Ιράν: Ο θάνατος της Μαχσά Αμινί γίνεται η σπίθα της εξέγερσης - Το καθεστώς φοβάται το κίνημα και οι ΗΠΑ το ενισχύουν

Οργή για το απολυταρχικό καθεστώς και θάρρος για εξέγερση. Αυτά είναι τα δύο κυρίαρχα συναισθήματα που έχουν κατακλύσει τους ανθρώπους του Ιράν από τη στιγμή που έγινε γνωστή η είδηση του θανάτου της 22χρονης Μαχσά Αμινί, η οποία φέρεται να έπεσε νεκρή μετά από ξυλοδαρμό σε βάρος της από της Αρχές της χώρας απλά και μόνο επειδή δεν φορούσε σωστά την μαντίλα στα μαλλιά της.

Παρά τις εκατοντάδες συλλήψεις πολιτών και τους δεκάδες θανάτους διαδηλωτών που έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής, οι γυναίκες και οι άνδρες του Ιράν δεν κάνουν βήμα πίσω. Οι πιο θαρραλέες από τις γυναίκες καίνε τις μαντίλες τους και κόβουν τα μαλλιά τους σε κινήσεις που δείχνει πως δεν είναι διατεθειμένες να ανεχτούν άλλο την καταπίεση και τη βία σε βάρος τους από το θεοκρατικό καθεστώς.

Την ίδια στιγμή βίντεο που κάνουν τον γύρο του Διαδικτύου, δείχνουν διαδηλωτές να πυρπολούν Αστυνομικά Τμήματα και οχήματα των Αρχών ενώ υπάρχουν αναφορές για επιθέσεις εναντίον των δυνάμεων ασφαλείας.

Μια εβδομάδα αργότερα από τη στιγμή που έγινε γνωστή η είδηση του θανάτου της Αμινί οι διαδηλώσεις μαίνονται στην επαρχία του Κουρδιστάν και στην πρωτεύουσα της χώρας Τεχεράνη, καθώς και σε πόλεις όπως το Ραστ, το Ισφαχάν αλλά και το Κομ, μια από τις πιο θρησκευτικά συντηρητικές περιοχές της χώρας.

Η οργή σε όλο το Ιράν για το βάναυσο και άδικο θάνατο της Αμινί, η οποία συνελήφθη από την αστυνομία ηθών στην Τεχεράνη επειδή φορούσε «ακατάλληλη ενδυμασία» και έπεσε σε κώμα κατά τη διάρκεια της κράτησής της άναψε τις φωτιές των διαμαρτυριών. Την ίδια ώρα κάποιοι αναλυτές πιστεύουν ότι οι Αρχές είναι απελπισμένες να σταματήσουν εδώ και τώρα τις διαδηλώσεις φοβούμενες τα σημάδια της αυξανόμενης δυναμικής του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών του Ιράν, που πλέον έχει πάρει παγκόσμιες διαστάσεις.

Τι φοβούνται οι Αρχές

Η δημόσια αφαίρεση της υποχρεωτικής από το κράτος χιτζάμπ έχει γίνει εδώ και καιρό ένα παγκόσμιο σημάδι απόρριψης του καθεστώτος, ενώνοντας Ιρανούς από όλο το θρησκευτικό φάσμα. Μήνες πριν από τη σύλληψη και τον θάνατο της Αμινί, οι γυναίκες του αναρτούν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης μηνύματα κατά της μαντίλας ανεβάζοντας βίντεο με τις ίδιες να περπατούν με ακάλυπτο το κεφάλι τους ή να παρενοχλούνται στους δρόμους. Τις τελευταίες εβδομάδες πριν τη σύλληψη της 22χρονης, οι Αρχές είχαν προβεί σε σωρεία συλλήψεων, ξυλοδαρμών και αναγκαστικών δημόσιων ομολογιών γυναικών για να περιορίσουν το φαινόμενο.

Μεταξύ των θυμάτων ήταν η Σεπιντέχ Ρασνό, μια 28χρονη γυναίκα που συνελήφθη μετά την κυκλοφορία ενός βίντεο που την έδειχνε σε λεωφορείο με ακάλυπτα τα μαλλιά της. Η Ρασνό φέρεται να ξυλοκοπήθηκε κατά τη διάρκεια της κράτησής της και αναγκάστηκε να ζητήσει συγγνώμη στην εθνική τηλεόραση. Πιθανότατα να προσπάθησαν να κάνουν κάτι ανάλογο με την Αμινί, αλλά ο θάνατός της έμελλε να γίνει ένα σύμβολο αντίστασης για τις γυναίκες της χώρας.

