Το ρωσικό σχέδιο μάχης για την κατάληψη του Ντονμπάς - Εντολή για ισοπέδωση του Azovstal στη Μαριούπολη

Η μαζική, νέα επίθεση της Ρωσίας στην ανατολική Ουκρανία αντανακλά την ελπίδα της Μόσχας να αντιστρέψει την τύχη της στο πεδίο της μάχης μετά από επτά καταστροφικές εβδομάδες πολέμου.

Την ίδια ώρα , το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δίνει νέο τελεσίγραφο για τη Μαριούπολη. Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας απηύθυνε νέο κάλεσμα στους ουκρανούς στρατιώτες που έχουν οχυρωθεί στο εργοστάσιο χάλυβα Azovstal της Μαριούπολης να καταθέσουν την Τετάρτη τα όπλα τους. Υπογραμμίζει πως ούτε ένας ουκρανός στρατιώτης δεν είχε αποδεχθεί την προηγούμενη πρόταση για παράδοση οπλισμού σήμερα. Τα ρωσικά στρατεύματα θα τηρήσουν κατάπαυση του πυρός στην περιοχή γύρω από το Azovstal ενόσω η πρόταση θα βρίσκεται σε ισχύ, αρχής γενομένης από τις 2 το μεσημέρι της 20ης Απριλίου, αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου.

Οι ρωσικές δυνάμεις έχουν εντείνει απότομα τους βομβαρδισμούς πυροβολικού και τις αεροπορικές επιδρομές εναντίον ουκρανικών θέσεων στη βιομηχανική ενδοχώρα που είναι γνωστή ως Ντονμπάς, αναφέρει δημοσίευμα του Associated Press το οποίο επιχειρεί να παρουσιάσει τα σενάρια αναφορικά με την εξέλιξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Η διστακτική αρχή

Τα ρωσικά στρατεύματα έφτασαν στα περίχωρα της πρωτεύουσας του Κιέβου λίγες ημέρες μετά την εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, αλλά η επίθεση γρήγορα ανακόπηκε από την σθεναρή αντίσταση των Ουκρανών. Ο ρωσικός στρατός υπέστη μεγάλες απώλειες σε προσωπικό και εξοπλισμό και η αποτυχημένη επίθεση στο Κίεβο τόνωσε το ηθικό των ουκρανικών δυνάμεων, επιτρέποντας στους ηγέτες της να συγκεντρώσουν τεράστια διεθνή υποστήριξη και να εξασφαλίσουν περισσότερα όπλα από τη Δύση. Αυτό αύξησε το κόστος του πολέμου για τη Μόσχα.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έστρεψε την προσοχή στο Ντονμπάς, όπου οι αυτονομιστές που υποστηρίζονται από τη Μόσχα πολεμούν τις ουκρανικές κυβερνητικές δυνάμεις από το 2014, μετά την προσάρτηση της ουκρανικής χερσονήσου της Κριμαίας από το Κρεμλίνο. Μετά την υποχώρηση από το Κίεβο, το Τσερνίχοφ, το Σούμι και άλλες περιοχές στη βορειοανατολική Ουκρανία, οι ρωσικές δυνάμεις αποσύρθηκαν στο έδαφος της συμμάχου της Μόσχας Λευκορωσίας, καθώς και σε περιοχές της δυτικής Ρωσίας για να εξοπλιστούν και να ανεφοδιαστούν για τη νέα επίθεση.

