Η Ρωσία κατέλαβε την πρώτη πόλη στο Ντονμπάς και έστειλε τελεσίγραφο για Μαριούπολη - Συγκλονιστικές περιγραφές από εκκένωση αμάχων

Οι μάχες συνεχίζουν να μαίνονται στα εδάφη της Ουκρανίας, με τις ρωσικές δυνάμεις να έχουν καταλάβει την πόλη Κρεμίνα στην περιοχή Ντονμπάς της ανατολικής Ουκρανίας και τα ουκρανικά στρατεύματα να αποσύρονται από την πόλη, όπως δήλωσε ο κυβερνήτης της περιοχής. Παράλληλα ο ρωσικός στρατός με νέο τελεσίγραφο ζητεί από τους Ουκρανούς στην Μαριούπολη να «καταθέσουν τα όπλα» και να «μην προκαλούν την μοίρα τους», και τους εγγυήθηκε ότι αν το κάνουν θα μείνουν ζωντανοί.

Η Κρεμίνα, μια πόλη με περισσότερους από 18.000 κατοίκους, περίπου 560 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πρωτεύουσας του Κιέβου, φαίνεται να είναι η πρώτη πόλη που καταλαμβάνεται μετά από ρωσική επίθεση στην ανατολική Ουκρανία.

«Η Κρεμίνα βρίσκεται υπό τον έλεγχο των 'Ορκ' [Ρώσων]. Έχουν εισέλθει στην πόλη», δήλωσε ο Serhiy Gaidai, κυβερνήτης της περιοχής του Λουχάνσκ, σε ενημέρωση την Τρίτη. «Οι υπερασπιστές μας αναγκάστηκαν να αποσυρθούν. Έχουν οχυρωθεί σε νέες θέσεις και συνεχίζουν να πολεμούν τον ρωσικό στρατό». Είπε ότι οι ρωσικές δυνάμεις επιτέθηκαν «από όλες τις πλευρές».

«Είναι αδύνατο να υπολογιστεί ο αριθμός των νεκρών μεταξύ του άμαχου πληθυσμού. Έχουμε επίσημα στατιστικά στοιχεία - περίπου 200 νεκροί - αλλά στην πραγματικότητα είναι πολύ περισσότεροι», είπε, χωρίς να ξεκαθαρίσει ποια περίοδο καλύπτει ο εκτιμώμενος αριθμός των νεκρών. Πάντως, η Ρωσία αρνείται ότι στοχεύει αμάχους.

Η Μόσχα ανακοίνωσε ότι οι δυνάμεις της έχουν πραγματοποιήσει ένα από τα μεγαλύτερα μπαράζ επιθέσεων από την έναρξη της εισβολής. Ρώσοι αξιωματούχοι αναφέρουν ότι έχουν χτυπηθεί 1.260 στρατιωτικοί στόχοι από ρουκέτες και πυροβολικό κατά τη διάρκεια της νύχτας, κατά μήκος γραμμής 300 μιλίων στο Ντονμπάς και το Χάρκοβο, όπως και στη Σλοβιάνσκ.

Βίντεο που έχουν κυκλοφορήσει τις τελευταίες ώρες δείχνουν ένα τεράστιο σύννεφο καπνού που προκάλεσαν αεροπορικές εποθέσεις πάνω από το εργοστάσιο της Azovstal στη Μαριούπολη, όπου μέσα βρίσκονταν 1.000 άτομα. Είχε ήδη προηγηθεί το τελεσίγραφο της Μόσχας, που κάλεσε τους Ουκρανούς που είχαν στρατοπεδεύσει στο σημείο να καταθέσουν τα όπλα και να εγκαταλείψουν τον χώρο, ενώ για τον σκοπό αυτό άνοιξε διάδρομο για εκκένωση, για όσους δεχθούν τη ρωσική πρόταση.

Η Μαριούπολη, που έχει στρατηγική αξία λόγω του λιμανιού της, θεωρείται ότι έχει ερειπωθεί, λόγω των βομβαρδισμών ήδη από την έναρξη του πολέμου. Σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές, έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον 21.000 άνθρωποι.

Βρετανός αξιωματούχος: Η επίθεση στο Ντονμπάς μπορεί να κρατήσει μήνες

Κι ενώ η Μόσχα πλήττει με κάθε τρόπο την ανατολική Ουκρανία, υψηλόβαθμος Βρετανός αξιωματούχος εθνικής ασφάλειας προειδοποιεί ότι ο πόλεμος στην περιοχή του Ντονμπάς θα μπορούσε να κρατήσει «για αρκετούς μήνες».

