Τηλεδιάσκεψη με φόντο το τριπλό βέτο στο Σχέδιο Μάρσαλ της ΕΕ

Στην κρίσιμη τηλεδιάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης ενόψει του σαρωτικού κύματος της πανδημίας του κορονοϊού, προχωρούν οι εκπρόσωποι των «27» σήμερα Πέμπτη. Στο επίκεντρο των συνομιλιών θα βρεθεί το ουγγρικό και πολωνικό βέτο απέναντι στο ευρωπαϊκό σχέδιο ανάκαμψης, ενώ επί τάπητος θα τεθεί και η πορεία των διαπραγματεύσεων για το Brexit.

Οι συνομιλίες των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης πρόκειται να αφιερωθούν στην διαχείριση της επιδημίας, με στόχο την συντονισμένη ευρωπαϊκή δράση, ώστε να αποφευχθεί ένα τρίτο κύμα της επιδημίας στις αρχές του 2021, αλλά και προκειμένου να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι οικονομικές επιπτώσεις που άφησε στο πέρασμά του ο Covid-19.

Σημειώνεται ότι Βαρσοβία και Βουδαπέστη ανθίστανται στον μηχανισμό που θέτει ως όρο τον σεβασμό του κράτους δικαίου (ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, του Τύπου, ελευθερία της έκφρασης και σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων εν γένει) για την εκταμίευση των ευρωπαϊκών πόρων.

Πιο αναλυτικά, οι δύο χώρες πρόβαλαν το βέτο τους στην απόφαση που επιτρέπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να εξασφαλίσει πόρους για να χρηματοδοτήσει το σχέδιο οικονομικής ανάκαμψης, ύψους 750 δισ. ευρώ, μπλοκάροντας τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό 2021-2027, με τον οποίο είναι συνδεδεμένο το σχέδιο. Από την πλευρά της, και η Σλοβενία εξέφρασε την πολιτική της υποστήριξη προς την Ουγγαρία και την Πολωνία.

Ωστόσο, πρέπει να αναφερθεί ότι ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός στην Ενωση των «27» εξακολουθεί να απαιτεί ομοφωνία για την έγκρισή του.

Η προτροπή Λαγκάρντ

Στον απόηχο των πιέσεων που ασκούν Πολωνία και Ουγγαρία, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι το σχέδιο οικονομικής ανάκαμψης της ΕΕ πρέπει να τεθεί σε λειτουργία και μάλιστα, χωρίς καθυστέρηση.

«Το ευρωπαϊκό σχέδιο ανάκαμψης, το γνωστό ως και Next Generation EU έχει παγώσει, εξαιτίας του βέτο της Ουγγαρίας και της Πολωνίας στο πακέτο των 1,82 τρισ. ευρώ που συμφωνήθηκε τον Ιούλιο για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας και τον μακροπρόθεσμο ευρωπαϊκό προϋπολογισμό», σχολίασε η ίδια, κρούοντας τον κώδωνα κινδύνου για επιτάχυνση στις διαδικασίες.

Η κορυφή του παγόβουνου

«Δεν είναι μικρό πρόβλημα. Είναι η αρχή μιας κρίσης που δεν θα επιλυθεί σε μία ημέρα», σχολιάζει ευρωπαϊκή πηγή. «Αυτή η στάση δυσπιστίας προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι παράδοση», δηλώνει υψηλά ιστάμενη ευρωπαϊκή πηγή.

Ευρωπαίοι διπλωμάτες αναφέρονται στο ενδεχόμενο «διασφάλισης των εγγυήσεων» για την αμεροληψία του μηχανισμού με την επαναδιατύπωση της δυνατότητας που θα έχει ένα ευρωπαϊκό κράτος να αμυνθεί προσφεύγοντας στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Αλλά αυτό δεν θα είναι αρκετό για να πείσει χώρες που είναι υπόλογες απέναντι στην Ένωση για παραβίαση των ευρωπαϊκών αξιών ή θεωρούν ότι υπερασπίζονται τις δικές τους αξίες στο πλαίσιο «ενός ιδεολογικού πολέμου» με την «ευρωπαϊκή ολιγαρχία».

Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει πιθανές «τεχνικές διευκρινίσεις», αλλά «θα κοιτάξουμε, αν χρειαστεί ως ύστατη λύση, με ποιον τρόπο να προχωρήσουμε χωρίς τις χώρες που ασκούν βέτο», προειδοποίησε ο Γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Κλεμάν Μπον.

«Οι συμφωνίες, τόσο για τον προϋπολογισμό, όσο και για το κράτος δικαίου, δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να ξανανοίξουν. Δεν θα κάνουμε καμία νέα υποχώρηση», προειδοποίησε κοφτά χθες το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Η γενική αγανάκτηση είναι προφανής: «Οταν βλέπετε τις θέσεις της Πολωνίας και της Ουγγαρία για την μετανάστευση, το Κλίμα, το κράτος δικαίου, τον προϋπολογισμό, είναι τόσα τα θέματα στα οποία έχουν δυσκολίες. Ας τους ρωτήσουμε τι θέλουν από την Ενωση αυτή!», λέει ειρωνικά ένας διπλωμάτης.

«Ο Βίκτορ Ορμπάν μπορεί να παίζει με τον χρόνο, γνωρίζοντας ότι οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου χρειάζονται επειγόντως το σχέδιο ανάκαμψης», εξηγεί πηγή του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, όπου ανήκουν ο Ούγγρος και ο Σλοβένος ηγέτης.

Παιγνίδι επικίνδυνο, αφού Βαρσοβία και Βουδαπέστη, αποδέκτες γενναίων ευρωπαϊκών πόρων, έχουν επίσης πολλά να χάσουν.

Η θέση Σόρου για αντίσταση της Ε.Ε.

«H Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αντισταθεί στην Ουγγαρία και την Πολωνία και δεν έχει την πολυτέλεια να συμβιβαστεί, σχετικά με τις διατάξεις για το κράτος δικαίου που εφαρμόζει στα κεφάλαια που διαθέτει στα κράτη μέλη», ανέφερε για το εν λόγω θέμα ο Τζορτζ Σόρος.

Σε άρθρο του Project Syndicate που δημοσιεύεται σήμερα Πέμπτη, ο Σόρος υποστήριξε ότι το βέτο της Ουγγαρίας και της Πολωνίας για τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. και το σχέδιο ανάκαμψης, μπορεί να παρακαμφθεί.

«Εάν δεν υπάρχει συμφωνία για το νέο προϋπολογισμό της ΕΕ, ο παλιός προϋπολογισμός θα μπορούσε να παραταθεί σε ετήσια βάση. Εάν συμβεί αυτό, η Πολωνία και η Ουγγαρία θα διατρέχουν τον κίνδυνο να μην λάβουν πληρωμές υπό τις νέες συνθήκες για τους κανόνες δικαίου», όπως υποστήριξε ο επενδυτής και κατέληξε: «Η ΕΕ δεν μπορεί να συμβιβαστεί σχετικά με τις διατάξεις περί κράτους δικαίου», προσθέτοντας μάλιστα ότι στην περίπτωση της Ουγγαρίας, τα ευρωπαϊκά κονδύλια πρέπει να κατευθυνθούν στις τοπικές αρχές.