Κόσμος|25.10.2022 09:38

Ρίσι Σούνακ: Από την συντριπτική ήττα στην απόλυτη δικαίωση - Οι θέσεις του και ο Γολγοθάς που πρέπει να ανέβει

Newsroom
Σετ φωτογραφιών, σύρετε προς τα αριστερά
Ρίσι Σούνακ/ AP (gallery)
Ρίσι Σούνακ/ AP (gallery)
Ρίσι Σούνακ/ AP (gallery)
Ρίσι Σούνακ/ AP (gallery)
Ρίσι Σούνακ/ AP (gallery)
Ρίσι Σούνακ/ AP (gallery)
Ρίσι Σούνακ/ AP (gallery)
Ρίσι Σούνακ/ AP (gallery)

Νέος πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου αναλαμβάνει ο Ρίσι Σούνακ, ο οποίος σήμερα Τρίτη θα συναντήσει τον Βασιλιά Κάρολο, και θα λάβει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.

Η προκάτοχός του Λιζ Τρας θα προβεί σε δήλωση έξω από την πρωθυπουργική κατοικία της Ντάοουνινγκ Στριτ και στη συνέχεια θα μεταβεί στο παλάτι του Μπάκιγχαμ για να υποβάλει την παραίτησή της στον βασιλιά Κάρολο.

Έπειτα ο βασιλιάς θα συναντηθεί με τον νέο ηγέτη των Συντηρητικών Ρίσι Σουνάκ και θα τον καλέσει να σχηματίσει κυβέρνηση. Στις 1:35, ο Σούνακ θα κάνει δήλωση στην Ντάουνινγκ Στριτ πριν εισέλθει για πρώτη φορά ως πρωθυπουργός στον αριθμό 10. Ο Σουνάκ θα βάλει επίσης τις τελευταίες πινελιές στο υπουργικό του συμβούλιο.

Η δικαίωση του Ρίσι Σούνακ

Πριν από επτά εβδομάδες ο Σούνακ θεωρούταν ο απόλυτος ηττημένος, με την καριέρα του στο Γουεστμινστερ να έχει καταστραφεί, ενώ οι βλέψεις του σύμφωνα με το POLITICO είχαν στραφεί σε θέσεις εργασίας στον χρηματοπιστωτικό τομέα ή στην Silicon Valley.

Ωστόσο, μετά από μια νέα περίοδο πολιτικής και οικονομικής αναταραχής που ακολούθησαν οι φορολογικές μειώσεις που ανακοίνωσε η Λιζ Τρας, ο άνθρωπος που ήρθε δεύτερος με μεγάλη διαφορά στον διαγωνισμό για την ηγεσία των Τόρις αυτό το καλοκαίρι επέστρε στην διεκδίκηση της ηγεσίας και θα εγκατασταθεί την Τρίτη θριαμβευτικά ως ο νέος πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου.

Οι κυριότεροι πολιτικοί εχθροί του Σουνάκ, ο Μπόρις Τζόνσον και η Λιζ Τρας, ηττήθηκαν και είναι απίθανο να επιστρέψουν. Ανώτεροι Συντηρητικοί από όλο το κόμμα συσπειρώνονται πίσω του. Οι αγορές απελευθερώνουν σιγά σιγά τη λαβή τους από το λαιμό της Βρετανίας.

Ο Σούνακ δύσκολα πίστευε ότι όλα αυτά ήταν δυνατά μετά από εκείνη τη συντριπτική ήττα στην ηγεσία στις 5 Σεπτεμβρίου. «Είναι απλά πολύ χαρούμενος και ενθουσιασμένος που οι βουλευτές τον εμπιστεύονται», δήλωσε ένα μέλος του στενού κύκλου του Σούνακ, μιλώντας αργά το βράδυ της Δευτέρας. «Είμαστε ανακουφισμένοι, συγκλονισμένοι και πολύ προνομιούχοι - και αποφασισμένοι να το κάνουμε να πετύχει. Έχουμε μια μεγάλη πρόκληση και πρέπει να τη διορθώσουμε. Ο Ρίσι είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για αυτή τη δουλειά», πρόσθεσε.

Οι θέσεις του

Ο Σούνακ αναλαμβάνει την πρωθυπουργία για έναν βασικό λόγο. Στάθηκε στο ύψος του κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού ηγεσίας του καλοκαιριού, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι τα μέλη των Τόρις προτιμούσαν το σαγηνευτικό πρόγραμμα της Λιζ Τρας για φοροελαφρύνσεις.

