Ο Μπιλ Γκέιτς, ο κορονοϊός και η μάχη του παγκόσμιου εμβολιασμού

Σε έναν ανθρωπιστικό αγώνα δρόμου έχει μπει ο Μπιλ Γκέιτς σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τις φαρμακευτικές εταιρείες, αλλά και ΜΚΟ, προκειμένου να φτάσουν τα εμβόλια κατά του κορονοϊού και στις πιο φτωχές χώρες του κόσμου. Θα μπορέσει ωστόσο να το καταφέρει;

Ο Αντάρ Πουναουάλα, επικεφαλής της μιας εκ των μεγαλύτερων εταιρειών στον χώρο της παραγωγής εμβολίων, της Serum Institute of India μετά την ανακοίνωση των θετικών νέων για την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, δήλωσε πως θα χρειαστεί εξοπλισμό αξίας 850 εκατ. δολαρίων, ώστε να εξασφαλιστεί η διανομή των εμβολίων και στους φτωχούς του κόσμου. Ο ίδιος υπολόγισε ότι η εταιρεία του θα μπορούσε να επενδύσει 300 εκατ. δολάρια, αλλά και πάλι υπολείπονται περισσότερα από μισό δισεκατομμύριο. Για αυτό και απευθύνθηκε στον δεύτερο πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο, τον Μπιλ Γκέιτς.

Ισχυρός παίκτης στην παγκόσμια Υγεία

Η γνωριμία τους μετρά πολλά χρόνια, σύμφωνα με τους New York Times. Ο ιδρυτής της Microsoft και πασίγνωστος φιλάνθρωπος έχει ξοδέψει δισεκατομμύρια δολάρια προκειμένου να συμβάλλει στον αγώνα να φτάσουν εμβόλια για πάρα πολλές ασθένειες, στις χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου. Για να το κάνει αυτό, συνεργάστηκε με πολλούς επικεφαλής φαρμακευτικών εταιρειών, μετατρέποντας τον εαυτό του σε έναν από τους πιο ισχυρούς και κυρίαρχους παίκτες στην παγκόσμια Υγεία.

Στα τέλη του καλοκαιριού, ο Μπιλ Γκέιτς υποσχέθηκε, σύμφωνα με την ίδια πηγή, να παρέχει -μέσω του ιδρύματος «The Bill and Melinda Gates Foundation»- εγγύηση 150 εκατ. δολαρίων, ώστε να μπορέσει το εργοστάσιο του Πουναουάλα να προχωρήσει την παραγωγή. Μάλιστα, τον Σεπτέμβριο διπλασιάστηκε η εν λόγω εγγύηση.

11 δισ δολάρια κατά του κορονοϊού

Κι αυτό δεν είναι παρά μόνο ένα μέρος της προσπάθειας συνολικού ύψους 11 δισ. δολαρίων, προκειμένου να μοιραστούν τα εμβόλια σε περισσότερες από 150 χώρες. Μάλιστα, το ποσό αυτό υπολογίζεται ότι θα αυξηθεί κατά πολύ αφότου φτάσουμε στο χρονικό σημείο της διανομής των δόσεων.

Χρηματοδοτούμενο κατά πολύ από δημόσια χρήματα, η πρωτοβουλία οδηγείται από δύο παγκόσμιες ΜΚΟ που ο Μπιλ Γκέιτς έχει βοηθήσει να ιδρυθούν και να χρηματοδοτηθούν, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Να σημειωθεί σε αυτό το σημείο, ότι ο τελευταίος βασίζεται κατά μεγάλο ποσοστό στο 50 δισεκατομμυρίων ίδρυμα του Γκέιτς ως έναν από τους μεγαλύτερους χρηματοδότες του.

Δουλεύοντας στο παρασκήνιο εδώ και δύο δεκαετίες, το «The Bill and Melinda Gates Foundation» έχει κατορθώσει να αναλάβει έναν κεντρικό ρόλο στην παγκόσμια Υγεία. «Γνωρίζουμε πώς να συνεργαστούμε με κυβερνήσεις και γνωρίζουμε πώς να συνεργαστούμε με φαρμακευτικές εταιρείες. Είχαμε σκεφτεί ένα τέτοιο σενάριο» είχε δηλώσει σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Μπιλ Γκέιτς.

