Suisse Secrets: Αποκαλύψεις από διαρροή 18.000 λογαριασμών - Πώς η Credit Suisse εξυπηρετούσε πολιτικούς, κατασκόπους και εγκληματίες

Τα πελατολόγια των ελβετικών τραπεζών είναι από τα πιο καλά φυλασσόμενα μυστικά στον κόσμο, προστατεύοντας τις ταυτότητες μερικών από τους πλουσιότερους ανθρώπους του πλανήτη καθώς και στοιχεία για το πώς συγκέντρωσαν τις περιουσίες τους. Σύμφωνα με τους New York Times, μια διαρροή δεδομένων από την Credit Suisse, μια από τις πιο εμβληματικές τράπεζες του κόσμου, αποκαλύπτει πώς η τράπεζα κατείχε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για αρχηγούς κρατών, αξιωματούχους των μυστικών υπηρεσιών, επιχειρηματίες στους οποίους επιβλήθηκαν κυρώσεις και καταπατητές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων.

Στη διαρροή προχώρησαν συντονισμένα την Κυριακή μια σειρά από διεθνή ΜΜΕ και το Δίκτυο Έρευνας Διαφθοράς και Οργανωμένου Εγκλήματος (OCCRP), αποκαλύπτοντας τον κρυμμένο πλούτο πελατών της τράπεζας που εμπλέκονται σε βασανιστήρια, διακίνηση ναρκωτικών, ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, διαφθορά και σε άλλα σοβαρά εγκλήματα.

Ένας ανώνυμος πληροφοριοδότης διέρρευσε στη γερμανική εφημερίδα Suddeutsche Zeitung στοιχεία για περισσότερους από 18.000 τραπεζικούς λογαριασμούς, οι οποίοι περιλαμβάνουν συνολικά περισσότερα από 100 δισεκατομμύρια δολάρια και συνδέονται με 30.000 πελάτες της Credit Suisse σε όλο τον κόσμο. Η εφημερίδα κοινοποίησε τα δεδομένα σε μια μη κερδοσκοπική δημοσιογραφική ομάδα, το Organized Crime and Corruption Reporting Project, και σε 46 άλλους ειδησεογραφικούς οργανισμούς σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των New York Times.

Τα δεδομένα καλύπτουν λογαριασμούς που ήταν ανοιχτοί από τη δεκαετία του 1940 έως και τη δεκαετία του 2010, αλλά όχι τις τρέχουσες δραστηριότητες της τράπεζας. Μεταξύ των ανθρώπων που αναφέρονται ως κάτοχοι ποσών εκατομμυρίων δολαρίων σε λογαριασμούς της Credit Suisse ήταν ο βασιλιάς Αμπντάλα Β΄ της Ιορδανίας και οι δύο γιοι του πρώην ισχυρού άνδρα της Αιγύπτου Χόσνι Μουμπάρακ. Άλλοι κάτοχοι λογαριασμών περιλαμβάνουν τους γιους ενός επικεφαλής των πακιστανικών μυστικών υπηρεσιών, ο οποίος συνέβαλε στη διοχέτευση δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες στους μουτζαχεντίν στο Αφγανιστάν τη δεκαετία του 1980, καθώς και αξιωματούχοι της Βενεζουέλας που έχουν εμπλακεί σε ένα μακροχρόνιο σκάνδαλο διαφθοράς.

Δεν έχει εφαρμοστεί ο νόμος για τις ελβετικές τράπεζες

Η διαρροή δείχνει ότι η Credit Suisse άνοιξε λογαριασμούς και συνέχισε να εξυπηρετεί όχι μόνο τους υπερπλούσιους αλλά και ανθρώπους των οποίων το προβληματικό υπόβαθρο θα ήταν προφανές σε όποιον έψαχνε τα ονόματά τους σε μια μηχανή αναζήτησης. Οι ελβετικές τράπεζες αντιμετωπίζουν εδώ και καιρό νομικές απαγορεύσεις για τη λήψη χρημάτων που συνδέονται με εγκληματικές δραστηριότητες, δήλωσε ο Daniel Thelesklaf, πρώην επικεφαλής της ελβετικής υπηρεσίας καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Αλλά, είπε, ο νόμος γενικά δεν έχει εφαρμοστεί.