Ο στρατηγός Alexander Dvornikov ορίστηκε ο νέος διοικητής της εκστρατείας. Στα 60 του χρόνια, ο Ντβορνίκοφ είναι ένας από τους πιο έμπειρους αξιωματικούς της Ρωσίας, ο οποίος πιστώνεται την επιτυχία των δυνάμεων της Μόσχας στη Συρία σε μια ανελέητη εκστρατεία για την ενίσχυση του καθεστώτος του προέδρου Μπασάρ Άσαντ σε έναν εμφύλιο πόλεμο που είδε ολόκληρες πόλεις να ισοπεδώνονται και εκατομμύρια ανθρώπους να εκτοπίζονται. Ο διορισμός του θεωρείται ότι αντικατοπτρίζει την ευαισθητοποίηση του Κρεμλίνου να βελτιώσει γρήγορα τον κακό συντονισμό μεταξύ των διαφόρων δυνάμεων που εμπόδιζε τις προηγούμενες προσπάθειες.

Η νέα επίθεση

Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η νέα επίθεση ξεκίνησε τη Δευτέρα στο Ντονμπάς, με τη Ρωσία να προσπαθεί να πιέσει την επίθεση κατά μήκος μιας γραμμής μετώπου σε σχήμα τόξου που εκτείνεται για περισσότερα από 480 χιλιόμετρα (300 μίλια) από τα βορειοανατολικά προς τα νοτιοανατολικά.

Αναφερόμενη στους πολλαπλούς βομβαρδισμούς την Τρίτη, η Ρωσία δήλωσε ότι τις τελευταίες 24 ώρες έπληξε 60 ουκρανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις με τα πολεμικά της αεροπλάνα και 1.260 με το πυροβολικό της, ενώ επιτέθηκε σε 1.214 συγκεντρώσεις στρατευμάτων. Οι ισχυρισμοί αυτοί δεν μπορούσαν να επαληθευτούν ανεξάρτητα. Το Πεντάγωνο περιέγραψε την ενισχυμένη εκστρατεία ως «επιχειρήσεις διαμόρφωσης» που θέτουν τις βάσεις για μια ευρύτερη επίθεση.

Ο Τζάστιν Κραμπ, πρώην Βρετανός διοικητής τεθωρακισμένων που ηγείται της Sibylline Ltd., μιας συμβουλευτικής εταιρείας στον τομέα της άμυνας, δήλωσε ότι οι Ρώσοι κλιμάκωσαν τους βομβαρδισμούς και φαίνεται να κινούνται σταδιακά για να καταλάβουν κομμάτια εδάφους, εστιάζοντας κυρίως στην καταστροφή των πιο ικανών δυνάμεων της Ουκρανίας στο Ντονμπάς.

«Ελπίζουν να καταστρέψουν ουσιαστικά το μεγαλύτερο μέρος του ουκρανικού προπολεμικού τακτικού στρατού, τις καλύτερες ουκρανικές δυνάμεις», δήλωσε ο Κραμπ στο Associated Press.

Το ρωσικό σχέδιο μάχης

Ουκρανοί και δυτικοί εμπειρογνώμονες αναμένουν ότι η Ρωσία θα προσπαθήσει να περικυκλώσει τις ουκρανικές δυνάμεις, προελαύνοντας από το Ιζιούμ στα βόρεια και τη Μαριούπολη στα νότια. Μόλις οι ρωσικές δυνάμεις συντρίψουν τον τελευταίο εναπομείναντα θύλακα ουκρανικής αντίστασης σε μια γιγαντιαία χαλυβουργία στη Μαριούπολη, αναμένουν ότι αυτό θα επιτρέψει στις δυνάμεις αυτές να απελευθερωθούν για να μπορέσει η επίθεση να αποκτήσει τον πλήρη ρυθμό της.

Ορισμένοι προβλέπουν ότι η Ρωσία μπορεί επίσης να προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει τις δυνάμεις της βόρεια της Κριμαίας για να προσπαθήσει να καταλάβει τα βιομηχανικά κέντρα της Ζαπορίζια και του Ντνίπρο στον ποταμό Δνείπερο, κόβοντας ουσιαστικά την Ουκρανία στη μέση.

