Οι κατάσκοποι που πολεμούν την τρομοκρατία από το… σπίτι: Τι είναι το job sharing

Ο εντοπισμός και η παρεμπόδιση τρομοκρατικών σχεδίων πρέπει να είναι μία από τις πιο κρίσιμες θέσεις εργασίας σε μια χώρα, οπότε ίσως σας εκπλήξει το γεγονός ότι αυτός ο ζωτικής σημασίας ρόλος στην κορυφή της υπηρεσίας πληροφοριών και κυβερνοχώρου του Ηνωμένου Βασιλείου δεν καλύπτεται από ένα άτομο, αλλά από δύο άτομα που εργάζονται με μερική απασχόληση.

Η Vicky και η Emily είναι αναπληρώτριες διευθύντριες αντιτρομοκρατίας της GCHQ - μία από τις πρώτες θέσεις εργασίας σε επιχειρησιακή θέση υπηρεσίας πληροφοριών σε τόσο υψηλό επίπεδο. Μίλησαν στο BBC υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Χρησιμοποιούν εξελιγμένες αναλύσεις για να υποστηρίξουν στρατιωτικές επιχειρήσεις και να βοηθήσουν την κυβέρνηση να ανταποκριθεί στις μεταβαλλόμενες γεωπολιτικές συνθήκες, ώστε να μειωθεί η τρομοκρατική απειλή στο εσωτερικό της χώρας. Η GCHQ συνεργάζεται με την MI5 και τη Μυστική Υπηρεσία Πληροφοριών για την τρομοκρατία, τις επιθέσεις στον κυβερνοχώρο, το σοβαρό έγκλημα και την κατασκοπεία.

Το ζευγάρι συναντήθηκε για πρώτη φορά πριν από περίπου μια δεκαετία και δέθηκε ενώ ήταν αποσπασμένο στις ΗΠΑ για ένα μέρος της καριέρας του. Πήραν την απόφαση να υποβάλουν αίτηση για την τρέχουσα θέση εργασίας μαζί ως προαγωγή τον Μάιο του 2020, ή να μην την υποβάλουν καθόλου, την ώρα που η πανδημία άρχιζε να παίρνει διαστάσεις.

«Το μωρό της Vicky ήταν μόλις λίγων εβδομάδων και έτσι δεν ήμασταν σίγουροι, στην αρχή, αν η χρονική συγκυρία μας βόλευε», λέει η Emily. «Και, φυσικά, είχε στερηθεί τον ύπνο της και ήταν εξαντλημένη από τη φροντίδα ενός νεογέννητου και ενός μικρού παιδιού με ελάχιστη [λόγω Covid] υποστήριξη, οπότε πρακτικά γνωρίζαμε ότι θα ήταν δύσκολο», προσθέτει.

«Η Vicky ήταν στρατιώτης και θυμάται να γράφει το βιογραφικό της σημείωμα στις 3 το πρωί μετά από το νυχτερινό τάισμα του μωρού!»

Εργαζόμενες μητέρες στην πάταξη της τρομοκρατίας

Όπως συμβαίνει σε πολλές κοινές θέσεις εργασίας, αυτό το σχέδιο εργασίας αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης, ενώ το ένα μισό του ζευγαριού έμεινε κυριολεκτικά με το μωρό στην αγκαλιά του - προσέχοντας το παιδί του άλλου κατά τη διάρκεια μιας ημέρας αξιολόγησης για τον ρόλο. Κάτι που θα μπορούσε να ακούγεται πολύ οικείο. Και οι δύο εργαζόμενοι γονείς, εργάζονται 28 ώρες την εβδομάδα ο καθένας. Μεταξύ τους έχουν περισσότερα από 30 χρόνια εμπειρίας στην εθνική ασφάλεια και τη συλλογή πληροφοριών.

Οι Δευτέρες είναι η «ημέρα διασταύρωσης» και χρησιμοποιούν μία διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου «τόσο για τα απόρρητα όσο και για τα μη απόρρητα εισερχόμενά μας», πράγμα που, όπως λέει η Vicky, σημαίνει ότι οι άνθρωποι δεν ξέρουν ποτέ ποιος από τους δύο απαντά.

