Ουκρανία: Τα τρία σενάρια για την έκβαση του πολέμου – Ανάλυση των New York Times

Από την αρχή του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, η περασμένη εβδομάδα ήταν η χειρότερη για τον ρώσο πρόεδρο, Βλαντίμιρ Πούτιν. Όπως υποστηρίζει σε άρθρο του στους New York Times ο Τόμας Φρίντμαν, ο Πούτιν αποφάσισε να εισβάλει στα ουκρανικά εδάφη χωρίς σοφία, δικαιοσύνη, έλεος ή σχέδιο Β’.

Ο αρθρογράφος σημειώνει παράλληλα ότι ένα κεντρικό ερώτημα βρίσκεται στον πυρήνα των εξελίξεων παρότι είναι δύσκολο να απαντηθεί. «Ακόμη δεν ξέρουμε (πότε θα τελειώσει ο πόλεμος), ωστόσο καθώς διερευνούσα αυτό το ερώτημα στις συζητήσεις μου, διέκρινα τρία πιθανά σενάρια, κάποια εντελώς νέα, κάποια γνωστά, αλλά όλα έρχονται με περίπλοκες και απρόβλεπτες παρενέργειες», γράφει.

Αυτά είναι τα τρία σενάρια που «βλέπει» ο Φριντμαν για την έκβαση του πολέμου

Σενάριο 1: Ολοκληρωτική νίκη της Ουκρανίας, στη σκιά της οποίας, όμως, η ενδεχόμενη ταπείνωση του Πούτιν θα μπορούσε να οδηγήσει σε κάποια «τρελή» ή ακόμα και καταστροφική κίνηση.

Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, κανένας δεν περιμένει από τα ουκρανικά στρατεύματα να συνεχίσουν με ευκολία την επιτυχή αντεπίθεση, ειδικά στα ανατολικά της χώρας. Ωστόσο, είναι η πρώτη φορά που κάποιοι αναρωτιούνται τι θα συμβεί στην περίπτωση που τα ρωσικά στρατεύματα καταρρεύσουν. Ο ίδιος ο Βλαντίμιρ Πούτιν, πάντως, έχει προειδοποιήσει για τη χρήση πυρηνικών σε περίπτωση που δεχθεί περισσότερες πιέσεις στο μέτωπο. Ο Φρίντμαν επισημαίνει την ελπίδα του για την ύπαρξη κάποιου μυστικού σχεδίου της CIA το οποίο θα απέτρεπε τη ρωσική ηγεσία από τη χρήση πυρηνικών όπλων.

Σενάριο 2: Η σύναψη μίας «βρώμικης συμφωνίας» με τον Πούτιν. Αυτή θα οδηγούσε, μεν, σε κατάπαυση του πυρός, ωστόσο θα επέφερε πλήγματα μεταξύ των δυτικών συμμάχων, ενώ θα εξόργιζε και μεγάλη μερίδα των ουκρανών.

Όπως τονίζει ο Τόμας Φρίντμαν, «δεν μπορώ να φανταστώ τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να αποδέχεται μια κατάπαυση του πυρός με τα σημερινά δεδομένα, την ώρα που οι ουκρανικές δυνάμεις δείχνουν να έχουν το μομέντουμ με το μέρος τους». Ωστόσο, όπως σημειώνει, «τους επόμενους μήνες τα πράγματα αναμένεται να γίνουν πιο δύσκολα, ειδικά στην Ευρώπη. Ορισμένοι ευρωπαίοι ηγέτες θα αρχίσουν να ρωτούν εάν “μπορεί να υπάρξει διέξοδος μέσω διαπραγματεύσεων;”». Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, ο Πούτιν θα μπορούσε να επιχειρήσει τη διάσπαση μεταξύ των ηγετών της ΕΕ, ισχυριζόμενος ότι είναι έτοιμος να διαπραγματευθεί την κατάπαυση του πυρός η οποία, με τη σειρά της, θα αποκαταστήσει και τις ροές της ενέργειας από τη Ρωσία στην Ευρώπη. Ωστόσο, οι όροι που μπορεί να θέσει ο ρώσος πρόεδρος δεν θα βρίσκουν σύμφωνο το Κίεβο. Προκειμένου η Ουκρανία να συμφωνήσει, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα κληθεί να εξασφαλίσει από την πλευρά του εγγυήσεις ασφαλείας- ενδεχομένως και από το ΝΑΤΟ. Σε αυτό το πλαίσιο πάντως, η Ουκρανία θα έχει χάσει περισσότερα εδάφη σε σύγκριση με τις γραμμές της 24ης Φεβρουαρίου.

Σενάριο 3: Η σύναψη μίας συμφωνίας «λιγότερο βρώμικης», η οποία θα έβρισκε έδαφος αποδοχής μεταξύ ουκρανών και ρώσων- όχι, όμως και από τον ίδιο τον πρόεδρο Πούτιν, ο οποίος θα χρειαζόταν να απομακρυνθεί από την εξουσία της χώρας του.

Κατάπαυση του πυρός, με βάση τις γραμμές επαφής της 24ης Φεβρουαρίου θα μπορούσαν να προτείνουν στη Ρωσία, ΝΑΤΟ και Ουκρανία. Στην περίπτωση επικράτησης του σεναρίου, ο πρόεδρος Πούτιν «κρατάει» μέρος του Ντονμπάς και την Κριμαία, αλλά χάνει τη Μαριούπολη καθώς και άλλες περιφέρειες τις οποίες ο ρωσικός στρατός έχει καταλάβει από την αρχή του πολέμου. Στο πλαίσιο ενός τέτοιου σεναρίου, λοιπόν, θα έπρεπε ο ρώσος πρόεδρος να παραδεχθεί ότι διεξήγαγε έναν πόλεμο από τον οποίο δεν κέρδισε τίποτα περισσότερο από όσα είχε ήδη κεκτημένα πριν από την 24^η Φεβρουαρίου.

Από την άλλη πλευρά σχεδόν βέβαιο θεωρείται ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν είανι διατεθειμένος σε καμία περίπτωση να παραδεχθεί ότι υπέστη ήττα. Ο Φρίντμαν αναφέρει χαρακτηριστικά ότι, υπό προϋποθέσεις ο πρόεδρος της Ρωσίας θα μπορούσε να ανατραπεί – είτε από τον ίδιο τον ρωσικό λαό, είτε από άλλους αξιωματούχους της χώρας, παίρνοντας μαζί του όλη την ευθύνη του πολέμου. Ωστόσο, αυτό το σενάριο φυσικά και αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο αντικατάστασης του προέδρου Πούτιν με κάποιον χειρότερό του – καθώς και το σενάριο της αποχώρησης αφήνοντας πίσω του καμένη γη.

Όπως καταλήγει ο Τόμας Φρίντμαν είναι πολλοί οι διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους θα μπορούσε να τελειώσει ο πόλεμος. Όποιο κι αν είναι το καλύτερο ή το χειρότερο σενάριο, το σίγουρο είναι ότι ο τερματισμός του πολέμου δεν θα είναι εύκολη υπόθεση.