Ουκρανία: Αποσύρονται ορισμένα ρωσικά στρατεύματα από τα σύνορα

Παράθυρο αποκλιμάκωσης ή ρωσική maskirovska; Ενώ όλος ο πλανήτης κρατά την ανάσα του για τις εξελίξεις γύρω από το ουκρανικό ζήτημα, η Μόσχα ανακοίνωσε πως ορισμένα ρωσικά στρατεύματα άρχισαν να αποσύρονται από τα σύνορα με την Ουκρανία. 

Το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Ιντερφάξ μετέδωσε πως το υπουργείο ανακοίνωσε ότι, ενώ τα ευρείας κλίμακας γυμνάσια συνεχίζονται σε όλη τη χώρα, μερικές μονάδες στη Νότια και τη Δυτική Ρωσία, ολοκλήρωσαν τις ασκήσεις τους και άρχισαν να επιστρέφουν στις βάσεις τους.

Εικόνες βίντεο από το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, οι οποίες μεταδόθηκαν από το πρακτορείο ειδήσεων RIA, εικονίζουν μερικά άρματα μάχης και άλλα τεθωρακισμένα οχήματα να φορτώνονται σε βαγόνια πλατφόρμες.

Το υπουργείο ανακοίνωσε πως θα χρησιμοποιήσει φορτηγά για να μεταφέρει κάποιον εξοπλισμό, ενώ μερικά στρατεύματα θα επιστρέψουν πεζή στις βάσεις τους.

Η εξέλιξη αυτή έρχεται την ώρα που οι δυτικοί επιμένουν να εκφράζουν φόβους για ρωσική εισβολή και η Μόσχα αφήνει παράθυρο εξεύρεσης διπλωματικής λύσης στην κρίση, όπως προκύπτει αφενός από το διάλογο Πούτιν – Λαβρόφ μπροστά στις κάμερες, αφετέρου από τα όσα δήλωσε στο CNN ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ.

Η Ουκρανία και οι Δυτικοί κατάφεραν να εμποδίσουν μια κλιμάκωση εκ μέρους της Ρωσίας, δήλωσε εκφράζοντας την ικανοποίησή του ο ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα. «Μαζί με τους εταίρους μας, καταφέραμε να εμποδίσουμε οποιαδήποτε νέα κλιμάκωση εκ μέρους της Ρωσίας», δήλωσε ο υπουργός. Σύμφωνα με τον ίδιο, είναι ωστόσο πολύ νωρίς ακόμη για να διαπιστωθεί πως υπάρχει αληθινή μείωση των εντάσεων σ' αυτή την κρίση, που συνταράσσει την Ευρώπη από το τέλος του 2021. «Η Ρωσία κάνει συνεχώς κάθε είδους δήλωση και γι' αυτό έχουμε ένα κανόνα: θα πιστέψουμε σε μια αποκλιμάκωση όταν θα έχουμε δει την αποχώρηση» των στρατευμάτων, πρόσθεσε.

Σημειώνεται πως στη Μόσχα σπεύδει σήμερα ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς για συνομιλίες με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.

Η ανακοίνωση για την απόσυρση ρωσικών στρατευμάτων

«Οι μονάδες της νότιας και δυτικής στρατιωτικής περιοχής, αφού ολοκλήρωσαν τα γυμνάσιά τους, έχουν ήδη αρχίσει (…) να επιστρέφουν στους στρατώνες τους», δήλωσε ο Ιγκόρ Κονατσένκοφ, εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας. Η ανακοίνωση αυτή αποτελεί την πρώτη ένδειξη υποχώρησης της Μόσχας στην κρίση με τη Δύση που ξεκίνησε στα τέλη του 2021.

Η Ρωσία είχε συγκεντρώσει από τον Δεκέμβριο περισσότερους από 100.000 στρατιώτες στα σύνορα με τη Ουκρανία, εγείροντας φόβους στο Κίεβο για το ενδεχόμενο επικείμενης εισβολής. Η Μόσχα διαψεύδει αυτό το σενάριο, αλλά ζητεί εγγυήσεις για την ασφάλειά της, όπως μια δέσμευση ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ, κάτι που οι Δυτικοί απορρίπτουν.

Η Ρωσία πραγματοποιεί αυτό το διάστημα κοινά στρατιωτικά γυμνάσια με τη Λευκορωσία, τα οποία αναμένεται να ολοκληρωθούν στις 20 Φεβρουαρίου.