Η εκτίμησή του έρχεται μετά από νέο σφυροκόπημα του Πούτιν στην Ουκρανία, κι ενώ ήδη οι ρωσικές δυνάμεις έχουν καταλάβει την πόλη Κρεμίνα. Ο περιφερειακός κυβερνήτης ανακοίνωσε επίσημα ότι η Ουκρανία έχασε τον έλεγχο της πόλης. «Οι μαχητές μας έπρεπε να αποσυρθούν. Μετακινήθηκαν σε νέες θέσεις και συνεχίσουν να μάχονται κατά του ρωσικού στρατού» είπε.

Η κατάληψη της Κρεμίνα φέρνει τη Ρωσία ένα βήμα πιο κοντά στην πόλη Σλοβιάνσκ, που το 2014 είχε καταληφθεί για λίγους μήνας από φιλορωσικές δυνάμεις, ενώ πλέον θεωρείται πόλη κλειδί για την πορεία της εισβολής.

Δεν μπορούν να επικοινωνήσουν με συγγενείς και φίλους

Σύμφωνα με το δημοσίευμα του Guardian, oι κάτοικοι που έφυγαν από την πόλη δήλωσαν ότι δεν μπορούν να επικοινωνήσουν με συγγενείς και φίλους εκεί.  Η Olena Stetsenko, επικεφαλής της εθελοντικής οργάνωσης City Korupus που βρίσκεται στην Κρεμίνα, έφυγε από την πόλη στα μέσα Μαρτίου. Η Stetsenko ήταν μία από τις τελευταίες που κατάφεραν να επικοινωνήσουν με κάποιον μέσα στην πόλη πριν το σήμα του κινητού της κοπεί πλήρως το μεσημέρι της Δευτέρας, όπως είπε, λίγες ώρες αφότου οι ρωσικές δυνάμεις φέρεται να κατέλαβαν την πόλη.

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, υπάρχει ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο στις ουκρανικές πόλεις και χωριά, τα οποία έχασαν το σήμα κινητής τηλεφωνίας λίγο αφότου περιήλθαν υπό ρωσική κατοχή.

«Ο συγγενής μου είπε [τη Δευτέρα] ότι υπήρχαν ρωσικά αεροπλάνα και ελικόπτερα που πετούσαν πάνω από την πόλη», δήλωσε η Stetsenko. «Είπαν ότι [οι Ρώσοι] χρησιμοποιούσαν κάθε είδους βαρύ εξοπλισμό: γκραντ [εκτοξευτές ρουκετών], τανκς. Από χθες, βρίσκονταν στα περίχωρα της πόλης και διεξάγονταν οδομαχίες. Οι [Ρώσοι] φοβούνται να μπουν στην πόλη εξαιτίας των ναρκών», δήλωσε, ενώ εκτιμά ότι στην πόλη έχουν απομείνει περίπου 3.500 κάτοικοι.

Άρχισαν οι μαζικές εκκενώσεις

Η Ναταλία Τσεχούτα, επικεφαλής της περιφερειακής διοίκησης της Κρεμίνας από το 2015 έως το 2019, δήλωσε συντετριμμένη. Η Τσεχούτα, η οποία εξακολουθεί να είναι περιφερειακή σύμβουλος της πόλης, δήλωσε ότι είχε αναλάβει εθελοντικές αποστολές εκκένωσης από την αρχή του πολέμου. Στην αρχή, δεν ήθελαν πολλοί άνθρωποι να φύγουν, είπε, αλλά τις τελευταίες τρεις εβδομάδες οι εκκενώσεις άρχισαν «μαζικά».

Η Τσεχούτα και η ομάδα της πήγαν στην Κρεμίνα στις 18 Απριλίου για να συγκεντρώσουν τους πολίτες, καθώς τα ρωσικά στρατεύματα «έσπασαν» τις ουκρανικές γραμμές άμυνας και εισήλθαν στην πόλη. Ουκρανοί στρατιώτες σε μια γειτονική πόλη δεν τους άφηναν να περάσουν. Ανακάλυψε ότι μια οικογένεια προσπάθησε να φύγει και το αυτοκίνητό της δέχτηκε πυρά - δύο από αυτούς πέθαναν και ένας άλλος τραυματίστηκε.

«Οι άνθρωποι που επρόκειτο να μαζέψουμε μου τηλεφωνούσαν, ζητώντας μου να έρθω», είπε η Τσεχούτα. «Ήταν τόσο δύσκολο- από τότε δεν είχαμε καμία επαφή».

Η τελευταία εκκένωση της Κρεμίνας

Το Σάββατο 16 Απριλίου, δύο ημέρες πριν οι ρωσικές δυνάμεις καταλάβουν την πόλη, ο Guardian βρέθηκε εκεί για να παρακολουθήσει την τελευταία εκκένωση της Κρεμίνας.