Ήδη από τις 15 Ιουλίου, μόλις μια εβδομάδα αφότου ο Τζόνσον ανακοίνωσε την παραίτησή του, ο Σούνακ κατηγορούσε την Τρας για «οικονομικά παραμύθια», καθώς υποσχέθηκε φορολογικές μειώσεις αξίας δισεκατομμυρίων λιρών χωρίς κοστολογημένο σχέδιο.

Καθώς προχωρούσε το καλοκαίρι - παρά τις δημοσκοπήσεις που έδειχναν ότι το μήνυμά του δεν έβρισκε ανταπόκριση στη βάση των Τόρις - άρχισε να προειδοποιεί ότι οι οικονομικές ιδέες του Τρας θα μπορούσαν να προκαλέσουν ένα «πληθωριστικό σπιράλ» που πιθανότατα θα ανέβαζε τα επιτόκια. Την κατηγόρησε επίσης ότι ήθελε να «αποφύγει τον ανεξάρτητο έλεγχο του OBR [Γραφείο Ευθύνης Προϋπολογισμού] στον προϋπολογισμό έκτακτης ανάγκης».

Οι προειδοποιήσεις του δικαιώθηκαν μέσα σε ένα δεκαπενθήμερο από την ανάληψη των καθηκόντων της Τρας. Ο μίνι προϋπολογισμός της ήταν γεμάτος με μη χρηματοδοτούμενες περικοπές φόρων και παρουσιάστηκε χωρίς καμία ανάλυση του OBR για τα δημόσια οικονομικά, τρομάζοντας τις παγκόσμιες αγορές με την ξαφνική αλλαγή κατεύθυνσης του Ηνωμένου Βασιλείου. Η Τρας έστειλε τη λίρα σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ έναντι του δολαρίου, ενώ το κόστος δανεισμού της κυβέρνησης αυξήθηκε κατακόρυφα.

Η Τράπεζα της Αγγλίας αναμένεται τώρα να αυξήσει τα επιτόκια στο 6 % μέχρι το τέλος του έτους, αυξάνοντας τους λογαριασμούς των νοικοκυριών για εκατομμύρια κατόχους ενυπόθηκων δανείων και δυσχεραίνοντας τις επιχειρηματικές επενδύσεις.

Κατά κάποιο τρόπο ο Σούνακ, αντιστάθηκε στον πειρασμό να ακολουθήσει την πολιτική «εγώ τα έλεγα» στην Τρας και την αποτυχημένη κυβέρνησή της. «Ειλικρινά, είναι προφανές ότι αυτό για το οποίο ο Ρίσι προειδοποιούσε το καλοκαίρι έγινε πραγματικότητα και ελπίζω ότι τώρα είναι σε θέση να το διορθώσει», δήλωσε ο Άντριου Μπόουι, ένας συντηρητικός βουλευτής που ήταν σημαντικός υποστηρικτής του Σούνακ. «Αλλά δεν νομίζω ότι κανείς είναι χαρούμενος. Θα προτιμούσαμε να μην ήμασταν στη θέση στην οποία βρισκόμαστε».

Μεταξύ των ευρύτερων μελών του κόμματος υπάρχει τώρα μια σιωπηλή αίσθηση δικαίωσης από εκείνους που υποστήριξαν το μήνυμα μετριοπάθειας του Σούνακ κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού έναντι της πιο χορευτικής και εντυπωσιακής εκστρατείας του Τρας.

«Δεν είναι χαιρέκακος», επέμεινε μέλος των Τόρις. «Αλλά υπάρχει η αίσθηση του "καλά, όντως είπαμε ότι αυτό θα συνέβαινε". Πρέπει να το κάνουμε σωστά αυρτή τη φορά». Ένας πρώην κυβερνητικός σύμβουλος δήλωσε ότι υπάρχει η αίσθηση μεταξύ των ορισμένων μελών των Τόρις ότι «ουσιαστικά ερχόμαστε με μια σκούπα και πρέπει να καθαρίσουμε το χάος».

Ένας Γολγοθάς μπροστά του

Οι υποστηρικτές του Σουνάκ μπορούν σήμερα να αισθάνονται υπερήφανοι για τη στάση τους, αλλά έχουν υπόψιν ότι ο νέος πρωθυπουργός της Βρετανίας αντιμετωπίζει μια σειρά από τρομακτικές προκλήσεις μπροστά του.

Πρώτα η νέα του κυβέρνηση πρέπει να οριστικοποιήσει ένα πακέτο για να βοηθήσει τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να πληρώσουν τους εκτοξευμένους λογαριασμούς ενέργειας, αφού δύο ριζικά διαφορετικά προγράμματα περιγράφηκαν υπό την Τρας κατά τη διάρκεια των έξι εβδομάδων της εξουσίας της.