Τι δήλωσε νωρίτερα ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου

Σε μια εξέλιξη όμως που γεννά ελπίδες αποκλιμάκωσης, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, μιλώντας στο CNN, εξέφρασε την προθυμία του Βλαντιμίρ Πούτιν να δώσει χώρο στη διπλωματία.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου τόνισε ότι η Ουκρανία είναι ένα μόνο μέρος του συνολικού προβλήματος ασφαλείας που διακρίνει η Ρωσία στον κόσμο. Η Ουκρανία «αποτελεί μόνο ένα μέρος των εγγυήσεων ασφαλείας που επιζητά η Ρωσία», δήλωσε χαρακτηριστικά στο CNN, προσθέτοντας ότι ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, «απαιτούσε πάντα διπλωματία και διαπραγματεύσεις και ζητούσε ουσιαστικές εγγυήσεις για τη Ρωσική Ομοσπονδία».

Μπλίνκεν: «Φοβόμαστε ότι η Ρωσία θα επιτεθεί εντός της εβδομάδας»

«Ανησυχούμε βαθιά πως η Ρωσία ενδέχεται να αναλάβει δράση εναντίον της Ουκρανίας ήδη από αυτή την εβδομάδα», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, ο Άντονι Μπλίνκεν, μιλώντας στο γαλλικό τηλεοπτικό δίκτυο France24. Στο «συμπέρασμα» αυτό έχει καταλήξει η Ουάσινγκτον βλέποντας την πορεία «της ανάπτυξης ρωσικών δυνάμεων γύρω από την Ουκρανία», σε «όλες τις πλευρές της», επέμεινε. Η Ρωσία προχωρά σε κλιμάκωση αντί για αποκλιμάκωση, συγκεντρώνει περισσότερα στρατεύματα στα σύνορα με την Ουκρανία, είπε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας στο γαλλικό τηλεοπτικό δίκτυο.

Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, όπως μετέδωσε το BBC, οι ηγέτες των ΗΠΑ και της Βρετανίας πιστεύουν ακόμα πως οι ελπίδες για εύρεση λύσης δεν έχουν χαθεί, παρόλο που η απειλή για πόλεμο είναι πιο ορατή από ποτέ. Σε συνομιλία που κράτησε για περίπου 40 λεπτά το βράδυ της Δευτέρας, ο Τζο Μπάιντεν και ο Μπόρις Τζόνσον κατέληξαν πως το σενάριο να επιτευχθεί μια συμφωνία, ακόμα και την ύστατη ώρα, είναι ακόμα υπαρκτό, τη στιγμή που ολόκληρη η υφήλιος έχει στραμμένο το βλέμμα της στην ευρωπαϊκή χώρα.

Πιθανή έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ την Πέμπτη

Στο περιθώριο των εξελίξεων, Ευρωπαίος αξιωματούχος μίλησε για πιθανότητα για έκτακτη συνεδρίαση της Συνόδου Κορυφής των ηγετών της ΕΕ την Πέμπτη με θέμα συζήτησης την ουκρανική κρίση. Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, η συνεδρίαση ενδέχεται να γίνει στο περιθώριο της συνόδου με τους ομολόγους τους της Αφρικανικής Ένωσης.

Η τελική απόφαση θα ληφθεί από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Με βάση τον ισχύοντα προγραμματισμό, θα γίνει ενημέρωση για τα αποτελέσματα που θα έχει η αυριανή συνάντηση του Γερμανού καγκελαρίου Όλαφ Σολτς με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν. Μια έκτακτη σύνοδος κορυφής «είναι πιθανή, ανάλογα με τις εξελίξεις», είπε ο αξιωματούχος, που ζήτησε να τηρηθεί η ανωνυμία του.

Τι είπε ο Ζελένσκι στο διάγγελμά του 

Η 16η Φεβρουαρίου θα είναι η μέρα της ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία, δήλωσε ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σε τηλεοπτικό διάγγελμα τη Δευτέρα.

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντιμίρ Ζελένσκι κήρυξε την Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου ως εθνική «Ημέρα Ενότητας», με τον ύμνο του έθνους να παιανίζει σε εθνικό επίπεδο και τη σημαία να υψώνεται σε δημόσια κτίρια, σε μια προσπάθεια να συσπειρωθεί η χώρα εν μέσω φόβων ότι επίκειται ρωσική εισβολή.

