Κρίση στο Αφγανιστάν: Οι Ταλιμπάν ελέγχουν τα μισά εδάφη - Σε επείγουσες διαβουλεύσεις ο πρόεδρος της χώρας

Παγκόσμιες διαστάσεις παίρνει η προέλαση των Ταλιμπάν καθώς ο πρόεδρoς του Αφγανιστάν, Άσραφ Γάνι δήλωσε ότι βρίσκεται σε επείγουσες διαβουλεύσεις με τοπικούς ηγέτες και διεθνούς εταίρους σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα.

Οι μαχητές των Ταλιμπάν βρίσκονται προ των πυλών της πρωτεύουσας Καμπούλ ενώ έχουν ήδη καταλάβει την Κανταχάρ, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας αλλά και την πρωτεύουσα της ανατολικής αφγανικής επαρχίας Πακτίκα, Σαράνα.

Πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, να ετοιμάζονται να απομακρύνουν εσπευσμένα τους διπλωμάτες τους και τους υπηκόους τους με αμερικανικά στρατεύματα να έχουν αρχίσει να φτάνουν στο Αφγανιστάν για να βοηθήσουν στην απομάκρυνση χιλιάδων ανθρώπων, ανάμεσα στους οποίους, προσωπικό της πρεσβείες και οικογένειές τους.

Πρόεδρος Γάνι: Στόχος η αποτροπή περαιτέρω αστάθειας, βίας και εκτοπισμών

Ο πρόεδρος του Αφγανιστάν Άσραφ Γάνι δήλωσε το Σάββατο ότι βρίσκεται σε επείγουσες διαβουλεύσεις με τοπικούς ηγέτες και διεθνούς εταίρους σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα. 

«Ως πρόεδρός σας, εστιάζομαι στο να αποτρέψω το ενδεχόμενο περαιτέρω αστάθειας, βίας και εκτοπισμού του λαού μου», είπε ο Γάνι κατά τη διάρκεια μιας σύντομης τηλεοπτικής παρέμβασης.

«Η εκ νέου κινητοποίηση των δυνάμεών μας ασφαλείας και άμυνας αποτελεί την κύρια προτεραιότητά μας και σοβαρά μέτρα λαμβάνονται με αυτόν τον σκοπό», τόνισε ο 'Ασραφ Γάνι.

Ο ίδιος δεν έκανε καμία αναφορά σε μια πιθανή παραίτηση, την οποία ζητούν ορισμένοι.

Η στρατιωτική κατάσταση είναι κρίσιμη στο Αφγανιστάν. Σε λίγο παραπάνω από μία εβδομάδα, οι Ταλιμπάν πήραν τον έλεγχο σχεδόν ολόκληρου του βόρειου, του δυτικού και του νότιου τμήματος της χώρας και έχουν πλησιάσει την Καμπούλ, απέχοντας περίπου 50 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα.

«Δεν θα επιτρέψω ο πόλεμος που επιβάλλεται στον λαό να προκαλέσει τον θάνατο περισσότερων αθώων ανθρώπων, την εξαφάνιση των επιτευγμάτων των τελευταίων 20 ετών, την καταστροφή των κρατικών υποδομών και τη συνέχιση της αστάθειας», υποσχέθηκε επίσης ο πρόεδρος του Αφγανιστάν.

Οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την πρωτεύουσα της ανατολικής επαρχίας Πακτίκα

Μαχητές Ταλιμπάν κατέλαβαν την πρωτεύουσα της ανατολικής αφγανικής επαρχίας Πακτίκα, Σαράνα, χωρίς καμία αντίσταση, όπως μεταδίδουν διεθνή μέσα ενημέρωσης, επικαλούμενα κυβερνητικές πηγές.