Η περιγραφή είναι συγκλονιστική: Στο κέντρο της Κρεμίνας το Σάββατο, ένα λευκό θωρακισμένο λεωφορείο σταματά σε μια γωνία του δρόμου και οι πολίτες τρέχουν έξω από τα υπόγεια κάτω από τις πολυκατοικίες προς το όχημα, κρατώντας στα χέρια τους τσάντες και κατοικίδια ζώα. Ο οδηγός του θωρακισμένου λεωφορείου εκκένωσης, το οποίο διαχειρίζεται η τοπική ΜΚΟ Vostok SOS, στριμώχνει τα πράγματά τους στο χώρο αποσκευών. Οι 17 διασωθέντες αγκαλιάζουν τους αγαπημένους τους και αποχαιρετούν με δάκρυα στα μάτια την πόλη και τις όχι και τόσο μακρινές εκρήξεις. Όσοι έμειναν, στάθηκαν κάτων από τις καμάρες των πολυκατοικιών σοβιετικής εποχής και παρακολούθησαν το λεωφορείο να απομακρύνεται.

Σε απόσταση αναπνοής από το σημείο παραλαβής στην Κρεμίνα, συντρίμμια από μια πρόσφατη επίθεση εμπόδιζαν την πρόσβαση και το λεωφορείο έπρεπε να κάνει μια μεγαλύτερη και πιο επικίνδυνη παράκαμψη γύρω από την πόλη υπό τη συνεχή απειλή περισσότερων βλημάτων πυροβολικού.

Ένας ηλικιωμένος άνδρας που έχει πρόβλημα με το περπάτημα και την όρασή του οδηγήθηκε προς το λεωφορείο από έναν νεότερο άνδρα. Έγινε μια έντονη ομαδική προσπάθεια να τον ανεβάσουν στο λεωφορείο και να φέρουν τα πόδια του σε θέση που να μπορεί να καθίσει μέσα. Στη συνέχεια το λεωφορείο παρέλαβε μια μεσήλικη γυναίκα, η οποία συνοδευόταν από έναν άνδρα που την αποχαιρέτησε με ένα φιλί στον διάδρομο πριν πηδήξει από το λεωφορείο.

«Η ψυχή όλων μας πονάει για την Κρεμίνα»

Η Βικτόρια Σλομποντιάνσκ, μια 61χρονη συνταξιούχος καθηγήτρια αγγλικών, η οποία ταξίδευε με τον σύζυγό της, Oleksandr, τη γάτα της σε ένα καλάθι στα γόνατά της και ένα ινδικό χοιρίδιο σε μια τσάντα στα πόδια της, δήλωσε ότι έφευγε εξαιτίας των εικόνων που είχε δει από την Μπούχα και το Χοστόμελ, δύο πόλεις στην περιοχή του Κιέβου που καταστράφηκαν από τις ρωσικές δυνάμεις.

Μιλώντας από μια πόλη στην περιοχή Dnipro μετά την εκκένωσή της, η Σλομποντιάνσκ είπε ότι προσπαθούσε να επικοινωνήσει με τους φίλους της και να βοηθήσει άλλους ανθρώπους να επικοινωνήσουν με τους συγγενείς τους, αλλά χωρίς επιτυχία. «Κάποια που βρίσκεται στη Γαλλία και δεν έχει νέα από τον παππού της εδώ και 48 ώρες μου ζήτησε να κάνω τηλεφωνήματα», είπε. «Ξέρω ανθρώπους που ζουν στην ίδια πολυκατοικία, αλλά κανείς τους δεν έχει σήμα. Είμαστε όλοι τόσο ανήσυχοι. Η ψυχή όλων μας πονάει για την Κρεμίνα. Είναι μια μικρή πόλη αλλά είναι καθαρή και όμορφη και όλοι την αγαπάμε πολύ».

Η Σλομποντιάνσκ δήλωσε ότι πριν φύγει από την πόλη, δεν υπήρχε φυσικό αέριο για τρεις εβδομάδες. Είπε ότι το ηλεκτρικό ρεύμα είχε κοπεί αρκετές φορές, αν και οι τοπικοί εργαζόμενοι κατάφεραν να αποκαταστήσουν τη σύνδεση στις 15 Απριλίου. Οι κάτοικοι μαγείρευαν στους δρόμους όταν δεν υπήρχε ηλεκτρικό ρεύμα. «Ξέραμε ότι θα ήταν δύσκολο και ξέραμε ότι θα μας βομβάρδιζαν, αλλά οι δικοί μας θα κατάφερναν να αντέξουν», σημείωσε. «Αλλά καταλαβαίνουμε ότι ήταν δύσκολο γι' αυτούς, υπερασπίζονταν τις θέσεις τους για εβδομάδες».

Με πληροφορίες από Guardian, Reuters