Πόλεμος στην Ουκρανία: Τελικά είπαν ψέματα στον Πούτιν οι επιτελείς του για την πορεία της στρατιωτικής επιχείρησης;

Για έναν αρχικατάσκοπο, ήταν ένας ισχυρισμός που τράβηξε τα βλέμματα. «Πιστεύουμε ότι οι σύμβουλοι του Πούτιν φοβούνται να του πουν την αλήθεια», δήλωσε με αυτοπεποίθηση ο επικεφαλής της GCHQ (Βρετανικές μυστικές υπηρεσίες), Τζέρεμι Φλέμινγκ, κατά τη διάρκεια ομιλίας του στην Αυστραλία.

Σε συντονισμό με τις ΗΠΑ

Ο επικεφαλής της βρετανικής υπηρεσίας πληροφοριών δεν προσέφερε λεπτομέρειες για να στηρίξει τον ισχυρισμό του - αφήνοντας την εντύπωση ότι επρόκειτο για ένα είδος ψυχολογικού πολέμου, του τύπου «ξέρουμε ότι δεν είναι όλα καλά στο Κρεμλίνο».

Ούτε ήταν ένα μεμονωμένο σχόλιο - λίγες ώρες νωρίτερα αξιωματούχοι των ΗΠΑ βρίσκονταν σε παρόμοιο μήκος κύματος, γεγονός που δείχνει ότι η προσπάθεια ήταν συντονισμένη. «Έχουμε πληροφορίες ότι ο Πούτιν αισθάνθηκε ότι παραπλανήθηκε από τον ρωσικό στρατό», δήλωσε ένας από αυτούς, αναφέροντας ότι συγκεκριμένα ο ηγέτης της Ρωσίας δεν γνώριζε αρχικά ότι στον πόλεμο χρησιμοποιούνταν στρατεύσιμοι, σύμφωνα με την εφημερίδα Guardian.

Δεδομένης της αποτυχίας της Ρωσίας να επιτύχει μια γρήγορη νίκη επί της Ουκρανίας, τέτοια συμπεράσματα δεν προκαλούν εκ πρώτης όψεως έκπληξη. Και η κυριαρχία του Ρώσου προέδρου επί του Κρεμλίνου και των βασικών στελεχών του δεν αποτελεί κάτι που προκαλεί εντύπωση.

Τα σχόλια του Φλέμινγκ έχουν σκοπό να φέρουν στο νου πώς ο Ρώσος πρόεδρος αντιμετώπισε δημοσίως τον Σεργκέι Ναρίσκιν, τον επικεφαλής της υπηρεσίας εξωτερικών πληροφοριών SVR, σε μια συνάντηση που είχε ως στόχο να συμφωνήσει την αναγνώριση των αυτοανακηρυγμένων δημοκρατιών στην Ουκρανία.

«Μίλα ξεκάθαρα», επανέλαβε ένας χαμογελαστός Πούτιν καθώς ο Ναρίσκιν χάνοντας τα λόγια του μπροστά στον Ρώσο ηγέτη. Ο Πούτιν ενδεχομένως να απολάμβανε το φόβο που προκάλεσε στο πρόσωπο του υφισταμένου του, ο οποίος κανονικά θεωρείται ένας σκληροπυρηνικός υπέρμαχος της ρωσικής κυβέρνησης και γνωρίζει τον πρόεδρο τουλάχιστον από τις αρχές της δεκαετίας του 1990.

Αλλά είναι δύσκολο να αποφύγει κανείς την εντύπωση ότι τέτοιου είδους δηλώσεις έχουν προπαγανδιστικό χαρακτήρα όταν παρεμβάλλονται σε μια ομιλία που εκφωνεί ένας επικεφαλής κατασκοπείας και αναπόφευκτα αναπαράγονται από τα μέσα ενημέρωσης.

Η ομιλία του Φλέμινγκ περιείχε επίσης μια άλλη ατεκμηρίωτη δήλωση, σύμφωνα με τον Guardian, ότι δηλαδή οι ρωσικές δυνάμεις «καταρρίπτουν ακόμη και κατά λάθος τα δικά τους αεροσκάφη».

Αρκετοί γνώστες του τόπου λειτουργίας των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών, διχάζονται σχετικά με το αν είναι σοφό για τους επικεφαλής να κάνουν τέτοιες σαρωτικές. «Η άποψή μου είναι ότι ο Φλέμινγκ πρέπει να μιλάει μόνο βάσει πληροφοριών, αλλιώς κινδυνεύει να παραπληροφορήσει τη Δύση», δήλωσε στον Guadrian, ένας πρώην γνώστης των μυστικών υπηρεσιών, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί.

Ωστόσο, ο Λόρδος Ρίκετς, πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας της Βρετανίας, δήλωσε ότι ήταν προφανές ότι ο Πούτιν είχε γίνει «απομονωμένος και μη ανεκτικός στην κριτική» και είπε ότι ήταν μια «συνέχιση της πρακτικής πριν από τη σύγκρουση να δημοσιεύεται η αξιολόγηση των πληροφοριών χωρίς να αποκαλύπτονται οι πηγές».

Είναι ασφαλώς αλήθεια ότι οι προβλέψεις των δυτικών μυστικών υπηρεσιών πριν από τον πόλεμο αποδείχθηκαν σωστές. Προέβλεπαν ότι η Ρωσία θα εισέβαλε, με εντολή του Πούτιν, στην Ουκρανία και θα επιχειρούσε να κερδίσει μια γρήγορη νίκη περικυκλώνοντας το Κίεβο και άλλες μεγάλες πόλεις - αν και οι περισσότεροι πίστευαν ότι οι εισβολείς θα ήταν πιο επιτυχημένοι από ό,τι αποδείχθηκε.

Αλλά τώρα ο Φλέμινγκ φαίνεται να επιδιώκει να προσωποποιήσει την ευθύνη για τον πόλεμο. «Φαίνεται όλο και περισσότερο ότι ο Πούτιν έχει εκτιμήσει μαζικά λάθος την κατάσταση», δήλωσε επίσης ο επικεφαλής της υπηρεσίας κατασκοπείας, και πάλι ένα αρκετά προφανές σχόλιο, αλλά αναμφισβήτητα όχι πολύ διπλωματικό, δεδομένου ότι σχεδόν οποιαδήποτε κατάπαυση του πυρός και ειρηνευτική διευθέτηση θα πρέπει σχεδόν σίγουρα να περιλαμβάνει τον Ρώσο ηγέτη.

Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος η Δύση να έχει γίνει υπερβολικά σίγουρη για τις ρωσικές διαιρέσεις και δυσκολίες - και να κινδυνεύσει να υπερβάλει στους ισχυρισμούς, όπως συνέβη στην πορεία προς τον πόλεμο στο Ιράκ.