Σαχελάνθρωπος: Ο πρόγονός μας έδειξε πότε ο άνθρωπος άρχισε να περπατά στα δύο πόδια

Ένας από τους αρχαιότερους γνωστούς προγόνους του ανθρώπου, ο Σαχελάνθρωπος (Sahelanthropus tchadensis), απολιθώματα του οποίου είχαν ανακαλυφτεί στο Τσαντ της περιοχής Σαχέλ της Αφρικής, νότια της Σαχάρας, περπατούσε συνήθως στα δύο πόδια του όταν βρισκόταν στο έδαφος, ήδη πριν περίπου επτά εκατομμύρια χρόνια. Αυτό είναι το συμπέρασμα των επιστημόνων που έκαναν μια νέα προσεκτική ανατομική ανάλυση των απολιθωμάτων των άνω και κάτω άκρων του.

Η απόκτηση της ικανότητας διποδισμού θεωρείται αποφασιστικό βήμα στην ανθρώπινη εξέλιξη. Μέχρι σήμερα, λόγω της έλλειψης επαρκών απολιθωμάτων, οι επιστήμονες δεν έχουν συμφωνήσει για το πώς ακριβώς και πότε ξεκίνησε το περπάτημα στα δύο πόδια και όχι στα τέσσερα, τα οποία χρησιμοποιούσαν οι πρόγονοι μας όσο ζούσαν στα δέντρα. Η νέα έρευνα όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ ενισχύει την πεποίθηση ότι το πέρασμα στον διποδισμό συνέβη αρκετά νωρίς στην ιστορία.

Οι ερευνητές από τη Γαλλία, το Τσαντ και την Αιθιοπία, με επικεφαλής τον Φρανκ Γκι του γαλλικού Πανεπιστημίου του Πουατιέ και του Εθνικού Κέντρου Επιστημών της Γαλλίας (CNRS), οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», ανέλυσαν ένα μηριαίο οστό και δύο οστά αντιβραχίου που είχαν βρεθεί στην περιοχή Τόρος-Μενάλα στην έρημο Ντζουράμπ του Τσαντ, όπου είχε γίνει η ανακάλυψη του Σαχελάνθρωπου το 2001.

Η αρχική ανάλυση ενός σχεδόν πλήρους κρανίου (το οποίο «βαφτίστηκε» Τουμάι που σημαίνει «η ελπίδα της ζωής» στην τοπική γλώσσα) είχε δώσει ενδείξεις διποδισμού. Η νέα μελέτη σε απολιθώματα άκρων που είχαν βρεθεί στην ίδια περιοχή (αλλά είναι αδύνατο να επιβεβαιωθεί ότι ανήκουν στον Τουμάι) οδήγησε στο οριστικό συμπέρασμα του διποδισμού. Παράλληλα, η ανατομία των οστών του δείχνει ότι ο εν λόγω αρχαίος πρόγονος μας είχε κρατήσει τη δυνατότητα τετραποδισμού και μπορούσε να σκαρφαλώνει γρήγορα στα δέντρα σαν πίθηκος.

Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι πρώιμοι πρόγονοί μας εξέλιξαν νωρίς την ικανότητα βαδίσματος στα δύο πόδια, λίγο μετά τον διαχωρισμό ανθρώπων και χιμπατζήδων που τράβηξαν διαφορετικούς εξελικτικούς δρόμους (κάτι που συνέβη πριν 7 έως 10 εκατομμύρια χρόνια), διατηρώντας όμως την ανατομική δυνατότητα να αναρριχώνται γρήγορα στα δέντρα. Λίγα εκατομμύρια χρόνια μετά τον Σαχελάνθρωπο, ένας άλλος πρόγονός μας, ο Αυστραλοπίθηκος, είχε τελειοποιήσει πια τον διποδισμό, διατηρώντας πάντα την ικανότητα τετραποδισμού στα δέντρα. Μόνο με την εμφάνιση του γένους Homo, οι πρόγονοι μας έπαψαν μόνιμα να χρησιμοποιούν τα χέρια τους σαν πόδια και στάθηκαν οριστικά και αποκλειστικά στα δύο πόδια τους.