Οι μαχητές κατέλαβαν σημαντικά κυβερνητικά γραφεία περιλαμβανομένου του γραφείου του κυβερνήτη, του αρχηγείου της αστυνομίας, της διεύθυνσης των υπηρεσιών πληροφοριών και της φυλακής της πόλης, δήλωσαν στο Γερμανική Πρακτορείο Ειδήσεων (DPA) οι επαρχιακοί σύμβουλοι Αφσάρ Χαν Σουλίμαν Χαΐλ και Μπαχτιάρ Γκιουλ Χεμάτ και η βουλευτής Σουράγια Ακμπάρι.

Όπως είπαν, οι Ταλιμπάν πήραν τον έλεγχο της Σαράνα χωρίς μάχη αφού το συμβούλιο των πρεσβυτέρων της επαρχίας μεσολάβησε ανάμεσα στις δύο πλευρές προκειμένου να αποφευχθεί η "αιματοχυσία".

Κυβερνητικοί αξιωματούχοι και μέλη των δυνάμεων ασφαλείας κατέφυγαν σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην επαρχία.

Οι Ταλιμπάν παίρνουν τον οπλισμό του εχθρού

Οι Ηνωμένες Πολιτείες ξόδεψαν 20 χρόνια και εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια προκειμένου να εκπαιδεύσουν και να εξοπλίσουν τον αφγανικό στρατό, ωστόσο αυτό δεν εμπόδισε την αποσύνθεσή του μπροστά στην επίθεση των Ταλιμπάν που συσσωρεύουν επικίνδυνο οπλοστάσιο το οποίο υπεξαίρεσαν από τον εχθρό.

«Εφοδιάσαμε τους Αφγανούς εταίρους μας με όλα τα εργαλεία, επιτρέψτε μου να επιμείνω σε αυτό, όλα τα εργαλεία», είχε δηλώσει τον Ιούλιο ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, υπεραμυνόμενος της απόφασής του να αποσύρει τα τελευταία αμερικανικά στρατεύματα από τη χώρα.

Όμως τα μέλη των αφγανικών δυνάμεων ασφαλείας δεν έδειξαν μεγάλη επιθυμία για μάχη. Κατά χιλιάδες, κατέθεσαν τα όπλα, μερικές φορές χωρίς να προβάλουν την παραμικρή αντίσταση.

Ιστότοποι που πρόσκεινται στους Ταλιμπάν είναι γεμάτοι βίντεο μαχητών Ταλιμπάν που κατάσχουν ένα φορτίο όπλων, την πλειονότητα των οποίων προμήθευσαν οι δυτικές δυνάμεις.

Άλλες εικόνες στρατιωτών που παραδίδονται στους Ταλιμπάν στην πόλη Κουντούζ, στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας, δείχνουν θωρακισμένα οχήματα με αντιαρματικούς εκτοξευτές πυραύλων στα χέρια των εξεγερμένων.

Στη δυτική πόλη Φάραχ, μαχητές περιπολούν στους δρόμους σε ένα όχημα που φέρει τα επίσημα διακριτικά των αφγανικών υπηρεσιών πληροφοριών.

Αν και τα αμερικανικά στρατεύματα πήραν μαζί τους κατά την αποχώρηση τον λεγόμενο «προχωρημένο» εξοπλισμό, οι Ταλιμπάν ανέκτησαν «οχήματα, χάμβι, ελαφρά όπλα και πυρομαχικά», εξηγεί στο AFP ο Τζάστιν Φλέσνερ, από τη ΜΚΟ Conflict Armament Research (CAR).

Για τους ειδικούς, αυτά τα ανέλπιστα λάφυρα βοήθησαν σε μεγάλο βαθμό τους Ταλιμπάν, που μπορούν επίσης να υπολογίζουν στις δικές τους πηγές εφοδιασμού σε όπλα. Το Πακιστάν, κυρίως, κατηγορείται ότι χρηματοδοτεί και εξοπλίζει τους Ταλιμπάν, κάτι που πάντα διέψευδε.

