Novartis: Οι προστατευόμενοι μάρτυρες πήγαν Ευρωκοινοβούλιο μέσα από το βραβείο της Ευρωπαϊκής Αριστεράς

Αρωμα Ελλάδας με οσμή σκανδάλου είχε το φετινό βραβείο της Ευρωπαϊκής Αριστεράς του Ευρωκοινοβουλίου για τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος. Οι μάρτυρες της Novartis τιμήθηκαν για την συνεισφορά τους στην αλήθεια και κατά της διαφθοράς. Το τρίτο ετήσιο βραβείο της Ευρωομάδας της Αριστεράς GUE / NGL, υπό την αιγίδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για «δημοσιογράφους, μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος και υπερασπιστές του δικαιώματος στην πληροφόρηση» απονεμήθηκε πριν από λίγο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Το βραβείο που απονέμεται σε άτομα ή ομάδες που έχουν εκφοβιστεί ή και διωχθεί στην προσπάθειά τους να αποκαλύψουν την αλήθεια, φέτος ήταν αφιερωμένο στον Κινέζο οφθαλμίατρο Λι Ουενλιάνγκ που πρώτος εντόπισε την επικινδυνότητα του κορονοϊού. 

Η απονομή του βραβείου έγινε διαδικτυακά. Την εκδήλωση «χαιρέτισε» η αδερφή της Ντάφνε Καρουάνα Γκαλιθία, δημοσιογράφου από τη Μάλτα που δολοφονήθηκε εξαιτίας της αποκαλυπτικής έρευνάς της για σκάνδαλα τη χώρα της –η οποία ήταν η έμπνευση για αυτό το βραβείο που θεσπίστηκε με πρωτοβουλία του Ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Στέλιου Κούλογλου. 

Οι προστατευόμενοι μάρτυρες της Novartis στο Ευρωκοινοβούλιο

Την «περιπέτεια της Κατερίνας Κελέση και του Μάξιμου Σαράφη» έφερε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Στέλιος Κούλογλου, ο οποίος ανακοίνωσε την απονομή του βραβείου. Όπως είπε, η περιπέτειά τους άρχισε όταν ξεκίνησαν να καταθέτουν ως προστατευόμενοι μάρτυρες «για το σκάνδαλο που κόστισε εκατομμύρια στην Ελλάδα. Την ίδια στιγμή που εκατομμύρια άνθρωποι δεν είχαν ευρώ για φάρμακα, η ελβετική εταιρεία θησαύριζε και μαζί της το ευρύτερο κύκλωμα διαφθοράς που είχε διαμορφώσει στην Ελλάδα». 

Ο Στέλιος Κούλογλου ενημέρωσε τους ευρωβουλευτές ότι «χάρη σε αυτούς, η εταιρεία υποχρεώθηκε σε εξωδικαστικό συμβιβασμό στις ΗΠΑ και θα πληρώσει στο αμερικανικό δημόσιο 345 εκατ. δολάρια. Από αυτά, τα 310 εκατ. δολάρια αφορούν τις πρακτικές Novartis στην Ελλάδα. Παρά την τιμωρία της στις ΗΠΑ, η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει στραφεί κατά της εταιρείας».

Όσο για τους προστατευόμενους μάρτυρες, «στην Ελλάδα όχι μόνο δεν επιβραβεύτηκαν για τη συμβολή τους, αλλά αποτέλεσαν στόχο μιας πρωτοφανούς εκστρατείας bullying. Οι πολιτικοί που είχαν καταθέσει στην υπόθεση, κατέθεσαν και μηνύσεις εναντίον τους. Σημαντική μερίδα ΜΜΕ τους επιτέθηκε, δημοσιεύοντας τα πιθανά ονόματά τους, παρά το νόμο που ορίζει ότι δεν πρέπει να δημοσιεύονται τα ονόματα των προστατευόμενων μαρτύρων. Με βάση αυτά τα δημοσιεύματα και άλλες διαρροές, έγιναν επιθέσεις στα σπίτια τους, με αποτέλεσμα, να κρυφτούν και να αλλάξουν διεύθυνση. Τα παιδιά τους δεν μπορούσαν να συνεχίσουν να πηγαίνουν στο σχολείο τους, εξοντώθηκαν οικονομικά», τόνισε.  