Οι Αρχές ισχυρίζονται ότι δεν άσκησαν βία σε βάρος της 22χρονης, όμως οι διαδηλωτές στην χώρα αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο δεν δείχνουν καμία διάθεση να τις πιστέψουν ακόμα και αν ο στρατός βγει στους δρόμους, όπως απείλησε η Τεχεράνη πριν από λίγες ώρες.

«Τα γυναικεία ζητήματα αποτελούν εδώ και καιρό καταλύτη για ευρύτερη πολιτική δράση στο Ιράν», δήλωσε η Άναμπελ Σρέμπερνι, ομότιμη καθηγήτρια στο Κέντρο Ιρανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Soas του Λονδίνου στον Guardian. «Θα μπορούσε αυτή να είναι η στιγμή που οι άνθρωποι που παλεύουν με τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει το Ιράν σήμερα, όπως ο αυξανόμενος πληθωρισμός, η οικολογική κρίση και η έλλειψη δημοκρατικής συμμετοχής, θα συσπειρωθούν γύρω από τα ζητήματα για τα γυναικεία δικαιώματα και να αμφισβητήσουν ευθέως το καθεστώς», πρόσθεσε.

«Το γυναικείο κίνημα στο Ιράν ξεκίνησε τον πρώτο μήνα της Ισλαμικής Δημοκρατίας και σιγοβράζει τουλάχιστον τα τελευταία 20 χρόνια», δήλωσε η Σρέμπερνι. «Θεωρείται ως φορέας κοινωνικά προοδευτικών αξιών ... πολλοί Ιρανοί βλέπουν ότι το γυναικείο κίνημα έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει την επόμενη κοινωνική δύναμη που θα φέρει την ανατροπή», σημείωσε η καθηγήτρια δίνοντας ουσιαστικά το στίγμα για το σι συνεπάγεται η γέννηση αυτής της εξέγερσης.

Βία για να σταματήσει το κίνημα

Οι ιστορίες βίας κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων πληθαίνουν τις τελευταίες ώρες. Η τελευταία φορά που η 22χρονη Φαρνάζ (ψευδώνυμο) άκουσε τη φωνή του αδελφού της ήταν στο τηλέφωνο μετά από κλήση από άγνωστο αριθμό.  «Μου τηλεφώνησε και μου είπε μόνο μια φράση: "Με έπιασαν"... Κατάλαβα αμέσως τι εννοούσε και πήγα στο αστυνομικό τμήμα ηθών για να τον αναζητήσω”, δήλωσε στο CNN η κοπέλα.

Ο μεγαλύτερος αδελφός της συμμετείχε σε διαδηλώσεις στη νοτιοανατολική πόλη Κερμάν του Ιράν τη Δευτέρα κατά της «καταπιεστικής κυβέρνησης του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και του προέδρου Εμπραχίμ Ραΐσι», όταν «αστυνομικοί με πολιτικά» διείσδυσαν στο πλήθος και «ανάγκασαν τους ανθρώπους να μπουν σε βαν της αστυνομίας ηθών». Έκτοτε η τύχη του αγνοείται.

Είναι ξεκάθαρο από τα βίντεο που κάνουν τον γύρο του κόσμου μέσω Διαδικτύου πως οι Αρχές της χώρας προσπαθούν με ακραία βία να περιορίσουν το κίνημα, να κάνουν τους ανθρώπους του Ιράν να σιωπήσουν.