Κατά τη διάρκεια των οκτώ ετών που πολεμούν τους αυτονομιστές, οι ουκρανικές κυβερνητικές δυνάμεις έχουν κατασκευάσει πολλαπλές σειρές χαρακωμάτων κατά μήκος της γραμμής επαφής, τις οποίες οι Ρώσοι δεν έχουν καταφέρει να διαπεράσουν. Όμως ο Κραμπ και άλλοι εμπειρογνώμονες σημείωσαν ότι η Ουκρανία ξεμένει από όπλα και προμήθειες.

«Εξαντλούνται οι περισσότερες προμήθειες», είπε. «Και μέρος της ρωσικής στρατηγικής σε αυτό το σημείο είναι να συνεχίσουν να ανιχνεύουν, να συνεχίσουν να αναζητούν τρόπους, να συνεχίσουν να διαμορφώνουν το πεδίο της μάχης, να κάνουν την Ουκρανία να ρίξει τους πυραύλους, να καταναλώσει τις προμήθειες, να ρίξει το πυροβολικό της, ώστε να τους μείνουν λιγότερες προμήθειες όταν τα μεγαλύτερα χτυπήματα αρχίσουν να πέφτουν διαδοχικά».

Η Ουκρανία έχει παρακαλέσει τη Δύση για πολεμικά αεροσκάφη, συστήματα αεράμυνας μεγάλου βεληνεκούς, βαρύ πυροβολικό και τεθωρακισμένα για να αντιμετωπίσει το τεράστιο ρωσικό πλεονέκτημα σε δύναμη πυρός. Οι δυτικοί σύμμαχοι έχουν αυξήσει τις προμήθειες όπλων και άρχισαν να παρέχουν βαρέα όπλα, αλλά μπορεί να χρειαστεί χρόνος για να φτάσουν αυτά στα ουκρανικά στρατεύματα, τα οποία πρέπει στη συνέχεια να μάθουν πώς να τα χειρίζονται. «Ο νέος εξοπλισμός είναι σπουδαίος, πραγματικά χρήσιμος με πολλούς τρόπους, αλλά το πρόβλημα είναι ότι πρέπει να μάθεις πώς να τον χρησιμοποιείς», δήλωσε ο Κραμπ, προσθέτοντας ότι η Ουκρανία μπορεί να τοποθετήσει τα νέα όπλα σε περιοχές μακριά από τις μάχες για να εξασκηθούν τα στρατεύματα με αυτά και να επανατοποθετήσει τα όπλα της σοβιετικής εποχής στο ανατολικό μέτωπο.

Προκλήσεις για τους Ρώσους

Η ρωσική επίθεση θα αντιμετωπίσει πιθανότατα τις ίδιες υλικοτεχνικές προκλήσεις που αντιμετώπισαν τα στρατεύματά της στις αρχές του πολέμου. Κατά τη διάρκεια της αποτυχημένης προσπάθειας να εισβάλουν στο Κίεβο, οι ρωσικές αυτοκινητοπομπές απλώθηκαν κατά μήκος των αυτοκινητοδρόμων προς την πρωτεύουσα, αποτελώντας εύκολους στόχους για το ουκρανικό πυροβολικό, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και τους ανιχνευτές. Οι επιχειρήσεις στα ανατολικά θα μπορούσαν να είναι εξίσου δύσκολες, ειδικά καθώς το φύλλωμα φυτρώνει με την έλευση της άνοιξης και παρέχει φυσική κάλυψη για επιθέσεις ανταρτών.

Ο Κραμπ δήλωσε ότι οι Ρώσοι φαίνεται να έχουν μάθει από τα προηγούμενα λάθη τους και προσπάθησαν να αποφύγουν τις μεγάλες γραμμές ανεφοδιασμού. Επιδίωξαν επίσης να εξασφαλίσουν τη χρήση σιδηροδρόμων αντί για φορτηγά για τη μεταφορά του μεγαλύτερου μέρους των προμηθειών τους. Ενώ το έδαφος στα ανατολικά είναι πιο επίπεδο και ευκολότερο για τους Ρώσους, ο Κραμπ σημείωσε ότι η βροχή έχει καταστήσει δύσκολη την κίνηση εκτός δρόμου, περιορίζοντας τους ελιγμούς.