«Σήμερα η μάχη συνεχίζεται με στόχο να εξοντωθούν με μπαράζ και άλλων δικαστικών αγωγών και διώξεων. Αυτό το βραβείο ένδειξη συμπαράστασης και συμβολική χειρονομία που θα τους στηρίξει στη μεγάλη προσπάθεια που συνεχίζουν να κάνουν για την αλήθεια και να καταπολεμηθεί η διαφθορά», κατέληξε. 

Στην διαδικτυακή απονομή, προβλήθηκε και βίντεο με τους δύο προστατευόμενους μάρτυρες σε ουδέτερο περιβάλλον, με καλυμμένα τα χαρακτηριστικά τους και αλλοιωμένη φωνή. «Η ηθική αναγνώριση για εμάς που είπαμε την αλήθεια είναι σημαντική και μας δίνει κουράγιο να συνεχίσουμε», είπαν, ενθαρρύνοντας τους ανθρώπους που γνωρίζουν περιπτώσεις διαφθοράς να «λένε την αλήθεια, για να αποκατασταθεί η κοινωνική δικαιοσύνη και να λειτουργεί αποτελεσματικά η Δημοκρατία».

Άλλοι νικητές 

Στους νικητές συμπεριλαμβάνεται η οργάνωση Correctiv που βοήθησε στην αποκάλυψη του σκανδάλου cum-ex κέρδισε το φετινό βραβείο για τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος (whistleblowers). Πρόκειται για ένα σκάνδαλο με συμμετοχή τραπεζών που αφορά επιστροφές φόρων από κέρδη κεφαλαίου, κυρίως μερίσματα, οι οποίες μπορεί να έχουν ζημιώσει τους φορολογουμένους στη Γερμανία και σε άλλες δέκα χώρες ακόμη και με 55 δις ευρώ.  

Επίσης, νικήτρια είναι και η διάσημη whistleblowers Τσέλσι Μάνινγκ. Γεννήθηκε το 1987 ως Μπράντλεϊ Έντουαρντ Μάνινγκ και υπηρετούσε στον αμερικανικό στρατό από το 2007. Το 2009 κατετάγη στο Ιράκ. Κατά τη διάρκεια της θητείας στο Ιράκ συνέλεξε περισσότερα από 700.000 απόρρητα αρχεία του αμερικανικού στρατού, τα οποία δημοσιοποιήθηκαν το 2010 και το 2011 μέσω του WikiLeaks. Συνελήφθη τον Μάιο του 2010 και τον Αύγουστο του 2013 καταδικάστηκε σε 35 χρόνια κάθειρξη. Τον Ιανουάριο του 2017, ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα της απένειμε χάρη και τον Μάιο του ίδιου έτους αποφυλακίστηκε. 

Ο Glenn Greenwald, δημοσιογράφος και συγγραφέας, η Eileen Chubb, Βρετανίδα μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος με αποκαλύψεις για καταχρήσεις σε σπίτια φροντίδας και ο Omar Rojas Bolaños, Κολομβιανός μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος ήταν επίσης υποψήφιοι για το βραβείο. 

Σύμφωνα με τους ομιλητές, το Ευρωκοινοβούλιο έχει ψηφίσει μια θετική οδηγία για την προστασία μαρτύρων δημόσιου συμφέροντος, πολύ προχωρημένη σε σχέση με τη νομοθεσία των περισσότερων κρατών-μελών.  Ωστόσο, η νομοθεσία δεν έχει εισαχθεί ακόμα στην ελληνική νομοθεσία, ένα ακόμη πρόβλημα για τους Έλληνες μάρτυρες. Η ελληνική νομοθεσία δεν προστατεύει επαρκώς τους μάρτυρες του δημοσίου συμφέροντος. 

«Δεν αρκεί να υπάρχει νομοθεσία, αλλά πρέπει και να εφαρμόζεται», τόνισε από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου και επικεφαλής της ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Παπαδημούλης.