Βουλγαρία: Πώς ο πόλεμος στην Ουκρανία (και η ακρίβεια…) «ξύπνησε» τον διχασμό- Η χώρα ανάμεσα σε φιλοπουτινικό Πρόεδρο και φιλοδυτικό Πρωθυπουργό

Την προηγούμενη βδομάδα αντιπροσωπεία κυβερνητικών βουλευτών του τετρακομματικού βουλγαρικού κυβερνητικού συνασπισμού επισκέφτηκε το Κίεβο και ενημερώθηκε από τον Βολοντιμίρ Ζελένσκι για την κατάσταση που επικρατεί στην Ουκρανία.  Από την αποστολή, ωστόσο, απουσίαζε ο εκπρόσωπος του Σοσιαλιστικού Κόμματος που αν και συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό δεν δέχτηκε να στείλει εκπρόσωπο στο Κίεβο, μένοντας πιστό στη φιλορωσική του στάση.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε, αφενός, τις διαφορές και διαφωνίες εντός του κυβερνητικού συνασπισμού, έβγαλε, όμως, στην επιφάνεια και το έντονο φιλορωσικό στοιχείο της βουλγαρικής κοινωνίας που είχε ξεθωριάσει τα τελευταία χρόνια τόνιζαν πολιτικοί παρατηρητές, μιλώντας στο ethnos.gr. Τρεις μήνες μετά την έναρξη των εχθροπραξιών στην Ουκρανία για κάποια κόμματα και πολιτικούς ακόμη και σήμερα αυτές αποτελούν μια στρατιωτική επιχείρηση και για άλλους είναι πόλεμος…

Διαφωνία για την αποστολή στρατιωτικού εξοπλισμού εντός της κυβέρνησης

Ο διχασμός του κυβερνητικού συνασπισμού αναμένεται να αποτυπωθεί και σήμερα,Τετάρτη κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του βουλγαρικού κοινοβουλίου το οποίο και θα κληθεί να αποφασίσει αν θα σταλεί στρατιωτικός εξοπλισμός (μέχρι σήμερα η Σόφια έχει στείλει, κράνη, αλεξίσφαιρα γιλέκα και φάρμακα) στην Ουκρανία -όπως θέλει ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Κιρίλ Πετκόφ- ή αν θα διατηρήσει τη στάση που έχει μέχρι σήμερα, όπως επιμένει το Σοσιαλιστικό Κόμμα απειλώντας ακόμη και με…παραίτηση από τον κυβερνητικό συνασπισμό. Μια απόφαση που θα μπορούσε να οδηγήσει δυνητικά και σε πτώση της κυβέρνησης αν η επικεφαλής των Σοσιαλιστών Kornelia Ninova δεν ξεκαθάριζε πριν λίγες μέρες ότι δεν βλέπει πρόωρες εκλογές στο μέλλον, προεξοφλώντας ουσιαστικά μια μεσοβέζικη λύση στο θέμα της αποστολής όπλων.

Απομακρύνεται το σενάριο των πρόωρων εκλογών

«Πράγματι η επέμβαση στην Ουκρανία ανάδειξε έναν διχασμό που υπήρχε στη Βουλγαρία. Τα κόμματα του συνασπισμού φαίνεται ότι θέλουν διαφορετικά πράγματα και δεν συμφωνούν ποιο είναι το σημαντικό ζήτημα για τη χώρα κάθε φορά. Παρόλα αυτά ο κυβερνητικός συνασπισμός δεν θα πέσει» εκτιμά ο Βούλγαρος δημοσιογράφος Angel Petrov της εφημερίδας Dnevnik ο οποίος εξειδικεύεται στα Βαλκάνια. Όπως ανέφεραν πολιτικοί αναλυτές, η βουλγαρική κοινωνία έχει κουραστεί από τις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις-μόνο το 2021 έγιναν 3 βουλευτικές εκλογές και μια προεδρική- και κανείς δεν θέλει να μπει σε μια νέα προεκλογική περίοδο.

Τα φιλορωσικά κόμματα

Δύο κόμματα στη βουλγαρική βουλή, το Σοσιαλιστικό και ένα μικρότερο που λέγεται «Αναγέννηση» συγκροτούν το μπλοκ των ρωσόφιλων κομμάτων στην βουλγαρική πολιτική σκηνή.  Η «Αναγέννηση» είναι ένα μικρό, ακροδεξιό κόμμα που αναδείχτηκε διαφωνώντας κατά των περιορισμών και των εμβολίων για τον COVID-19, εμπόδισε αρχικά την υιοθέτηση κοινοβουλευτικής δήλωσης που καταδίκαζε την εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, ενώ αργότερα συμφώνησε σε μια αποδυναμωμένη διατύπωση. Ο ηγέτης της «Αναγέννησης», Kostadin Kostadinov, τάχθηκε κατά των κυρώσεων της ΕΕ στη Ρωσία, αμφισβητώντας το όφελος για τη Βουλγαρία.

