Τζο Μπάιντεν: Να υπερασπιστούμε το θεμελιώδες δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, κάλεσε την Τρίτη, 3 Μαΐου, τους Αμερικανούς να ψηφίσουν στις ενδιάμεσες εκλογές του φθινοπώρου για να υπερασπιστούν το «θεμελιώδες» δικαίωμα στην άμβλωση, στην περίπτωση που αμφισβητηθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο.

Ο Μπάιντεν ανέφερε ότι δε γνωρίζει αν το προσχέδιο γνωμοδότησης που διέρρευσε από το Ανώτατο Δικαστήριο είναι αυθεντικό ή αν αντικατοπτρίζει την ετυμηγορία του, όμως η κυβέρνησή του θα είναι έτοιμη να προστατεύσει το δικαίωμα στην άμβλωση, όταν εκδοθεί η απόφαση. «Πιστεύω ότι το δικαίωμα της γυναίκας να επιλέγει είναι θεμελιώδες» τόνισε στην ανακοίνωσή του ο Δημοκρατικός πρόεδρος. Πρόσθεσε ότι εάν ανατραπεί η νομολογία του 1973 (Roe v. Wade) οι αιρετοί αξιωματούχοι θα πρέπει να προστατεύσουν το δικαίωμα της γυναίκας στην επιλογή και οι ψηφοφόροι θα πρέπει να εκλέξουν υποψηφίους που τάσσονται υπέρ αυτού του δικαιώματος, τον Νοέμβριο, στις ενδιάμεσες εκλογές για την ανανέωση της Βουλής και της Γερουσίας.

Στο προσχέδιο που δημοσίευσε ο ειδησεογραφικός ιστότοπος Politico χθες, Δευτέρα, ο δικαστής Σάμιουελ Αλίτο αναφέρει ότι η απόφαση στην υπόθεση του 1973 ήταν «κατάφωρα εσφαλμένη εξαρχής». Σύμφωνα με το δημοσίευμα άλλοι τέσσερις δικαστές διορισμένοι από τους Ρεπουμπλικάνους –ο Κλάρενς Τόμας, ο Νιλ Γκόρσατς, ο Μπρετ Κάβανο και η Έιμι Κόνι Μπάρετ– τάχθηκαν υπέρ αυτής της θέσης.

Τι σημαίνει η γνωμοδότηση – Ο ρόλος του Τραμπ

Το προσχέδιο γνωμοδότησης της συντηρητικής πλειοψηφίας στο Ανώτατο Δικαστήριο, που διέρρευσε στα ΜΜΕ, δείχνει πως έχει ήδη διεξαχθεί ψηφοφορία με την οποία ανατρέπεται η ιστορική απόφαση στην υπόθεση Ρόου κατά Γουέιντ, σύμφωνα με τον ειδησεογραφικό ιστότοπο Politico. Το Ανώτατο Δικαστήριο και ο Λευκός Οίκος απέφυγαν να κάνουν οποιοδήποτε σχόλιο για το δημοσίευμα.

Λίγες ώρες αφού έγινε γνωστή η είδηση, διαδηλωτές κατά της άμβλωσης συγκεντρώθηκαν έξω από το κτίριο του Ανώτατου Δικαστηρίου φωνάζοντας “η Ρόου εναντίον Γουέιντ πρέπει να φύγει”, ενώ υπέρμαχοι του δικαιώματος αυτού των γυναικών απαντούσαν “η άμβλωση ισοδυναμεί με ιατρική περίθαλψη”.

Η άμβλωση είναι ένα από τα ζητήματα που διχάζουν περισσότερο την κοινή γνώμη στις ΗΠΑ εδώ και σχεδόν μισό αιώνα. Δημοσκόπηση του 2021 που διεξήγαγε το Pew Research Center κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το 59% των ενήλικων Αμερικανών πιστεύει ότι η άμβλωση θα πρέπει να είναι νόμιμη σε όλες ή τις περισσότερες περιπτώσεις, ενώ το 39% ότι θα πρέπει να είναι παράνομη στις περισσότερες ή σε όλες τις περιπτώσεις.

Η απόφαση στην υπόθεση του 1973 ήταν “κατάφωρα εσφαλμένη εξαρχής”, αναφέρει στο προσχέδιο της γνωμοδότησης, που φέρει ημερομηνία 10η Φεβρουαρίου, ο δικαστής Σάμιουελ Αλίτο, σύμφωνα με τον Politico.