Πώς θα φτάσει παντού το εμβόλιο;

Κι ενώ οι φαρμακευτικές έχουν μπει σε ένα σπριντ έγκρισης εμβολίου για τον κορονοϊό, το ερώτημα για το πώς εντέλει θα μοιραστεί σε όλους το εμβόλιο τίθεται πιο επιτακτικά από ποτέ, πόσο μάλλον όταν στη μάχη εύρεσης εμβολίων για τον αναπτυσσόμενο κόσμο έχουν ριχτεί μόνο 3,6 δισ. δολάρια. Προς το παρόν, εννέα μήνες μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, είναι άγνωστο το πώς θα εξασφαλιστούν δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων κατά του κορονοϊού για όλο τον κόσμο, την ώρα που οι ΗΠΑ και άλλες πλούσιες χώρες έχουν ήδη συνάψει ξεχωριστές συμφωνίες με τις εταιρείες προκειμένου να κλείσουν καλή θέση κατάταξης στη διανομή.

Ο Γκέιτς έχει ήδη διοργανώσει online συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης με επικεφαλής των φαρμακευτικών εταιρειών, προσπαθώντας να εξασφαλίσει οικονομικές συμφωνίες με τους παγκόσμιους ηγέτες. Για παράδειγμα, ήδη ο ίδιος, όπως και η σύζυγός του Μελίντα, έχουν συνομιλήσει με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, τη Γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ, την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, αλλά και τον πρίγκιπα του στέμματος του Αμπού Ντάμπι Μοχάμεντ Μπιν Ζαϊέντ αλ Ναχαγιάν. Όσο για τις ΗΠΑ, ο Γκέιτς είναι σε στενή επαφή με τον «Αμερικανό Τσιόδρα», τον Δρ. Αντονι Φάουτσι, αλλά και τον γερουσιαστή Μιτς ΜακΚόνελ, που δείχνει έντονο ενδιαφέρον για το εμβόλιο, λόγω του ιατρικού του ιστορικού. Ο ΜακΚόνελ έχει καταφέρει να επιζήσει από πολιομυελίτιδα.

Ο Γκέιτς έχει τη δύναμη του σταρ. Εχει τους πόρους. Ενδιαφέρεται

«Μερικοί άνθρωποι θα πουν “Γιατί αυτός;”» είπε για τον Γκέιτς ο Δρ. Αριελ Πάμπλος-Μέντες, πρώην διευθυντής διαχείρισης τεχνογνωσίας στον ΠΟΥ. Για να δώσει ο ίδιος την απάντηση: «Έχει τη δύναμη του σταρ. Εχει τους πόρους. Ενδιαφέρεται. Υπάρχουν πολλοί παίκτες που κάνουν πράγματα, αλλά όχι στο επίπεδο του Γκέιτς».

Σύμφωνα με τους αναλυτές της νεοϋορκέζικης εφημερίδας, αν η πρωτοβουλία του Γκέιτς καταφέρει να προστατεύσει τους φτωχούς από έναν ιό που έχει ήδη σκοτώσει παγκοσμίως πάνω από 1,3 εκατ. ανθρώπους, θα επιβεβαιώσει τις στρατηγικές που έχει προωθήσει μέσω του φιλανθρωπικού του έργου, συμπεριλαμβανομένων και αυτών για τις φαρμακευτικές εταιρείες. Αν από την άλλη, το όλο εγχείρημα αποτύχει, τότε μπορεί να απαιτηθεί μια πιο ριζοσπαστική προσέγγιση.

Εν μέσω πανδημίας, πολλοί αξιωματούχοι στον τομέα της δημόσιας Υγείας θεωρούν ότι οι εταιρείες παραγωγής εμβολίων, πολλές εκ των οποίων έχουν χρηματοδοτηθεί τον τελευταίο καιρό με τεράστια ποσά από τους κρατικούς προϋπολογισμούς, θα πρέπει να υποχρεωθούν να μοιραστούν την τεχνολογία τους, την τεχνογνωσία τους και τα δεδομένα στο πώς θα αυξηθεί η παραγωγή. Η Ινδία και η Νότια Αφρική, για παράδειγμα, πιέζουν αυτή την περίοδο να ανασταλεί η παγκόσμια προσπάθεια για κατοχύρωσης πνευματικών δικαιωμάτων που αφορούν στον ιό. 

