Οι προκλήσεις της ασφάλειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Σε ένα σύνθετο και γεμάτο προκλήσεις διεθνές περιβάλλον, η ενίσχυση της έρευνας για την ασφάλεια δείχνει παραπάνω από αναγκαία. «Καθιστώντας την Ευρώπη ασφαλέστερη: Δείχνοντας τον αντίκτυπο της χρηματοδοτούμενης από την ΕΕ έρευνας για την ασφάλεια» ήταν ο τίτλος διήμερης διάσκεψης που διοργανώθηκε στις Βρυξέλλες με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε συνεργασία με το αυστριακό υπουργείο Μεταφορών, Καινοτομίας και Τεχνολογίας. Σκοπός της διοργάνωσης, που οδήγησε στις Βρυξέλλες 800 συμμετέχοντες από διάφορους σχετικούς τομείς και φυσικά από ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης, ήταν να προβάλει τον θετικό τρόπο με τον οποίο η έρευνα και οι καινοτόμες δράσεις συμβάλλουν στη δουλειά που γίνεται σε καθημερινή βάση από τους επαγγελματίες στον τομέα της ασφάλειας.

Παράλληλα, φιλοξενήθηκε μια ιδιαιτέρως ενημερωμένη έκθεση παρουσίασης ευρωπαϊκών προγραμμάτων στον τομέα της ασφάλειας, στη βάση της ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ του τομέα της έρευνας και κυβερνήσεων, βιομηχανίας, ακαδημαϊκής κοινότητας και επαγγελματιών της ασφάλειας. Η Ευρωπαϊκή Ενωση ήδη από το 2004 είχε δρομολογήσει τη λεγόμενη «προπαρασκευαστική δράση» στην έρευνα γύρω από την ασφάλεια, στην προσπάθειά της να υποστηρίξει, να ενισχύσει και να συμπληρώσει τις δράσεις και τις ενέργειες που είχαν αναπτύξει τα κράτη-μέλη της στον συγκεκριμένο τομέα.

Γενικότερα έχει αναδείξει σε βασικό στόχο της τη συγκέντρωση της απαραίτητης τεχνογνωσίας και των αναγκαίων επενδύσεων για την από κοινού ανάπτυξη τεχνολογιών που είναι κρίσιμες για την ασφάλεια της Ευρώπης, καθώς και την ενίσχυση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος των ευρωπαϊκών βιομηχανιών στους σχετικούς τομείς. Σε ένα περιβάλλον στο οποίο αλλάζει ο χαρακτήρας των αναδυόμενων απειλών, οι συμμετέχοντες στη διάσκεψη τόνισαν ότι είναι σημαντικές η ανταλλαγή και η αλληλοσυμπλήρωση ιδεών και εκτιμήσεων της έρευνας προκειμένου να αναπτυχθούν τεχνολογίες και εργαλεία που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των ανθρώπων οι οποίοι δίνουν κάθε φορά τη μάχη στο πεδίο για την αντιμετώπιση απειλών.

Αντίληψη

Ως τέτοιες, στο μικροσκόπιο της έρευνας μπήκαν τρομοκρατικές απειλές και κυβερνοεπιθέσεις, παράνομη διακίνηση όπλων αλλά και ατόμων, μέχρι την ανάγκη ανταπόκρισης στις φυσικές καταστροφές.Θεμελιώδης θεωρείται, όπως υπογράμμισαν οι ειδικοί που ανέλυσαν τις διαστάσεις των ζητημάτων αυτών στα αντίστοιχα πάνελ, η βελτίωση της ικανότητας αντίληψης των καταστάσεων.

Το ερευνητικό έργο προωθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο και άλλες πολύ σημαντικές δραστηριότητες υποστήριξης, όπως η ενίσχυση της ασφάλειας και προστασίας των δικτύων, η προστασία από τρομοκρατικές ενέργειες (βιοτρομοκρατία, απόπειρες χρήσης βιολογικών, χημικών και άλλων ουσιών), εξασφάλιση διαλειτουργικότητας και ενοποίηση συστημάτων πληροφοριών και επικοινωνίας και συνολικά βελτίωση της διαχείρισης κρίσεων, μια στρατηγική που αφορά τις επιχειρήσεις εκκένωσης, έρευνας και διάσωσης.

Στοιχεία στα οποία δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στις συζητήσεις που εξελίχθηκαν στο πλαίσιο της διήμερης διοργάνωσης ήταν η μεγάλη σημασία της ευαισθητοποίησης μεμονωμένων πολιτών αλλά και της κοινωνίας των πολιτών ώστε να εμπλακούν ενεργά στον τομέα της έρευνας, προκειμένου να παραχθεί χρήσιμο υλικό για πιο αποτελεσματική στρατηγική διαχείρισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. Πολύ σημαντική κρίνεται η ανάπτυξη ασφαλών δικτύων επικοινωνίας και η απελευθέρωση της δυναμικής πολιτών που δεν θα αντιδρούν ως παθητικοί παρατηρητές αλλά ως ενεργοί παράγοντες.

Ειδική μνεία στο Μάτι

Στο πλαίσιο της συζήτησης για την αντιμετώπιση μεγάλων καταστροφών, ειδική μνεία έγινε στην περίπτωση της φονικής πυρκαγιάς στην Ανατολική Αττική. Οι ειδικοί απεφάνθησαν μάλιστα ότι τον 21ο αιώνα, αν λάβουμε υπόψη και τις μεγάλες πυρκαγιές στην Καλιφόρνια, μπορούμε να πούμε ότι θα έχουμε τέτοιες καταστροφές και είναι πολύ βασικό να αναπτύξουμε τον παράγοντα της αυτοπροστασίας των πολιτών.

«Από την πλευρά της τεχνολογίας έχουμε τη γνώση και τα εργαλεία, αλλά βρισκόμαστε ενώπιον ενός σύνθετου φαινομένου» είπαν οι ειδικοί. «Το κλειδί είναι καλύτερα ενημερωμένες κοινωνίες και αυτό σημαίνει καλύτερα ενημερωμένοι πολίτες».