Ο Καύκασος φλέγεται: Σύρραξη Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν - Ο ρόλος Ερντογάν και Ρωσίας

Η περιοχή του Ναγκόρνο Καραμπάχ ανακοίνωσε σήμερα, 27 Σεπτεμβρίου, ότι 16 στρατιώτες του σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 100 τραυματίστηκαν στις συγκρούσεις με τις δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν. Συγκρούσεις ξέσπασαν μεταξύ των αρμενικών και αζερικών δυνάμεων για το Ναγκόρνο Καραμπάχ, αναζωπυρώνοντας τις ανησυχίες για αστάθεια στον νότιο Καύκασο, έναν διάδρομο για τους αγωγούς που μεταφέρουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο στις παγκόσμιες αγορές.

Νωρίτερα, το υπουργείο Άμυνας του Ναγκόρνο Καραμπάχ γνωστοποίησε ότι κατέστρεψε τέσσερα ελικόπτερα του Αζερμπαϊτζάν, 15 μη επανδρωμένα αεροσκάφη και 10 τεθωρακισμένα κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων. Εξάλλου, το κοινοβούλιο του Αζερμπαϊτζάν, κατά τη διάρκεια έκτακτης συνεδρίασης, ενέκρινε την κήρυξη στρατιωτικού νόμου και απαγόρευσης της κυκλοφορίας σε πολλές περιοχές και πόλεις λόγω της κλιμάκωσης των εχθροπραξιών. Το σχέδιο προβλέπει την κήρυξη στρατιωτικού νόμου στην πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, το Μπακού όπως και σε πόλεις όπως η Γκαντζά και το Γκοϊγκόλ.

Η Αρμενία σκέφτεται να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Ναγκόρνο  Καραμπάχ

Η κυβέρνηση της Αρμενίας σχεδιάζει να εξετάσει την αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Ναγκόρνο - Καραμπάχ, ανακοίνωσε σήμερα ο πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν. «Ναι, θα έπρεπε να εξετάσουμε το ζήτημα της αναγνώρισης της ανεξαρτησίας του Αρτσάχ (σ.σ. όπως αυτοαποκαλείται από το 2017 η μη διεθνώς αναγνωρισμένη Δημοκρατία του Ναγκόρνο - Καραμπάχ). Αυτό το θέμα είναι στην ατζέντα μας. Πρέπει να το συζητήσουμε πολύ σοβαρά. Εξετάζουμε όλα τα σενάρια των πιθανών εξελίξεων», είπε απευθυνόμενος στο κοινοβούλιο.

Ο Πασινιάν είπε ότι ένοπλες συγκρούσεις αναφέρονται κατά μήκος ολόκληρης της γραμμής επαφής. «Τόσο εμείς όσο και ο εχθρός μας έχουμε σοβαρές απώλειες», πρόσθεσε.

Η κατάσταση στο Ναγκόρνο - Καραμπάχ κλιμακώθηκε νωρίτερα σήμερα, όταν το Αζερμπαϊτζάν ανέφερε ότι οι θέσεις του δέχτηκαν καταιγισμό πυρών από την Αρμενία. Το Γερεβάν από την πλευρά του λέει ότι ο στρατός του Αζερμπαϊτζάν ενορχήστρωσε μια επίθεση εναντίον του Ναγκόρνο-Καραμπάχ και ότι ορισμένες κοινότητες της περιοχής αυτής, συμπεριλαμβανομένου και του διοικητικού κέντρου του, του Στεπανακέρτ, βομβαρδίστηκαν. Και οι δύο πλευρές ανέφεραν ότι έχουν απώλειες, όχι μόνο στρατιωτών αλλά και αμάχων. Έχουν επίσης κηρύξει στρατιωτικό νόμο.

Ερντογάν: Υποσχέθηκε πλήρη στήριξη στο Μπακού

Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποσχέθηκε την πλήρη στήριξη της Άγκυρας στο Αζερμπαϊτζάν και κάλεσε την Αρμενία να «σταματήσει την επιθετικότητά της», στον απόηχο των βίαιων συγκρούσεων στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.

«Ο τουρκικός λαός θα στηρίξει τους Αζέρους αδελφούς μας με όλα μας τα μέσα, όπως πάντα», δήλωσε ο Ερντογάν σε μήνυμα στο Twitter. Ο ίδιος επέκρινε τη διεθνή κοινότητα που δεν «αντέδρασε με επαρκή τρόπο, όπως έπρεπε» απέναντι σε αυτό που αποκάλεσε «επιθετικότητα» της Αρμενίας. Ο Ερντογάν έκανε επίσης γνωστό ότι είχε τηλεφωνική συνδιάλεξη με τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ, του οποίου χαιρέτισε τη «συνετή και αποφασιστική στάση».

Επιπλέον, ο Τούρκος πρόεδρος κάλεσε τον λαό της Αρμενίας να αναλάβει το μέλλον του εναντίον μιας «ηγεσίας που τον σέρνει στην καταστροφή και εκείνους που τον χρησιμοποιούν σαν μαριονέτα», στον απόηχο των συγκρούσεων μεταξύ των αρμενικών και αζερικών δυνάμεων για το Ναγκόρνο Καραμπάχ. «Ενώ καλώ τον λαό της Αρμενίας να αναλάβει το μέλλον του εναντίον της ηγεσίας του που τους σέρνει στην καταστροφή και εκείνους που τους χρησιμοποιούν ως μαριονέτες, καλούμε, επίσης, ολόκληρο τον κόσμο να σταθεί στο πλευρό του Αζερμπαϊτζάν στη μάχη του εναντίον της εισβολής και της αγριότητας», επισήμανε ο Ερντογάν.

