O πόλεμος δεν έχει χρώμα: Ο φωτορεπόρτερ από το Ισραήλ που αποφάσισε να αποτυπώσει τη φρίκη με μια τεχνική δύο αιώνων πίσω

«Οι φωτογραφίες μου μοιάζουν σαν να τραβήχτηκαν πολλά χρόνια πίσω, αλλά αν κοιτάξεις προσεκτικά καταλαβαίνεις ότι τις έβγαλα τώρα», μου είπε και έφερε πάλι το τσιγάρο του στα χείλη. Οι σειρήνες ήχησαν εδώ στην Ουκρανία, όπου γράφονται νέες σελίδες της ιστορίας και ο Έντουαρτ Καπρόβ από το Ισραήλ, φωτορεπόρτερ πήρε μια απόφαση: να την απεικονίσει με μια τεχνική που χρονολογείται δύο αιώνες πίσω.

Πράγματι, στις άχρωμες, ασπρόμαυρες με μια συνταρακτική δυναμική, όμως, που υπερβαίνει όλες τις αποχρώσεις φωτογραφίες, διακρίνει κανείς άψυχα σώματα, τραυματίες, στρατιώτες της πρώτης γραμμής του πολέμου του 2022, στο Σλαβιάνσκ, το Ντονμπάς, το Χάρκοβο.

«Η ανθρώπινη φύση παραμένει ίδια, επιλέγω αυτόν τον τρόπο γιατί έτσι βλέπουν όλοι ότι, ακόμη κι αν περάσουν 170 χρόνια, δεν αλλάζει τίποτα.», εξηγεί ο Έντουαρτ Καπρόβ.

Δεν έχει άδικο. Η ίδια τεχνική φωτογραφίας χρησιμοποιήθηκε στον Κριμαϊκό με εμπλεκόμενους τους ίδιους λαούς και οι άνθρωποι συνεχίζουν και δυστυχώς θα συνεχίσουν να ξεκινούν πολέμους. Κι ενώ οι εχθροπραξίες επαναλαμβάνονται, ανοίγει το καπάκι του φακού του, το ξανακλείνει και κάθε του κλικ είναι τόσο μοναδικό και τόσο σκληρό που αιχμαλωτίζει το χρόνο στο εύθραυστο γυαλί της πλακέτας της μηχανής του.

Δεν μπορούσα να μη ρωτήσω ποια ήταν η έμπνευσή του για να βγάζει φωτογραφίες με κίνδυνο της ζωής του στο μέτωπο με τη συγκεκριμένη τεχνική: «είναι προσωπικός αυτός ο πόλεμος», μου απάντησε.

«Γεννήθηκα στη Σοβιετική Ένωση. Η Ουκρανία, η Γεωργία, η Αρμενία είναι η πατρίδα μου, η περιοχή μου, η πρόελευσή μου, η χώρα μου, οι άνθρωποί μου, είναι τόσο οδυνηρός για μένα αυτός ο πόλεμος. Οι φωτογραφίες μου είναι ιδιαίτερες, διαφορετικές και αντικατοπτρίζουν την ένταση του πολέμου, έτσι θα κεντρίσουν την προσοχή», συμπληρώνει.

Ξεκίνησε από το Ισραήλ, έφτασε στη Γερμανία όπου αγόρασε το βαν – σκοτεινό θάλαμο - και τα χημικά για τις πλακέτες, για να συνεχίσει στα σύνορα Πολωνίας - Ουκρανίας όπου παρέμεινε δύο μέρες λόγω της τεράστιας ουράς αυτοκινήτων και έπειτα στη Λβιβ για εφοδιασμό καυσίμων, μετά στο Κίεβο για να καταλήξει στο Χάρκοβο και το Ντονμπάς.

Αφού κέντραρε και εντόπισε την εικόνα, ξεσκέπασε τη μηχανή και είπε: «Δεν χρειάζομαι ξενοδοχείο τα έχω όλα στο φορτηγάκι. Τα ξέρω τα ρίσκα, τα επέλεξα. Ρίσκο έχουν και οι στρατιώτες της πρώτης γραμμής». 

Το όχημά του για τον κίνδυνο με την επιγραφή «Photo Van» στα χρώματα της σημαίας της Ουκρανίας συνδυάζει το σπίτι του και το φωτογραφείο του. Μέσα από το σκοτεινό θάλαμο με την κόκκινη μεμβράνη να καλύπτει το τζάμι για να επιτυγχάνεται ουδετερότητα και να βγαίνει η φωτογραφία μιλά για τα εμπόδια της δουλειάς.

«Δυσκολεύομαι να βρω χημικά για τις πλακέτες» λέει, κατανοώντας ότι τα προβλήματα είναι πολλά αλλά δε φοβάται να πει πως πρώτα θα πρέπει κανείς να τα εντοπίσει. Με αυτό το σκεπτικό και έπειτα από επτά εικοσιτετράωρα στο δρόμο έφτασε μέχρι την Αντρίεβκα στα περίχωρα του Κιέβου όπου τον συνάντησα τυχαία - διακρίνοντας την κούρασή του και την σπίθα στο βλέμμα - λίγο πριν νυχτώσει δύο μέρες πριν το καλοκαίρι την ώρα που έφευγα από ρεπορτάζ και έρευνα για τα εγκλήματα πολέμου στην περιοχή.

Συνέχισε το ταξίδι του φωτογραφίζοντας σε άσπρο και μαύρο, έτσι ήταν και οι πρώτες του φωτογραφίες στο Χάρκοβο όταν τραυματίστηκε σε πλευρά και γόνατο, δηλαδή οι ακτινογραφίες του.

Δε θα μπορούσε να ταιριάξει κάτι διαφορετικό σε αυτόν και σε κάθε πόλεμο που θα ΄ρθει όπου και πάλι ο Έντουαρτ Καπρόβ θα χρησιμοποιεί την ίδια ιστορική τεχνική. Αυτή που αντέχει στο χρόνο όπως και ο πόλεμος...

ΥΓ. Στον Νίκο Καραπαναγιώτη εικονολήπτη που δεν πέρασε ούτε μια μέρα χωρίς να μιλήσει για τον Έντουαρτ και τον Δημήτρη Τσιόπλο, επίσης εικονολήπτη του OPEN, που τον είδε με την άκρη του ματιού του σε ένα χωράφι έξω από το Κίεβο και σε όλους τους εικονολήπτες που βρίσκονται ή βρέθηκαν στο μέτωπο, περισσότερο σε αυτούς που πήγαν και δεν επέστρεψαν ποτέ.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Συντριβή Antonov στην Καβάλα: Μετέφερε 11,5 τόνους πυρομαχικά με προορισμό το Μπαγκλαντές
• Τηλεφωνική συνομιλία Ερντογάν-Μακρόν: Ο πρόεδρος της Τουρκίας ζήτησε συνεργασία για αντιαεροπορικό σύστημα
• Καστελόριζο: Εκλεισε εν μέσω καλοκαιριού το αεροδρόμιο γιατί αρρώστησε ο μοναδικός υπάλληλος
• Από τον «πόλεμο» του μπακλαβά, στο κοκορέτσι - Ο ελληνοτουρκικός πόλεμος μεταφέρεται τώρα στην κουζίνα