Ο οπλισμός αυτός δεν θα βοηθήσει τους Ταλιμπάν μόνο να εξαπολύσουν ξαφνική επίθεση κατά της Καμπούλ, αλλά και να «ενισχύσουν την εξουσία τους» στις πόλεις τις οποίες κατέλαβαν, εκτιμά ο Ραφαέλ Παντούτσι, ειδικός στο S. Rajaratnam School of International Studies της Σιγκαπούρης.

Τα αμερικανικά στρατεύματα έχουν πλέον αποχωρήσει σχεδόν στο σύνολό τους, με τους Ταλιμπάν να βρίσκονται με τα χέρια γεμάτα αμερικανικό υλικό, χωρίς να χρειαστεί να δαπανήσουν ούτε ένα σεντ για να το αποκτήσουν.

«Είναι πάρα πολύ σοβαρό. Θα είναι αναμφισβήτητα ένα τεράστιο δώρο γι΄αυτούς», προσθέτει ο Παντούτσι.

Μερικές εβδομάδες πριν από την 20ή επέτειο των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις ΗΠΑ, το οπλοστάσιο αυτό επιδεικνύεται με υπερηφάνεια από τους Ταλιμπάν, οι οποίοι, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, εξακολουθούν να διατηρούν στενές σχέσεις με την Αλ Καίντα, την οργάνωση που ευθύνεται για τις επιθέσεις.

Οι Αμερικανοί ήταν προετοιμασμένοι για το ενδεχόμενο ορισμένα όπλα να κατασχεθούν από τους Ταλιμπάν, αλλά η γρήγορη πτώση των πόλεων ήταν το πιο απαισιόδοξο σενάριο για αυτούς, εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Τζέισον Αμερίν, πρώην μέλος των αμερικανικών ειδικών δυνάμεων που είχε λάβει μέρος στην εισβολή του 2001 για την εκδίωξη των Ταλιμπάν από την εξουσία.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξόπλισαν τον ANA (τον αφγανικό εθνικό στρατό) θεωρώντας ότι όπλα και υλικό μπορεί να έπεφταν στα χέρια των Ταλιμπάν», λέει. «Η παρούσα κρίση ήταν το χειρότερο σενάριο, όταν ελήφθησαν οι αποφάσεις για τη δωρεά [οπλισμού].»

Η ολομέτωπη επίθεση του Μαΐου

Οι Ταλιμπάν εξαπέλυσαν την ολομέτωπη επίθεσή τους τον Μάιο, όταν ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επιβεβαίωσε την έναρξη της διαδικασίας αποχώρησης των τελευταίων ξένων στρατευμάτων που απέμεναν στη χώρα, 20 χρόνια μετά την επέμβαση του διεθνούς συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ που ανέτρεψε το καθεστώς των ισλαμιστών εξαιτίας της άρνησής του να παραδώσει τον Οσάμα μπιν Λάντεν, τον ηγέτη της Αλ Κάιντα.

Η αποχώρηση αναμένεται να έχει αποπερατωθεί την 31η Αυγούστου. Ο Τζο Μπάιντεν στο μεταξύ διαβεβαίωσε πως δε μετανιώνει για την απόφαση αυτή, παρά την ταχύτητα με την οποία ο αφγανικός στρατός αποσυντίθεται, προς κατάπληξη και απογοήτευση της Ουάσινγκτον, που δαπάνησε κάπου 1 τρισεκατομμύριο δολάρια για να τον εκπαιδεύσει και να τον εξοπλίσει.

Οι ΗΠΑ λένε πως είναι έτοιμες να απομακρύνουν αεροπορικώς «χιλιάδες ανθρώπους την ημέρα».

Το Λονδίνο ανακοίνωσε από τη δική του πλευρά πως στέλνει 600 μέλη των βρετανικών ένοπλων δυνάμεων στην Καμπούλ για να εγγυηθούν την ασφάλεια των υπηκόων του Ηνωμένου Βασιλείου που πρόκειται να απομακρυνθούν από τη χώρα.