Χρησιμοποιούν τις Δευτέρες για να σχεδιάσουν την εβδομάδα που ακολουθεί στο γραφείο, και η συνάντηση τους επιτρέπει να παρακολουθούν τις απειλές, να συζητούν τυχόν ζητήματα που αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου και να αξιολογούν τη στρατηγική για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας με τους ανθρώπους στο Whitehall.

«Αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να συζητήσουμε όλο το φάσμα του άκρως απόρρητου φόρτου εργασίας μας και φροντίζουμε να το κάνουμε αυτό μαζί στο γραφείο όπου έχουμε πρόσβαση σε διαβαθμισμένα συστήματα», λένε.

Έχουν επίσης συναντήσεις με την ανώτερη ηγετική ομάδα «όπου κάνουμε απολογισμό των αλλαγών από την τρομοκρατική απειλή, τα επιχειρησιακά ζητήματα, τις ευκαιρίες συνεργασίας και τους κινδύνους» και αφιερώνουν χρόνο για να συζητήσουν την ευημερία των ομάδων τους.

Η πανδημία ανέτρεψε την αγορά εργασίας

Το γεγονός ότι αυτή η κατανομή θέσεων εργασίας της GCHQ είναι υπαρκτή, αντικατοπτρίζει πόσο ριζικά η πανδημία ανατρέπει την αγορά εργασίας υπέρ ορισμένων εξειδικευμένων επαγγελματιών.

Το 2021, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, υπήρχαν 122.000 εργαζόμενοι με συμβάσεις επιμερισμού εργασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, δηλαδή μια μικρή αύξηση σε σχέση με τους 119.000 το 2020. Η συντριπτική πλειονότητα των συμβάσεων επιμερισμού θέσεων εργασίας αφορούσε γυναίκες που εργάζονταν στην εκπαίδευση ή σε ρόλους υγείας και κοινωνικής φροντίδας.

Όμως τώρα, η ζήτηση από τους εργαζόμενους για μεγαλύτερη ευελιξία είναι μεγάλη. Η κατ' οίκον εργασία έχει αυξηθεί από έναν στους 20 εργαζόμενους πριν από την πανδημία, σε έναν στους πέντε σήμερα, και υπήρξε μια πληθώρα διορισμών συνδιευθυντών υψηλού προφίλ, εν μέρει ως απάντηση στην εξουθένωση από την πανδημία.

Ωστόσο, το 50% του Ηνωμένου Βασιλείου εξακολουθεί να πιστεύει ότι η μερική απασχόληση σε ανώτατο επίπεδο δεν είναι εφικτή και σχεδόν το ίδιο ποσοστό δεν θα ανέθετε σε έναν συνάδελφο με μερική απασχόληση μια «σημαντική ή κρίσιμη για την επιχείρηση εργασία», σύμφωνα με δημοσκόπηση της εταιρείας συμβούλων Timewise.

Ωστόσο, υπάρχουν οκτώ εκατομμύρια εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης, οι οποίοι αντιστοιχούν περίπου στο ένα τέταρτο του ενεργού πληθυσμού του Ηνωμένου Βασιλείου. Και μεταξύ αυτών, περίπου 750.000 είναι τώρα σε ανώτερες θέσεις με στρατηγική ευθύνη, με μέσο μισθό 47.000 λίρες, σύμφωνα με ανάλυση του Ινστιτούτου Μάθησης και Εργασίας τον Απρίλιο.

Για πρώτη φορά στα χρονικά, υπάρχουν τόσες κενές θέσεις εργασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο όσοι και οι άνεργοι που αναζητούν εργασία, πράγμα που σημαίνει ότι η «μπάλα είναι πολύ σταθερά στο γήπεδο των Βρετανών» που αναζητούν εργασία.

Όχι μόνο για εργαζόμενες μητέρες

Αυτό δεν αφορά μόνο τις εργαζόμενες μητέρες. Υπάρχει ένα σημαντικό χάσμα μεταξύ των ρυθμίσεων που έχουν όλοι οι εργαζόμενοι, σε σχέση με αυτό που θέλουν. Το ευέλικτο ωράριο χρησιμοποιείται μόλις από το 21% των εργαζομένων, αλλά το 39% επιθυμεί αυτό το προνόμιο, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του CIPD.

