Εκλογές Γαλλία: Τα βλέμματα στην 24η Απριλίου - Οι εκτιμήσεις για τα ποσοστά Μακρόν και Λεπέν στον β' γύρο

Ο Εμανουέλ Μακρόν επικράτησε στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία που διεξήχθη την Κυριακή, ακολουθούμενος από την επικεφαλής της γαλλικής ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν, με την οποία θα αναμετρηθεί στον δεύτερο και καθοριστικό γύρο της 24ης Απριλίου, μάχη ωστόσο που αναγγέλλεται πολύ πιο αμφίρροπη απ’ ό,τι το 2017.

Ο κ. Μακρόν εξασφάλισε ποσοστό 28,1 ως 29,5% των ψήφων, ενώ η κυρία Λεπέν από το 23,3 ως το 24,4%, κατά τους υπολογισμούς τεσσάρων ινστιτούτων δημοσκοπήσεων (IFOP-Fiducial, OpinionWay, Elabe, Ipsos). Ωστόσο το Γαλλικό Πρακτορείο εκτιμά πως ο απερχόμενος πρόεδρος εξασφάλισε κάτι παραπάνω, γύρω στο 30%, έπειτα από μια προεκλογική εκστρατεία, που επισκίασαν κατά σειρά η πανδημία του κορονοϊού και ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Οι δύο μονομάχοι κάλεσαν αμέσως σε συσπείρωση. Ο κ. Μακρόν ευχαρίστησε όσους εκ των ατυχησάντων υποψηφίων κάλεσαν τους ψηφοφόρους τους να εγγυηθούν ότι η άκρα δεξιά θα ηττηθεί. Η κυρία Λεπέν κάλεσε «όλους όσοι δεν ψήφισαν» τον απερχόμενο κεντρώο φιλελεύθερο πρόεδρο να «συνταχθούν» με εκείνη.

Ο κ. Μακρόν δήλωσε έτοιμος να δημιουργήσει νέα δομή, για να συσπειρωθεί, ανεξαρτήτως «διαφορών», αυτό που αποκάλεσε «ευρύ πολιτικό κίνημα ενότητας και δράσης».

«Ο Μακρόν πρόεδρος!», φώναζαν, ανεμίζοντας γαλλικές και ευρωπαϊκές σημαίες, κάπου χίλιοι ενθουσιώδεις υποστηρικτές του χθες βράδυ, ανακουφισμένοι από την επίδοση του προέδρου, μετρώντας «και ένα, και δύο, και πέντε χρόνια ακόμα».

Ο υποψήφιος της ριζοσπαστικής αριστεράς Ζαν-Λικ Μελανσόν ήρθε τρίτος, με το πολύ εντυπωσιακό ποσοστό άνω του 20%, όχι πολύ χαμηλότερο από αυτό της κυρίας Λεπέν, κατά εταιρείες ερευνών.

Οι πρώτες δημοσκοπήσεις για τον β' γύρο

Ενόψει δεύτερου γύρου, οι πρώτες δημοσκοπήσεις, χθες βράδυ, φέρουν τον κ. Μακρόν να επικρατεί, είτε οριακά (51-49% κατά το IFOP-Fiducial), είτε καθαρά (54-46% σύμφωνα με το Ipsos), ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, πολύ λιγότερο θριαμβευτικά από το 2017, όταν έλαβε πάνω από το 66% των ψήφων.

«Αυτό που κρίνεται την 24η Απριλίου είναι μια επιλογή για την κοινωνία και τον πολιτισμό», αναμετρώνται «δύο οράματα» για το «μέλλον» της χώρας, ανέφερε η Λεπέν, δεσμευόμενη να «αποκαταστήσει την εθνική κυριαρχία της Γαλλίας» και να «ξαναφέρει την τάξη» ενώ από την πλευρά του ο Μακρόν σημείωσε: «Ας μην παρασυρόμαστε, τίποτε δεν κρίθηκε», «ο διάλογος που θα κάνουμε τις επόμενες 15 ημέρες θα είναι αποφασιστικός για τη χώρα μας και την Ευρώπη».

