Αξιωματούχοι αποκαλύπτουν μυστικές συνομιλίες Τουρκίας – Ισραήλ

Ο επικεφαλής της εθνικής υπηρεσίας πληροφοριών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν, συνομιλεί τις τελευταίες εβδομάδες με Ισραηλινούς αξιωματούχους στο πλαίσιο προσπάθειας που ξεκίνησε η Τουρκία για την εξομάλυνση των σχέσεών τους, σύμφωνα με την τουρκική δεξαμενή σκέψης η Al-Monitor, η οποίο επικαλείται πηγές και στις δύο χώρες που παρακολουθούν από κοντά το θέμα.

Η Τουρκία απέλασε τον πρέσβη του Ισραήλ και ανακάλεσε τον δικό της το Μάιο του 2018 για τις ισραηλινές επιθέσεις στη Γάζα και την απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών να μετακινήσουν την πρεσβεία τους από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ. Οι πηγές αναφέρουν ότι ο πρόσφατος γύρος των μυστικών συνομιλιών στοχεύει συγκεκριμένα στην αποκατάσταση των δεσμών σε επίπεδο πρεσβευτών.

Σύμφωνα με την Al-Monitor, η τουρκική κυβέρνηση ανησυχεί για το ότι η νέο-εισερχόμενη κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν δεν θα παράσχει τα ίδια «προνόμια» που ο Ντόναλντ Τραμπ έδωσε στον Τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Τραμπ ήταν επιεικής απέναντι στην επιθετική εξωτερική πολιτική της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή, την ανατολική Μεσόγειο και το νότιο Καύκασο, καθώς και στην αγορά ρωσικών συστημάτων αεράμυνας S-400 και στην υπόθεση της τράπεζας Halkbank.

«Ο στόχος είναι ότι το να κάνεις τα γλυκά μάτια στο Ισραήλ, η Τουρκία θα κερδίσει πόντους εντός της ομάδας Μπάιντεν», αναφέρει χαρακτηριστικά δυτικός αξιωματούχος στο Al-Monitor.

«Τόσο το Ισραήλ όσο και η Τουρκία μπορούν να δείξουν ότι αποκαθιστούν τους των διπλωματικούς τους δεσμούς ‘ως βήμα καλής θέλησης’ απέναντι στην επικείμενη κυβέρνηση Μπάιντεν, η οποία είναι πιθανό να ενδιαφέρεται περισσότερο για την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας σε σχέση με την κυβέρνηση Τραμπ, που δεν την απασχόλησε καθόλου», υποστηρίζει το Al-Monitor.

Ο αρθρογράφος της Jerusalem Post, Seth J. Franzman, αναφέρει ότι η Τουρκία μπορεί να ετοιμάζεται να χρησιμοποιήσει το Ισραήλ ως «εργαλείο» για να κερδίσει την εύνοια της Ουάσιγκτον, μιας και οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν το Ισραήλ ως τον ισχυρότερο σύμμαχό τους στη Μέση Ανατολή.

«Έτσι, η Τουρκία πιστεύει ότι το να είσαι καλός με το Ισραήλ ή τους Εβραίους θα της δώσει τώρα ένα νέο χαρτί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό είναι ένα μοντέλο που έχει χρησιμοποιηθεί προηγουμένως», επισημαίνει.

Ένα σημείο αντιπαράθεσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες θα ήταν εάν η Τουρκία συνέχιζε να είναι το «παγκόσμιο αρχηγείο» του κινήματος της Χαμάς, της παλαιστινιακής ένοπλης ομάδας που εδρεύει στη Γάζα, δήλωσε πηγή στο Al-Monitor. Το Ισραήλ υποστηρίζει ότι εκατοντάδες πράκτορες της Χαμάς έχουν βρει καταφύγιο και, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχουν λάβει τουρκική υπηκοότητα από την Άγκυρα.

Ο Franzman επέκρινε την προσπάθεια των Τούρκων αξιωματούχων να εξομαλύνουν τις σχέσεις με το Ισραήλ, την ώρα που φλερτάρουν με τα μέλη της Χαμάς και χτυπούν το Τελ Αβίβ σε κάθε ευκαιρία. «Η ακροδεξιά κυβέρνηση της Τουρκίας φιλοξένησε ηγέτες της Χαμάς δύο φορές φέτος και υποστήριξε ότι ‘η Ιερουσαλήμ είναι δική μας’ και ότι θα ‘απελευθερώσει’ το τζαμί Al-Aqsa από το Ισραήλ, αλλά τώρα θέλει να χρησιμοποιήσει το Ισραήλ για να ξεφύγει από την απομόνωσή της από την Ουάσιγκτον», πρόσθεσε.

Πάντως, δεν είναι σίγουρο εάν το Ισραήλ θα θελήσει να δημιουργήσει τους δεσμούς που επιδιώκει η Τουρκία και θα αγνοήσει την υποστήριξή της προς τη Χαμάς, δήλωσε ο Franzman, ενώ προειδοποίησε ότι «η ισραηλινή κυβέρνηση μπορεί να ανακαλύψει και πάλι στο άμεσο μέλλον ότι η Άγκυρα θα επικεντρώσει για άλλη μια φορά το βλέμμα της στην Ιερουσαλήμ, μόλις πάρει αυτό που θέλει».