Βασιζόμενο στην γνωμοδότηση του Αλίτο το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι η απόφαση στην υπόθεση Ρόου εναντίον Γουέιντ, χάρη στην οποία επιτράπηκαν στις ΗΠΑ οι αμβλώσεις μέχρι το έμβρυο να μπορεί να επιβιώσει εκτός μήτρας – περίπου στην 24η με 28η εβδομάδα της κύησης--, ήταν λανθασμένη διότι το αμερικανικό Σύνταγμα δεν αναφέρεται συγκεκριμένα στο δικαίωμα στην άμβλωση.

«Η άμβλωση αποτελεί ένα βαθιά ηθικό ζήτημα. Το Σύνταγμα δεν απαγορεύει στους κατοίκους οποιασδήποτε πολιτείας να ρυθμίζουν ή να απαγορεύουν την άμβλωση», επεσήμανε ο Αλίτο, σύμφωνα με το έγγραφο που έχει διαρρεύσει. Η άνευ προηγουμένου διαρροή αυτή προκάλεσε σοκ στις ΗΠΑ, κυρίως επειδή το Ανώτατο Δικαστήριο έχει τη φήμη ότι κρατά μυστικές τις εσωτερικές του διεργασίες και οι διαρροές αυτού του είδους δεν είναι συνηθισμένες.

Όμως τα νέα δεν εξέπληξαν τους γιατρούς και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις που προσφέρουν υπηρεσίες άμβλωσης. Το βράδυ της Δευτέρας η Άντρεα Γκαλέγκος, εκτελεστική διευθύντρια στην Κλινική Γυναικών της Τάλσα στην Οκλαχόμα, μόλις είχε επικοινωνήσει τηλεφωνικά με περίπου 25 γυναίκες για να τις ενημερώσει ότι οι επεμβάσεις άμβλωσης που είχαν προγραμματίσει για σήμερα Τρίτη θα πρέπει να ακυρωθούν καθώς σύντομα θα τεθεί σε ισχύ πολύ αυστηρή νομοθεσία στην πολιτεία, αντίστοιχη με αυτή που υιοθετήθηκε στο Τέξας. «Δεν μπορώ να πω ότι εκπλήσσομαι», επεσήμανε.

«Αυτή την περίοδο συντηρητικές πολιτείες όπως η Οκλαχόμα υιοθετούν την ίδια νομοθεσία με αυτή του Τέξας. Πρέπει να πως ότι είμαι λιγότερο αισιόδοξη και πολύ πιο φοβισμένη για το μέλλον του Ρόου», τόνισε.

Η απόφαση για το δικαίωμα στην άμβλωση θα είναι η πιο σημαντική που έχει λάβει το Ανώτατο Δικαστήριο αφότου ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κατάφερε να διορίσει τρεις δικαστές σε αυτό, εδραιώνοντας την πλειοψηφία 6-3 υπέρ των συντηρητικών.

«Οι ψήφοι των διορισμένων από τους Ρεπουμπλικάνους δικαστών για την ανατροπή της Ρόου εναντίον Γουέιντ θα μείνουν στην ιστορία ως βδέλυγμα, μία από τις χειρότερες και πιο βλαβερές αποφάσεις στη σύγχρονη ιστορία», δήλωσαν η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι και ο επικεφαλής της πλειοψηφίας στη Γερουσία Τσακ Σούμερ, και οι δύο Δημοκρατικοί.

Η είδηση έρχεται λίγους περισσότερους από έξι μήνες πριν τις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ, οι οποίες θα καθορίσουν αν οι Δημοκρατικοί θα καταφέρουν να διατηρήσουν την ισχνή πλειοψηφία στο Κογκρέσο για τα επόμενα δύο χρόνια της προεδρίας του Τζο Μπάιντεν.

Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου φαίνεται να βασίζεται σε ένα προφορικό επιχείρημα το οποίο επικαλέστηκαν τον Δεκέμβριο δικηγόροι από το Μισισιπή οι οποίοι υπερασπίζονταν νομοθεσία της πολιτείας που απαγορεύει τις αμβλώσεις μετά την 15η εβδομάδα της κύησης. Η εφαρμογή της νομοθεσίας αυτής έχει εμποδιστεί από χαμηλότερης βαθμίδας δικαστήρια.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα του Politico, η πλειοψηφία του Δικαστηρίου φαίνεται ότι πρόκειται να κρίνει νόμιμη τη νομοθεσία του Μισισιπή και ότι θα υπάρξουν πέντε ψήφοι για την ανατροπή της απόφασης Ρόου εναντίον Γουέιντ. Η επίσημη απόφαση του Δικαστηρίου πρόκειται να ανακοινωθεί πριν το τέλος Ιουνίου.