Πώς θα κινηθούν οι υπόλοιποι υποψήφιοι

Οι μονομάχοι έχουν μπροστά τους δυο μεγάλες προκλήσεις. Η πρώτη είναι η αποχή, που πλησίασε το 30%. Η δεύτερη είναι η προσέλκυση των ψήφων των αναποφάσιστων, την ώρα που πολλοί Γάλλοι αντιμετωπίζουν με δυσπιστία ως αγανάκτηση την πολιτική του κ. Μακρόν, για κάποιους εξ αυτών του «προέδρου των πλουσίων».

Η γαλλική αριστερά τάχθηκε εναντίον της υποψήφιας της άκρας δεξιάς, με πρώτο τον κ. Μελανσόν. «Δεν πρέπει να πάει ούτε μια ψήφος στη Μαρίν Λεπέν», επανέλαβε τρεις φορές στους υποστηρικτές του. Κομμουνιστές, σοσιαλιστές, οικολόγοι απηύθυναν την ίδια έκκληση, ομοίως η υποψήφια της παραδοσιακής δεξιάς Βαλερί Πεκρές (4,8%), παρότι κατ’ αυτή «ο Εμανουέλ Μακρόν έπαιξε με τη φωτιά».

Θεωρητικά, οι υποψήφιοι οι ψήφοι υπέρ των οποίων μπορούν να θεωρούνται δεξαμενή για την κυρία Λεπέν είναι δύο, με σημαντικότερο τον Ερίκ Ζεμούρ (γύρω στο 7%). Ο ακροδεξιός υποψήφιος, που για ορισμένους αναλυτές έκανε «πιο εκλέξιμη» την κόρη του Ζαν-Μαρί Λεπέν, κάλεσε τους υποστηρικτές του χθες «να ψηφίσουν την Μαρίν Λεπέν». Ο δεύτερος είναι ο εθνικιστής Νικολά Ντιπόν-Ενιάν (γύρω στο 2%), που απηύθυνε την ίδια έκκληση στους οπαδούς του.

Ωστόσο, το πόσο θα εισακουστούν οι εκκλήσεις των υπολοίπων υποψηφίων που έμειναν εκτός κούρσας στους ψηφοφόρους τους να φράξουν τον δρόμο της κυρίας Λεπέν μένει να αποδειχθεί, με δεδομένη την προσωπικότητα του κ. Μακρόν, ο οποίος δεν προκαλεί ακριβώς συμπάθεια στους υποστηρικτές της αριστεράς. Για τη Σαντρίν Ρουσό των Πρασίνων, ο πρόεδρος καλά θα έκανε «να ψάξει τους ψηφοφόρους της αριστεράς και των οικολόγων έναν προς έναν». Ο πολιτολόγος Πασκάλ Περινό υπερθεματίζει: η κυρία Λεπέν μοιάζει ικανή να φθάσει πολύ πιο μακριά από ό,τι το 2017, επομένως ο κ. Μακρόν «πρέπει να κινητοποιηθεί για να προσελκύσει ψήφους υποστηρικτών του Ζαν-Λικ Μελανσόν», τόνισε στο τηλεοπτικό δίκτυο ARTE.

Η επικράτηση της Μαρίν Λεπέν θα είχε μεγάλο διεθνή αντίκτυπο –έχει παρομοιαστεί με το Brexit, ή την επικράτηση του Ντόναλντ Τραμπ το 2016 στις ΗΠΑ– με δεδομένες τις θέσεις της, τη διακηρυγμένη εχθρότητά της έναντι της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ή την πρόθεσή της να αποσύρει τη Γαλλία από το στρατιωτικό σκέλος του NATO, για παράδειγμα. Θα ήταν διπλή πρωτιά: θα σηματοδοτούσε την πρώτη επικράτηση ακροδεξιάς υποψήφιας στις κάλπες και την πρώτη ανάδειξη γυναίκας στην προεδρία. Ο Λουί Αλιό του Εθνικού Συναγερμού (Rassemblement national, RN), του κόμματός της, είπε ενθουσιωδώς «ξεκινάει νέα εκλογική διαδικασία».

