Βombe: Το ναρκωτικό των φτωχών που μετατρέπει τους χρήστες σε ζόμπι

Ένα νέο ναρκωτικό έχει κάνει την εμφάνισή του τους τελευταίους μήνες στις φτωχογειτονιές της Κινσάσα, πρωτεύουσας της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό. Λέγεται bombé και είναι ιδιαίτερα δημοφιλές μεταξύ των χρηστών της χώρας της οποίας ο πληθυσμός ζει, κατά συντριπτική πλειοψηφία, σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας κι εξαθλίωσης, έναντι μίας ακραία πλούσιας ελίτ.

Στα λινγκάλα, την τοπική διάλεκτο της πόλης, «bombé» σημαίνει «ισχυρό». Το σκεύασμα, που καταναλώνει ολοένα και περισσότερος κόσμος έχει τη μορφή σκόνης, καφέ χρώματος, και παρασκευάζεται από φίλτρα καταλυτών αυτοκινήτων. Το bombé αναμειγνύεται με ποικιλία χαπιών και άλλων ουσιών και φέρνει τους χρήστες σε σχεδόν κατατονική κατάσταση, κατά την οποία μπορούν απλώς να στέκονται για ώρες ή να περπατάνε άσκοπα, σε τρομακτικά αργούς ρυθμούς, σαν ζόμπι – εξ’ ου και τα «ζόμπι της Κινσάσα».

Η αυξανόμενη δημοφιλία του bombé δημιουργεί μεγάλη ανησυχία στις αρχές της χώρας καθώς η ταχύτατη εξάπλωσή του δείχνει να έχει πάρει ρυθμούς τοπικής «επιδημίας». Ο πρόεδρος του Κονγκό, Φελίξ Τσισεκέντι, κάλεσε την αστυνομία να αναλάβει δράση. «Το τέλος του φαινομένου είναι συλλογική ευθύνη ολόκληρου του έθνους», είπε χαρακτηριστικά ενώπιον του υπουργικού συμβουλίου.

«Από τα πρώτα λεπτά, οι χρήστες γίνονται σαν ζόμπι. Με τη χρήση, επέρχεται η απώλεια των αισθήσεων. Το βάδισμα των χρηστών αλλάζει, μπορούν να κοιμηθούν σε όρθια στάση, ξύνουν με μανία τα χέρια τους. Αλλάζει και η έκφραση στο πρόσωπό τους, μπορούν να βάλουν τα κλάματα ή τα γέλια χωρίς κανέναν προφανή λόγο», είπε αναφερόμενος στο bombé ο καθηγητής τοξικολογίας, Ντέλο Ντι Πάντζου, μιλώντας στον τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό Okapi. «Μεταξύ άλλων, οι χρήστες χάνουν και την επίγνωση της κατάστασής τους πρακτικά, δεν τούς ενδιαφέρει η ατομική υγιεινή, κυκλοφορούν βρώμικοι, σταματούν να τρώνε και το μόνο που θέλουν να κάνουν είναι να κοιμούνται σχεδόν όλη την ημέρα, όπου κι αν βρίσκονται».

Χρήστης  της ουσίας μίλησε στη γερμανική εφημερίδα Der Spiegel. Το bombé, όπως εξήγησε, αναμιγνύεται και με χάπια που ανοίγουν την όρεξη ώστε να ξέρουν ότι, όσο βρίσκονται υπό την επήρεια, θα φάνε κάτι. «Αν δεν το κάναμε, θα μπορούσαμε να μην φάμε απολύτως τίποτα για δύο ημέρες», είπε.

Ναρκωτικό των φτωχών

Πρωτίστως, το  bombé είναι ένα πολύ φθηνό ναρκωτικό. Παράγεται ουσιαστικά από απόβλητα μεταχειρισμένων ανταλλακτικών οχημάτων. Τους τελευταίους μήνες, από όταν το bombé έφτασε στις πιάτσες της Κινσάσα, έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα κλοπής φίλτρων καταλυτών σε σταθμευμένα οχήματα. Στις πιάτσες της Κινσάσα, μπορεί κανείς να το βρει για περίπου ένα δολάριο τη δόση. 

Μακροπρόθεσμα, οι συνέπειες στην υγεία από το σνιφάρισμα ή κάπνισμα του bombé δεν είναι γνωστές, και σίγουρα δεν απασχολούν τον πάμφτωχο πληθυσμό που ζει σε συνθήκες εξαθλίωσης. Οι χρήστες αρκούνται στην απόδραση από την φρικτή πραγματικότητα που αυτό τούς προσφέρει. «Μάς βοηθάει να ξεχάσουμε τα πάντα. Στη Δύση έχουν τραπεζικούς λογαριασμούς, εγώ δεν έχω τίποτα. Με το bombé όλα είναι πιο εύκολα», δηλώνει ανώνυμα χρήστης στο Der Spiegel.

Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν στοιχεία για θανάτους ή προβλήματα υγείας που προκαλεί το bombé στους χρήστες. Αυτό δεν οφείλεται στο ότι δεν βλάπτει. Η ουσία κυκλοφορεί μεταξύ των χρηστών εδώ και μερικούς μόνο μήνες. Οι γιατροί εκτιμούν ότι είναι θέμα χρόνου να εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα από τη χρήση του μεταξύ των «ζόμπι» της πόλης, με δεδομένο ότι τα φίλτρα καταλύτη των αυτοκινήτων περιέχουν μία σειρά από τοξικές, καρκινογόνες ουσίες και μέταλλα.