Κορονοϊός: Πόσο κοντά είμαστε στο τέλος της πανδημίας; Τα σενάρια που εξετάζει ο ΠΟΥ

Οι εμπειρογνώμονες δημόσιας υγείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας άρχισαν να συζητούν πώς και πότε θα κηρύξουν το τέλος της παγκόσμιας κρίσης του κορονοϊού, διερευνώντας αυτό που θα αποτελούσε σημαντικό ορόσημο περισσότερα από δύο χρόνια μετά την εμφάνιση του ιού που άλλαξε τον πλανήτη.

Ο ΠΟΥ δήλωσε ότι επί του παρόντος δεν εξετάζει μια τέτοια δήλωση, όπως μεταδίδει το πρακτορείο Bloomberg. Ενώ τα κρούσματα έχουν μειωθεί σε πολλά μέρη, οι θάνατοι έχουν αυξηθεί στο Χονγκ Κονγκ και αυτή την εβδομάδα η Κίνα ανέφερε περισσότερα από 1.000 νέα ημερήσια κρούσματα για πρώτη φορά σε δύο χρόνια.

Αντ' αυτού, οι συζητήσεις στον οργανισμό που εδρεύει στη Γενεύη επικεντρώνονται στο ποιες συνθήκες θα σηματοδοτήσουν τελικά ότι η κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία που κηρύχθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2020 έχει λήξει. Μια τέτοια κήρυξη δεν θα αποτελούσε απλώς ένα σημαντικό συμβολικό βήμα και θα έδινε ώθηση στην ανατροπή πολλών πολιτικών δημόσιας υγείας της εποχής της πανδημίας.

«Η Επιτροπή Έκτακτης Ανάγκης των Διεθνών Κανονισμών Υγείας για τον κορονοϊό εξετάζει τα κριτήρια που απαιτούνται για να κηρυχθεί η έκτακτη ανάγκη δημόσιας υγείας διεθνούς ενδιαφέροντος ως λήξασα», ανέφερε ο οργανισμός σε ηλεκτρονικό μήνυμα. «Προς το παρόν, δεν έχουμε φτάσει ακόμη εκεί».

Πολλά έθνη σε όλο τον κόσμο έχουν ήδη λάβει μέτρα για να επιστρέψουν σε πιο φυσιολογικές κοινωνικές συμπεριφορές, χαλαρώνοντας τις οδηγίες για τη μάσκα και την καραντίνα και ανοίγοντας τα σύνορα για ταξίδια. Παρόλα αυτά, πολλές χώρες στην Ασία αναφέρουν επίπεδα ρεκόρ στα κρούσματα, ενώ στη Γερμανία οι μολύνσεις επανήλθαν πρόσφατα κοντά σε επίπεδα ρεκόρ. Υπήρξαν περισσότερα από 10 εκατομμύρια κρούσματα Covid και 52.000 θάνατοι την τελευταία εβδομάδα, δήλωσε ο ΠΟΥ.

Οι ερευνητές έχουν επίσης προειδοποιήσει ότι ακόμη και αν τα κρούσματα του Covid-19 μειωθούν σε χαμηλότερα επίπεδα, η ασθένεια είναι πιθανό να προκαλεί χιλιάδες θανάτους ετησίως, όχι σε αντίθεση με άλλες ενδημικές ασθένειες όπως η ελονοσία και η φυματίωση. Και το ενδεχόμενο για νέες, επικίνδυνες παραλλαγές είναι απρόβλεπτο.

Οι συζητήσεις του ΠΟΥ θα μπορούσαν να έχουν επιπτώσεις για φαρμακοβιομηχανίες όπως η Pfizer Inc. και η Merck & Co. που έχουν συμφωνήσει να επιτρέψουν τον ανταγωνισμό γενόσημων φαρμάκων για τις θεραπείες Covid τους μέχρι να τελειώσει η πανδημία. Οι κατασκευαστές εμβολίων, συμπεριλαμβανομένης της AstraZeneca Plc, έχουν δηλώσει ότι θα διατηρήσουν τις τιμές των προϊόντων τους σε χαμηλά επίπεδα έως ότου τελειώσει η πανδημία, χωρίς να διευκρινίσουν ποιο θα είναι το σημείο αναφοράς για αυτό.

Επιφυλακτική πρόσκληση

Ο ΠΟΥ υπήρξε επιφυλακτικός στο παρελθόν όσον αφορά την έκκληση για το τέλος των παγκόσμιων καταστάσεων έκτακτης ανάγκης για την υγεία και των επιδημιών. Όπως και η κήρυξη της έκτακτης ανάγκης, η απόφαση θα ληφθεί τελικά από τον γενικό διευθυντή μετά από διαβούλευση με εμπειρογνώμονες.

Πολλές χώρες δεν βασίζονται πλέον αποκλειστικά στην καθοδήγηση του ΠΟΥ, δήλωσε ο David Heymann, πρώην επιδημιολόγος του ΠΟΥ και των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών των ΗΠΑ, ο οποίος συμβουλεύει τον ΠΟΥ σε θέματα επιδημιών.

«Δεν αγνοούν τον ΠΟΥ, αλλά εξαρτώνται περισσότερο από τις εθνικές και περιφερειακές επιστημονικές συμβουλευτικές ομάδες», δήλωσε ο Heymann σε συνέντευξή του. Ο ρόλος αυτών των ομάδων έχει εξελιχθεί από τις ημέρες της επιδημίας SARS, όταν οι ανακοινώσεις του ΠΟΥ για τα ταξίδια και το εμπόριο λαμβάνονταν αυστηρά υπόψη. Σήμερα, οι χώρες διαθέτουν πιο ενημερωμένες πληροφορίες και επιτήρηση.

Μια βασική μέτρηση για τις χώρες που εξετάζουν το ενδεχόμενο εξόδου από το καθεστώς έκτακτης ανάγκης είναι η ανοσία του πληθυσμού, δήλωσε ο Heymann, δηλαδή το ποσοστό των ανθρώπων που έχουν κάποια αντισώματα έναντι του ιού είτε από ανοσοποίηση, είτε από μόλυνση, είτε και από τα δύο. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι περίπου το 98% του πληθυσμού του Ηνωμένου Βασιλείου έχει κάποια ανοσία στον κορονοϊό, η οποία μπορεί να αποτρέψει σοβαρή ασθένεια, είπε.

Δεν είναι το ίδιο επίπεδο αντισωματικής προστασίας που απαιτείται για την επίτευξη ανοσίας αγέλης, η οποία αποτρέπει οποιαδήποτε εξάπλωση του ιού, είπε. Η ανοσία αγέλης φαίνεται εξαιρετικά απίθανη με τον κορονοϊό επειδή τα τρέχοντα εμβόλια δεν προλαμβάνουν τις λοιμώξεις και οι λοιμώξεις δεν αποτρέπουν τις επαναλαμβανόμενες κρίσεις του ιού, είπε.

Στις ΗΠΑ, περίπου το 98% του πληθυσμού ζει σε επαρχίες όπου οι απαιτήσεις κάλυψης για τους εσωτερικούς δημόσιους χώρους δεν είναι απαραίτητες, σύμφωνα με το CDC. Ωστόσο, αυξάνονται οι ανησυχίες σχετικά με την παραλλαγή BA.2, με παραλλαγή της μετάλλαξης Όμικρον που έχει ήδη εξαπλωθεί ευρέως σε ορισμένες άλλες χώρες της Ευρώπης.