Το κρίσιμο debate της 20ης Απριλίου

Το 2017, ο κ. Μακρόν σάρωνε το γαλλικό πολιτικό σκηνικό και την αντίπαλό του (66,1% στον δεύτερο γύρο), όμως φέτος η κόρη του Ζαν-Μαρί Λεπέν –του πρώτου υποψήφιου της άκρας δεξιάς που πέρασε στον δεύτερο γύρο προεδρικών εκλογών στη Γαλλία, το 2002– φάνηκε καλύτερα προετοιμασμένη. Επικέντρωσε την προεκλογική της εκστρατεία στην αγοραστική δύναμη και το βιοτικό επίπεδο των Γάλλων –τη βασική ανησυχία του εκλογικού σώματος, κατά τις δημοσκοπήσεις– την ώρα που ο κ. Μακρόν, σε μεγάλο βαθμό αφοσιωμένος στη διπλωματία εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία, δεν φάνηκε να δίνει την απαιτούμενη βαρύτητα στον πρώτο γύρο. Το άνετο προβάδισμά του, που έφθανε ως και τις 10 μονάδες κατά ορισμένες δημοσκοπήσεις μόλις έναν μήνα πριν από τις εκλογές, συρρικνώθηκε θεαματικά.

Για τον Αντριάν Τιερί, 23χρονο υποστηρικτή του Εμανουέλ Μακρόν, η Μαρίν Λεπέν γύρισε όλη τη Γαλλία στην προεκλογική της εκστρατεία και απέδειξε ότι «ξέρει πώς να μιλήσει στον κόσμο για τα χειροπιαστά προβλήματά του. Τις επόμενες δύο εβδομάδες, εκείνος (ο πρόεδρος Μακρόν) θα χρειαστεί να στρέψει πιο πολύ την προσοχή του σε όσα συμβαίνουν στη Γαλλία, να κάνει διάλειμμα από τη διπλωματία».

Μόνη βεβαιότητα είναι πως η χθεσινή ψηφοφορία επιβεβαίωσε την κατάρρευση των δύο παραδοσιακών κομμάτων εξουσίας στη Γαλλία, με την κυρία Πεκρές των Ρεπουμπλικανών να μην ξεπερνά καν το 5% και την Αν Ινταλγκό, την υποψήφια των Σοσιαλιστών του πρώην προέδρου Φρανσουά Ολάντ, να καταγράφει ακόμη πιο απογοητευτική επίδοση, μένοντας κάτω από το 2% (στο 1,7%).

Μάχη 2 εβδομάδων για το μέλλον της Γαλλίας

Η Γαλλία αντιμετωπίζει τώρα μια σκληρή μάχη δύο εβδομάδων για το μέλλον της χώρας, καθώς ο Μακρόν για άλλη μια φορά πλασάρει τον εαυτό του ως φιλοευρωπαίο «προοδευτικό» που προσπαθεί να αντιμετωπίσει αυτό που αποκαλεί «ρατσιστικό», αντιμουσουλμανικό, εθνικιστικό πρόγραμμα της Λεπέν.

Ο Μακρόν φαίνεται πως σημειώνει υψηλότερο ποσοστό από το αποτέλεσμά του στον πρώτο γύρο πριν από πέντε χρόνια και κέρδισε σαφώς υποστήριξη τις τελευταίες ώρες της εκστρατείας μετά τις προειδοποιήσεις του προς τους ψηφοφόρους να συγκρατήσει την ακροδεξιά και να προστατεύσει τη θέση της Γαλλίας στη διεθνή διπλωματική σκηνή, καθώς οι μάχες συνεχίζονται στην Ουκρανία, όπως μεταδίδει ο Guardian.

