ΕΕ: Το ανακοινωθέν κατά της τρομοκρατίας και το παρασκήνιο που αφαίρεσε τις αναφορές στο Ισλάμ

Μια φορά, μόνο σε σχέση με την τρομοκρατική επίθεση σε βάρος του δασκάλου Σαμουέλ Πατί στη Γαλλία, αναφέρεται τελικά η λέξη «Ισλάμ» στο κείμενο του Συμβουλίου Εσωτερικών Υποθέσεων. Οι Ευρωπαίοι υπουργοί συμφώνησαν τελικά στην κοινή δήλωση καταδίκης της τρομοκρατίας, ωστόσο οι διαφορετικές προσεγγίσεις των κρατών-μελών σε αυτό το ευαίσθητο ζήτημα έκαναν το κείμενο πιο «ουδέτερο» σε σχέση με το αρχικό που είχε προτείνει ο Πρόεδρος του ΕυρωπαΪκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ σε συνεργασία έμμεση και άμεση με τον Γάλλο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν όπου η λέξη Ισλάμ αναφερόταν 15 φορές!

Στο αρχικό κείμενο, σύμφωνα με το Bloomberg και άλλα πρακτορεία που το είχαν δει, σημειωνόταν ότι «πρέπει να προστατεύσουμε τους πολίτες της Ευρώπης από τον Ισλαμισμό», ενώ σε άλλο σημείο αναφερόταν ότι τα κράτη-μέλη καλούσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προωθήσει την κατάρτιση των ιμάμηδων που κηρύττουν εντός της Ε.Ε. ώστε τα κηρύγματά τους να «συμμορφώνονται με τα ευρωπαϊκά θεμελιώδη δικαιώματα και αξίες».

Αυτό δεν αναφέρεται στο τελικό κείμενο, αλλά ο Πρόεδρος Μισέλ το επαναφέρει με κάθε ευκαιρία- τελευταία φορά χθες σε ενημερωτικό έντυπο που εξέδωσε το Συμβούλιο. Κράτη όπως η Σουηδία, η Ολλανδία, η Ισπανία, αλλά και η Κομισιόν πίεσαν για αλλαγές ώστε να μην υπάρξει η εντύπωση ότι η ΕΕ στρέφεται κατά των Μουσουλμάνων εν γένει. Στο στόχαστρο των Ευρωπαίων είναι το ακραίο Ισλάμ μεν, αλλά δεν είναι η μόνη πηγή βίαιου εξτρεμισμού.

Στο τελικό κείμενο που τελικά συμφωνήθηκε δεν υπάρχουν οι επίμαχες αναφορές στη λήψη μέτρων κατά εκείνων των μεταναστών που δε δέχονται να ενσωματωθούν στις κοινωνίες των κρατών-μελών. Ωστόσο υπάρχει η αναφορά ότι «η ανεπιθύμητη ξένη επιρροή επί εθνικών πολιτικών και θρησκευτικών οργανώσεων μέσω αδιαφανούς χρηματοδότησης πρέπει να περιοριστεί» – θέμα που έχει θέσει επανειλημμένα ο Πρόεδρος Μακρόν και αφορά κυρίως την Τουρκία σε αυτή τη φάση.

Πέντε χρόνια μετά το τρομοκρατικό χτύπημα στο θέατρο Μπατακλάν του Παρισιού, η κοινή δήλωση των υπουργών αναφέρει ότι «πρέπει να προστατεύσουμε τον πληθυσμό της Ευρώπης από την εργαλειοποίηση ή την αναθεώρηση θρησκευτικών παραδόσεων για εξτρεμιστικούς σκοπούς, και από εξτρεμιστικές ερμηνείες που οδηγούν στη βία […] Ωστόσο η μάχη κατά του εξτρεμισμού δεν μπορεί να οδηγεί σε αποκλεισμούς και στιγματισμό θρησκευτικών ομάδων».

Οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποσχέθηκαν μια συντονισμένη καταπολέμηση του βίαιου εξτρεμισμού. Οι υπουργοί συζήτησαν επίσης και την αναθεώρηση της Ζώνης Σένγκεν, η οποία ουσιαστικά ξεκινάει τη Δευτέρα, με μια διευρυμένη συζήτηση για το θέμα στο πλαίσιο ενός Φόρουμ Σένγκεν. Στις 9 Δεκεμβρίου, η Κομισιόν θα παρουσιάσει τις νέες της προτάσεις για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.

Μεταξύ άλλων, ένα θέμα θα είναι η απαλoιφή των λόγων μίσους και θρησκευτικού φονταμενταλισμού και ριζοσπαστικοποίησης στο ίντερνετ. Οι υπουργοί συμφώνησαν άλλωστε ότι «η πρόσβαση στην ψηφιακή πληροφορία γίνεται ολοένα και πιο κρίσιμη – είτε πρόκειται περί δεδομένων κίνησης ή περί δεδομένων περιεχομένου – και η κινητικότητα αυτών των δεδομένων απαιτεί αποτελεσματικά διασυνοριακά εργαλεία, διαφορετικά τα τρομοκρατικά δίκτυα σε πολλές περιπτώσεις θα είναι ένα βήμα μπροστά από τις αρχές».