«Θα δείξουμε σε ολόκληρο τον κόσμο την ενότητά μας», είπε ο Ζελένσκι σε τηλεοπτικό του μήνυμα προς τους Ουκρανούς και ανακοίνωσε το προεδρικό διάταγμα που εξέδωσε.

Σύμφωνα με το προεδρικό διάταγμα, οι μισθοί για τους στρατιώτες θα αυξηθούν κατά 30% και θα δημιουργηθεί μια «ενιαία πλατφόρμα πληροφόρησης» για την ενημέρωση του κοινού σχετικά με την «πραγματική κατάσταση της κατάστασης ασφαλείας» και τα «μέτρα που λαμβάνονται για την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων του κράτους».

Το διάταγμα προβλέπει επίσης τον ταχύτερο σχηματισμό και την επέκταση του μεγέθους των νεοσύστατων δυνάμεων εδαφικής άμυνας που βασίζονται σε στρατεύσιμους πολίτες. Ο στρατός των 261.000 της Ουκρανίας θα επιβλέπει τη νέα υποστηρικτική δύναμη. Ο Ζελένσκι εξέφρασε την ελπίδα ότι 1,5 ως 2 εκατομμύρια πολίτες θα ενταχθούν σε έναν ήδη εκπαιδευμένο πυρήνα 11.000 νεοσυλλέκτων και δεκάδων χιλιάδων εφέδρων.

Ωστόσο, λίγο μετά το διάγγελμα, ρεπόρτερ του CNN με ανάρτησή του στο Twitter ανέφερε επικαλούμενος το γραφείο του Ουκρανού προέδρου πως η εν λόγω δήλωση περί επίθεσης στις 16 Φεβρουαρίου χρησιμοποιήθηκε με «ειρωνικό τρόπο».

Ρώσος πρέσβης: Η Ρωσία δεν θα εισβάλει «εκτός κι αν προκληθούμε»

Στο μεταξύ, ο Ρώσος πρέσβης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Βλαντίμιρ Τσιζόφ, σε μια συνέντευξη που παραχώρησε τη Δευτέρα στη βρετανική εφημερίδα The Guardian δήλωσε πως η Ρωσία «δεν θα εισβάλει στην Ουκρανία εκτός κι αν προκληθούμε».

«Δεν θα εισβάλουμε στην Ουκρανία, εκτός κι αν προκληθούμε να το κάνουμε», είπε ο Ρώσος πρέσβης, που εκπροσωπεί τη Ρωσία στις Βρυξέλλες από το 2005.

«Εάν οι Ουκρανοί εξαπολύσουν μια επίθεση εναντίον της Ρωσίας, δεν θα πρέπει να εκπλαγείτε εάν αντεπιτεθούμε. Ή εάν αρχίσουν να σκοτώνουν κατάφωρα Ρώσους πολίτες οπουδήποτε, στο Ντονμπάς ή αλλού», συμπλήρωσε, αναφερόμενος σε αυτήν την περιοχή στην ανατολική Ουκρανία, όπου οι φιλορώσοι αυτονομιστές μάχονται τις ουκρανικές δυνάμεις εδώ και 8 χρόνια.

Ο Τσιζόφ προειδοποίησε ότι μια ουκρανική «πρόκληση» θα μπορούσε να ωθήσει το Κρεμλίνο να αντιδράσει. «Αυτό που εννοώ ως «πρόκληση» είναι ότι μπορούν να οργανώσουν ένα επεισόδιο εναντίον των αυτοανακηρυχθεισών δημοκρατιών του Ντονμπάς, να τις προκαλέσουν, κατόπιν να τις πλήξουν με όλες τις δυνάμεις τους, προκαλώντας με αυτόν τον τρόπο μια αντίδραση της Ρωσίας, ώστε να αποφύγουν μια ανθρωπιστική καταστροφή στα σύνορά τους», σημείωσε.

Σφοδρή στρατιωτική επίθεση διαβλέπει ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών 

Aπό την άλλη, ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Ζαν Ιβ Λεντριάν εξέφρασε την ίδια μέρα την εκτίμηση ότι «όλα τα στοιχεία» συντρέχουν για μια «σφοδρή» στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία.

«Υφίστανται όλα τα στοιχεία προκειμένου να διεξαχθεί μια σφοδρή επίθεση εκ μέρους των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία; Ναι, αυτό είναι αλήθεια, είναι πιθανό, είναι πιθανό (να γίνει) γρήγορα», δήλωσε ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας στο τηλεοπτικό δίκτυο France 5. «Αυτό ελλοχεύει», συμπλήρωσε, υπογραμμίζοντας, ωστόσο, ότι αυτή τη στιγμή δεν έχει ενδείξεις μιας επικείμενης επέμβασης της Ρωσίας.