Τέσσερις δικαστές διορισμένοι από τους Ρεπουμπλικάνους –ο Κλάρενς Τόμας, ο Νιλ Γκόρσατς, ο Μπρετ Κάβανο και η Έιμι Κόνι Μπάρετ– τάχθηκαν υπέρ αυτής της θέσης του Αλίτο στις μεταξύ τους συζητήσεις, κατά το δημοσίευμα.

Μετά την παρουσίαση προφορικών επιχειρημάτων και αφού διεξαχθεί ψηφοφορία, μέλος της ομάδας που πλειοψήφησε αναλαμβάνει να συντάξει το προσχέδιο της γνωμοδότησης. Κατόπιν, το έγγραφο διανέμεται στα μέλη του Ανώτατου Δικαστηρίου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μεταξύ της αρχικής ψηφοφορίας και της δημοσιοποίησης της απόφασης, οι απόψεις μπορεί να αλλάξουν. Οποιαδήποτε απόφαση θεωρείται τελεσίδικη μόνο αφού δημοσιοποιηθεί.

Η απόφαση Ρόου εναντίον Γουέιντ αναγνώρισε ότι το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα, το οποίο περιλαμβάνεται στο αμερικανικό Σύνταγμα, προστατεύει τις γυναίκες που επιθυμούν να τερματίσουν μια εγκυμοσύνη. Χριστιανοί συντηρητικοί και πολλοί Ρεπουμπλικάνοι αξιωματούχοι προσπαθούν εδώ και χρόνια να ανατρέψουν αυτή την απόφαση.

Αν αυτό συμβεί, η άμβλωση είναι πιθανό να παραμείνει νόμιμη στις φιλελεύθερες πολιτείες. Περισσότερες από 12 πολιτείες στις ΗΠΑ διαθέτουν νομοθεσία που προστατεύει το δικαίωμα στην άμβλωση. Ωστόσο πολλές ρεπουμπλικανικές πολιτείες έχουν υιοθετήσει νομοσχέδια που περιορίζουν αυτό το δικαίωμα, αψηφώντας την απόφαση Ρόου εναντίον Γουέιντ.

Οι Ρεπουμπλικάνοι θα προσπαθήσουν να επιβάλουν απαγόρευση των αμβλώσεων σε εθνικό επίπεδο, ενώ οι Δημοκρατικοί να προστατεύσουν το δικαίωμα αυτό.

Εξάλλου οι Δημοκρατικοί κατήγγειλαν ότι η δημοσιοποίηση του προσχεδίου γνωμοδότησης υπονομεύει τις φετινές εκλογές, ενώ και οι Ρεπουμπλικάνοι επέκριναν το συμβάν, υπονοώντας ότι αποτελεί απόπειρα να ασκηθεί πίεση στο Ανώτατο Δικαστήριο για να αλλάξει την απόφασή του.

Πολιτικό σοκ στην Ουάσιγκτον

Η εξέλιξη προκάλεσε σοκ στην Ουάσινγκτον, καθώς ενδέχεται να αλλάξει άρδην το πολιτικό τοπίο ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του Νοεμβρίου. Ακολουθούν οι κυριότερες αντιδράσεις μέχρι στιγμής: 

Μπέρνι Σάντερς, ανεξάρτητος γερουσιαστής προσκείμενος στους Δημοκρατικούς: «Το Κογκρέσο πρέπει να περάσει νόμο η οποία θα εντάξει την απόφαση Ρόου κατά Γουέιντ στη νομοθεσία αυτής της χώρας τώρα. Κι αν δεν υπάρχουν 60 ψήφοι στη Γερουσία για να εγκριθεί, πρέπει να τερματίσουμε την πρακτική της ενισχυμένης πλειοψηφίας και να περάσει με 50 ψήφους».

Χίλαρι Κλίντον, πρώην υπουργός Εξωτερικών: «Η απόφαση αυτή αποτελεί απευθείας επίθεση στην αξιοπρέπεια, στα δικαιώματα και στις ζωές των γυναικών, χωρίς να λογαριάζουμε τη νομοθεσία δεκαετιών. Θα σκοτώσει και θα υποδουλώσει γυναίκες μολονότι η μεγάλη πλειοψηφία των Αμερικανών θεωρεί ότι η άμβλωση πρέπει να είναι νόμιμη. Τι ντροπή».