Ωστόσο, αν και η «Αναγέννηση» έχει το μικρότερο ποσοστό σε επίπεδο εδρών, με το ξέσπασμα του πολέμου, κέρδισε έδαφος και σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις έχει διπλασιάσει την υποστήριξή του στους σχεδόν πέντε μήνες που βρίσκεται στην βουλγαρική Βουλή. Αντίστοιχα και το συγκυβερνών σοσιαλιστικό κόμμα δεν δέχτηκε να υπογράψει την αρχική κοινοβουλευτική δήλωση που καταδίκαζε την εισβολή στην Ουκρανία. Η  επικεφαλής των σοσιαλιστών Kornelia Ninova είναι επίσης υπέρμαχος της ουδετερότητας απέναντι στην Ουκρανία και δεν υποστηρίζει την αποστολή όπλων στο Κίεβο.

«Υπάρχουν κόμματα που συμβολίζουν το παρελθόν και άλλα που συμβολίζουν το μέλλον. Αυτοί που υποστηρίζουν το σοσιαλιστικό κόμμα μπορεί να κοιτάζουν με νοσταλγία τη Ρωσία και ίσως έτσι να  δείχνουν ότι υποστηρίζουν την εισβολή του Πούτιν. Οι σοσιαλιστές λόγω των ιστορικών δεσμών με το Κρεμλίνο δεν μπορούν να σκεφτούν την ασφάλεια χωρίς τη Ρωσία. Δεν είναι, βέβαια εντελώς αντιδυτικοί. Από την άλλη, δημοκρατικά κόμματα υποστηρίζουν τον ρόλο που έχει η Βουλγαρία στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Σε κάθε περίπτωση αν και από την έναρξη του πολέμου η Βουλγαρία είναι η πιο φιλορωσική χώρα εντός ΕΕ, από τις αρχές Μαρτίου ο αριθμός των ανθρώπων  που αποδέχονται τον Πούτιν έχει μειωθεί στο μισό εντός της χώρας» τονίζει ο Angel Petrov.

Ρούμεν Ράντεφ: O φιλορώσος Πρόεδρος της Βουλγαρίας

Σε επίπεδο προσώπων η φιλορωσική στάση στη χώρα αποτυπώνεται στο πρόσωπο του προέδρου της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας Ρούμεν Ράντεφ ο οποίος βρίσκεται στη δεύτερη θητεία του. Μεγάλη πολιτική φιγούρα, αγαπητός στον κόσμο, συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ποσοστό δημοφιλίας ηγέτη στο εσωτερικό της Βουλγαρίας και είναι ανοιχτά φιλορώσος.  Ενδεικτικό είναι ότι λίγο πριν τον πόλεμο είχε δηλώσει δημόσια ότι η Κριμαία είναι ρωσική. Οι ξεκάθαρες φιλοκρεμλινικές θέσεις του Βούλγαρο Προέδρου προκάλεσαν διαδηλώσεις με αιτήματα για την παραίτησή του και πλακάτ που έγραφαν: " Rumen Radev = φιλορώσος αυτονομιστής", " Radev , ποιανού είναι η Κριμαία;"!» την περασμένη άνοιξη.

Τάσσεται κατά των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας, είναι υπέρ της επανεκκίνησης του πυρηνικού σταθμού παραγωγής ενέργειας στο Belene , υποστήριξε τον Turkish Stream μέσω της Βουλγαρίας και επέμενε να επισκευαστούν τα MiG στη Ρωσία, κάτι που το Βουλγαρικό Σοσιαλιστικό κόμμα κατάφερε να προωθήσει για το ποσό των 126 εκατομμυρίων λέβα που εντάχθηκε στον προϋπολογισμό του 2022. 

Κιρίλ Πετκόφ: O φιλοατλαντικός πρωθυπουργός

Από την άλλη, ο νέος πρωθυπουργός Κιρίλ Πετκόφ με σπουδές στο Χάβαρντ «παίζει» στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό το «χαρτί» του αδιάφθορου σε σχέση με τα σκάνδαλα που ταλαιπώρησαν και ταλαιπωρούν τον προκάτοχό του, Μπόικο Μπορίσοφ. Φιλοαντλαντικός, έχει ταχθεί εξαρχής κατά του πολέμου, επιμένει στην άποψή του για αποστολή στρατιωτικού υλικού στην Ουκρανία. Παρά το έντονο φιλορωσικό στοιχείο στη Βουλγαρία, η χώρα υιοθέτησε και το πέμπτο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, ενώ ο Πετκόφ συνεχάρη τον ουκρανικό λαό για το θάρρος του και πρότεινε μια ταχύτερη πορεία για την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ. 