«Άραγε, ο πρόεδρος Πούτιν πήρε τις αποφάσεις του σχετικά με μια επιχείρηση ή όχι; Κατά τη γνώμη μου, τίποτα δεν το υποδεικνύει αυτό σήμερα», σημείωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών.Η Ρωσία έκρινε πιθανή σήμερα μια διπλωματική διευθέτηση της κρίσης μεταξύ Μόσχας και Δύσης με επίκεντρο την Ουκρανία και ανακοίνωσε το τέλος ορισμένων στρατιωτικών γυμνασίων, τη στιγμή που ο φόβος μιας επικείμενης εισβολής φθάνει στο αποκορύφωμά του.

«Υπάρχει μια απαράδεκτη στρατιωτική κατάσταση με μια κλιμάκωση που εντείνεται», επισήμανε, εντούτοις, ο Ζαν Ιβ Λεντριάν. «Είναι επείγον για όλους μας να σταματήσει η κλιμάκωση». Σύμφωνα με τον ίδιο, ο «Βλαντίμιρ Πούτιν θέλει να εμποδίσει την Ουκρανία να έχει την κυριαρχία της, την ακεραιότητά της…».

«Εάν κατά σύμπτωση, η κυριαρχία, ένα μέρος της κυριαρχίας ή της ακεραιότητας της Ουκρανίας αμφισβητηθούν από μια σημαντική επέμβαση εκ μέρους της Ρωσίας, τότε θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες, μαζικές κυρώσεις», τόνισε.

Η Γαλλία δεν έχει προς το παρόν καλέσει τους χίλιους υπηκόους της που βρίσκονται στην Ουκρανία να εγκαταλείψουν τη χώρα. Όμως, οι οικογένειες του προσωπικού της πρεσβείας που θέλουν να «επιστρέψουν» μπορούν να το κάνουν, είπε ο Ζαν Ιβ Λεντριάν.

«Με τον παραμικρό κίνδυνο θα λάβουμε άμεσες αποφάσεις», συμπλήρωσε ο ίδιος. Το Παρίσι συστήνει μονάχα, προς το παρόν, στους Γάλλους να μην επισκέπτονται την Ουκρανία.

Οι ΗΠΑ μεταφέρουν την πρεσβεία από το Κίεβο στο Λβιβ

Tην ίδια ώρα, από το Κίεβο στο Λβιβ της Ουκρανίας μετέφεραν οι ΗΠΑ το προσωπικό της πρεσβείας τους που είχε απομείνει, όπως ανακοίνωσε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, επικαλούμενος τη «δραματική επιτάχυνση της συσσώρευσης ρωσικών δυνάμεων».

Υπενθυμίζεται ότι το Σάββατο οι ΗΠΑ είχαν δώσει εντολή προς το αμερικανικό προσωπικό της πρεσβείας τους στην Ουκρανία, το οποίο δεν σχετίζεται με επείγουσες υπηρεσίες, να εγκαταλείψει τη χώρα.

«Παρά τη μείωση του διπλωματικού προσωπικού, ο πυρήνας των εργαζομένων στην πρεσβεία, οι αφοσιωμένοι Ουκρανοί συνάδελφοι μας και το προσωπικό του Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε όλο τον κόσμο θα συνεχίσει απρόσκοπτα τις διπλωματικές και βοηθητικές προσπάθειες με στόχο τη στήριξη της ασφάλειας, της δημοκρατίας και της ευημερίας της Ουκρανίας», ανέφερε σε ανάρτησή της στο twitter η αμερικανική πρεσβεία στο Κίεβο.

 Ο διάλογος Πούτιν-Λαβρόφ για τις προτάσεις ΗΠΑ και ΝΑΤΟ

Στο περιθώριο των εξελίξεων, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είχεδύο διαδοχικές συναντήσεις με τον υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και τον υπουργό Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού. Ο Λαβρόφ παρουσίασε στην εισήγηση του τις απόψεις του υπουργείου του για τις απαντήσεις των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στις προτάσεις της Ρωσίας για τις εγγυήσεις ασφαλείας, δηλώνοντας ότι «υπάρχει η πιθανότητα» να καταλήξει η Ρωσία σε συμφωνία με τους εταίρους της σε βασικά ζητήματα, ενώ ο Σεργκέι Σοϊγκού ενημέρωσε τον Ρώσο πρόεδρο για το περιστατικό με το αμερικανικό υποβρύχιο Virginia, δηλώνοντας ότι παραβίασε τα χωρικά ύδατα της Ρωσίας, σε βάθος μεγαλύτερο των 4 μιλίων.