Ελίζαμπεθ Γουόρεν, γερουσιάστρια των Δημοκρατικών: «Το Ανώτατο Δικαστήριο που κατέλαβαν εξτρεμιστές ετοιμάζεται να ανατρέψει την απόφαση στην υπόθεση Ρόου κατά Γουέιντ και να επιβάλει τις ακροδεξιές, αντιδημοφιλείς απόψεις του σε ολόκληρη τη χώρα. Είναι ώρα τα εκατομμύρια που υποστηρίζουν το Σύνταγμα και το δικαίωμα στην άμβλωση να ορθώσουν το ανάστημά τους και να υψώσουν τη φωνή τους για να ακουστεί. Δεν θα γυρίσουμε πίσω — ποτέ».

Έιμι Κλόμπουτσαρ, γερουσιάστρια των Δημοκρατικών: «Αν δεν μπορεί να γίνει τίποτε στην Ουάσινγκτον λόγω της πολιτικής των Ρεπουμπλικάνων να παρεμβάλλουν προσκόμματα, τότε ο αμερικανικός λαός και οι γυναίκες θα πρέπει να ψηφίσουν και ο κόσμος που πιστεύει στην ελευθερία της επιλογής πρέπει να ψηφίσει όπως ποτέ πριν, διότι αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος να το αλλάξουμε αυτό».

Κάθι Χόκουλ, κυβερνήτρια της Νέας Υόρκης: «Αυτή είναι μια απόλυτα επονείδιστη επίθεση στο θεμελιώδες δικαίωμά μας να επιλέγουμε, και θα την πολεμήσουμε με όλες τις δυνάμεις μας. Θα το πω δυνατά και καθαρά: η Νέα Υόρκη θα εγγυάται πάντα το δικαίωμά σας στην άμβλωση. Έχετε τον λόγο μας».

Τομ Κότον, γερουσιαστής των Ρεπουμπλικάνων: «Το Ανώτατο Δικαστήριο και το υπουργείο Δικαιοσύνης πρέπει να διενεργήσουν εξονυχιστική έρευνα για αυτή τη διαρροή με όλα τα εργαλεία που χρειάζονται. Στο μεταξύ, η απόφαση (του 1973) ήταν κατάφωρα λαθεμένη εξαρχής και προσεύχομαι το Δικαστήριο να τηρήσει το Σύνταγμα και να επιτρέψει στις πολιτείες να προστατεύουν και πάλι τις ζωές των αγέννητων παιδιών».

Ρικ Σκοτ, γερουσιαστής των Ρεπουμπλικάνων: «Η εμπιστευτικότητα της διαδικασίας διεργασιών στο Ανώτατο Δικαστήριο είναι ιερή και το προστατεύει από τις πολιτικές παρεμβάσεις. Αυτή η παραβίαση δείχνει ότι οι ριζοσπάστες Δημοκρατικοί εργάζονται ολοένα πιο σκληρά για να εκφοβίσουν και να υπονομεύσουν το Δικαστήριο. Αυτό ήταν το σχέδιό τους πάντα. Οι δικαστές δεν μπορεί και δεν πρέπει να καμφθούν από αυτή την επίθεση».

Τζος Χόλι, γερουσιαστής των Ρεπουμπλικάνων: «Η αριστερά συνεχίζει την επίθεσή της εναντίον του Ανώτατου Δικαστηρίου με αυτή την άνευ προηγουμένου παραβίαση της εμπιστευτικότητας, που έχει ξεκάθαρα σκοπό να εκφοβίσει. Οι δικαστές δεν πρέπει να υποχωρήσουν μπροστά σε αυτή την προσπάθεια να διαφθαρεί η διαδικασία. Φανείτε δυνατοί. Θα πω ότι αν αυτή είναι η θέση του Δικαστηρίου, είναι τρομερή. Πολύ καλά ψαγμένη, άψογα διατυπωμένη, ηθικά ισχυρή».

Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτέζ, βουλεύτρια των Δημοκρατικών: «Όπως είχαμε προειδοποιήσει, το Ανώτατο Δικαστήριο δεν έχει στο στόχαστρο μόνο την άμβλωση, έχει στο στόχαστρο το δικαίωμα προστασίας της ιδιωτικής ζωής, στην οποία βασίστηκε η απόφαση (του 1973) και συμπεριλαμβάνει επίσης τους γάμους προσώπων του ίδιου φύλου και τα αστικά δικαιώματα»

National Women’s Law Center: «Η γλώσσα που χρησιμοποιείται στο προσχέδιο είναι εξοργιστική, ανεύθυνη και σοκαριστική. Κάθε δικαστής που προσυπογράφει αυτή τη γνωμοδότηση θα τροφοδοτήσει το κακό και τη βία που θα υφίσταται κάθε γυναίκα που θα μένει έγκυος σε αυτή τη χώρα».