Κοινωνία: Τα επιχειρήματα των Ρωσόφιλων

Πολιτικοί παρατηρητές τόνιζαν στο ethnos.gr ότι η βουλγαρική κοινωνία αν και ιδεολογικά είναι αρκετά ρωσόφιλη, εντούτοις, τα τελευταία χρόνια αυτό είχε ξεθωριάσει, ενώ αναδείχθηκε και ενισχύθηκε με τον πόλεμο. Το ποσοστό των Ρωσόφιλων στην Βουλγαρία κυμαίνεται στο 40% του συνολικού πληθυσμού σύμφωνα με Βούλγαρους αναλυτές. Οι μεγαλύτερης ηλικίας πολίτες και ειδικά όσοι έχουν βιώσει τον κουμμουνισμό είναι πιο κοντά στη Μόσχα. «Βλέπουν» με καλό μάτι τη βοήθεια από τον Πούτιν, υποστηρίζουν ότι η Βουλγαρία δεν έχει εχθρούς και άρα δεν υπάρχει λόγος να είναι στο ΝΑΤΟ, εκτιμούν ότι δεν υπάρχει περίπτωση να εναντιωθεί ποτέ η Ρωσία στη Βουλγαρία ενώ δεν λείπουν και τα στοιχεία θαυμασμού, φόβου και δέους που έχουν στο πρόσωπο του Πούτιν. «Αν δεν εναντιωνόμασταν στην Ρωσία να πληρώνουμε σε ρούβλια ή αν είχαμε πάρει το μέρος της Ρωσίας στον πόλεμο δεν θα είχαμε αύξηση των τιμών. Αν πληρώναμε σε ρούβλια θα είχαμε να φάμε και δεν θα παγώναμε. Δώστε τα σε ρούβλια να ξεμπερδεύουμε» είναι μερικά από τα απλοϊκά επιχειρήματα που ακούει κανείς σε συζητήσεις στους δρόμους στης Σόφιας, ιδιαίτερα, από ανθρώπους που ανήκουν στα χαμηλά κοινωνικά στρώματα και στους λιγότερους μορφωμένους. «Πιστεύουν ως κοινωνία ότι αν τα χουν καλά με η Ρωσία δεν θα υποφέρουν τόσο πολύ από τα ακριβά προϊόντα και το ρεύμα» προσθέτουν πολιτικοί παρατηρητές στο ethnos.gr. Από την άλλη οι νέοι είναι περισσότερο φιλοευρωπαϊστές και φιλοατλαντικοί.

Αποσταθεροποίηση και όχι κυριαρχία στα Βαλκάνια θέλει η Μόσχα

Αναφερόμενος στη στάση της Ρωσίας ο κ. Petrov εκτιμά ότι στόχος της Μόσχας δεν είναι μια περαιτέρω διείσδυση στα Βαλκάνια, αποκτώντας έναν κυρίαρχο ρόλο στην περιοχή. Αντίθετα, περισσότερο την ενδιαφέρει να αποσταθεροποιεί την κατάσταση μέσω μιας μικρής παρουσίας.

Ο ενεργειακός ρόλος της Ελλάδας και οι προσδοκίες της Σόφιας από την Αθήνα

Το μεγάλο ζήτημα την επόμενη μέρα, όπως παραδέχεται και ο Angel Petrov, είναι το φυσικό αέριο. Η διακοπή της τροφοδοσίας της Βουλγαρίας με φυσικό αέριο από τη ρωσική Gazprom στρέφει τα μάτια της Σόφιας προς την Αθήνα. Οι Βούλγαροι ελπίζουν και προσδοκούν και από την Ελλάδα μέσω Ρεβυθούσας και Αλεξανδρούπολης να αυξήσουν τα ενεργειακά τους αποθέματα δεδομένου ότι oi ανάγκες σε φυσικό αέριο της Βουλγαρίας εξυπηρετούνται κατά 90% από την Gazprom μέχρι σήμερα.

Η τροφοδοσία της Σόφιας θα γίνει καταρχήν από τις αποθήκες της Ρεβυθούσας. Για τον Μάιο θα «ταξιδέψουν» στη Βουλγαρία περίπου 140.000 κυβικά μέτρα LNG. Για την άνοιξη και το καλοκαίρι η τροφοδοσία, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα, δεδομένου ότι η Βουλγαρία αυτές τις εποχές διατηρεί χαμηλές καταναλώσεις.

Πολλά ποντάρει η Σόφια και στην Πλωτή Μονάδα Αποθήκευσης και Αεριοποίησης (FSRU) Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στην Αλεξανδρούπολη που εγκαινιάστηκε την Τρίτη από τον Κυριάκο Μητσοτάκη παρουσία ηγετών βαλκανικών χωρών. 

«Το πρότζεκτ αυτό είναι ένδειξη της δύναμης και της ενότητάς μας», τόνισε ο Βούλγαρος πρωθυπουργός, ευχαριστώντας όλους όσοι συνέβαλαν ώστε να φτάσουμε σήμερα στην έναρξη υλοποίησης του έργου και σημειώνοντας πως «από τη στιγμή που αντιμετωπίζουμε αυτή την κατάσταση, λόγω της ρωσικής εισβολής, τέτοιου είδους κινήσεις αποκτούν ακόμη μεγαλύτερη σημασία» δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Πετκόφ.