Η Candice Sun, εκπρόσωπος της τράπεζας, ανέφερε σε δήλωσή της ότι «η Credit Suisse απορρίπτει σθεναρά τους ισχυρισμούς και τα συμπεράσματα σχετικά με τις υποτιθέμενες επιχειρηματικές πρακτικές της τράπεζας». Η ίδια δήλωσε ότι πολλοί από τους λογαριασμούς της διαρροής χρονολογούνται δεκαετίες πριν από «μια εποχή όπου οι νόμοι, οι πρακτικές και οι προσδοκίες των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ήταν πολύ διαφορετικές από αυτές που είναι σήμερα».

Η κ. Sun δήλωσε ότι ενώ η Credit Suisse δεν μπορεί να σχολιάσει συγκεκριμένους πελάτες, πολλοί από τους λογαριασμούς που εντοπίστηκαν στη βάση δεδομένων που διέρρευσε έχουν ήδη κλείσει. «Από τους εναπομείναντες ενεργούς λογαριασμούς, είμαστε βέβαιοι ότι λήφθηκαν τα κατάλληλα μέτρα δέουσας επιμέλειας, αναθεωρήσεων και άλλων σχετικών με τον έλεγχο μέτρων, συμπεριλαμβανομένων των εκκρεμών κλεισίματος λογαριασμών», δήλωσε σύμφωνα με το δημοσίευμα των ΝΥΤ.

Η κ. Sun πρόσθεσε ότι η διαρροή φαίνεται να αποτελεί μέρος «μιας συντονισμένης προσπάθειας δυσφήμισης της τράπεζας και της ελβετικής χρηματοπιστωτικής αγοράς, η οποία έχει υποστεί σημαντικές αλλαγές τα τελευταία χρόνια».

Η διαρροή ακολουθεί τα λεγόμενα Panama Papers το 2016, τα Paradise Papers το 2017 και τα Pandora Papers πέρυσι. Όλα αυτά έριξαν φως στη μυστική λειτουργία των τραπεζών, των δικηγορικών γραφείων και των παρόχων υπεράκτιων χρηματοοικονομικών υπηρεσιών που επιτρέπουν σε πλούσιους ανθρώπους και ιδρύματα - συμπεριλαμβανομένων όσων κατηγορούνται για εγκλήματα - να διακινούν τεράστια χρηματικά ποσά, σε μεγάλο βαθμό εκτός της αρμοδιότητας των φοροεισπρακτόρων ή των διωκτικών αρχών.

Οι νέες αποκαλύψεις είναι πιθανό να εντείνουν τον νομικό και πολιτικό έλεγχο του ελβετικού τραπεζικού κλάδου και, ειδικότερα, της Credit Suisse. Η τράπεζα ήδη ταλανίζεται από την αιφνίδια απομάκρυνση των δύο κορυφαίων στελεχών της.

Καταφύγιο για όσους θέλουν να κρύψουν χρήματα η Ελβετία

Με τους αυστηρούς νόμους περί τραπεζικού απορρήτου, η Ελβετία αποτελεί εδώ και καιρό καταφύγιο για όσους θέλουν να κρύψουν χρήματα. Την τελευταία δεκαετία, αυτό έχει καταστήσει τις μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας -ιδίως τους δύο γίγαντες της, την Credit Suisse και την UBS- στόχο των αρχών στις Ηνωμένες Πολιτείες και αλλού, οι οποίες προσπαθούν να πατάξουν τη φοροδιαφυγή, το ξέπλυμα χρήματος και άλλα εγκλήματα.

Το 2014, η Credit Suisse δήλωσε ένοχη για συνωμοσία με σκοπό να βοηθήσει τους Αμερικανούς να υποβάλουν ψευδείς φορολογικές δηλώσεις και συμφώνησε να καταβάλει πρόστιμα, ποινές και αποζημιώσεις συνολικού ύψους 2,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Τρία χρόνια αργότερα, η τράπεζα κατέβαλε στο Υπουργείο Δικαιοσύνης 5,3 δισεκατομμύρια δολάρια για να διευθετήσει τις κατηγορίες σχετικά με την εμπορία ενυπόθηκων τίτλων. Το περασμένο φθινόπωρο, συμφώνησε να καταβάλει 475 εκατ. δολάρια στις αμερικανικές και βρετανικές αρχές για την επίλυση έρευνας σχετικά με σύστημα μίζας και δωροδοκίας στη Μοζαμβίκη. Και αυτό το μήνα, ξεκίνησε μια δίκη στην Ελβετία στην οποία η Credit Suisse κατηγορείται ότι επέτρεψε σε εμπόρους ναρκωτικών να ξεπλύνουν εκατομμύρια ευρώ μέσω της τράπεζας.