Οι απαντήσεις ΗΠΑ και ΝΑΤΟ στις προτάσεις της Ρωσίας

Ο Λαβρόφ, αναφερόμενος στις απαντήσεις των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στις ρωσικές προτάσεις, είπε ότι αποτελούνται από δύο σκέλη. Ως προς το πρώτο σκέλος των απαντήσεων που αφορά τα τρία βασικά ζητήματα που σχετίζονται με τις ανησυχίες και τις απαιτήσεις της Μόσχας, τη μη διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς, τη μη εγκατάσταση επιθετικών οπλικών συστημάτων κοντά στα σύνορα της Ρωσίας και την επιστροφή της στρατιωτικής παρουσίας του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη στις θέσεις που κατείχε το 1997, ο Λαβρόφ είπε ότι η «απάντηση είναι αρνητική, και φυσικά δεν μας ικανοποιεί».

Ωστόσο, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών χαρακτήρισε «εποικοδομητικό» το δεύτερο σκέλος των απαντήσεων, το οποίο προβλέπει συγκεκριμένα μέτρα όσον αφορά στους πυραύλους μέσου και μικρού βεληνεκούς, και περιλαμβάνει μια σειρά προτάσεων για την μείωση των στρατιωτικών κινδύνων, την ενίσχυση της εμπιστοσύνης και της διαφάνειας στα στρατιωτικά θέματα.

Ο Λαβρόφ διαβεβαίωσε τον Πούτιν ότι η Ρωσία θα συνεχίσει να επιδιώκει απαντήσεις στα ζητήματα που έχουν σχέση με τις εγγυήσεις ασφαλείας.

Τι είπε ο Πούτιν

Ο Πούτιν αφού άκουσε την εισήγηση ρώτησε τον Λαβρόφ: «Πώς κατά την άποψη σας, υπάρχει παρόλα αυτά πιθανότητα να συμφωνήσουμε με τους εταίρους μας στα βασικά ζητήματα που μας προκαλούν ανησυχία, ή αυτό είναι μια απόπειρα να μας εμπλέξουν σε μια ατελείωτη διαδικασία διαπραγματεύσεων, που δεν έχει καμία λογική κατάληξη;». Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών απάντησε: «Πάντα υπάρχει πιθανότητα», προσθέτοντας ότι η ρωσική απάντηση στις προτάσεις της Ουάσιγκτον και των Βρυξελλών είναι ήδη έτοιμη και «το σχέδιο (της απάντησης) έχει διατυπωθεί σε δέκα σελίδες».

Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος τύπου του Ρώσου προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ, ο Πούτιν θα εγκρίνει «έγκαιρα» της απάντηση της Ρωσίας στις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ.

Οι στρατιωτικές ναυτικές ασκήσεις

Ο Υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού, αναφερόμενος στις στρατιωτικές ναυτικές ασκήσεις που γίνονται σε διάφορες θάλασσες, στην περιοχή της Κεντρικής στρατιωτικής διοίκησης αλλά και στις κοινές ασκήσεις με την Λευκορωσία, είπε ότι «μερικές ολοκληρώνονται, ενώ άλλες θα ολοκληρωθούν σύντομα».

Ο Σοϊγκού στάθηκε ιδιαίτερα στο περιστατικό με το αμερικανικό υποβρύχιο Virginia το οποίο εντοπίσθηκε στις ακτές των Κουρίλων νήσων στις 12 Φεβρουαρίου, λέγοντας ότι «ως αποτέλεσμα των ενεργειών που διήρκεσαν σχεδόν τρεις ώρες, το υποβρύχιο εκδιώχθηκε από τα χωρικά ύδατα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, στα οποία εισήλθε σε αρκετά μεγάλο βάθος για τα μέτρα των νησιών, δηλαδή μεγαλύτερο των 4 χιλιομέτρων».

Ο ίδιος επεσήμανε ότι ότι αυτού του είδους η δραστηριότητα των ΗΠΑ είναι «εντελώς ακατανόητη και αβάσιμη».