Την ίδια ώρα, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου είχε σήμερα, 27 Σεπτεμβρίου, τηλεφωνική συνομιλία με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ με τους δύο άνδρες να αναφέρονται στην «αρμενική επιθετικότητα», σύμφωνα με τουρκική διπλωματική πηγή, που δεν υπεισήλθε σε λεπτομέρειες.

Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν κάλεσε τη διεθνή κοινότητα σήμερα να διασφαλίσει ότι η Τουρκία δεν θα εμπλακεί στη διαμάχη της Αρμενίας με το Αζερμπαϊτζάν. Ο Πασινιάν τόνισε ότι η συμπεριφορά της Τουρκίας θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες για τον νότιο Καύκασο και τις γειτονικές περιοχές. Επιπλέον, ο Αρμένιος πρωθυπουργός είπε ότι το Αζερμπαϊτζάν «κήρυξε τον πόλεμο» στον λαό της Αρμενίας.

«Το απολυταρχικό καθεστώς (του Αζερμπαϊτζάν) κήρυξε και πάλι τον πόλεμο στον λαό της Αρμενίας», δήλωσε ο Πασινιάν, κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής παρέμβασής του, εκτιμώντας πως το Μπακού και το Ερεβάν βρίσκονται στα πρόθυρα ενός «πολέμου μεγάλης κλίμακας» που θα μπορούσε να έχει «απρόβλεπτες συνέπειες» και θα επεκταθεί εκτός του Καυκάσου.

Ρωσία: Ανησυχεί για την κλιμάκωση, ζητά να σταματήσουν οι εχθροπραξίες

Την έντονη ανησυχία του για την κλιμάκωση στην περιοχή του Ναγκόρνο Καραμπάχ εξέφρασε ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον πρωθυπουργό της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν.

Η τηλεφωνική αυτή επικοινωνία, που έγινε με πρωτοβουλία της Αρμενίας, «επικεντρώθηκε στην κατάσταση στη ζώνη του Ναγκόρνο Καραμπάχ, ανέφερε το Κρεμλίνο. «Η ρωσική πλευρά εξέφρασε σοβαρές ανησυχίες για τις ένοπλες συγκρούσεις ευρείας κλίμακας. Σημειώθηκε ότι είναι σημαντικό τώρα να γίνει ό,τι είναι δυνατόν για να αποφευχθεί η περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης και να σταματήσουν οι εχθροπραξίες», πρόσθεσε η υπηρεσία Τύπου του Κρεμλίνου.

ΝΑΤΟ: «Να σταματήσουν αμέσως οι συγκρούσεις»

Ένα υψηλόβαθμο στέλεχος του ΝΑΤΟ κάλεσε σήμερα το Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία να βάλουν αμέσως τέλος στις συγκρούσεις στην περιοχή του Ναγκόρνο - Καραμπάχ.

Οι δύο πλευρές «πρέπει να σταματήσουν αμέσως τις συγκρούσεις», είπε ο Τζέιμς Απατουράι, ο ειδικός εκπρόσωπος του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ για την περιοχή του Καυκάσου και της Κεντρικής Ασίας. Ζήτησε επίσης να ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για μια ειρηνική επίλυση του ζητήματος. «Το ΝΑΤΟ στηρίζει τις προσπάθειες της Ομάδας του Μινσκ του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη», πρόσθεσε.

Η Ομάδα του Μινσκ, όπου συμπροεδρεύουν η Γαλλία, η Ρωσία και οι ΗΠΑ, συγκροτήθηκε το 1992 με στόχο την επίτευξη μιας ειρηνικής λύσης στο πρόβλημα του Ναγκόρνο - Καραμπάχ.

Το ιστορικό της διαμάχης

Το Ναγκόρνο - Καραμπάχ είναι το θέατρο ενός πολέμου που ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και στοίχισε τη ζωή σε 30.000 ανθρώπους. Το Μπακού θέλει να ανακτήσει τον έλεγχο στην περιοχή αυτή, που δεν έχει αναγνωριστεί από καμία χώρα ως ανεξάρτητη δημοκρατία. Οι ειρηνευτικές συνομιλίες έχουν περιέλθει σε αδιέξοδο εδώ και χρόνια. Συχνά σημειώνονται συγκρούσεις μεταξύ των αυτονομιστών και των Αζέρων, αλλά και μεταξύ Αρμενίων και Αζέρων, πιο πρόσφατα τον περασμένο Ιούλιο.

Η Αλέσια Βαρτανιάν, εμπειρογνώμονας στο International Crisis Group, εκτίμησε ότι αυτή η νέα κλιμάκωση εξηγείται κυρίως επειδή δεν υπάρχει κάποια ενεργή, διεθνής μεσολαβητική προσπάθεια για τον τερματισμό της σύγκρουσης. Αφότου ξέσπασε η πανδημία «η σύρραξη ξεχάστηκε και οι διπλωμάτες (σ.σ. μεσολαβητές) δεν πήγαν στο Μπακού και το Γερεβάν ούτε καν μετά τις συγκρούσεις του Ιουλίου», εξήγησε.

Τα τελευταία χρόνια το Αζερμπαϊτζάν χρησιμοποίησε τα έσοδα από το πετρέλαιό του για να αγοράσει όπλα. Η Αρμενία, κατά πολύ φτωχότερη χώρα, είναι ωστόσο πιο κοντά στη Ρωσία, η οποία διαθέτει μια στρατιωτική βάση στο έδαφός της. Το Γερεβάν ανήκει εξάλλου σε μια πολιτοστρατιωτική ένωση, με επικεφαλής της Ρωσία, τον Οργανισμό της Συμφωνίας Συλλογικής Ασφάλειας. Η Ρωσία, που ανταγωνίζεται την Τουρκία στην περιοχή, πουλάει όπλα και στις δύο χώρες.