Ο βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, έπειτα από έκτακτη συνεδρίαση της κυβερνητικής επιτροπής διαχείρισης κρίσεων, τόνισε πως το Λονδίνο έχει σκοπό να «ασκήσει πίεση» διά της διπλωματικής και της πολιτικής οδού, πάντως αποκλείει κάθε υπόθεση «στρατιωτικής λύσης».

Αρκετές χώρες – Ολλανδία, Φινλανδία, Σουηδία, Ιταλία και Ισπανία – ανακοίνωσαν ότι θα μειώσουν στο ελάχιστο την παρουσία τους στη χώρα και προγράμματα υποδοχής αφγανών υπαλλήλων τους.

Η Γερμανία επίσης ανακοίνωσε πως θα μειώσει το διπλωματικό της προσωπικό στην Καμπούλ στο «απόλυτο μίνιμουμ».

Άλλες χώρες, ανάμεσά τους η Νορβηγία και Δανία, προτίμησαν να ανακοινώσουν πως κλείνουν προσωρινά τις πρεσβείες τους. Η Ελβετία, που δεν διατηρεί πρεσβεία στην Καμπούλ, ανακοίνωσε και αυτή ότι θα υποδεχθεί ορισμένους ντόπιους υπαλλήλους της καθώς και τον προσεχή επαναπατρισμό των τριών ελβετών διπλωματών που απέμεναν.

Η διαδικασία της απομάκρυνσης των ξένων διπλωματών κινήθηκε καθώς οι ισλαμιστές αντάρτες κωφεύουν στα διαβήματα και τις διπλωματικές προσπάθειες των ΗΠΑ και της διεθνούς κοινότητας.

Ανθρωπιστική κρίση

Η προέλαση των Ταλιμπάν έχει βαρύ ανθρώπινο κόστος. Τουλάχιστον 183 άμαχοι έχουν σκοτωθεί και 1.181 έχουν τραυματιστεί, ανάμεσά τους παιδιά, μέσα στον τελευταίο μήνα στη Λασκάρ Γκα, στην Κανταχάρ, τη Χεράτ και στην Κουντούζ, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.

Ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, ο Αντόνιο Γκουτέρες, δήλωσε πως του προκαλούν «φρίκη» και «ταραχή» οι πληροφορίες για τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των γυναικών στο Αφγανιστάν.

«Είναι ιδιαίτερα φρικιαστικό και αποκαρδιωτικό να βλέπεις τα δικαιώματα των κοριτσιών και των γυναικών που κατακτήθηκαν με σκληρούς αγώνες να τους αφαιρούνται», πρόσθεσε.

Παράλληλα, η κυβέρνηση του Καναδά ανακοίνωσε πως είναι έτοιμη να υποδεχθεί 20.000 αφγανούς πρόσφυγες, στο πλαίσιο νέου προγράμματος μετανάστευσης που έχει ιδίως σκοπό η χώρα να υποδεχθεί «ιδιαίτερα ευάλωτα πρόσωπα», κυρίως γυναίκες με ηγετικό ρόλο στους τομείς τους, υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μέλη θρησκευτικών μειονοτήτων υπό διωγμό, καθώς και μέλη της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ.

Όλες οι ειδήσεις

«Τελειώσαμε, μείναμε σύξυλοι» - Κραυγή αγωνίας από ρητινοκαλλιεργητές για την επόμενη μέρα στην Εύβοια

Κορονοϊός: Μεγάλη ανησυχία για το φθινόπωρο - Στο τραπέζι τοπικά lockdown σε νησιά

Epomeni Stasi: Κωφoί σερβιτόροι τους ένωσε το μεράκι για ζωή και «σερβίρουν» ανθρωπιά

Πυρκαγιά: Οι μεγάλοι κίνδυνοι που κρύβονται για όσους επιστρέφουν στα καμένα

Υπέροχες παραλίες, χαμηλές τιμές: Το covid-free διαμάντι των Δωδεκανήσων φέτος παίρνει τη ρεβάνς