«Αυτό καθιστά πολύ δύσκολο να είναι απρόβλεπτοι και να χρησιμοποιούν τα άρματα μάχης προς όφελός τους», δήλωσε ο Κραμπ, προσθέτοντας ότι η ουκρανική άμυνα θα «τεντωθεί» καθώς το έδαφος στεγνώνει, προσφέροντας στα ρωσικά τεθωρακισμένα περισσότερες επιλογές για ελιγμούς. Ενώ οι Ρώσοι φαίνεται να χρησιμοποιούν καλύτερα τα μέσα τους από ό,τι στην αρχή της εκστρατείας, είπε, «εξακολουθούν να έχουν προβλήματα ηθικού» και πολλές μονάδες «έχουν προσμιχθεί με λίγη εκπαίδευση».

Το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου που εδρεύει στην Ουάσινγκτον δήλωσε ότι ενώ οι ρωσικές δυνάμεις μπορεί να είναι σε θέση να κερδίσουν έδαφος μέσω της μεγάλης συγκέντρωσης πυροβολικού και της αριθμητικής υπεροχής, η ανατολική εκστρατεία της είναι «απίθανο να είναι πολύ πιο επιτυχημένη από τις προηγούμενες μεγάλες επιθέσεις γύρω από το Κίεβο». Πιθανότατα θα παρεμποδιστεί από τον ίδιο «κακό συντονισμό, την αδυναμία διεξαγωγής επιχειρήσεων σε όλη τη χώρα και το χαμηλό ηθικό που εμπόδισε τις προηγούμενες επιθέσεις», ανέφερε.

Η κομβική στιγμή

Μετά την αποτυχημένη αρχή, ο Πούτιν χρειάζεται επειγόντως μια νίκη στα ανατολικά για να τονώσει το ηθικό των Ρώσων και να προσπαθήσει να διαπραγματευτεί τον τερματισμό των εχθροπραξιών με τους δικούς του όρους.

Πληγωμένη από τις δυτικές κυρώσεις, η Ρωσία δεν διαθέτει οικονομικούς πόρους για μια μακρά μάχη. Μια παρατεταμένη σύγκρουση θα πολλαπλασιάσει την ήδη βαριά οικονομική ζημιά και θα τροφοδοτήσει τις κοινωνικές εντάσεις, διαβρώνοντας τη βάση υποστήριξης του Κρεμλίνου. Η Ρωσία έχει ήδη θέσει σε δράση τις πιο ικανές μονάδες μάχης της και η συνέχιση των μαχών θα την αναγκάσει πιθανότατα να κινητοποιήσει εφέδρους και να στείλει νέους στρατεύσιμους στη μάχη - κινήσεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ευρεία δημόσια δυσαρέσκεια.

Ο Πούτιν πιθανώς ελπίζει ότι η δρομολόγηση των ουκρανικών δυνάμεων στα ανατολικά θα του επιτρέψει να αναγκάσει το Κίεβο να αποδεχθεί βασικούς όρους του Κρεμλίνου για τη διακοπή των μαχών - την αναγνώριση της κυριαρχίας της Μόσχας στην Κριμαία και την αναγνώριση της ανεξαρτησίας των ανατολικών αυτονομιστικών περιοχών, συμπεριλαμβανομένων περιοχών που βρίσκονταν υπό ουκρανικό έλεγχο πριν από τον πόλεμο. «Νομίζω ότι βρισκόμαστε σε αυτό το κομβικό σημείο όπου θα μάθουμε αν θα έχουμε μια ειρήνη, μια παύση ή μια παρατεταμένη σύγκρουση», δήλωσε ο Κραμπ.