Αλλά και το ποσοστό της Λεπέν ήταν υψηλότερο από ό,τι πριν από πέντε χρόνια. Είχε κερδίσει σταθερά την υποστήριξή της μετά από σκληρή εκστρατεία για την κρίση του κόστους ζωής και τον πληθωρισμό που πλήττει τα νοικοκυριά και έχει γίνει η μεγαλύτερη ανησυχία των ψηφοφόρων.

Ο υποψήφιος της Αριστεράς Ζαν Λουκ Μελανσόν καταλαμβάνει την τρίτη θέση με ποσοστό μεγαλύτερο από το προβλεπόμενο 20% των ψήφων, εδραιώνοντας την ηγετική του θέση στην αριστερά μετά την προεκλογική του εκστρατεία για το κόστος ζωής και τον μετασχηματισμό του προεδρικού συστήματος.

Ο ακροδεξιός τηλεπαρουσιαστής Ερίκ Ζεμούρ, ο οποίος είχε καταδικαστεί για υποκίνηση φυλετικού μίσους και είχε κατέβει ως αουτσάιντερ με αντιμεταναστευτική πλατφόρμα, ήρθε τέταρτος με 7% των ψήφων - λιγότερο από ό,τι ήλπιζε.

Αλλά το μεγαλύτερο σοκ της βραδιάς ήταν το πολύ χαμηλό αποτέλεσμα της Βαλερί Πεκρές, της υποψήφιας της παραδοσιακής δεξιάς του κόμματος των Ρεπουμπλικανών του Νικολά Σαρκοζί. Πήρε μόνο το 5% των ψήφων - μια κακή επίδοση που είναι πιθανό να οδηγήσει στην κατάρρευση του κόμματός της υπέρ των σκληροπυρηνικών μελών. Αυτό θα μπορούσε να αφήσει τη Γαλλία σε μια μοναδική θέση στην Ευρώπη χωρίς μια παραδοσιακή κυρίαρχη δεξιά.

Η παρακμή των παραδοσιακών κομμάτων της κυβέρνησης επιβεβαιώθηκε από την υποψήφια του Σοσιαλιστικού Κόμματος και δήμαρχο του Παρισιού, Αν Ινταλγκό, που συγκέντρωσε μόνο 2%. Ο Γιανίκ Ζαντό των Πρασίνων συγκέντρωσε 4,4%, παρά το γεγονός ότι το περιβάλλον συγκαταλέγεται στις βασικές ανησυχίες των Γάλλων ψηφοφόρων.

Μακρόν: Οι πρώτες δηλώσεις

Ικανοποιημένος για τη διαφαινόμενη εκλογική του νίκη στον πρώτο γύρο των εκλογών στη Γαλλία εμφανίστηκε ο Εμανουέλ Μακρόν.

«Μπορείτε όλοι σας να θεωρήσετε ότι μαζί θα φέρουμε αυτό το όραμα ευρωπαϊκής ανεξαρτησίας και οράματος. Θέλω να ευχαριστήσω όλους αυτούς που αυτά τα τελευταία χρόνια έδωσαν τόσα πολλά, παντού, σε όλη τη Γαλλία. Ξέρω πολύ καλά τι σας οφείλω. Ένα μεγάλο ευχαριστώ», είπε ο Μακρόν στις πρώτες του δηλώσεις και συνέχισε:

«Καλώ όλους αυτούς που δούλεψαν μαζί μου, να υπερβούν τις διαφορές με τους αντιπάλους μας για να δουλέψουμε όλοι μαζί για το μέλλον της Γαλλίας». Ο Μακρόν ευχαρίστησε τους υπόλοιπους υποψηφίους των προεδρικών εκλογών, πλην της Μαρίν Λεπέν. 

Όπως υπογράμμισε ο γάλλος πρόεδρος, τίποτα δεν έχει κριθεί, και διάλογος που θα διεξαχθεί τις επόμενες ημέρες θα είναι καθοριστικός για τη Γαλλία και την Ευρώπη. Ο Μακρόν ανακοίνωσε ότι ξεκινά νέα καμπάνια από τον βορρά. Όπως σημείωσε, πάνω από 36 εκατομμύρια πολίτες άσκησαν το δικαίωμα ψήφου τους στον Α' γύρο των εκλογών και ευχαρίστησε όλους τους συμπατριώτες του που στήριξαν την υποψηφιότητά του, τονίζοντας ότι η εμπιστοσύνη τους τον τιμά και τον δεσμεύει για να υλοποιήσει το σχέδιο προόδου της Γαλλίας.