Γενικότερα, πρέπει να επιδιώξει να εξισορροπήσει τα βιβλία του Ηνωμένου Βασιλείου - πιθανότατα μέσω αυξήσεων φόρων και περικοπών δαπανών - σε μια εποχή που το Εθνικό Σύστημα Υγείας και άλλα τμήματα του κράτους βρίσκονται ήδη υπό τεράστια πίεση.

Όπως επισήμανε ένας βουλευτής των Τόρις που υποστηρίζει τη Σάνιακ, η πίεση των αγορών για υπερδιόρθωση της Βρετανίας μετά την αναταραχή του μίνι προϋπολογισμού της Τρας σημαίνει ότι περιορίζεται με τρόπο που δεν θα μπορούσε να έχει περιοριστεί αν την είχε νικήσει εξ αρχής.

Ο Σούνακ αντιμετωπίζει επίσης μια τεράστια μάχη για να αναζωογονήσει την τύχη του Συντηρητικού Κόμματος, το οποίο είναι πλέον 12 χρόνια στην εξουσία, απελπιστικά διασπασμένο και καταποντισμένο στις δημοσκοπήσεις.

Νέα έρευνα του think tank Onward προβλέπει ότι οι Συντηρητικοί βρίσκονται αντιμέτωποι με την λήθη , αν ο νέος ηγέτης τους δεν έρθει σε πλήρη ρήξη με τα λεγόμενα Trussonomics και δεν σταθεί υπέρ οικονομικών μέτρων που θα φέρουν θέσεις εργασίας και ανάπτυξη στις φτωχότερες περιοχές της χώρας.

Περισσότεροι από ένας στους τρεις ψηφοφόρους (35%) εκτιμούν ότι οι πιθανότητες να ψηφίσουν ποτέ Συντηρητικούς είναι μηδενικές, σύμφωνα με την έρευνα, ενώ το 41% δηλώνει ότι θα προτιμούσε μια κυβέρνηση που θα επικεντρωνόταν στη μείωση των ανισοτήτων από την ανάπτυξη της οικονομίας.

Ποιος είναι ο Ρίσι Σούνακ

Ο 42χρονος Σούνακ, γίνεται  ο πρώτος πρωθυπουργός της χώρας με καταγωγή από τη Νότια Ασία. Γεννήθηκε στο Σαουθάμπτον της Αγγλίας από γονείς ινδικής καταγωγής που είχαν μεταναστεύσει από την Ανατολική Αφρική στο Ηνωμένο Βασίλειο και εξαιτίας της θητείας του στο βρετανικό υπουργείο Οικονομικών, οι αγορές φαίνεται ότι τον βλέπουν με πολύ πιο «ευνοϊκό μάτι» σε σχέση με την προκάτοχό του. 

«Είναι απολύτως σαφές ότι ο Ρίσι Σούνακ έχει αυτό που χρειάζεται για να ανταποκριθεί στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε - είναι το κατάλληλο πρόσωπο για να ηγηθεί του κόμματός μας», δήλωσε ο πρώην υπουργός Σάτζιντ Τζάβιντ στην ανακοίνωση της υποστήριξής του προς το πρόσωπο του Σούνακ, ατάκα που δείχνει και την ισχυρότερη τάση στο εσωτερικό του συντηρητικότερου κόμματος, το οποίο αντιμετωπίζει μία δημοσκοπική καταστροφή με το Εργατικό Κόμμα να πιέζει ασφυκτικά για εκλογές.

«Έχει το ταλέντο, την ακεραιότητα και την ταπεινότητα κάτι που απαιτείται για να μας προσφέρει ένα νέο ξεκίνημα και ένα σταθερό χέρι», έγραψε στο Twitter ο συντηρητικός Γκάβιν Γουίλιαμσον, ενώ άλλοι χαιρέτισαν την «ικανότητα» και την «οικονομική διορατικότητα» του Σούνακ.

Οι υποστηρικτές του επισημαίνουν ότι κατά τη διάρκεια της προηγούμενης αναμέτρησης για την ηγεσία εναντίον της  Τρας το καλοκαίρι, η υποψηφιότητά του έλαβε τη μεγαλύτερη υποστήριξη από τους κοινοβουλευτικούς συναδέλφους του. Και πολλές από τις οικονομικές του ιδέες αποδείχθηκαν διορατικές.

Δεν είναι όλοι τόσο ενθουσιασμένοι.

Οι επικριτές του  από την άλλη πλευρά υποστηρίζουν ότι πρόδωσε τον Τζόνσον, τον προηγούμενο επικεφαλής του κόμματος, όταν παραιτήθηκε από υπουργός Οικονομικών στις αρχές Ιουλίου. Αυτή του η πράξη οδήγησε στην κατάρρευση του υπουργικού συμβουλίου αμέσως μετά και στη συνέχεια στην πτώση του Τζόνσον.