Μαριούπολη: Οι Ρώσοι έχουν εντολή «να ισοπεδώσουν τα πάντα» στο Azovstal

Η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) έδωσε την Τρίτη στη δημοσιότητα ένα βίντεο, το οποίο παρουσιάζει νέα υποκλοπή επικοινωνιών από έναν διοικητή ρωσικής μονάδας εδάφους, ο οποίος είπε ότι τα ρωσικά αεροσκάφη σχεδιάζουν «να ισοπεδώσουν τα πάντα στο έδαφος» γύρω από το Azovstal, το εργοστάσιο χάλυβα που αποτελεί «οχυρό» των Ουκρανών υπερασπιστών στο πολιορκημένο λιμάνι της Μαριούπολης.

Στην ηχογράφηση, που κυκλοφόρησε τη Μεγάλη Τρίτη, φέρεται να μιλά ο αρχηγός μιας ρωσικής διμοιρίας, τέσσερα χιλιόμετρα μακριά από το Azovstal.

• Άνδρας: «Περιμένουμε εκπλήξεις από τη Ρωσία εδώ».
• Γυναικεία φωνή: «Τι είδους εκπλήξεις;»
• Άνδρας: «Τριών τόνων, από τον ουρανό. Η εντολή έλεγε να ισοπεδωθούν όλα στο έδαφος».

Μάλιστα, λίγο μετά τις 20:00 ώρα Ελλάδος, το ουκρανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο NEXTA δημοσίευσε δήλωση του αναπληρωτή διοικητή του Azov, σύμφωνα με τον οποίο «το εργοστάσιο Azovstal καταστράφηκε σχεδόν ολοκληρωτικά. «Υπερισχυρές βόμβες έπεσαν στο εργοστάσιο και οι πολίτες βρίσκονται κάτω από τα ερείπια», δήλωσε ο Svyatoslav Palamar.

Το βράδυ της Τρίτης, ο σύμβουλος της ουκρανικής προεδρίας, Μιχαΐλο Ποντολιάκ, δήλωσε ότι η Ρωσία πλήττει το αχανές χαλυβουργείο Αζοφστάλ, έναν από τους τελευταίους θύλακες αντίστασης στη Μαριούπολη, με βόμβες καταστροφής καταφυγίων (bunker-buster).

Χθες Δευτέρα, το δημοτικό συμβούλιο της Μαριούπολης ανέφερε ότι περισσότεροι από 1.000 άμαχοι έχουν βρει καταφύγιο στα υπόγεια, κάτω από το εργοστάσιο αυτό. Oι βόμβες καταστροφής καταφυγίων (bunker-buster) είναι ένας τύπος πυρομαχικών που έχει σχεδιαστεί για να διεισδύει σε σκληρούς στόχους ή στόχους που είναι θαμμένοι βαθιά κάτω από το έδαφος, όπως στρατιωτικές αποθήκες και καταφύγια.

Ποντόλιακ: Οι ηγέτες να συμφωνήσουν σε ανθρωπιστικό διάδρομο, αλλιώς το αίμα θα είναι στα χέρια τους

Ο Μιχαήλ Ποντόλιακ, σύμβουλος του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με ανάρτησή του καλεί τους ηγέτες της Δύσης να σταματήσουν τον πόλεμο, διαφορετικά «το αίμα θα είναι στα χέρια τους». Η ανάρτηση Ποντόλιακ:

«55η μέρα του πολέμου. Η Ρωσία συνεχίζει να ρίχνει βαριές αντιαρματικές βόμβες στο Azovstal. Ο κόσμος συνεχίζει να παρακολουθεί ζωντανά τη δολοφονία παιδιών και να σιωπά. Θρησκευτικοί και παγκόσμιοι ηγέτες μπορούν να το σταματήσουν αυτό εάν συμφωνήσουν σε έναν ανθρωπιστικό διάδρομο. Διαφορετικά, το αίμα θα είναι στα χέρια τους».