Ένα άλλο ισχυρό ζευγάρι, ο Zak Mensah και η Sara Wajid, είναι συνδιευθυντές του Birmingham Museums Trust. Ο καθένας τους εργάζεται τρεις ημέρες την εβδομάδα διοικώντας ένα από τα μεγαλύτερα ανεξάρτητα ιδρύματα μουσείων της χώρας που εκτείνεται σε εννέα τοποθεσίες σε όλη την πόλη.

Όπως η Vicky και η Emily, αποφάσισαν και αυτοί να υποβάλουν αίτηση για αυτόν τον ρόλο υψηλής πίεσης ως ομάδα. Κανείς από τους δύο δεν θα το αναλάμβανε μόνος του. Το ζευγάρι λέει ότι το γεγονός ότι προέρχονται από εντελώς διαφορετικά υπόβαθρα, δεξιότητες και γενιές, τους κάνει καλύτερους στην όλη δουλειά. «Ακριβώς όπως οι επισκέπτες που επισκέπτονται οποιαδήποτε από τις τοποθεσίες μας», προσθέτει ο κ. Mensah, πατέρας δύο μικρών παιδιών. «Το 2020 μας είχε κάνει και τους δύο να επαναξιολογήσουμε τι είναι σημαντικό στη ζωή» προσθέτει. «Υπάρχει λόγος για τον οποίο δύο πιλότοι κάθονται στο πιλοτήριο!»

«Οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να στιγματιστούν»

Ενώ υπάρχουν σαφή οφέλη από την κατανομή της εργασίας, η Heejung Chung, καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κεντ, κρούει τον κώδωνα της προσοχής, διότι, όπως λέει, η βρετανική εργασιακή κουλτούρα εξακολουθεί να θεωρεί «εκείνους που 'δείχνουν πρόσωπο' ως παραγωγικούς και αφοσιωμένους».

Αυτό σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι που μοιράζονται την ίδια εργασία όχι μόνο έχουν πολύ χρόνο για να παραδόσουν, αλλά και εργάζονται περισσότερο για να είναι διπλά σίγουροι ότι τυχόν απόψεις που μπορεί να τους στιγματίσουν έχουν εκμηδενιστεί, λέει.

Αυτό είναι πιο πιθανό όταν οι εν λόγω εργαζόμενοι είναι μητέρες ή γυναίκες. «Όταν [οι μητέρες] εργάζονται ευέλικτα, είναι πιο πιθανό να στιγματιστούν σε σύγκριση, ας πούμε, με έναν ετεροφυλόφιλο ανώτερο άνδρα που κάνει job sharing. Οι άνθρωποι θα νομίζουν ότι μοιράζεται την εργασία του, καθώς αναλαμβάνει μια άλλη θέση στελέχους, η οποία θεωρείται ότι έχει θετική επίδραση στην απόδοση στην εργασία». Η πραγματικότητα είναι, ωστόσο, ότι πολλές κοινές θέσεις εργασίας θα λειτουργήσουν καλύτερα για τα αφεντικά παρά για τους εργαζόμενους - παίρνουν δύο μυαλά στην τιμή του ενός.

Η Chung λέει ότι αναπόφευκτα, οι άνθρωποι που κάνουν job sharing «εργάζονται σκληρότερα και φροντίζουν να είναι πιο διαθέσιμοι από ό,τι όταν εργάζεται ένα άτομο, για να υπεραντισταθμίσουν τη διαφορά». Αλλά για την Emily και τη Vicky στην GCHQ τα οφέλη προέρχονται από την ανταλλαγή ιδεών με τον αντίπαλό τους.

«Τα πράγματα ανατρέπονται ταχύτερα και τα τελευταία εμπόδια σε οποιαδήποτε ζητήματα ξεπερνιούνται με την πρόσθετη δυναμική που φέρνει η κατανομή εργασίας», λέει η Vicky. Αλλά είναι αυστηροί με τα όρια μεταξύ εργασίας και σπιτιού. «Συμμετέχουμε σε ορισμένες εκδηλώσεις μαζί - αλλά θέτουμε ένα πολύ υψηλό όριο σε αυτό. Οι μη εργάσιμες ημέρες είναι ανέγγιχτες«, λέει η Emily. «Δεν θέλουμε να γίνουμε υπέρμαχοι [του job sharing], αν στην πραγματικότητα δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί».

Με πληροφορίες από BBC