Εμβόλια μόνο για το 20% του πληθυσμού των φτωχών χωρών

Σύμφωνα με το τωρινό πλάνο για την παγκόσμια συμφωνία γύρω από το εμβόλιο, οι φτωχές χώρες θα λάβουν δόσεις που θα φτάνουν να καλύψουν έως το τέλος του 2022, μόνο το 20% των πληθυσμών τους. Μάλιστα, κάποια υπολογιστικά μοντέλα δείχνουν ότι δεν θα υπάρχουν αρκετά εμβόλια για την κάλυψη όλου του κόσμου παρά μόνο μέχρι να μπει το 2024.

«Το πρόβλημα με τις μακροχρόνιες στρατηγικές του Γκέιτς είναι ότι συμβαδίζουν με τον εταιρικό έλεγχο της προσφοράς. Και σε μια πανδημία αυτό είναι το πραγματικό πρόβλημα» δήλωσε ο Μπρουκ Μπέικερ, νομικός και πολιτικός αναλυτής για το χάσμα στην Υγεία, στο Northeastern University.

Στο μεταξύ, αξιωματούχοι αναπτυσσόμενων χωρών εκφράζουν παράπονα για το γεγονός ότι μόλις πρόσφατα τους ζητήθηκε η γνώμη τους για τη διανομή των εμβολίων. «Μας πιέζουν με σκοπό να μας κάνουν να πληρώσουμε. Δεν μας δίνουν επιλογές για το ποιο εμβόλιο θα χρησιμοποιήσουμε. Θα πάρουμε αυτό που μας επιβάλλουν» δήλωσε ο υπουργός Υγείας του Ισημερινού Χουάν Κάρλος Σεβάγιος για το πού κινούνται οι διαπραγματεύσεις.

Τροχοπέδη στον εμβολιασμό οι συνωμοσιολόγοι

Σε όλα αυτά έρχονται να προστεθούν και οι συνωμοσιολόγοι. Ενώ ο Γκέιτς κάνει τη μία δημόσια εμφάνιση μετά την άλλη, προκειμένου να εξασφαλίσει στήριξη για την πρωτοβουλία του, κάποιοι υποβαθμίζουν την προσπάθεια για παγκόσμιο εμβολιασμό φέρνοντας στο φως θεωρίες συνωμοσίας. Από τη μία υποστηρίζεται ότι το ίδρυμα του Γκέιτς έχει προχωρήσει σε δοκιμές εμβολίου που είχαν ως αποτέλεσμα τον μαζικό θάνατο παιδιών σε Αφρική και Ινδία και από την άλλη, συνδέουν τον ιδρυτή της Μicrosoft με μια υπόγεια προσπάθεια μείωσης του πληθυσμού του πλανήτη. Είναι χαρακτηριστική η έρευνα του Μαΐου, στην οποία το 44% των Αμερικανών ψηφοφόρων των Ρεπουμπλικάνων δήλωσαν ότι η παγκόσμια προσπάθεια για ανοσία απέναντι στον κορονοϊό ήταν ένα κάλυμμα για την προσπάθεια του Γκέιτς να εγκαταστήσει μικροτσίπ παρακολούθησης στους ανθρώπους που θα εμβολιαστούν.

Παρόλες όμως, τις παράλογες κατηγορίες, ο Γκέιτς παραμένει απτόητος στη μάχη του για την παγκόσμια διανομή των εμβολίων. «Ποτέ δεν άκουσα είτε τον Μπιλ είτε τη Μελίντα να πουν κάτι τύπου “Τελικά θα κάνουμε κάτι άλλο, αυτό είναι πολύ σκληρό”» δήλωσε ο δισεκατομμυριούχος Γουόρεν Μπάφετ, ο οποίος επένδυσε στο Ίδρυμα του ανδρόγυνου Γκέιτς 31 δισεκατομμύρια δολάρια. «Το διακύβευμα είναι να εργαζόμαστε πάνω σε σκληρά προβλήματα» δήλωσε ο Μπάφετ.