Από την περασμένη εβδομάδα, ημιεπίσημα πρακτορεία ειδήσεων ανέφεραν ότι τουλάχιστον 17 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε βίαιες συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών και δυνάμεων ασφαλείας. Η ΜΚΟ Iran Human Rights (IHR), που εδρεύει στη Νορβηγία, υπολογίζει ότι έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 50 άτομα. Οι συλλήψεις είναι εκατοντάδες

Οι ΗΠΑ ενισχύουν τους διαδηλωτές ανοίγοντας τις επικοινωνίες της χώρας

Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ εξέδωσε την Παρασκευή οδηγίες που διευρύνουν το φάσμα των υπηρεσιών Διαδικτύου που είναι διαθέσιμες στους Ιρανούς παρά τις αμερικανικές κυρώσεις κατά της χώρας, προκειμένου να βοηθήσουν τους διαδηλωτές της χώρας

Οι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η κίνηση αυτή θα βοηθήσει τους Ιρανούς να έχουν πρόσβαση σε εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παράκαμψη της κρατικής παρακολούθησης και λογοκρισίας, αλλά δεν θα εμποδίσει εντελώς την Τεχεράνη να χρησιμοποιεί εργαλεία επικοινωνίας για να καταπνίξει όσους διαφωνούν με το καθεστώς, όπως έκανε την Τετάρτη, όταν έκοψε την πρόσβαση στο Διαδίκτυο για τους περισσότερους πολίτες την Τετάρτη.

Η Ουάσινγκτον παρέχει εδώ και καιρό ορισμένες εξαιρέσεις που σχετίζονται με το διαδίκτυο από τις κυρώσεις της στο Ιράν, αλλά η επικαιροποίηση της γενικής άδειας της Παρασκευής επιδιώκει τον εκσυγχρονισμό τους, δήλωσε το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ.

Η ομάδα παρακολούθησης του διαδικτύου NetBlocks δήλωσε την Πέμπτη ότι καταγράφηκε μια νέα διακοπή του διαδικτύου στο Ιράν, όπου η πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι έτσι κι αλλιώς αυστηρά περιορισμένη. Η NetBlocks ανέφερε «σχεδόν ολοκληρωτική» διακοπή της συνδεσιμότητας στο διαδίκτυο στην πρωτεύουσα της κουρδικής περιοχής τη Δευτέρα, συνδέοντάς την με τις διαδηλώσεις.

Η αμερικανική άδεια περιλαμβάνει πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και τηλεδιασκέψεις και επεκτείνει την πρόσβαση σε υπηρεσίες που βασίζονται στο cloud και χρησιμοποιούνται για την παροχή εικονικών ιδιωτικών δικτύων (VPN), τα οποία παρέχουν στους χρήστες ανωνυμία στο Διαδίκτυο, και άλλα εργαλεία κατά της παρακολούθησης. Η άδεια επιτρέπει επίσης στους χρήστες να χρησιμοποιούν antiviruses για να αντιμετωπίζουν ιούς και παρακολουθήσεις των υπολογιστών τους, δήλωσε το Υπουργείο Οικονομικών

Παράλληλα, ο διευθύνων σύμβουλος της SpaceX Έλον Μασκ απάντησε σε μια ανάρτηση στο Twitter του υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν σχετικά με τη νέα άδεια την Παρασκευή με το σχόλιο «Ενεργοποιώ το Starlink», μια αναφορά στη δορυφορική ευρυζωνική υπηρεσία της εταιρείας - που έχει ήδη παρασχεθεί και στην Ουκρανία για τον αγώνα της κατά της εισβολής της Ρωσίας. Ο Μασκ δήλωσε τη Δευτέρα ότι η εταιρεία του θα παράσχει το Starlink στους Ιρανούς και θα ζητήσει εξαίρεση από τις κυρώσεις για να το πράξει.

Φιλοκυβερνητικά σόου την ώρα που η χώρα «βράζει»

Την ώρα που η χώρα «βράζει» η αυταρχική κυβέρνηση του Ιράν επιχειρεί να δείξει ότι απολαμβάνει την υποστήριξη των πολιτών, διοργανώνοντας τις δικές της φιλοκυβερνητικές διαδηλώσεις. 

Σε πολλές ιρανικές πόλεις πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις, στις οποίες διαδηλωτές ζητούσαν να εκτελεστούν όσοι συμμετέχουν στις αντικυβερνητικές κινητοποιήσεις των τελευταίων ημερών. 

Ο πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσί μετά την επιστροφή του από τη Νέα Υόρκη, όπου παρευρέθηκε στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών δήλωσε ότι οι φιλοκυβερνητικές διαδηλώσεις δείχνουν την ισχύ της Ισλαμικής Δημοκρατίας. «Η παρουσία του λαού (στις πορείες) σήμερα είναι η δύναμη και η τιμή της Ισλαμικής Δημοκρατίας», είπε χαρακτηριστικά.