Ο Σούνακ ξεκίνησε την επίσημη προεκλογική του εκστρατεία με μια δήλωση ότι η «διόρθωση της οικονομίας» είναι η προτεραιότητά του, αλλά δεν έδωσε συνεντεύξεις στα μέσα ενημέρωσης ή επίσημο μανιφέστο. 

Το βιογραφικό του και ο γάμος με την ζάμπλουτη κληρονόμο

Ο Σούνακ σπούδασε σε ένα από τα πιο φημισμένα ιδιωτικά σχολεία της Βρετανίας, όπως και ο Τζόνσον, και έχει ένα λαμπρό βιογραφικό, με πτυχία από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ και μια θητεία στην επενδυτική τράπεζα Goldman Sachs.

Είναι ένας από τους πλουσιότερους Βρετανούς πολιτικούς, είναι παντρεμένος με την Ινδή κληρονόμο τεχνολογίας Ακσάτα Μέρθι, οι φορολογικές υποθέσεις της οποίας προκάλεσαν στον πρώην υπουργό Οικονομικών πολιτική δυσφορία κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του για την ηγεσία το καλοκαίρι.

Και ένα βιντεοκλίπ από ένα ντοκιμαντέρ του BBC του 2007, στο οποίο ο Σουνάκ υποστηρίζει ότι «δεν έχει φίλους από την εργατική τάξη», το οποίο τις τελευταίες ώρες κάνει τον γύρο του Διαδικτύου, καθώς δεν είναι λίγοι οι Βρετανοί ψηφοφόροι που αποδοκιμάζουν τους Συντηρητικούς υποψηφίους που προέρχονται από την ανώτερη τάξη.

Παρ' όλα αυτά, παραμένει δημοφιλής μεταξύ των πολιτικών του κόμματός του, αν και τα πηγαίνει λιγότερο καλά μεταξύ των εθνικών μελών του Συντηρητικού Κόμματος, τα οποία τον Σεπτέμβριο τάχθηκαν υπέρ της Τρας με 57,4% έναντι 42,6%.

Στήριξη στο Black Lives Matter και στην ινδουιστική του πίστη

Μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ από την αστυνομία στη Μινεάπολη των ΗΠΑ και το κίνημα Black Lives Matter που σάρωσε μεγάλο μέρος του κόσμου το 2020, ο Σούνακ μίλησε για τον ρατσισμό που αντιμετώπισε στη δημόσια ζωή και για τους αγώνες που ξεπέρασε η οικογένειά του ως μετανάστες στη Βρετανία. Έχει επίσης υπερασπιστεί δημόσια την ινδουιστική του πίστη, ορκιζόμενος σε ένα σεβαστό ινδουιστικό κείμενο, την Μπαγκαβάντ Γκίτα, όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του.

Για τους υποστηρικτές του, ο Σούνακ είναι ένα σταθερό χέρι στο τιμόνι της οικονομίας, καθώς είχε προβλέψει με απόλυτη επιτυχία την κρίση της αγοράς που προκλήθηκε από τις πολιτικές της Τρας , όταν αυτή μείωσε τους φόρους και έστειλε τη βρετανική λίρα σε πτώση. Αποκάλεσε τις προτεινόμενες οικονομικές μεταρρυθμίσεις της Τρας «οικονομικά παραμύθια» πριν αναλάβει τα καθήκοντά της, μια εκτίμηση που είναι πιθανό να προσδώσει αξιοπιστία στην εικόνα της δημοσιονομικής του υπευθυνότητας.

Η σύνδεση με το σκάνδαλο Partygate

Μια μαύρη κηλίδα στο μητρώο του, ωστόσο, αποτελεί η σύνδεσή του με το σκάνδαλο «Partygate» που ανέτρεψε την κυβέρνηση Τζόνσον. Όπως και το αφεντικό του, ο Σούνακ είχε τιμωρηθεί με πρόστιμο από την αστυνομία ενώ βρισκόταν στο αξίωμα επειδή συμμετείχε σε πάρτι στην πρωθυπουργική κατοικία, ενώ οι Βρετανοί βρίσκονταν υπό αυστηρούς περιορισμούς αποκλεισμού από τον κορονοϊό που είχε επιβάλει η κυβέρνηση.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, με αιχμή του δόρατος τους Εργατικούς, ζητούν γενικές εκλογές, ώστε το κοινό της Βρετανία να επιλέξει  ποιος θα γίνει ο επόμενος πρωθυπουργός της χώρας.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Λιζ ΤραςΜπόρις Τζόνσονπρωθυπουργόςειδήσεις τώραΡίσι ΣούνακΒρετανία