοί έλεγχοι στο λιμάνι του Ρότερνταμ. Και θα αυξηθεί και ο όγκος των δασμών... Αλλωστε, η Ολλανδία θα πάρει τη μερίδα του λέοντος από τα 5 δισεκατομμύρια ευρώ που εξασφαλίστηκαν στη συμφωνία για το Brexit.

Επίσης, το «φρένο έκτακτης ανάγκης» που επέβαλε ο Μαρκ Ρούτε για τη διαδικασία εφαρμογής του Ταμείου Ανάκαμψης είναι ένα εργαλείο που θα βοηθήσει τις δημοσιονομικά αυστηρότερες χώρες να τραβήξουν... χειρόφρενο αν μια χώρα εκτροχιαστεί. Μπορεί να μην είναι βέτο, αλλά είναι μια διαδικασία που επιτρέπει δυνητικά να σταματήσει κάποια εκταμίευση. Ωστόσο, δεν είναι μόνο λόγοι πειθαρχίας αλλά και συμφέροντος. Ετσι, οι Ολλανδοί θα μπορούν να έχουν λόγο για την κατεύθυνση των επενδύσεων

Μάρκ ΡούτεΤαμείο ΑνάκαμψηςΣύνοδος Κορυφής