Να συσπειρωθούμε σε ένα μεγάλο κίνημα δράσης υπέρ της Γαλλίας

«Καλώ όλους όσοι με στήριξαν να υπερβούν τις διαφορές για να συσπειρωθούμε σε ένα μεγάλο κίνημα δράσης υπέρ της Γαλλίας» σημείωσε ο  γάλλος πρόεδρος και κάλεσε τους συμπολίτες του, ανεξαρτήτως επιλογής στον πρώτο γύρο, να τον στηρίξουν. Τόνισε ότι ορισμένοι εξ' αυτών θα το πράξουν για να βάλουν φραγμό στην ακροδεξιά, «κλείνοντας το μάτι», με αυτό τον τρόπο, και στους ψηφοφόρους του Μελανσόν. «Τείνω χείρα φιλίας σε όσους θέλουν να εργαστούν υπέρ της Γαλλίας για να χτίσουμε μαζί μία κοινή δράση υπέρ του έθνους μας τα επόμενα χρόνια» υπογράμμισε ο Γάλλος πρόεδρος.

Λεπέν: Δύο αντίθετα οράματα στο δεύτερο γύρο

Ικανοποιημένη εμφανίστηκε από την εκλογική της επίδοση στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών η υποψήφια της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν.

Στις πρώτες της δηλώσεις, η Λεπέν, ανέφερε πως «ο λαός της Γαλλίας εκφράστηκε και μου έκανε την τιμή να με προκρίνει για τον δεύτερο γύρο απέναντι στον απερχόμενο πρόεδρο ... Θέλω να εκφράσω τη βαθιά μου ευγνωμοσύνη».

Ανέφερε πως η Γαλλία «αντιμετωπίζει μια επιλογή μεταξύ δύο αντίθετων οραμάτων για το μέλλον: Την ενσάρκωση της κοινωνικής δικαιοσύνης γύρω από τη μακραίωνη ιδέα του έθνους και του λαού. Όλοι όσοι δεν ψήφισαν τον Εμανουέλ Μακρόν έχουν το κάλεσμα να συμμετάσχουν σε αυτή τη συγκέντρωση».

Κατά της Λεπέν οι περισσότεροι υποψήφιοι που μένουν εκτός Β’ γύρου

Σε γενικές γραμμές το αποτέλεσμα θεωρείται σχετικά ικανοποιητικό για τον Μακρόν, λιγότερο ικανοποιητικό για την Λεπέν, εξαιρετικά ικανοποιητικό για τον Μελανσόν, αρνητικό για τον Ερίκ Ζεμούρ και «καταστροφικό» για τα κάποτε παραδοσιακά κόμματα της Γαλλίας, δηλαδή τους Ρεπουμπλικανούς, τους Οικολόγους, τους Σοσιαλιστές και τους Κομμουνιστές.

Το ενδιαφέρον όλων τώρα στρέφεται στα μηνύματα που θα θελήσουν να δώσουν οι αρχηγοί των κομμάτων που δεν περνούν στο δεύτερο γύρο. Η Βαλερί Πεκρές από τους Ρεπουμπλικανούς, η Αν Ινταλγκό από τους Σοσιαλιστές, ο Φαμπιέν Ρουσέλ από τους Κομμουνιστές και ο Γιανίκ Ζαντό έχουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο δηλώσει την υποστήριξή τους στον Μακρόν, ενώ ο Ζεμούρ στην Λεπέν. Ο Μελανσόν τέλος σε δηλώσεις του μετά τα πρώτα εκλογικά αποτελέσματα κάλεσε εμμέσως πλην σαφώς τους ψηφοφόρους του να μην ψηφίσουν την Λεπέν.